آشنایی با گونه‌های مختلف گل معروف میخک

گل میخک یکی از گل‌های بسیار زیبا با تنوع گونه زیاد است که در هنگام خرید باکس گل یا سبد گل، از اولین انتخاب‌ها می‌باشد. اما جالب است بدانید که شما می‌توانید گل میخک را در باغچه یا گلدان نیز بکارید و از زیبا‌یی آن لذت ببرید. حال برای اینکه با گونه‌های مختلف گل میخک و نیز گونه‌های مناسب آن برای کاشتن در باغچه آشنا شوید، ادامه این مطلب را دنبال کنید.

مختصری درباره گل میخک

تقریبا 300 گونه مختلف میخک در سراسر دنیا رشد می‌کند که هر کدام از آن‌ها خود دارای ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد مثل رنگ، اندازه، معنی (نماد) و حتی شرایط نگهداری متفاوتی هستند. واژه لاتین میخک (Carnation) به معنی “گل‌های خدایان” است، بااین‌حال هر گونه از انواع گل میخک معنی متفاوتی دارد. اگر در فکر کاشت و یا نگهداری از گل میخک هستید اما به خوبی نمی‌دانید که کدام گونه برای شما مناسب‌تر است، این مطلب برای شماست. در این مطلب ابتدا به معرفی سه گونه از گونه های اصلی گل میخک و سپس به معرفی محبوب‌ترین انواع گل میخک خواهیم پرداخت. شاید فکر کنید که چون همگی این گل‌ها نوعی میخک هستند، شناختن یکی دو مورد از آنها کفایت می‌کند، اما باید بگوییم که دنیای گسترده میخک‌ها به این سادگی خلاصه نمی‌شود!

معرفی 3 گونه اصلی گل میخک

قبل از اینکه سفر خود را به دنیای میخک‌ها آغاز کنیم، اجازه بدهید نگاهی به سه گونه اصلی آن‌ها بیاندازیم. در هر گروه از گونه های اصلی گل میخک انواع مختلفی از میخک‌ها را خواهید یافت:

1. گل میخک استاندارد )گل درشت)

روی هر ساقه از این گونه از انواع گل میخک تنها یک گل رشد می‌کند. ازتفاع این گونه تقریبا به 60 سانتی‌متر می‌رسد و به همین دلیل، میخک گل درشت برای استفاده به عنوان گل شاخه بریده بسیار عالی و مناسب است.

2. گل میخک مینیاتوری (افشانه مانند)

این گونه از گونه های اصلی گل میخک قادر است تا روی هر ساقه خود، بیش از 6 گل تولید کند. همان‌طور که از نام این میخک پیداست، این گل کوچک‌تر از گونه استاندارد است.  میخک‌های مینیاتوری نهایتا تا ارتفاع 30 سانتی‌متر رشد خواهند کرد و محبوب‌ترین آن‌ها شاملElegance  سفید و صورتی، Scarlet Rony قرمز، Tibet سفید و Exquisite سفید و بنفش می‌شود.

3. گل میخک پا‌کوتاه (کوتوله)

این گونه از میخک با نام “میدی” (همان دامن کوتاه زنانه) نیز شناخته می‌شود. میخک پاکوتاه در مقایسه با میخک‌های گل درشت، دارای گل‌هایی کوچک‌تر و ساقه‌های کوتاه‌تری هستند. ساقه‌های این گونه نیز می‌توانند تا حوالی 30 سانتی‌متر رشد کرده و با توجه به نوع خود، یک یا چندین شکوفه تولید کنند.

معرفی زیبا‌ترین و محبوب‌ترین گونه‌های گل میخک

1. میخک قرنفلی(Dianthus Caryophyllus)، معروف‌ترین گونه میخک

وقتی به گل میخک فکر می‌کنیم، معمولا میخک قرنفلی است که در ذهن ما نقش می‌بندد. این گل، محبوب‌ترین نوع در بین انواع گل میخک است. میخک قرنفلی در محیط‌های مرطوب به‌خوبی رشد کرده و رنگ آن نیز معمولا صورتی، قرمز، سفید یا نارنجی- گلبهی است. اگر در مناطق مرطوب و شمالی کشور زندگی می‌کنید، میخک قرنفلی می‌تواند به‌خوبی در باغچه شما رشد کرده و گل‌های زیبا شکوفا کند.

2. قرنفل (Dianthus Barbatus)، گونه‌ای معطر و جذاب برای حشرات و پرندگان

یکی از اسامی رایج قرنفل Sweet William است. با اینکه این نوع میخک در نخستین سال کاشته شدن خود رشد می‌کند، اما معمولا در این سال گلی نخواهد داد. قرنفل گلی معطر است، در اغلب مناطق آب و هوایی عملکرد خوبی از خود نشان داده و می‌تواند تا ارتفاع 60 سانتی‌متر رشد کند. همچنین ممکن است پروانه‌ها، پرندگان و زنبورها را نیز به باغچه شما دعوت کند!

3. گونه Dianthus Grataniapolitensis، گونه‌ای با گل‌های پر‌پشت و متراکم صورتی

نام دیگر این میخک چدار صورتی (Cheddar Pink) است و شکوفه‌های صورتی و معطر آن در طول ماه‌های تابستان پدیدار می‌شوند. این گل پرپشت و متراکم است، عاشق نور است و نمی‌تواند خاک خیس یا سرد را تحمل کند. رشد متراکم چدار صورتی آن را برای پوشاندن سطح هر باغچه‌ای به انتخابی ایده‌آل مبدل کرده است.

4. گونه میخک چینی (Dianthus Chinensis)، گونه‌‌ای بومی کشور چین و دارای گل‌های رنگارنگ

این میخک را با نام Chinese Pinks نیز خواهید یافت. میخک چینی تنها گونه در بین گونه های گل میخک است که به گرما و رطوبت علاقه‌ای ندارد. این گل به خاک‌های قلیایی علاقه‌مند است و گل‌های سفید، قرمز یا صورتی رنگ دارد. با اینکه میخک چینی بومی کشور چین است، اما می‌تواند در هر نقطه دیگری از کره زمین که شرایط مشابه با منطقه بومی‌اش را داشته باشد رشد کرده و زیبایی خود را به رخ بکشد.

5. گونه باغی صورتی (Dianthus Plumarius)، مناسب برای کاشتن در باغچه

میخک باغی صورتی همان میخک صورتی پرطرفداری است که در اغلب باغچه‌ها یافت می‌شود. این گل از اوایل اردیبهشت تا اوایل شهریور به گلدهی پرداخته و پس از بالغ شدن، می‌تواند به ارتفاع 60 سانتی‌متر برسد. گلبرگ‌های میخک باغی صورتی، حاشیه‌ای لبه‌دار و ریشه مانند دارند و همین ویژگی باعث شده تا این گل، ظاهری منحصر به فرد پیدا کند و در نگاه اول قابل تشخیص باشد.

6. گونه چینی هدویگی (Dianthus Chinensis Heddewigii)، معروف به شاعر سیاه و سفید

این نوع از انواع گل میخک دارای گلبرگ‌هایی سیاه رنگ با لبه‌هایی سفید است؛ به همین دلیل نام دیگر آن “شاعر سیاه و سفید” است. هدویگی می‌تواند به طول 35 سانتی‌متر رسیده و در مناطق گرم و پر نور و در خاکی با زهکشی مناسب رشدی عالی داشته باشد.

7. میخک دلتوئید صورتی (Dianthus Deltoides Maiden Pink)، گونه‌ای بسیار معطر و زیبا

میخک‌های دلتوئید صورتی، قرمز یا صورتی هستند و در بین گونه های گل میخک غالبا به‌عنوان گل‌های چندساله کوتاه مدت شناخته می‌شوند. دلتوئید صورتی برای فرش کردن باغچه و حاشیه پیاده‌روها مناسب است. این نوع میخک بسیار معطر است و رنگ و طراوت خاصی را به باغچه شما هدیه خواهد داد. اگر قصد نگهداری از میخک دلتوئید را دارید، باید آن در محلی با نور کامل خورشید و در خاکی با زهکشی مناسب بکارید.

8. گونه سوپر استار (Dianthus ‘Superstar’)، گونه‌ای علاقه‌مند به نور زیاد

میخک سوپر استار جذاب، دارای گلبرگ‌های حاشیه‌ای چین‌دار به رنگ قرمز گیلاسی است که رنگ آن‌ها با نزدیک شدن به مرکز، تیره‌تر می‌شود. این گل می‌تواند بین 15 الی 20 سانتی‌متر رشد کند و تمایل دارد تا در نور کامل خورشید کاشته شود. باتوجه به ویژگی‌های ظاهری میخک سوپر استار اگر دنبال گلی برای حاشیه و دور باغچه خود هستید، این گونه از گونه های گل میخک یک انتخاب خوب برای شماست.

9. گونه دپتفرد صورتی (Dianthus Armeria)، از زیبا‌ترین گونه‌های میخک و مناسب برای کاشتن در باغچه

میخک دپتفرد صورتی یا آرمریا به‌رنگ صورتی ملایم است و غالبا برای کامل کردن زیبایی سایر گل‌های باغچه به کار می‌رود. به عبارتی دیگر، دپتفرد صورتی آنقدر زیباست که سایر گل‌ها برای خودنمایی به آن نیازمندند! این گل در طبیعت اصلی خود تا 30 سانتی‌متر رشد می‌کند؛ بااین‌حال اگر به‌خوبی از آن نگهداری کنید، می‌تواند در باغچه خانگی شما به ارتفاع بیشتری نیز دست یابد.

10. میخک پاوونیوس (Dianthus Pavonius)، گونه‌ای خاص با گل‌های صورتی تیره و برگ‌های سبز-‌آبی

گلبرگ‌های پاوونیوس به‌طور معمول به‌رنگ صورتی تیره بوده و در مرکز با رنگ آبی یا قهوه‌ای تزئین شده‌ند؛ همچنین برگ‌های آن نیز معمولا سبز- آبی هستند. این نوع میخک می‌تواند تا ارتفاع حدود 25 سانتی‌متری رشد کند و باید در نور کامل خورشید کاشته شود. بااین‌حال اگر قصد نگهداری از این گونه از انواع گل میخک را دارید، اما نمی‌توانید نور کامل را برای آن فراهم کنید، خبر خوب این است که این گل می‌تواند در محیطی با کمی سایه نیز رشد قابل قبولی داشته باشد.

11. گونه حاشیه دار (Dianthus Superbus)، گونه‌ای معروف به میخک صورتی ریشه دار یا صورتی درشت

این میخک با نام “صورتی ریشه دار” یا “صورتی درشت” نیز شناخته می‌شود، اما همیشه به‌رنگ صورتی نیست و می‌توانید آن را در رنگ‌های سفید، قرمز و یا بنفش نیز پیدا کنید. همانطور که از نام این گونه از گونه های گل میخک مشخص است، لبه‌های این گل حاشیه دار و کمی چین خورده‌اند. این میخک بسیار معطر است و در تهیه چای نیز از آن استفاده می‌شود. طعم این گل برای قرار گیری در یک چای دلچسب آرامش بخش، بی‌نظیر است!

12. گونه جادوگر صورتی (Dianthus Pinkball Wizard)، خاص‌ترین گونه گل میخک

باورکردنی نیست که این گل، یک میخک باشد! رنگبندی خاص جادوگر صورتی سبب شده تا آن به یکی از منحصر‌به‌فرد ترین انواع میخک تبدیل شود. گل‌های میخک جادوگر صورتی با نوارهایی به رنگ صورتی تیره و رگه‌های سایه روشن سفید، به زیبایی تزئین شده‌اند. با این اوصاف، دور از انتظار نیست که بگوییم زنبورها و پروانه‌ها به این گیاه جذب می‌شوند!

13. گونه ستاره نئونی (Dianthus Neon Star)، گونه‌ای بسیار مقاوم در برابر خشکی و گرمای زیاد

ستاره نئونی، گلی با حاشیه‌های ریشه‌دار و جذاب است. این میخک می‌تواند به نقطه مرکزی باغچه شما تبدیل شود. نگهداری از ستاره نئونی آسان است و این قادر است تا در گرمای بسیار شدید و خشکی نیز رشد موفقیت‌آمیزی داشته باشد. این گل ارتفاع نسبتا مناسبی داشته و ارتفاع نهایی آن بین 15 الی 20 سانتی‌متر خواهد بود.

14. گونه پای آمریکایی (Dianthus American Pie)، دارای ساقه‌هایی قائم و محکم

میخک پای آمریکایی گلی خوش رنگ به‌رنگ صورتی روشن و دارای ساقه‌ای قائم و محکم است. همین ویژگی باعث شده تا پای آمریکایی برای چیده شدن و قرار گیری در گلدان انتخابی عالی باشد. اگر قصد نگهداری از میخک پای آمریکایی را دارید، درنظر داشته باشید که این گونه از گونه های گل میخک در خاک ماسه‌ای و تحت نور کامل خورشید، رشد خوبی خواهد داشت.

15. گونه توری اسطخدوسی ابدی (Dianthus ‘Everlast Lavender Lace’)، گونه‌ای چشمگیر و دوست‌داشتنی برای پروانه‌ها

مرکز این گل دارای رنگی شبیه به زرشک است که به سمت لبه گلبرگ‌ها پخش شده و هرچه از مرکز دورتر می‌شود، به رنگی اسطخدوس مانند تغییر پیدا می‌کند. این میخک قادر است تا بیش از 30 سانتی‌متر رشد کرده و ترجیح می‌دهد تا در نور کامل خورشید کاشته شود. گفتنی است توری اسطخدوسی نیز مثل جادوگر صورتی پروانه‌ها را به خود جذب می‌کند.

16. گونه دنباله‌دار (Dianthus Seguieri)، دارای گل‌های صورتی با رگه‌های زیبای بنفش

این نوع از انواع گل میخک دارای گلبرگ‌هایی وسیع و بزرگ به‌رنگ صورتی است. میخک دنباله‌دار می‌تواند به طول بیش از 60 سانتی‌متر برسد. این گل در مرکز خود، دارای رگه‌های جذابی از رنگ بنفش است که زیبایی آن را چندبرابر کرده است.

17. میخک رومئو توری (Dianthus Laced Romeo)، گونه‌ای پیوندی با گلبرگ‌های دو‌تایی

میخک رومئو توری از انواع پیوندی و ترکیبی گل میخک است. رومئو دارای گلبرگ‌های دوتایی و حاشیه‌ دار است و به طور کلی، رشد کم و آرامی دارد. گفتنی است این میخک می‌تواند تا ارتفاع 45 سانتی متر رشد کند.

18. گونه پانچ نارگیل (Dianthus Coconut Punch)، با گل‌های متراکم و حاشیه دار

میخک پانچ نارگیل گلی متراکم و فشرده با گلبرگ‌های دوتایی است که تا ارتفاع 30 سانتی‌متری رشد می‌کند. ماجرای رنگ این میخک خیلی جالب است، به‌طوری‌که گلبرگ‌ها در آغاز حیات خود به رنگ قرمز تیره هستند ولی طی زمان و با رشد بیشتر، رنگ سفید در حوالی مرکز گل ظاهر شده و در نهایت، تنها دور گلبرگ‌ها قرمز خواهد ماند! اگر قصد نگهداری از میخک پانچ نارگیل را دارید، به‌عنوان یک نکته طلایی در مورد نگهداری آن درنظر داشته باشید که چیدن پیوسته گل‌های مرده و سپری شده میخک پانچ نارگیل، گلدهی آن را در سال‌های آتی تضمین خواهد کرد.

19. میخک پای هلو جورجیا (Dianthus Georgia Peach Pie)، یکی از زیبا‌ترین گونه‌های میخک با رنگ‎هایی ملیح و جذاب

مرکز مرجانی رنگ و گلبرگ‌های صورتی کمرنگ، این گونه از گونه های میخک را به یکی از زیباترین گل‌ها تبدیل کرده است. این گل متراکم، پرپشت و معطر بوده و فصل گلدهی آن نیز تقریبا طولانی است و این مورد همان خاصیتی که جذبه این گل را دوچندان کرده است.

20. گونه لسوتو صورتی (Dianthus Basuticus)، گونه‌ای برگ‌ریز با گل‌های سفید و صورتی

این گیاه برگ‌ریز کوچک، دارای برگ‌هایی علف مانند و گل‌هایی به‌رنگ سفید و صورتی است. ساقه‌های این گل می‌توانند تا ارتفاع 25 سانتی‌متر رشد کنند و برگ‌های آن نیز قادرند به طول 12 سانتی‌متر برسند.

21. میخک فرانسوی (Dianthus Gallicus)، معروف به گالیک و دارای بر‌گ‌های توری مانند و گل‌های کوچک

این نوع از انواع گل میخک بستری پرزدار شکل داده و با برگ‌های توری مانند و سه گل کوچک صورتی خود، جلوه باغچه را به کلی تغییر می‌دهد.

22. میخک شمالی (Dianthus Repens)، گونه‌ای با گل‌های خوش‌رنگ و جذاب که برای کاشتن در باغچه بسیار مناسب است

میخک شمالی دارای گل‌های صورتی و بنفش رنگ است که به‌صورت تکی یا در دسته‌هایی با بیش از 4 گل رشد می‌کنند. این گونه از انواع گل میخک هم می‌تواند بستری پرز مانند روی زمین شکل داده و جلوه باغچه را به‌کلی تغییر دهد. ساقه‌های میخک شمالی قادرند تا ارتفاع 25 سانتی متر رشد کرده و برگ‌های آن نیز می‌توانند تا طول 5 سانتی‌متر رشد کنند.

رشد میخک‌ها بی‌دردسر است و در نتیجه، نگهداری از آن‌ها نیز آسان و راحت است. به لطف تنوع بالای این گل، می‌توانید با کمترین زحمت، تحولی بزرگ در باغچه خود ایجاد کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که رنگ و نوع مورد علاقه خود را انتخاب کنید!

سوالات رایج درباره گل میخک

1. آیا گل میخک قابل خوردن است؟

بله فقط گلبرگ‌های میخک آن هم میخک‌هایی که به‌طور ارگانیک و بدون هیچگونه کود شیمیایی پرورش داده می‌شوند، برای مصارف خوراکی استفاده می‌شوند. اگر قصد استفاده از گل میخک را دارید، قبل از مصرف حتما بخش زیرین گلبرگ‌ها را جدا کنید، زیرا طعم تلخی دارند.

2. آیا این گل برای حیوانات خانگی سمی محسوب می‌شود؟

این گل برای سگ‌ها، گربه‌ها و سایر حیوانات خانگی سمی شناخته می‌شود. اگرچه نوع دقیق سم آن هنوز مشخص نیست، اما لمس آن توسط حیوان خانگی شما می‌تواند منجر به بروز ناملایمات پوستی و درماتیت شود. همچنین در صورت خورده شدن، عوارض گوارشی مانند حالت تهوع در پی خواهد بود. اگر سگ یا گربه شما میخک را بلعید، حتما به دامپزشک مراجعه کنید. خوشبختانه تاکنون گزارشی مبنی بر فوت سگ‌ها در اثر خوردن گل میخک به ثبت نرسیده است. این عوارض عموما ملایم هستند و اگرچه حیات حیوان شما را تهدید نمی‌کنند، اما بهتر است برای کسب اطمینان با دامپزشک تماس بگیرید. به‌طورکلی تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، التهابات پوستی و خارش پوست از شایع‌ترین علائم مسمومیت میخک هستند. در صورت بروز عوارض پوستی، دامپزشک محل تماس را با آب و صابون می‌شوید. سپس با مالیدن یک لایه کرم نرم کننده یا ضدالتهاب، فرآیند ترمیم پوستی را سرعت ببخشید. عوارض گوارشی نیز درمان‌های سرپایی ساده‌ای خواهد داشت که با مراجعه به دامپزشک برطرف خواهند شد.

3. آیا گل میخک دارای خواص درمانی است؟

قبل از جواب دادن به این سوال یادآوری می‌کنیم که قبل از مصرف هر گونه گیاه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید، اما در جواب سوال باید بگوییم که اگر نگاهی به تاریخچه این گل بیاندازید، مشاهده می‌کنید که میخک همواره به‌عنوان یک گیاه دارویی موثر در طب‌های مختلف مورد مصرف قرار گرفته است. در طب چینی، میخک برای رفع عفونت مجاری ادراری، بهبود ادرار، افزایش سلامت قلب و برطرف کردن مشکلات شکمی استفاده می‌شده است. در طب گیاهی غربی نیز میخک دارای جایگاهی ویژه است. افراد متخصص از تمامی بخش‌های این گیاه برای تولید یک شربت تلخ استفاده می‌کردند که در تقویت و رفع مشکلات مجاری ادراری، سیستم گوارشی و روده‌ها موثر بوده است. این گل در طبقه‌بندی‌های طب سنتی، به‌عنوان گیاهی ضدباکتری، دافع کرم روده، ادرار آور، معرق و برطرف‌کننده تب شناخته می‌شود. دقت کنید: این گیاه هرگز نباید در دوران بارداری و شیردهی مصرف شود.

4. روش نگهداری از گل‌های شاخه بریده میخک چگونه است؟

گل‌های شاخه بریده تازه را هر چه سریع‌تر در آب قرار داده و گلدان را با آب پر کنید. سپس اجازه دهید تا دمای آب با محیط یکسان شود. حال پایین ساقه را با زاویه 45 درجه برش بزنید، درست بالای یک غده روی ساقه و در ادامه، برگ‌هایی که در زیر آب قرار می‌گیرند را از ساقه جدا کنید. در غیر این‌صورت، سریعا پوسیده شده و اوضاع را به کلی خراب می‌کنند. در ادامه نگهداری به محض اینکه تغییر رنگ آب را احساس کردید، آن را با آبی تازه جایگزین کنید و بخش‌هایی از ساقه که در آب قرار می‌گیرند را نیز به خوبی آبکشی کنید. در نهایت نیز پس از یک هفته، مجدد پایین ساقه را دقیقا از زیر غده بعدی برش بزنید و این کار را با یک قیچی تیز استریل شده انجام دهید. ایجاد برش‌هایی با زاویه 45 درجه، به گیاه کمک می‌کند تا دوباره جذب آب را آغاز کند و برای مدت طولانی‌تری با طراوت بماند.

5. طول عمر میخک شاخه بریده چگونه افزایش می‌یابد؟

برای افزایش ماندگاری میخک شاخه بریده خود آن را داخل یک گلدان تمیز و استریل شده قرار داده و در محلی با دمای 12 الی 18 درجه سانتی‌گراد به‌دور نور مستقیم خورشید قرار دهید. این موارد جز مهم‌ترین کارها و مقدمات افزایش ماندگاری میخک شاخه بریده هستند. در ادامه باید نگهداری‌های روتین که شامل تعویض آب گلدان و شست‌وشوی ساقه‌ها هر 3 روز یکبار، تقویت میخک‌ها با غذای گل و ریختن به اندازه آب در گلدان، استفاده از آب جوشانده سرد شده و استفاده از مواد باکتری زدا در آب گلدان می‌شود، را انجام دهید. برای باکتری زدایی می‌توانید یک چهارم قاشق چایخوری سفیدکننده خانگی به یک لیتر آب جوشانده سرد شده اضافه کرده و به گل میخک شاخه بریده خود بدهید.

6. رنگ‌های مختلف گل میخک نماد چیست؟

میخک سفید نماد خلوص، پاکی و شانس است. این گل، به عنوان سنبل زنانگی نیز شناخته شده و به همین دلیل، به وفور در دسته گل‌های عروسی از آن استفاده می‌شود. رنگ قرمز میخک اما، به ویژه قرمز تیره مفهوم عشق، اشتیاق، تحسین و ستودن را منتقل می‌کند. میخک زرد، عموما مفهوم رد شدگی و ناامیدی را بیان می‌کند. رنگ بنفش میخک، نماد طبیعتی دمدمی مزاج و شخصیتی بسیار خودخواه است. در نهایت نوبت به رنگ صورتی میخک می‌رسد؛ میخک صورتی نماد عشق، محبت و زنانگی است.