شناخت گیاه کلم زینتی و یادگیری روش نگهداری آن

کلم زینتی یکی از گیاهان زیبای گلدانی است که برای کاشتن در باغچه‌ها و فضا‌های سبز بسیار مناسب است. این گیاه جذاب با برگ‌های رنگارنگ خود می‌تواند در خانه شما نیز منظره‌ای چشمگیر و دیدنی ایجاد کند. پس اگر قصد خرید گیاه مناسبی را برای زیبا‌سازی فضای منزل خود دارید، کلم زینتی را خریداری کنید. برای یادگیری روش نگهداری کلم زینتی نیز مقاله زیر را که توسط بهترین فروشگاه آنلاین گل و گیاه تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

معرفی گیاه کلم زینتی

کلم زینتی در الگوی رشد و ویژگی‌های ظاهری، شباهت‌های زیادی با کلم خوراکی دارد! در واقع بهتر است بگوییم همه کلم‌ها در یک خانواده گیاهی قرار دارند و اصلی‌ترین فرق میان آن‌ها، علت کاشت آن‌هاست؛ به‌طوری‌که کلم‌های خوراکی به علت طعم خوب‌شان کاشته می‌شوند و این در حالی است که کلم‌های زینتی عموما برای مقاصد تزئینی و زیبایی پرورش داده می‌شوند. کلم زینتی کمی تلخ مزه است و به همین علت برای خوردن مصرف نمی‌شود. همچنین برگ‌های بنفش، قرمز، کرمی و سفیدرنگ آن باعث شده تا بزرگ‌تر و بسیار زیباتر از کلم خوراکی به‌نظر برسند.  کلم زینتی، گیاهی مناسب برای فصول سرد سال و دوساله است که عموما در پاییز کاشته می‌شود. “دوساله” یعنی گیاه در سال نخست زندگی، برگ‌های خود را ایجاد می‌کند و گل‌ها را در سال بعدی آن به نمایش در می‌آورد. به‌عبارت دیگر در سال دوم دانه‌های خود را قبل از مرگ تولید می‌کند. بااین‌حال معمولا این گیاه به‌عنوان گیاهی یک ساله در باغچه کاشته می‌شود و باغبان‌ها از برگ‌های جذاب و خوش رنگ و لعاب کلم لذت برده و آن را برای سال بعد از باغچه حذف می‌کنند؛ چراکه گلدهی به ندرت در این گیاه صورت می‌گیرد. باتوجه به ویژگی‌های کلم زینتی اگر بین گیاهان آپارتمانی این گیاه را برای نگهداری در منزل خود انتخاب کرده‌اید با این مطلب همراه شده و روش نگهداری کلم زینتی را یاد بگیرید. در مورد کلم زینتی باید بگوییم که اگر آن را به‌صورت کاشته شده در گلدان خریداری کرده‌اید، اصلا نگران رسیدگی به آن نباشید! خوشبختانه این گیاه به رسیدگی بسیار کمی نیاز دارد و جز گیاهان با شرایط نگهداری آسان به‌شمار می‌رود.

شناسنامه گیاه

• نام گیاه شناسی :Brassica oleracea
• نام رایج: کلم زینتی
• نوع گیاه :سالانه یا دوساله
• اندازه گیاه بالغ:30 الی 45 سانتی متر در طول و عرض
• نیاز نوری :نور کامل خورشید
• نوع خاک :خاک گلدان غنی، رطوبت متوسط، زهکشی عالی
• Ph  خاک: 5.5 الی 6.5 (کمی اسیدی)
• زمان گلدهی :به ندرت گل می‌دهد
• منطقه بومی :اروپای جنوبی و شرقی

پیشنهادی درباره کاشتن کلم زینتی

با اینکه کلم زینتی در هر حالتی زیباست، اما پیشنهاد ما این است که آن را در گلدان‌های بزرگ و در کنار گیاهان خانگی دیگر بکارید؛ حتی می‌توانید از این گیاه برای پوشاندن حاشیه باغچه نیز استفاده کنید. به‌این‌شکل ترتیب رنگ بنفش برگ‌ها به خوبی با سایر رنگ‌های پاییزی یک هارمونی چشم‌نواز ایجاد خواهد کرد.

شرایط نگهداری گیاه

قبل از شروع باید بگوییم که اگر قصد نگهداری یکی دو کلم زینتی را در منزل خود دارید، بهتر است آن‌ها را در گلدان بکارید؛ چراکه کاشت کلم در باغچه باید در تعداد بالا باشد تا زیبایی حقیقی خود را نمایان کند و یکی و دو کلم زیبایی حقیقی این گیاه را به نمایش نخواهند گذاشت.

نور مناسب

کلم زینتی ترجیح می‌دهد که زیر نور کامل خورشید به رشد خود بپردازد. البته اگر در منطقه‌ای گرم زندگی می‌کنید، وجود کمی سایه در بعدازظهر برای این گیاه ایده‌آل خواهد بود.

بهترین خاک برای کلم زینتی

یک خاک گلدان غنی که بتواند عملیات زهکشی را بهترین نحو انجام دهد، برای کلم بسیار مناسب است. در موردPH  خاک نیز بهتر است خاک کمی اسیدی وPH  آن نیز بین 5.5 الی 6.5 باشد.

روش آبیاری

کلم زینتی را مرتب آبیاری کرده و خاک آن را همواره مرطوب نگه دارید. البته این رطوبت دائمی نباید با خیس و غرقاب شدن خاک اشتباه گرفته شود! بلکه باید نگذارید خیلی خاک آن خشک شود، به‌طوری‌که اگر چند سانتی‌متر رویی خاک خشک بود، یعنی وقت آبیاری فرا رسیده است. برای این‌منظور بهترین روش چک کردن میزان خیسی سطح رویی خاک است. برای این کار از انگشت خود یا یک سیخ چوبی کمک بگیرید و آن را داخل خاک فرو کنید. اگر حس کردید انگشت شما یا سیخ چوبی مرطوب است و ذرات خاک مرطوب به آن چسبیده بودند نیازی به آبیاری نیست. درغیراینصورت باید گیاه را آبیاری کنید.
در مورد آبیاری کلم زینتی درنظر داشته باشید اگر در منطقه شما بارندگی به‌طور مرتب وجود دارد، نیازی نیست برای آبیاری تلاش خاصی بکنید. کافی است گلدان گیاه را به خارج از خانه منتقل کنید تا از آب باران آبیاری شود. ضمن اینکه گفتنی است آب باران برای کلم‌های کاشته شده در باغچه نیز  کافی خواهد بود. اما درصورت خشکی بیش‌ازحد هوا شاید لازم باشد علاوه بر باران، شما نیز کمی آب به کلم خود بدهید. بنابراین به این موضوع نیز توجه داشته باشید.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

کلم زینتی برخلاف بیشتر گیاهان که سرمای زمستان آن را به کام مرگ خواهد کشاند، در صورتی که در زمستان سرمای کافی را تجربه نکند، رنگ‌های جذاب خود را به‌طور کامل نمایان نخواهد کرد. بااین‌حال این به معنی این نیست که کلم زینتی می‌تواند هر دمایی را تحمل کند، بلکه کاهش دمای شدید و ناگهانی می‌تواند مرگ و نابودی این گیاه را به دنبال داشته باشد. ضمن اینکه ظاهر آن تا حد زیادی به دمای هوا وابسته است. به‌طوری‌که اگر هوا گرم و طول روشنی روز نیز زیاد است، گیاه دچار بلوغ زود رس شود؛ به‌این‌شکل که شاخه گلدار خود را نمایان کرده و تولید دانه را آغاز می‌کند و اگر هوا بسیار مرطوب شده و با طوفان همراه شود، گیاه سریعا پوسیده شده و تکه‌تکه خواهد شد.  در مورد دما باید بگوییم مادامی که دما بیشتر از 5- درجه سانتی‌گراد باقی بماند، کلم دچار مشکل خاصی نخواهد شد.
از دما گذشته، در مورد رطوبت باید بگوییم که میزان رطوبت هوا معمولا برای این گیاه مشکل‌ساز نمی‌شود، اما ه اگر هوا خیلی مرطوب باشد و گردش هوا به‌خوبی در اطراف گیاه صورت نگیرد، ممکن است بیماری‌های قارچی به صورت لکه‌هایی در سطح برگ‌ها ظهور کنند. ضمن اینکه همان‌طور که اشاره کردیم رطوبت بالا همراه با طوفان سبب تکه‌تکه شدن گیاه نیز خواهد شد.

زمان و روش کود دادن به گیاه

کلم زینتی فقط موقع کشت به کوددهی نیاز دارد و در طول نگهداری نیازی به کوددهی به آن نیست. برای این‌منظور یک کود متعادل چند منظوره (1-1-1 یا (2-1-3 برای این گیاه عالی است. در مورد کوددهی به کلم زینتی یادتان باشد از کوددهی در دوران رشد پرهیز کنید، زیرا سبب از دست دادن رنگ و رشد علفی کلم زینتی می‌شود.

چگونه کلم زینتی را تکثیر کنیم؟

به‌عنوان یک گیاه دوساله، معمولا شانس حیات در سال دوم به کلم داده نمی‌شود و در همان سال اول، از باغچه خارج می‌شود. به همین علت فرصتی برای گلدهی و تولید دانه پیدا نمی‌کند، اما اگر اجازه دهید برای دوسال در باغچه شما بماند، می‌توانید دانه‌ها را از گل‌های گیاه که خشک شده‌ و دوره آن‌ها سپری شده جمع آوری کنید و در فصل کاشت، آن‌ها را در مکان مناسب بکارید. گفتنی است برای نگهداری از دانه‌ها تا فرارسیدن فصل کاشت، بهتر است آن‌ها را در فریزر قرار دهید.

- تکثیر کردن گیاه به روش کاشت دانه

برای گیاهان بهاری، باید حدود هشت هفته قبل از آخرین موج سرمای مورد انتظار، دانه‌ها را داخل فعال کرده و بگذارید رشد آن‌ها آغاز شود، اما برای رویاندن کلم در پاییز، این کار را در اوایل تیرماه انجام دهید و سپس آن‌ها را در اواخر مرداد در خاک بکارید.
برای فعال‌سازی و آغاز رشد دانه، یک گلدان کوچک پر شده از مخلوط آغازگر دانه را آماده کنید. سپس دانه‌ها را در حدود نیم سانتی‌متری سطح خاک بکارید؛ حال گلدان را در مکانی پرنور با دمای حدود 21 درجه سانتی‌گراد قرار دهید. بعد کشت دانه‌ها خاک باید همواره مرطوب بماند. بنابراین همیشه حواستان به آن باشد. دانه‌ها طی 10 الی 21 روز جوانه خواهند زد. بعد از اینکه جوانه کمی بزرگ شدند، در اواخر مردادماه جوانه‌ها را به باغچه منتقل کنید.

آیا کلم زینتی گیاهی سمی است؟

برگ کلم زینتی سمی نیست، اما ریشه آن چرا؛ در نتیجه از آنجایی که خورده شدن ریشه گیاه توسط کودکان و حیوانات بعید به نظر می‌رسد، در طول نگهداری از کلم زینتی نگرانی از بابت آسیب رساندن به کودک یا حیوانات خانگی در اثر بلعیدن برگ‌ها کلم زینتی وجود نخواهد داشت.

روش عوض کردن گلدان گیاه

معمولا کلم‌هایی که از فروشگاه خریداری می‌شوند، خیلی بیشتر از اندازه فعلی خود رشد نخواهد کرد. به همین علت نیازی به انتقال گیاه به گلدان بزرگ‌تر نخواهد بود. ضمن اینکه این گیاه دوساله است و طول عمر کم آن کفاف تعویض گلدان را نخواهد داد. بااین‌حال اگر در طول نگهداری از کلم زینتی قصد تعویض گلدان آن را داشتید، گلدانی را به‌این‌منظور انتخاب کنید که به تعداد کافی حفرات زهکشی داشته باشد. در خصوص خاک نیز، همان خاک گلدان معمولی موجود در فروشگاه‌ها برای کلم مناسب خواهد بود.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی کلم زینتی

قبل از شروع این بخش جالب است بدانید کلم‌های زینتی که در گلدان کاشته شده‌اند در مقایسه با انواع باغچه‌ای خود بسیار کمتر به آفات و بیماری‌ها مبتلا خواهند شد. بنابراین اگر از کلم زینتی در گلدان نگهداری می‌کنید، احتمال مبتلا شدن آن به بیماری و حمله آفات به آن کمتر خواهد بود.
در مورد آفات کلم زینتی باید بگوییم کلم زینتی مثل بسیاری دیگر از گیاهان خوراکی هم‌خانواده خود مستعد ابتلا به کرم کلم، حلقه کلم (نوعی کرم)، سوسک کک، پروانه، شته، کنه و شپشک آردی است. اگر چنین آفاتی به کلم زینتی شما حتما کردند می‌توانید با اسپری کردن آب با شدت بالا بسیاری آن‌ها را نابود کرده و از سطح گیاه حذف کنید، اما اگر اسپری آب کارآمد نبود به سراغ روغن‌ها و اسپری‌های حشره‌کش که برای سبزیجات تولید شده‌اند رفته و آفت‌ها را از بین ببرید.
از آفت‌ها گذشته، کلم به بیماری نیز مبتلا خواهد شد. بیماری‌های رایج احتمالی برای کلم شامل لکه برگی، پوسیدگی سیاه، ساق سیاه و زرد شدن است. این بیماری‌ها هنگامی رخ می‌دهند که هوا بیش‌از‌حد مرطوب باشد. بنابراین برای جلوگیری از مبتلا شدن کلم زینتی‌تان به این بیماری‌ها حسابی حواستان به رطوبت آن باشد و نگذارید بیش‌ازحد شود.