وجود
گلها و گیاهان زینتی در خانه یا محل کار مزایای زیادی دارد. از جمله این مزیتها
میتوان به افزایش زیبایی محیط و بهبود روحیه و انرژی انسانها اشاره کرد. شما هم
میتوانید با خرید انواع گیاه و گلهای زینتی برای خانه یا محل کارتان، از این مزایا بهرهمند شوید. اما
اگر دوست دارید درباره گلها و گیاهان زینتی اطلاعات بیشتری کسب کنید، در ادامه
همراه ما باشید. ما در این مقاله به معرفی جامع انواع گلها و گیاهان زینتی، گونههای
مختلف و نیز شرایط نگهداری آنها پرداختهایم.
مقدمه
گیاهان
زینتی گیاهانی هستند که به محیط جان و رنگ و لعاب تازهای بخشیده و محیط را سرزنده
و شاداب میکنند. ضمن اینکه برخی از آنها تصفیهکننده هوای محیط نیز بوده و در
پاکسازی هوای محیط موثر هستند. بنابراین برای تبدیل محیط خانهتان به یک محیط
سرزنده و شاداب میتوانید خرید گیاه زینتی را در اولویت قرار دهید.
اگر عاشق گیاهان زینتی هستید و دوست
دارید با این دسته از گیاهان بیشتر آشنا شوید، در ادامه این مطلب با ما
همراه باشید. در این مطلب از سیر تا پیاز گیاهان تزئینی را برای شما گفته و درختان
و گلهای زینتی را نیز به شما معرفی خواهیم کرد.
بررسی تاریخچه گیاهان و گلهای زینتی
تاریخچه این گیاهان به حدود 4000 سال قبل و به تمدنهای نخستین باز میگردد. نقاشیهای موجود در دیواره مقبرههای مصری مربوط به 1500 سال قبل از میلاد هستند. این نقاشیها اولین شواهد فیزیکی موجود از پیشینه باغبانی و تزیین محیط با گیاهان هستند. این آثار باستانی، تصویر لوتوسها را بیان میکنند که با ردیفهای متقارن اقاقیا و نخلها احاطه شده است. از جمله گیاهان زینتی میتوان به نرگس، لاله، سانسوریا، آگلونما، پتوس، برگ انجیری، دیفن باخیا، انواع کاکتوس اشاره کرد.
گیاهان زینتی به کدام گیاهان گفته میشود؟
در
سراسر جهان، گیاهان در اندازه، رنگ و ظاهر مختلف رشد میکنند. بعضی از آنها برای
انسان قابل خوردن بوده و یا میوه تولید میکنند. بعضی دیگر هم به عنوان سایهبان
مورد استفاده قرار میگیرند و مکانی برای استراحت هستند. در این میان، گیاهان
دیگری نیز وجود دارند که فقط از لحاظ زیبایی ظاهری خود، مورد استقبال و توجه عمومی
قرار گرفتهاند.
واژه زینتی، به گیاهانی اتلاق میشود که
بارزترین خصیصه آنها، زیبایی آنهاست. برخی از آنها معمولا به دلیل داشتن گلهای
جذاب در باغچهها کاشته میشوند. هدف از کاشت چنین گیاهانی در وهله نخست، بهره
بردن از ظاهر آنهاست و ویژگیهای دیگری مانند ارتفاع، میوه، رنگ، قابلیت ایجاد
حصار و … در مرتبه بعدی هستند. برخی دیگر در
گلدان کاشته شده و به درون خانهها راه یافتهاند و در تزیین دکوراسیون منزل
کاربرد زیادی دارند. ویژگیهای زیبایی شناسی گیاهان را باید در برگها، عطر، میوه
و ساقه آنها جست و جو کنید.
گیاهان زینتی چه خصوصیاتی دارند؟
بخش
زیبایی شناختی این گیاهان میتواند برگرفته از برگها، بافتهای موجود در آن، عطر،
گلها، ساقه، برگچه یا هر بخش دیگری از گیاه که آن را به یک گیاه ویژه تبدیل میکند،
باشد. برای مثال، افراد زیادی تیغهای کاکتوس را بسیار جذاب و ارزشمند میدانند،
به اندازهای که کاکتوس را به عنوان بخش اصلی تزیینات خود انتخاب میکنند. همینطور
در مورد رز وحشی نیز اینگونه است. رز وحشی (رز سریسهآ) نیز در میان طراحان
دکوراسیون داخلی، به دلیل داشتن خارهای ایستاده خود بسیار محبوب است!
در علم باغداری، کلمه “گیاه زینتی” بیشتر
برای توصیف گیاهان باغچهای به کار میرود. اما این تعریف صحیحی برای این گیاهان
نیست؛ زیرا همانطور که میدانیم گیاهان آپارتمانی مختلفی وجود دارند که بسیار زیبا
هستند و فواید متعددی دارند. به علاوه، این کلمه اجحاف در ماهیت اصلی این گیاهان
است، زیرا گیاهان زینتی چیزی فراتر از یک وسیله دکوری هستند!
این گیاهان هم از نظر زیبایی و هم از نظر کاربردی دارای مزایای مختلفی هستند. در
حقیقت، آنها از نظر دو فاکتوری که بیان کردیم، کاملا غنی هستند. گیاهان زینتی همانقدر
که زیبا به نظر میرسند، سایر مزایای خود را نیز از طرق مختلف برای شما عرضه میکنند.
دنیای گیاهان زینتی، بسیار متنوع است، فراموش نکنید که آنها هسته اصلی باغبانی
هستند.
گیاهان زینتی در اندازه، شکل و رنگهای
گوناگون در دسترس هستند؛ ضمنا میتوانند به راحتی با شرایط مختلف محیطی و آب و
هوایی تطبیق پیدا کنند. برای مثال، گیاهان زینتی متعددی هستند که به دلیل برگهای
خاص و متغیر خود بسیار محبوب شدهاند. رنگ برگهای آنها با عوض شدن فصلها تغییر
میکند. در آغاز برگها نارنجی هستند و سپس قرمز رنگ شده و در نهایت قبل از ریزش
در فصل پاییز، به رنگ زرد تغییر میکنند.
این گیاهان گاهی اوقات نیز به دلیل برگهای
همیشه سبز خود که در تمام طول سال سبزرنگ باقی میمانند، محبوب میشوند. گاهی
اوقات این زیبایی میتواند مربوط به داشتن زائدههای سوزنیمانند در سطح برگهای
نرم بوده، و یا نوار نقرهای در حاشیه برگها که آنها را به گیاهی زینتی و
پرطرفدار تبدیل کرده باشد. خیلی اوقات هم دلیل زیبایی، برگها نیست. بعضی از
گیاهان زینتی به دلیل داشتن گلهای جذاب و همیشه سبز خود مورد استقبال قرار میگیرند،
چنین گیاهانی برای سالها به گلدهی خود ادامه میدهند.
گل و شکوفه گیاهان زینتی میتواند بسیار
ظریف و با رنگی ملایم بوده و یا دارای تنوعی از رنگهای مختلف و چشمگیر باشد. رنگهایی که در کنار
هم درست مانند یک پالت نقاشی دنیایی از زیبایی را خلق میکنند. عطر گلها و شکوفهها
نیز میتواند یکی از دلایلی باشد که گیاه را به یک عضو ارزشمند از محیط تبدیل میکند.
گل و گیاهان زینتی، فقط
محدود به وسایلی زیبا برای تزیین محیط نیستند .آنها دارای زوایای پنهانی هستند که متاسفانه تا به امروز به قدر
کافی به آن زوایا پرداخته نشده است. فرقی نمیکند که این گیاهان را در چه جایی
قرار میدهید، به پنجره آویزان میکنید، در گلدانی کنار دیوار میگذارید و یا در
باغچه میکارید، گیاهان زینتی همواره محیط را زیباتر کرده و آثار سخت و خشن معماری
خانه را بسیار تلطیف میکند.
گیاهان زینتی رنگی، به روزمرگیهای
ما طراوت و تازگی بخشیده و با پیشکش کردن دنیایی از طیف رنگهای زیبا، گذران زندگی
را به طبیعت نزدیکتر میکند. حتی پایه بتنی، خطوط سفت و سخت وسایل منزل و ظاهر
نامرتب حیاط هم تحت تاثیر شکوه این گیاهان قرار میگیرند!
اکنون بیایید در مورد اهمیت گل و گیاه زینتی در اکوسیستم صحبت کرده و چگونگی تاثیربخشی آنها بر اکوسیستم و طبیعت را بازگو کنیم:
• گیاهان زینتی مانع از حضور حشرات و پرندههای موذی میشوند. این گیاهان دارای خاصیت دفع کنندگی حشرات بوده و در نتیجه مانع از تکثیر حشرات در آن ناحیه میشوند. حضور یک درختچه زینتی در حیاط یا یک گلدان گیاهان خوراکی در کنار پنجره آشپزخانه، دقیقا مانند یک جادو برای دور کردن پشهها و سایر حشرات عمل میکند.
• بعضی از گیاهان آپارتمانی توسط ناسا برای داشتن خواص تصفیه کنندگی هوا تایید شدهاند. این گیاهان عناصر فرّار مضر موجود در هوا، مانند فرمالدهید، تری کلرواتیلن و بنزن را حذف کرده و از بین میبرند. بسیاری از گیاهان آپارتمانی میتوانند بوی تنباکو را نیز از محیط حذف کنند. گیاهانی مانند گندمی، فیکوس الاستیکا و اسپاتی فیلوم از جمله گیاهانی هستند که ضمن داشتن نگهداری آسان، در از بین بردن آلودگیهای موجود در هوا بسیار قوی عمل میکنند. بر طبق اظهارات ناسا، شما برای تصفیه کردن هوا در محیطی به مساحت 580 متر، تنها به حضور 18 گیاه نیاز دارید!
•گیاهان آپارتمانی، جزء جدانشدنی از فنگشویی هستند. بنا بر این علم باستانی، ریزش برگها، طرحهای زیبای رنگی و برگهای درخشان، آرامش و لطافت را در محیط جاری میکند.
•بعضی از گیاهان زینتی، برای طبیعیتر کردن فضای آکواریوم استفاده میشوند.
• انواعی از گیاهان، معمولا در تهیه عطر
مصرف شده و دارای خواص ضد اضطراب نیز هستند. بسیاری از آنها، تقریبا تمام شهرت خود
را مدیون عطر جذاب خود بوده و برای ساخت عطرهای خانگی و دست ساز به کار گرفته میشوند. اسطخودوس میتواند اعصاب شما را آرام کند، و میتوانید
آن را به عطر تبدیل کنید. عطری که همواره همراه شما خواهد بود تا در صورت لزوم از
آن برای کسب آرامش استفاده کنید.
همینطور رز و نعنا هم میتوانند
در دستورهای مختلف غذایی نقش داشته و یا برای عطر خوش خود مورد استفاده قرار
گیرند. از عصاره گیاه سیترونلا (علف لیمو) در بسیاری از عودها و عطرهای مخصوص دافع
حشرات، پشه و مگس استفاده میشود. به جز عطر لیمو مانند سیترونلا، رایحه خاص گل ابری
نیز میتواند دافعهی حشرات و پشهها را دوبرابر کند. سیترونلا و گل ابری معمولا
در بخشی از باغچه کاشته میشوند که به درب ورودی نزدیکتر است، تا بدین شکل از
هجوم حشرات خارجی به داخل خانه جلوگیری کنند.
•برای درک عمق کار بزرگی که گیاهان زینتی
برای ما انجام میدهند به اطراف خود به خوبی بنگرید. با رشد بیسابقه آپارتمانها
و توسعه وسیع شهری، زندگی طبیعی و حیات وحش، رو به فراموشی است. اما در این میان،
شکوفههای قشنگ گل و گیاهان زینتی میتوانند زنبورها و پروانهها را به خود جذب
کنند و این موضوعی است که سبب میشود تا چرخه تکثیر و گرده افشانی گلها نیز ادامه پیدا
کند. گیاهان میوهدار، پرندهها و حیوانات کوچکی مانند سنجابها را به سوی خود میکشانند.
گیاهانی مانند سنبل ختایی، زراوند و زالزالک برای مرغ مگسخوار و گنجشکهای اهلی
غذا فراهم میکنند.
در بخش بعدی جزییاتی از
گیاهان زینتی و انواع مختلف آنها را شرح میدهیم؛ پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
یکی از اهداف اصلی از کاشت درختان، فراهم آوردن غذا و تکیهگاه برای پرندهها، و فراهم آوردن سایه برای استراحت و کنارهگیری حیوانات و انسانهاست. درختان و گیاهانی که در حاشیه بزرگراهها و جادهها میبینید، از نوع درختان زینتی هستند. این درختان تمام مشخصات لازم برای یک درخت عالی را دارند. ناگفته نماند درختان زینتی اثر مثبتی بر تنوع زیستی منطقه میگذارند.
بله، درست خواندید! چمنهای
زینتی، علفهایی واقعی هستند که برای مقاصد تزیینی کاشته میشوند. این گیاهان علف
مانند، معمولا گیاهان علفی چندساله بوده و میتوانند از انواع همیشه سبز نیز
باشند. آنها دارای رگههای موازی در سطح خود بوده و برگهایی نازک و بلند دارند.
بعضی از آنها ممکن است بافتهای چوبی نیز داشته باشند.
این گونه سبزهها در بسیاری
از کشورها برای تزیین حیاط جلویی منازل بسیار مورد مصرف قرار میگیرند. این علفها
با داشتن بافت، رنگ و حالت خطی و ظریف خود، ظاهری چشمگیر ایجاد میکنند. آنها ضریب تحمل سختی بالاتری داشته و در برابر
سرمای زمستان تقریبا مقاوم هستند. آنها ممکن است در ردیفهای نیزارمانند رشد کرده
و یا به صورت خوشههای بالارونده، تا 20 سانتیمتر مرتفع شوند. نگهداری از آنها
واقعا ساده است و گیاهانی کم دردسر هستند. البته، برای رشد برگهای جدید هر از گاهی
به هرس کردن نیازمندند. همانطور که گفتیم چمنهای زینتی همیشه سبز هستند؛ مانند
پامپاس ارغوانی، جگن، علف بره، بامبو، فاکستیل و پاپیروس.
این درختچهها معمولا برای
ایجاد مرزی زیبا در کنار فنسها کاشته میشوند. چنین درختچههایی همیشه سبز هستند
و همواره عمود و استوار قرار میگیرند. آنها میتوانند از انواع گلدار یا بدون گل
بوده و برگهایی جذاب و چشم نواز ایجاد کنند، برگهایی که به زیبایی در محیط
ایستاده تا فضا را بسیار طبیعی کند. حتی اگر گلهای آن از بین رفته باشند و یا
اصلا درختچه گلدار نباشد، حضور برگها برای تغییر دادن جلوه باغچه شما کافی است.
خلنگ، یاس بنفش، کاملیا و
زرشک از نمونههای درختچههای زینتی هستند. بعضی از گونههای درخت افرا و ذغال
اخته و مخروطیانی با رشد آرام، مانند کاج نیز به عنوان درختچه محسوب میشوند.
دورانتا ارکتا یا گل آسمان سفید، درختچهای شلوغ و پرتراکم است و به عنوان گیاهی
زینتی کاشته میشود.
این نوع از گیاهان دارویی زینتی برای خاصیت درمانی و خواص عطرهای خود کاشته میشوند. آنها غالبا گیاهان خوراکی مورد استفاده در آشپزخانه هستند و رایحه خوشی دارند. بعضی از آنها مانند رزماری، اسطخودوس، مریم گلی و نعنا بسیار رایج بوده و در حقیقت، کاملا مصارف خانگی و خوراکی دارند. از جمله گیاهان خوراکی زینتی نیز میتوان به آویشن، ریحان، رزماری و لیمو اشاره کرد.
مخروطیان از جمله محبوبترین
درختان و درختچههای همیشه سبز هستند. آنها در
تمام طول سال سبز باقی میمانند، بدون اینکه از تغییرات آب و هوا تاثیری بگیرند.
تعدادی از انواع بسیار معروف این درختان سدر، صنوبر و سرو هستند. در کنار این
گیاهان، بنسای، کاکتوس و ساکولنتها همگی به عنوان نوعی از مخروطیان زینتی تلقی میشوند.
گاهی اوقات، علفی که بخشی
از یک گلدان شلوغ است، میتواند در فضایی دیگر تنها دلیل زیبایی آن محیط باشد. حتی
برگهای خاص گیاهانی مانند لوبیای زینتی، کنگر فرنگی و چغندر نیز ممکن است برای
تزیین به کار گرفته شوند. برای مثال، شاید شما لوندر را تنها به عنوان گیاهی
خوراکی در آشپزخانه خود بکارید، اما در سطوح تجاری، آن برای استخراج روغن کاشته میشود.
پس ممکن است تمام گیاهان و برگهایشان گاهی کاربرد تزیینی داشته باشند.
کاکتوسها و ساکولنتها،
گونهای مقاوم در بین گیاهان بوده و دارای قدی کوتاه هستند. کاشت و نگهداری آنها
در محیطهای داخلی بسیار آسان است (هم در خانه و هم در محیط کار). بونسای، بامبوها
و سرخسها به بهترین شکل با زندگی مدرن و دمای داخلی تطبیق پیدا کردهاند. آنها
را میتوانید در خاک کاشته و یا حتی در گلدانهای بسیار کوچک برای قرار دادن روی
میز کار نیز بکارید.
به طور میانگین، حدود 15000
گونه از کاکتوس در سراسر جهان وجود دارد که هر کدام از آنها با تنوع آب و هوایی
مختلف محیط خود سازگار شدهاند. ساکولنتها به میزان بالایی برای زندگی در محیط
جدید همگام شدهاند. این گیاهان دارای برگهای ضخیم و نوک تیز بوده که رطوبت را در
خود نگه میدارند و این باعث شده که آنها در زمره گیاهان آپارتمانی با نگهداری
آسان قرار بگیرند.
ساکولنتها میتوانند رطوبت
خود را در هوای خشک و یا محیط دارای دستگاههای سرمایشی/ گرمایشی به خوبی حفظ کنند
و پوشش مومی موجود در سطح برگها نیز به حفظ آب کمک میکند. چنین سازگاریهایی با محیط،
سبب شده تا آنها به یک انتخاب محبوب برای حضور در منازل و محیطهای کاری تبدیل
شوند. همچنین ساکولنتها به از بین بردن آلایندههای مضر موجود در هوای بسته کمک
میکنند.
درختها و درختچههای خاس، با برگهای درخشان و میوههای قرمز براق خود، یکی از گیاهان زینتی محبوب به شمار میروند. بعضی از درختان خانواده خاس، مانند داهون، میتوانند به ارتفاع 12 متر برسند، در حالی که انواع کوتاه درختان خاس تنها تا 2 الی 2.5 متر رشد میکنند. اغلب این درختان نور کامل تا جزئی خورشید را ترجیح داده و در خاکی غنی، مرطوب و دارای زه کشی عالی رشد میکنند.
چمن پامپاس (کورتادریا سلونا) یک نمونه عالی از چمنهای زینتی است و دستههایی از برگهای نازک و قوسی شکل ایجاد میکند و حتی گل میدهد! گل پامپاس پفکی و پرمانند است. انواع بزرگ آن، مانند Sunnigdale silver، تا بیش از 3 متر رشد کرده و انواع کوتاه قد آن به ارتفاعی بین 90 الی 180 سانتیمتر میرسند. چمن پامپاس در نور کامل خورشید رشد بسیار خوبی دارد، اما میتواند سایه نسبی را نیز تحمل کند. همچنین نسبت به خشکی مقاوم بوده و در مناطق نمکی نزدیک دریا نیز دوام میآورد. اغلب خاکها برای آن مناسباند، به جز خاکهایی که بیش از حد خیس میمانند.
در اینجا به چند نمونه از انواع گل زینتی اشاره میکنیم :
این گلهای جذاب و بزرگ، تنها دارای یک فصل شکوفهدهی هستند. این گیاهان یک ساله، رشد آسانی داشته و دنیایی از رنگ و زیبایی را به باغچه هدیه میدهند.
گلهای زینتی چندساله، گیاهانی هستند که هر سال وارد یک فاز دورهای شکوفهدهی میشوند. در حالی که برگهای زیبای آنها همواره پابرجاست، اما گلدهی تنها در بازه مشخصی از سال رخ میدهد. گلها پژمرده شده و میمیرند و سال بعد نیز دوباره به گل مینشینند. از میان گیاهان گلدار چندساله، رایجترین آنها رزها، لاله، نرگس، گل جعفری (همیشه بهار)، اطلسی، گل کاغذی و لیلیوم هستند.
پیازهای زینتی عمر کوتاهی دارند، اما در همین عمر کوتاه جلوه بینظیری به باغچه میبخشند. آنها برای فصول بهار و تابستان مناسب بوده و دارای گلهای زیبایی هستند که برای تمام مناظر و محیطها مناسب است. لاله، نرگس، نمونههایی از تنوع پیازهای زینتی هستند. این پیازها باید با آغاز فصل زمستان از خاک خارج شوند. میتوانید آنها را نگه داشته و مجددا در فصل بهار برای شکوفهدهی بکارید.
لاله، گیاه برگریز چندساله با جلوه چشم نواز است و در رنگهای زیبا و متنوعی مانند زرد، قرمز، صورتی، بنفش، سفید و نارنجی عرضه میشود. لالهها یکی از محبوبترین گلهای زینتی هستند و در باغچهها، گلدانها و حتی به عنوان گل شاخه بریده در دسته گلها به وفور یافت میشوند. آنها نور کامل تا سایه نسبی را ترجیح داده و در انواع مختلف خاک رشد میکنند.
رزها (شامل گونههای مختلف رز و انواع پیوندی آن)، به عنوان حصار و پرچین به صورت تکی و گروهی کاشته میشوند. آنها در بسیاری از مقاصد مختلف به کار میروند، مانند تزیین حاشیه باغچهها، زیباسازی فنس اطراف باغچه و یا پوشاندن ناهمواریهای محیطی. اغلب انواع رز، به مکانی روشن و خاکی ارگانیک نیاز دارند. همچنین خاک مورد استفاده برای رز باید زه کشی خوبی داشته باشد.
اطلسی یک گیاه محبوب برای کاشت در حاشیه باغچهها و گلدانهاست و معمولا به عنوان گیاهی یک ساله رشد میکند، اما در مناطق گرم و مساعد گیاهی چندساله خواهد بود. اطلسی دارای تنوع رنگی بالایی است و معمولا به صورت ترکیبی با سایر گیاهان ارائه میشود. اطلسی در رنگهایی مانند خانواده قرمز، آبی و انواع مختلف سفید یافت میشود. بسیاری از اطلسیها به دلیل شکل خاص گل، اندازه و رنگ ویژه این گل کاشته میشوند. اطلسی، نور کامل خورشید تا سایه جزئی را ترجیح داده و در خاکی غنی از مواد مغذی رشد میکند.
بسیاری از گل و گیاهان زینتی به اقدامات خاصی در زمینه نگهداری نیازی ندارند. با این وجود بعضی از آنها به نگهداری خاصی مانند کوددهی، آبیاری، مالچ پاشی و هرس کردن احتیاج دارند. اگر شما از درختچه و یا گیاهان یکساله و چندساله نگهداری میکنید، باید آنها را برای کنترل آفات، سم پاشی کنید. اما اگر فرصت کافی برای انجام این کار را نیز ندارید، میتوانید سراغ گیاهان زینتی بروید که به توجه کمتری نیاز دارند. این گیاهان درعین حال که میتوانند فضا را بسیار زیباتر نمایند، از نظر مالی هم بار سنگینی را به شما تحمیل نمیکنند. همچنین اگر بن سای دارید، آن هم برای حفظ ساختار خود به هرس کردن نیاز دارد. اگر آن را هرس نکنید، ارزش تزیینی خود را از دست خواهد داد. حال در این بخش تعدادی از رایجترین گیاهان زینتی را بخوانید :
تحقیقی که توسط محققین
دانشگاه راتگرز نیوجرسی انجام شده، اثبات کرده است که گل و گیاهان زینتی علاوه بر
پر کردن فضا و گوشههای خالی خانه، میتوانند گازهای گلخانهای موجود در هوا را
نیز جذب کنند. آنها با دریافت گازهای مضری همچون بنزن و فرمالدهید، فضای داخلی را
به محیطی ایمن تبدیل کرده و میتوانند تاثیری مثبت بر روحیه افراد بگذارند. در یک
خانه، میزان حضور این آلایندهها بسیار بیشتر از چیزی است که فکر میکنید. آنها
در عطر، وسایل منزل و به ویژه شویندهها به وفور یافت میشوند.
علاوه بر این آلایندهها،
گیاهان آپارتمانی گرد و غبار موجود در هوا را نیز از بین میبرند. نقاطی که دارای
تهویه هوای ضعیف هستند و یا حوالی پنجرههایی که به ندرت آنها را باز میکنید، از
این آلایندههای مضر اشباع شده است. با کمک گیاهان آپارتمانی میتوانید عناصر
مضر، گرده گلها و حتی کپکهای موجود در هوا را به شکلی بهینه و کم هزینه از بین
ببرید.
تحقیق دیگری توسط دانشگاه اکستر نشان میدهد که اضافه کردن یک گیاه به خانه یا محل
کار، میتواند فعالیت و پویایی افراد را تا 15 درصد افزایش دهد. در این تحقیق،
میزان توجه دانشجویان به درس نیز بررسی شده و اثبات شده است که با وجود گیاهان در
کلاس درس، عملکرد دانشجویان نیز بهبود یافته است.
اگر فرد خلاقی هستید، اطراف خود را با گیاهان پر کنید تا دنیایی از ایدههای بکر
به ذهن شما سرازیر شود! گیاهان فضایی طبیعی برای شما فراهم میکنند، اتفاقی که
احساس سبکی به شما بخشیده و کمک میکند تا گرههای ذهنی خود را به راحتی باز کنید.
بدون شک در چنین حالتی ذهن، خلاقتر خواهد شد! داشتن گیاهان در اطراف خود، احساس آرامش را در شما بهبود بخشیده و
سبب میشود تا احساس بهتری نسبت به خود داشته باشید.
طبق بررسیها، حضور گیاهان
میتواند احساس بهبودی را در افراد بیمار ایجاد کند. افرادی که در محیطی پر از
گیاهان قرار دارند، سریعتر بهبود یافته و پاسخی بهتر به داروهای خود میدهند. این
گیاهان میتوانند به عنوان دستیارانی برای پزشکان در روند بازیابی سلامت بیمار،
نقش مهمی ایفا کنند. بنابر اظهارات موسسه ملی باغبانی آمریکا، گیاهان آپارتمانی به
بیماران کمک میکنند تا آرامش خود را حفظ کرده و اضطرابشان را فراموش کنند. گیاهان
ذهن شما را آرام کرده و میکروبها و آلایندههای هوا را از شما دور میکنند. ناسا
به علت خواص بینظیر، گیاهان زینتی آپارتمانی را “سیستم طبیعی تقویت زندگی” مینامد!
بعضی از گل و گیاهان زینتی آپارتمانی که میتوانید در خانه خود نگهداری کنید تا از
بهبود کیفیت هوا و زیبایی آنها لذت ببرید و آلایندههایی که هرکدام از آنها از
بین میبرند، در جدول زیر قرار داده شدهاند.
یکی از گلهای مناسبی که میتوانید آن را در
باغچه یا گلدان کاشته و در فصل بهار به تماشای گلهای زیبایش بنشینید، گل زنبق
است. گلهای رنگارنگ زنبق بسیار جذاب هستند و میتوانند محیط اطراف خود را نیز
زیباتر کنند. اما اگر قصد خرید گل گلدانی زنبق را دارید، پیشنهاد میکنیم در
ابتدا مقاله زیر را مطالعه فرمایید. اینگونه با همه اطلاعات لازم درباره گل زنبق
به طور کامل آشنا شده و میتوانید به راحتی از این گل زیبا مراقبت کنید.
شناخت گل زیبای زنبق
در
قدم اول به معرفی گل زنبق میپردازیم. گل زنبق پیوندی نزدیک با اشرافیت، شکوه و
تجمل دارد. زنبق
گلی زیبا، قد بلند و رنگارنگ است. رشد و نگهداری آسانی دارد و میتوانید آن را در
تابستان و حتی پاییز در باغچه منزل خود بکارید.
اگر گل زنبق را در باغچه بکارید، میتوانید
در فصل تابستان شاهد گلهای زیبای رنگارنگ آن باشید، گلهای بنفش، آبی، زرد، سفید،
صورتی، قرمز، چندرنگ، قهوهای تیره و گاهی مشکی. زنبق برای هر مراسم و هر موقعیتی
یک رنگ مخصوص برای شما دارد.
جالب
است بدانید حدود 325 نوع اصلی و حدود 50,000 زیر شاخه برای گل زنبق ثبت شده است.
ولی خوب برای راحتی کار، ما تمام این پنجاه هزار نوع را همان زنبق صدا میکنیم!
گل زنبق از گلهای ویژهای بوده است
که از دیرباز به صورت ترکیبی با گل های دیگر در سبد و باکس گل استفاده میشده است .
بررسی تاریخچه گل
پس
از معرفی گل زنبق یا آیریس به نوبت به تاریخچه آن میرسد؛ در مورد خواستگاه اصلی
این گیاه اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما به احتمال زیاد متعلق به آلمان و ژاپن
است. گل زنبق به دلیل تطابق پذیری خوب با محیط، درمکانهای مختلفی کشت شده و طی
این جابهجایی،
گونههای مختلفی از آن به وجود آمده است.
نام لاتین زنبق، “Iris” است. این اسم، برگرفته از نام یکی از خدایان روم باستان، یعنی
خدای رنگین کمان است. در افسانهها ذکر شده که آیریس، پیامبری از جانب خداوند بوده
که با ایجاد یک رنگینکمان زیبا در آسمان، پلی بین زمین و بهشت ایجاد کرده است.
عدهای فکر میکردند که این رنگین کمان، تعدادی زنبق رنگارنگ هستند که در هوا
شناور شده و این پل را خلق کردهاند. عده
دیگر معتقد بودند که این زنبقهای معلق، دنباله لباس آیریس هستند. به همین دلیل
نام این گل زیبا را، آیریس (زنبق) گذاشتند.
در ابتدا رومیان باستان کاشتن این گل را یاد گرفتند و برای شروع، آن را در مزارع
همسران خود میکاشتند تا از این طریق از آیریس درخواست کنند که معشوقه آنها را با
همان پل رنگینکمانی زیبا به بهشت ببرد. این پیام به مصر هم رسید، آنها گل زنبق
را در مزار فرعونها و در کاخهای خود میکاشتند تا به این وسیله بتوانند نمادی از
ورود به بهشت را همیشه در کنار خود داشته باشند. پس از سالها، این گل به فرانسه
هم رسید، اما در آنجا به نمادی برای قدرت و ثروت تبدیل شد. اگر به نشان ملی فرانسه
دقت کرده باشید، میبینید که گل زنبق بخش مهمی از آن را تشکیل داده است.
رنبق دارای 6 گلبرگ و 3 پرچم است. گلهای زنبق برگ گل زنبق در گونههای وحشی کوتاه و ساقه آن کوتاه است. معنی زنبق، در هر فرهنگی متفاوت است، اما به طور کلی زنبق نمادی از ایمان، اشرافیت، پختگی، امید و ارزش است. رنگهای مختلف این گل میتوانند حامل پیامهای متفاوتی باشند.
گل آیریس یا زنبق بنفش رنگ
در باورهای قدیمی به معنی اشرافیت بود، اما این روزها نشانگر عقل، پختگی، احترام و
تمجید کردن است.
زنبق آبی نیز نماد امید،
اطمینان و ایمان است.
گل زنبق بنفش، نشان دهنده
شور و اشتیاق است و گل زنبق سفید، معصومیت و خالص بودن را بیان میکند.
گل زنبق صورتی، نماد پاکی و
بی گناهی است.
گل زنبق قرمز که نسبتا
کمیاب است و دارای رنگ زیبا و دلربایی است.
زنبق ایرانی گل بومی ایران
است که در بهار نمایان میشود. گیاه زنبق با گلی معطر و دوست داشتنی نزد ایرانیان
است.
زنبق گل زیبایی است که کاشت و نگهداری آن نسبتا آسان است. نگهداری گل زنبق در گلدان نیز امکان پذیر است، بنابراین میتوانید زنبق را هم در باغچه و هم در گلدان بکارید. برای این منظور، مکانی پرنور و خاکی زه کشی شده انتخاب کنید. اگرچه زنبق میتواند نور کم را هم تحمل کند، اما بهترین عملکرد این گل در نور کافی خورشید همراه با آبیاری مناسب است. فصل گل زنبق بهار است.
زنبق حاوی ترکیباتی سمی است که میتواند باعث ایجاد التهاب و مشکلات پوستی، و در صورت خورده شدن باعث ایجاد تب و حالت تهوع شود. بنابراین اگر آن را داخل گلدان میکارید بعد از سبز شدن گیاه آن را از دسترس کودک خردسال خود دور نگه دارید تا مبادا هوای خوردن آن به سرش بزند.
به عنوان آخرین نکته درباره گل زنبق پس از معرفی این گل و سایر موارد مربوط به آنریال نوبت به مصارف آن میرسد. ریشههای زنبق در گذشته برای درمان التهاب پوستی، آبله، ورم و دل درد استفاده میشده است. امروزه از زنبق برای پاکسازی کبد استفاده میشود. در بعضی از داروهای طب سنتی، از زنبق زرد برای درمان شوره سر، و از زنبق سفید برای درمان آسم، برونشیت و فشارخون استفاده میشود.
امروزه
درست کردن باغچه دیواری طرفداران بسیاری پیدا کرده است. زیرا در اکثر خانهها فضای
زیادی برای قرار دادن گیاهان آپارتمانی وجود ندارد و با استفاده از این باغچهها میتوان حتی در آپارتمانهای کوچک نیز از تعداد زیادی
از گیاهان نگهداری نمود. به همین دلیل ما در مقاله زیر روش ساختن یک باغچه دیواری
را توضیح دادهایم تا شما نیز در صورت نیاز بتوانید برای خود یک باغچه دیورای
مناسب بسازید.
مختصری درباره باغچههای دیواری
امروزه
ساخت باغچه های دیواری تبدیل به کاری معمول و محبوب شده و بیشتر طراحان داخلی و
بسیاری از علاقهمندان به گیاهان اقدام به ساخت باغچه های دیواری میکنند. این
روزها نیز با وجود معماریهای امروزی که فصای کمی در اختیار افراد قرار دارد بسیار
مهم و حائز اهمیت است؛ چراکه این مدل باغچهها فضای زیادی را اشغال نمیکنند و در
واقع فضای هدر رفته هوایی را پر میکنند. باغچههای عمودی را میتوانید در شکلها
و اندازههای مختلف اجرا کنید. اجرای این مدل باغچهها به مهارت یا ابزار عجیبی
نیاز ندارد، فقط کافیست کمی حوصله بهخرج بدهید و صبوری کنید. البته که میتوانید
سراغ نمونههای آماده هم بروید اما خب طبیعتا باید مبلغ بیشتری را هزینه کنید و قطعا
جذابیت و لذتبخش بودن یک باغچه دیواری که خودتان درست کنید بیشتر است. ازاینرو
در این مطلب با
آموزش درست کردن باغچه دیواری در 5 مرحله همراه شما خواهیم بود. برای درست کردن یک
باغچه دیواری زیبا با ما همراه باشید.
لوازم مورد نیاز برای ساختن باغچه دیواری
چگونگی درست کردن باغچه دیواری
مرحله اول: انتخاب محل نصب باغچه دیواری
در اولین قدم و قبل از شروع ساخت باغچه دیواری باید ببینید اصلا میخواهید این باغچه دیواری را کجای خانه یا محل کار خود قرار دهید. دیواری که انتخاب میکنید باید تحمل وزن گیاهان شما را داشته باشد. بستگی به نیاز خود شما قرار است یک یا چند گیاه را از این دیوار آویزان کنید که هر کدام گلدان و خاک دارند. پس خیلی سبک نخواهند بود. علاوهبر آن محلی که انتخاب میکنید باید شرایط طبیعی نگهداری از گیاه شما را داشته باشد. چیزهایی مثل نور کافی، دمای مناسب و محافظت در برابر باد یا سوز سرما چیزهایی است که باید به آن توجه کنید.
در مرحله دوم از ساخت باغچه دیواری باید عملیات آببندی را انجام دهید. مثلا اگر قرار از جاجورابی پارچهای استفاده میکنید جایی که قرار است آن را بچسبانید با پلاستیک پوشانده و سپس جاجورابی را روی آن نصب کنید یا مثلا اگر قرار است جاکفشی را بهعنوان باغچه استفاده کنید، خود جاکفشی را و دیوار را آببندی کنید، در مجموع بسته به چیزی که قرار است بهعنوان باغچه استفاده شود، آن را آببندی کنید و مطمئن شوید که آب اضافی از آن عبور نمیکند، چراکه این آب اضافی میتواند به دیوار پشتی خود یا کف خانه آسیب بزند. هر قسمت را با یک پلاستیک خوب و با کیفیت عایقبندی کنید تا مطمئن شوید دیگر راه خروجی وجود ندارد.
انتخاب گیاه مناسب برای درست کردن باغچه دیواری
یکی از مهمترین عوامل در موفقیت شماست. در بهترین حالت برای ساخت باغچه دیواری
باید گیاهانی را انتخاب کنید که شرایط نگهداری تقریبا یکسانی داشته باشند. یعنی به
یک مقدار نور بخواهند، آبیاری یکسانی داشته باشند و دمای محیط برای همه آنها
معقول باشد. بهعنوان مثال نباید گیاهانی مثل کاکتوسها و ساکولنتها که محیطی خشک
و نور زیاد دوست دارند را در کنار گیاهانی رطوبت دوست مثل سرخس و ارکیده قرار
بدهید. همچنین باید گیاهانی را انتخاب کنید که مکان انتخابی شما را دوست داشته
باشند، بهعبارتی اگر باغچه عمودی شما در محلی با نور کم و سایه قرار دارد پس گیاهی
را انتخاب کنید که این شرایط را بپسندد وگرنه زنده نخواهد ماند.
دراینباره باید بگوییم که آویزان کردن گیاهانی مثل پوتوس، فیلودندرون و پیچک
معمولا موفقیتآمیز و معقولتر است. این گیاهان ساقههای بلند و آویزان دارند که میتوانند
پس زمینه خود را بپوشانند و به عنوان مثال جا کفشی شما دیده نشود.
در این باغچه دیواری که قرار است بسازید سیستم
آبیاری خودکار وجود ندارد. بنابراین اگر بتوانید گیاهان را برای آبیاری خارج کرده
و مجددا به باغچه برگردانید عالی میشود. با این کار هم دیوار آسیب نمیبیند و هم باغچه شما عمر بیشتری خواهد
داشت.
اگر قصد انجام چنین کاری را دارید، برای این کار کافی است هر گیاه را به یک گلدان
سبک پلاستیکی منتقل کنید. فقط باید مطمئن شوید که گلدانهای شما درون هر قسمت جا
شوند و بزرگتر یا کوچکتر از آن نباشند. همچنین قبل از اینکه گلدانها را درون هر
قسمت از باغچه دیواری بگذارید به آنها آب داده و اجازه دهید آب اصافی خارج شود.
خارج شدن آب اضافی نکته مهمی است، بهطوریکه اگر گلدان را بلافاصله به باغچه
منتقل کنید آب اضافی درون هر بخش جمع میشود و از آنجایی که قبلا آن را عایقبندی
کردهاید در هر قسمت دریاچهای از آب خواهید داشت.
یک نکته مهم: خروج آب اضافی را بعد از هر بار آب دادن به
گیاهان نیز مد نظر داشته باشید.
وقتی که گلدانهای خود را آماده کردید و به آنها
آب دادید موقع انجام آخرین مرحله ساخت باغچه دیواری یعنی زمان سر هم کردن باغچه
عمودی است. برای انجام این مرحله ابتدا باغچه را با دست روی دیوار نگه دارید تا
مطمئن شوید که فضای کافی وجود دارد و سپس جای مناسب برای نصب آن را علامت بزنید.
سپس با کمک دریل برقی قلاب محکمی را در جایی که علامت زدهاید نصب کنید.
وقتی از محکم بودن قلاب مطمئن شدید و باغچه خود را از آن آویزان کردید زمان انتقال
گیاهان به آن است. برای چیدن گیاهان پیشنهاد میکنیم کمی وقت بگذارید و با جابهجا
کردن گلدانها به یک طرح مناسب و دلخواه برسید. اکنون دیگر باغچه دیواری شما آماده
است. تنها کاری که باید بکنید آن است که مراقبتهای معمول را از گیاه انجام دهید و
مطمئن شوید که نور و آب کافی را دریافت میکنند.
مثلا اگر گیاهان مثل پوتوس و سرخس را انتخاب کردهاید که رطوبت زیاد را دوست دارند
هرازچندگاهی با اسپری به آنها آب بپاشید تا رطوبت آنها تامین شود. همچنین اگر حس
میکنید که گیاهان شما نور کافی را دریافت نمیکنند میتوانید از چراغهای مخصوص
در کنار آنها استفاده کنید.
با درست کردن باغچه گلدانی اول و مراقبت از آن بعد از مدتی حرفهای شده و میتوانید
چندین باغچه دیواری داشته باشید که هر کدام یک مجموعه و کلکسیون خاص از گیاهان
متفاوت با نیازهای خاص خود باشند که در کنار یکدیگر زندگی میکنند.
1. وسایل مورد نیاز برای ساختن باغچه دیواری کداماند؟
یک جا کفشی آویزی، دریل، پلاستیک و گیاهانی که دوست دارید همه چیزهایی هستند که برای ساخت باغچه دیواری به آنها نیاز دارید. اگرهم حوصله و دانش فنی بیشتری دارید میتوانید از تختههای چوبی استفاده کنید و یک باغچه دیواری طبقهای بسازید.
2. جهت جلوگیری از خیس شدن دیوار پشت باغچه باید چه اقداماتی انجام دهیم؟
میتوانید تمام پشت باغچه خود را با پلاستیک ضخیم و سالم بپوشانید تا نم به دیوار نرسد. ضمن اینکه میتوانید برای آبیاری گیاه خود را از باغچه دیواری خود بیرون آورده و پس از اتمام آبیاری دوباره به آنجا منتقل کنید.
3. مناسبترین گیاهان برای قرار دادن در باغچه دیواری چه گیاهانی هستند؟
معمولا گیاهانی که شاخ و برگهای آویزان و بلند دارند در این باغچهها زیباتر دیده میشوند. گیاهانی مثل پیچک، فیلودندرون و سایر گیاهان شبیه به آنها. همچنین بهتر است گیاهانی را انتخاب کنید که نور و محیطی تقریبا یکسان را دوست داشته باشند، چراکه مسلما نمیشود گیاهی که آفتاب کامل و مستقیم دوست دارد را کنار گیاهی که سایه دوست است قرار داد.
4. روش قرار دادن گیاهان در باغچه دیواری چگونه است؟
اگر از روش بالا باغچه خود را ساختید دو راه برای قرار دادن گیاهان دارید. یکی اینکه در هر قسمت خاک بریزید و گیاه را درون آن بکارید. دیگری هم اینکه گلدانی کوچک مناسب اندازه هر قسمت تهیه کنید و گیاه را با آن گلدان جایگذاری کنید. ما روش دوم را توصیه میکنیم. این کار باعث میشود عمر باغچه دیواری شما بیشتر شود، آبیاری گیاهان آن راحتتر باشد و از همه مهمتر آب اضافه به باغچه شما صدمه نزند. دست آخر هم اینکه هر زمان بخواهید میتوانید باغچه خود را به جای جدیدی منتقل کنید.
اسپاتی فیلوم
یکی از گلهای گلدانی
مشهور است که تقریبا در هر خانهای میتوان یک گلدان از آن را دید. شما نیز میتوانید
این گل زیبا را از یک فروشگاه آنلاین گل و گیاه خریداری کرده و در خانه پرورش دهید
و پس از مدتی نیز شاهد رویش گلهای سفیدرنگ آن باشید. اما قبل از خرید، پیشنهاد
میکنیم مقاله زیر را مطالعه فرمایید تا با شیوه نگهداری گل اسپاتی فیلوم به طور کامل آشنا شوید.
شناخت گل اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم با نام رایج و برازنده” peace lily” ،
گیاهی چند ساله از خانواده شیپوریان است و بومی جنگلهای مرکزی و جنوب آمریکا هستند
و در آمریکا خارج از منزل رشد میکند و در بقیه مکان ها گیاه آپارتمانی محسوب میشوند.
گل اسپاتی فیلوم برگهای سبز و نوک تیز دارد و وظیفه تصفیه آلودگی هوا را دارند و
سموم موجود در منازل شامل فرمالدهید و آمونیاک را از بین میبرد.گیاهی است که
مراقبت راحتی دارد ، و با نور کم هم سازگار است.
اگر
در منزل از نور کافی برای نگهداری گیاه برخوردار نیستید میتوانید با خرید گیاهان
مقاوم به نور کم و سایه، طراوت را به خانه خود بیاورید.
در
این مقاله با ما همراه باشید تا شیوه نگهداری گل اسپاتی فیلوم را بخوانید.
شیوه نگهداری اسپاتی فیلوم
در این بخش به توضیح شیوه نگهداری گل گلدانی اسپاتی فیلوم خواهیم پرداخت.
دمای مناسب محیط نگهداری
دمای رایج در منزل و مقداری گرم تر برای رشد بهتر این گیاه مناسب است. مکان هایی که ناگهان گرم و سرد میشوند دلپذیر این گیاه نیست. در کل دمای بین 12 الی 23 درجه را ترجیح میدهد. و اگر دمای هوا زیاد شود باعت پیچیدگی و سوختگی برگ هایش میشود. و به سرما حساس است و هوای سرد را نمیتواند تحمل کند.
روش آبدهی
در حالت ایده آل این گیاه خاک مرطوب (نه خیس)
را ترجیح میدهد و بهتر است آب دهی را وقتی که خاک خشک شد انجام دهید ولی هرگز
اجازه ندهید گیاه در خاک خیس دایمی بماند و اجازه ندهید تا گیاه از کم آبی پژمرده
شود (این گیاه از گیاهانی است که به سرعت خود را ترمیم و از پژمردگی نجات میدهد(.
آب
اضافی گیاه بعد از آبیاری باید از خاکش خارج شود در غیر این صورت باعث پوسیدگی
ریشه های گیاه میشود.
برگهای
اسپاتی فیلوم در اثر آبیاری زیاد یا کم قهوه ای رنگ میشود پس بهتر است برنامه آب
دهی گیاه را تغییر دهید.
این گیاه کمبود آب دهی را میتواند تحمل کند ولی آب دهی منظم را ترجیح میدهد.
هرچند
وقت یکبار گیاه را حمام ببرید و زیر دوش آب برگ هایش را بشورید تا از گرد و غباری
که بر روی برگهای آن انباشته شده است پاک شود به این ترتیب روزنه هایی که بر روی
برگ هاست نیز پاک میشود و باعث میشود که برگ ها راحتر و بهتر نفس بکشند.
نور مناسب
گل اسپاتی فیلوم سفید نور کم را میتواند تحمل
کند و خود را با آن وفق دهد اما بدون وجود نور پنجره و یا لامپ، با مشکل کمبود
گلدهی و یا عدم وجود گل مواجه خواهد شد.
این
گیاهان میتوانند هر کمبودی را تحمل کنند به جز نور مستقیم که برایشان غیرقابل تحمل
است و گلدهی بیشتر آنها به نور غیرمستقیمی که به آنها میتابد بستگی دارد.
علت
بیش از حد زرد رنگ شدن برگهای این گیاه میتواند به علت کمبود نور باشد.
بهترین خاک برای اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم به خاکی با زه کشی مناسب نیاز دارد و ترکیب پیت ماس و خاک برگ و پرلیت انتخاب خوبی برای آن است. علت پژمرده شدن برگ های این گیاه عدم مواد مغذی خاک است که با کوددهی تامین میشود.
روش کود دادن به اسپاتی فیلوم
در ادامه روش نگهداری گل اسپاتی فیلوم به
کوددهی آن میپردازیم:
گل
اسپاتی فیلوم به کود دهی سنگینی نیاز ندارد .
کود دهی
آن باید به صورت نصف دستور العمل، یکبار در ماه و در زمان گلدهی و رشد گیاه (فصل
بهار و تابستان) انجام شود و کودی که حاوی منیزیم و آهن باشد برای آن مناسب است.
البته
بدانید کوددهی زیاد باعث قهوه ای شدن نوک برگهای گیاه میشود و به خاطر بسپارید
گیاه را در زمستان کوددهی نکنید.
روش عوض کردن گلدان گل
اسپاتی فیلوم در گلدان هایی که دقیق اندازه
آنهاست و تا حدودی تنگ تر است گلدهی بهتری دارد و زمانی گلدان را تعویض کنید که
گیاه را به اندازه کافی آبیاری کرده اید و جای آن بسیار کوچک شده است.
هنگام
تعویض گلدان حتما ریشه های سیاه شده و خراب شده را جدا کنید و بعد از تعویض گلدان
حتما به آبیاری آن توجه کنید.
شما میتوانید با هرس کردن به موقع، ظاهر گیاه را مرتب و زیبا حفظ کنید. کندن گلها، یکی از این روشهاست. اسپاتی فیلوم
گلهای خود را بر ساقههایی ایجاد میکند که مستقیما از بدنه اصلی گیاه منشاء میگیرند.
اگر یک ساقه گل داد، دیگر نمیتواند گل دیگری ایجاد کند. پس از محو شدن گل، ساقه
نیز در نهایت قهوهای شده و از بین خواهد رفت. به همین علت هرس کردن این گیاه باید
از پایه صورت بگیرد. ساقه را از پایینترین بخش ممکن جدا کنید. این کار فضای کافی
برای ظهور ساقههای جدید را فراهم میکند.
هرس کردن اسپاتی فیلوم فقط محدود به ساقههای گلدار نیست. گاهی اوقات برگها زرد/
قهوهای میشوند. هر زمان که شاهد تغییر رنگ برگها بودید، باید دست به کار شوید و
آنها را از پایه جدا کنید.
پس از شرح روش نگهداری گل اسپاتی فیلوم به بررسی آفات احتمالی آن میپردازیم:
خلاص شدن از آفات اسپاتی فیلوم به راحتی صورت میگیرد:
شته ی ماده به تنهایی غذا نمیخورد. روزانه حدود 3 تا 6 شته حامله تولید میکند
و هرکدام از آنها چند روز آینده به تولید مثل ادامه میدهند. این شته ها در پشت برگ
گیاهان کلونی تشکیل میدهند.
شپشک ها پشت برگها و در امتداد رگ های برگهایی که از خاک بیرون آمده اند
زندگی میکنند. آنها شبیه پنبه و کرکی هستند، آنها مانند شته ها شیره برگها را
تخلیه میکنند.
هر دو شپشک ها و شته ها ماده چسبناکی را تولید میکنند که باعث جذب مورچه ها و هاگ
ها شده وباعث تولید قارچ سیاه میشوند.
برای ریشه کن کردن شپشک آردی و شته ها ، گلدان را داخل یک کیسه قرار داده و اجازه
ورود آب به خاک نداده و گیاه را زیر دوش آب برده و برگ های آن را با فشار آب و یا
اسپری بشویید.
و همینطور میتوان با کشیدن پنبه الکلی بر روی برگ های شته زده، این شپشک ها
و شته ها را از بین برد.
یکی دیگر از راه های خلاص شدن استفاده از صابون های ارگانیک موجود است، که میتوان
این صابون ها را بر روی برگ و پشت برگ های شته زده اسپری کرد. این کار را هفته ای
یکبار تکرار کنید و یا تا زمانی که مشکل شته ها از بین بروند.
حتما برای سلامتی خود از ماسک و دستکش استفاده کنید.
کنه های تار عنکبوتی هشت پا از شیره گیاه تغذیه میکنند.
برگ های حلقوی و پیچ خورده که از یک پوشش پارچه مانند ریز تشکیل شده اند،
خبر از کنه تار عنکبوتی میدهند.
کنه تار عنکبوتی شباهت زیادی به گرد و غبار سفید دارد.
اسپری آب و صابون که باعث از بین برفتن شته و شپشک میشود برای از بین بردن
این کنه نیز کارساز است.
پشه های سیاهی که بر اطراف اسپاتی فیلوم پرواز میکنند، نوعی قارچ هستند.
تشخیص این نوع پشه ها از روی شاخک ها و پاهای بلندشان است که از تخم هایی
که بر روی خاک هستند تولید میشوند. با اینکه در هنگام بلوغ بی خطر هستند ولی از ریشه
و برگ های گیاه تغذیه می کنند.
تخم های این نوع پشه ها علاقه زیادی به محیط های مرطوب و خزه ای دارند.
برای جلوگیری از به وجود آمدن این تخم ها و کاهش آن اجازه دهید بین 2
آبیاری خاک گلدان به اندازه 2 سانت خشک شود.
اگر خاک خشک باعث از بین رفتن این حشره ها نشد میتوانید از اسپری آماده
برای از بین بردن این حشرات استفاده کرد، که این اسپری را بر روی خاک و برگ های گیاه
هر 2 روز یکبار تکرار کنید تا به کلی این حشره های مزاحم از بین بروند.
در هنگام استفاده از این اسپری حتما از ماسک و عینک محافظ استفاده کنید و بعد از
استفاده از اسپری دست های خود را با آب صابون و با دقت بشویید.
این نوع آفات اگر بر روی خاک خشک قرار گیرند بعد از 4 روز از بین میروند و گاهی
خاک گلدان را به هم بزنید تا هوا داخل خاک گلدان شده و همینطور لایه های زیری خاک
خشک شوند.
اسپاتی فیلوم از جمله گیاهانی است که برای افراد کمتجربه در زمینه نگهداری از گیاهان توصیه میشود. به همین دلیل، مشاهده کردن برگهای زرد رنگ در این گیاه اصلا اتفاق خوش آیندی نیست. حال دلایل اصلی زرد شدن برگهای اسپاتی فیلوم را بررسی کرده و مشکل گیاه خود را برطرف کنید:
اجازه بدهید اولین دلیل را، به علتی نرمال و بدون نگرانی اختصاص دهیم. برگهای قدیمی، به طور طبیعی زرد شده و در
نهایت خشک میشوند و میریزند.
میتوانید آنها را به محض زرد شدن از گیاه جدا کنید، پس خیالتان راحت باشد که این مورد،
مشکلی برای گیاه به حساب نمیآید. برگها را از محل اتصال به ساقه، با یک قیچی
تمیز ببرید.
آبیاری بیش از حد، محتملترین علت برای زرد شدن برگهای اسپاتی فیلوم است.
به طور کلی این مشکل، از اصلیترین مشکلات در نگهداری از گیاهان آپارتمانی به شمار
میرود.
اما صرفا آبیاری زیاد گیاه ممکن است دلیل ایجاد این مشکل نباشد، استفاده از
گلدانی بدون حفرات زه کشی کافی یا خاکی با زه کشی ضعیف نیز میتواند این مسئله را
تشدید کند.
در تمام این حالات، ریشه در آب قرار گرفته، اکسیژن کافی به آن نرسیده و در
نهایت پوسیده میشود.
بهترین راه حل، پیشگیری است. گیاه را فقط زمانی آبیاری کنید که به آن نیاز دارد. بنابراین آبیاری در روزهای از قبل تعیین شده میتواند
مشکلات بزرگی برای گیاه ایجاد کند.
در صورت نیاز، گیاه را مجدد در خاکی سبکتر بکارید، خاکی که رطوبت را حفظ
کرده و در عین حال آب را به خوبی عبور میدهد. خاکهای
حاوی ترکیبات و الیاف طبیعی، بهترین انتخاب هستند.
از وجود حفرات زه کشی کافی در زیر گلدان اطمینان حاصل کنید تا آب هرگز در
آنجا جمع نشود. اگر با این مشکل روبرو شدید، اجازه دهید ریشه قبل از آبیاری مجدد کاملا
خشک شود. اینگونه از ابتلای گیاه به قارچ و پوسیدگی جلوگیری میکنید.
فراموش نکنید که اسپاتی فیلوم خاک مرطوب را دوست دارد اما تا خشک شدن نیمه
بالایی خاک صبر کنید و سپس آن را آبیاری کنید.
همانطور که اشاره کردیم، اسپاتی فیلوم از بهترین گیاهان برای افراد مبتدی
است، زیرا نیازهای خود را به خوبی نمایان میکند و هر زمان که آب نیاز داشته باشد،
پژمرده میشود!
دیدن این گیاه گرمسیری در حالتی آشفته و خسته، میتواند هشدار دهنده باشد.
اما خوشبختانه پس از دریافت مقدار کافی آب، سریعا سرحال شده و به گیاهی شاداب
تبدیل خواهد شد.
تا زمانی که برای طولانی مدت گل اسپاتی فیلوم را تشنه نگه ندارید، مشکلی برای آن
پیش نخواهد آمد. اگرچه کم آبی برای آن خوب نیست، اما به هر حال پژمردگی و زردی
ناشی از کم آبی نگران کننده نخواهد بود.
مشکل اینجاست که تشنه نگه داشتن گیاه به طور مرتب، و عدم توجه به آن در این
حالت، سبب زرد شدن برگها خواهد شد.
درمان، بهبود روند آبیاری است. اگر گیاه نور بیشتری دریافت کرده و یا تابستان را
در خارج از خانه سپری میکند، به آبیاری بیشتری نیز نیاز خواهد داشت. اگر
نتوانستید به آن کمک کنید، نگران نباشید. گل اسپاتی فیلوم بسیار مهربان است: تنها
کافی است برگهای آسیب دیده را از گیاه جدا کنید و این بار، آبیاری منظمتری را
پیش بگیرید.
4. پایین بودن کیفیت آب
اگرچه اسپاتی فیلوم گیاه سخت گیری نیست، اما
نسبت به کلر حساسیت خاصی دارد. این مشکل میتواند سبب زردشدن برگها شود، به ویژه
اگر آب لوله کشی شما دارای مقادیر بالای املاح باشد.
ما
این روش را برای آبیاری تمام گیاهان آپارتمانی توصیه میکنیم: اجازه دهید آب برای
یک شب، در ظرفی رو باز باقی بماند.
این کار سبب میشود تا گاز کلر خارج شود، بنابراین سبب سوختن ریشهها نخواهد شد.
اگر استفاده از آب لوله کشی برای شما نگران کننده است، میتوانید آب باران، آب
تصفیه شده یا آب مقطر را جایگزین کنید.
5. عدم تطابق گل با شرایط نوری
یکی از دلایل محبوبیت اسپاتی فیلوم، تطابق آن
با شرایط نوری مختلف است. جایگاه
آنها در طبیعت، بخش تاریکتر جنگلهاست. پس این گیاه سایه دوست است. اسپاتی فیلوم جزو معدود
گیاهانی است که در کنجهای تاریک به خوبی رشد میکنند.
اما،
قطعا آنها به مقداری نور نیاز دارند. فتوسنتز، فرآیندی است که سبزی برگها را حفظ
میکند. اگر نور کافی به برگها نرسد، این فرآیند متوقف شده و در نهایت برگها زرد
یا رنگ پریده میشوند. البته بجز شرایط بسیار حاد، تنها تاثیر واقعی تاریکی بر این
گیاه کاهش تعداد گلهاست، برگها همچنان سبز و باطراوت باقی میمانند.
مشکل رایج زمانی رخ میدهد که نور شدت پیدا کند. برگهای اسپاتی فیلوم در صورت
دریافت نور بسیار شدید، زرد میشوند. نور مستقیم خورشید نیز سبب سوختن آنها شده و
لکههای قهوهای رنگ بر سطح برگ ایجاد میکند. تمام این مشکلات با فیلتر کردن نور
یا انتقال گیاه به مکان تاریکتر برطرف خواهد شد .(پرده یک فیلتر عالی برای نور است)
6. دمای بسیار پایین یا بسیار بالای هوا
گل اسپاتی فیلوم تنها در بازه دمایی 18 الی 24
درجه سانتی گراد مقاوم است. بنابراین بهترین شرایط برای رشد آن، بودن در کنار ما و
زندگی در محیط داخلی خانه است. اگر برگهای گیاه در اثر دمای بسیار پایین/ بالا
زرد شود، به احتمال قوی خودتان دلیل را سریعا میفهمید.
آنها
از دستگاههای سرمایشی و جریان قوی باد سرد متنفرند. قرار دادن آنها در راهرو،
ایوان یا بالکن سرد سریعا سبب زرد شدن برگها خواهد شد و تحمل دمای زیر 7 درجه
برای اسپاتی فیلوم ممکن نیست.
راه حل این است که گیاه را به مکانی با دمای متعادل (همان بازه ذکر شده)، و عاری
از هرگونه دستگاه سرمایشی منتقل کنید.
7. کمبود عناصر ضروری در خاک گل
با اینکه این گیاه به کود زیادی نیاز ندارد،
اما برای داشتن رشدی سالم باید مواد مغذی لازم را در اختیار داشته باشد. مانند هر
گیاه دیگری، اگر نیتروژن کافی به گیاه نرسد، برگها زرد خواهند شد.
تشخیص
کمبود منیزیم و آهن ساده است، در صورت کمبود هر کدام از اینها، برگها زرد میشوند
اما رگهها همچنان سبز باقی خواهند ماند. البته زیاد بودن نور میتواند همچنین ترکیبی
در سطح برگ ایجاد کند، پس مطمئن شوید که مشکل را به درستی تشخیص دادهاید.
بهترین و سادهترین روش برای خوشحال نگه داشتن گل اسپاتی فیلوم، کاشتن آن در خاکی
غنی است؛ خاکی که هم مواد مغذی و هم زه کشی مناسب را برای گیاه فراهم میکند. میتوانید
در طول فصول رشد، ماهی یکبار از کود حلال در آب برای گیاه استفاده کنید.
مواظب
باشید که در کوددهی زیاده روی نکنید، زیرا میتواند آسیب بیشتری نسبت به کمبود کود
به گیاه وارد کند.
پیشنهاد
ما این است که برای جلوگیری از بروز هرگونه عوارض جانبی، از نصف میزان توصیه شده
کود استفاده کنید.
8. وارد شدن شوک به گل در اثر عوض کردن گلدان یا کاشت مجدد آن
این گیاه آسان گیر، معمولا مشکلی با تغییر
گلدان یا کاشت در تکثیر شدن و … ندارد.
اما به هر حال، این اتفاق به گیاه شوک وارد میکند، اتفاقی که گاهی سبب زرد شدن
برگها خواهد شد.
تغییر
گلدان/ کاشت مجدد را در فصل بهار انجام دهید. بدین شکل گیاه فرصت کافی برای
استقرار در گلدان جدید را خواهد داشت.
اسپاتی
فیلوم میتواند تراکم و فشردگی ریشه را به خوبی تحمل کند، پس نیازی نیست خیلی سریع
گلدان آن را عوض کنید.
اگر پس
از تغییر گلدان، شاهد برگهای زرد رنگ بودید؛ کمی فرصت دهید و از آن مراقبت کنید،
خیلی زود برگهای سبز و جدید خودش را نمایان می کند.
اگر زرد
شدن برگها ادامه پیدا کرد و یا خبری از برگهای سبز نبود، باید مشکل را در جای
دیگری پیدا کنید. اسپاتی فیلوم در این موضوع خیلی بد اخلاقی نمیکند!
9. وجود آفات آلوده کننده
یک نکته عالی دیگر در مورد اسپاتی فیلوم این
است که مانند اغلب گیاهان تزئینی، حشرات را به سوی خود جذب نمیکند. اگر آن را
سالم و سرحال نگه دارید، خودش از پس حشرات و آفات بر میآید!
آنها
از حشرات مصون نیستند، بدیهی است. اما اگر نشانههایی از حضور این میهمانان
ناخوانده مشاهده کردید، راه حل دشوار نخواهد بود. اصلیترین آفات، شته و شپشک آردی
هستند. اگر
به میزان کافی گیاه را آبیاری نکنید، ممکن است کنه تار عنکبوتی نیز ظاهر شود.
تمیز کردن برگها، یک درمان پایهای و سریع است که معمولا مشکل را حل میکند.
آفات قویتر
را میتوانید با اسپری کردن صابون حشره کش از بین ببرید. مخلوط آب و صابون معمولی
نیز کار ساز است. ابتدا با میزان سبک آن شروع کنید. یعنی خیلی صابون به کار نبرید.
اگر لازم بود، میزان آن را افزایش دهید.
10. ابتلای گل به بیماری
ما بدترین اتفاق را برای آخرین گزینه کنار
گذاشتیم! زیرا تقریبا هیچ درمان قابل قبولی برای دو بیماری اصلی اسپاتی فیلوم وجود
ندارد:
قارچ
سیلیندروکلادیوم اسپاتی فیلی
(Cylindrocladium spathyphilli)
قارچ
گیاه کش
(Phytophthora parasticia)
این قارچها در خاک زندگی میکنند و میتوانند
گیاه را از ریشه بپوسانند.
بهترین
درمان، پیشگیری است. زیرا مشاهده کردن برگهای زرد شده، تقریبا آخرین مراحل این
بیماری است. در واقع، دیگر کار خاصی از دست شما بر نمیآید. اگر اجازه دهید خاک
بین هر بار آبیاری خشک شود، این بیماریها نمیتوانند تکثیر یا پراکنده شوند.
علاوه بر این، حتما هنگام کار با گیاه از دستکش و قیچی استرلیزه شده و کاملا تمیز
استفاده کنید.
تمام دلایل احتمالی را به همراه روش درمان،
توضیح دادیم.
دلیل
هر چه که بود، این نکات را از یاد نبرید:
•گیاه را دور نریزید! اسپاتی فیلوم جوانههای جدید را سریع
ایجاد میکند. پس
برگهای زرد میتوانند پس از درمان گیاه، در مدتی کوتاه با برگهای سبز جایگزین
شوند.
•برگهای زرد شده را از گیاه جدا کنید. آنها مجدد سبز نخواهند
شد، بلکه به دلیل ضعف خود ممکن است مشکلات دیگری را برای گیاه ایجاد کنند. پس همین
الان آنها را حذف کنید.
اگر شاهد قهوهای شدن نوک برگهای گیاه خود بودید، باید در نحوه نگهداری تجدید نظر کنید. به طور کلی، این اتفاق در اثر اشتباهات صاحب گیاه رخ میدهد، پس قدم اول، بازنگری در شرایط فراهم شده، است.
قویترین علت برای قهوهای شدن نوک برگهای اسپاتی فیلوم، نامناسب بودن آبیاری
است، آبیاری زیاد/ کم هر دو به یک میزان در این موضوع دخیل هستند. متخصصین ما پیشنهاد میکنند که تا زمان پژمردگی
نسبی گیاه صبر کنید و سپس به گیاه آب بدهید.
درصورتی به گیاه، تنها مقدار بسیار کمی آب برسانید، احتمالا نوک برگها
قهوهای خواهد شد.
برای مثال، اگر به جای اینکه در آغاز روند پژمردگی به گیاه آب برسانید، تا
زمان پژمردگی کامل گیاه صبر کنید و سپس آن را آبیاری کنید، قهوهای شدن نوک برگها
عارضهای اجتناب ناپذیر خواهد بود و همینطور برعکس، آبیاری بیش از حد، بخصوص زمانی
که خاک از قبل خیس بوده است، همان اندازه برای گیاه دردسر ساز است و نشانه نیز
همان است، نوک برگ قهوهای!
این گیاه، از محیط گرم و مرطوب لذت میبرد. در واقع، برای اینکه بتوانید رطوبت
مورد نیاز آن را در فضای بسته آپارتمانی فراهم کنید، باید اآنرا در سینی آب و
سنگریزه قرار دهید. یک سینی بزرگ انتخاب کرده، آن را با سنگ ریزه بپوشانید. سپس به
قدری آب در آن بریزید که تا نیمه سنگها را در بر بگیرد. سپس
گلدان را روی سنگریزهها قرار دهید، به طوری که هیچ تماس مستقیمی با آب نداشته
باشد.
اگر این کار را انجام ندهید، هنوز اسپاتی فیلوم سرحال است اما اگر آن را در
کنار دستگاههای سرمایشی/ گرمایشی قرار دهید، نمیتواند از خطرات در امان باشد. در
این صورت آسیب وارد شده به گیاه را با ظهور بخشهای قهوهای در نوک برگ شاهد
خواهید بود.
تجمع میزان اضافی کود در خاک نیز از سایر دلایل قهوهای شدن برگهاست. تنها در صورت نیاز، و آن هم چند هفته یکبار به
گیاه کود بدهید. کود حلال در آب بهترین گزینه است.
نمک موجود در آب هم میتواند به قهوهای شدن نوک برگها منجر شود. اگر فکر
میکنید آب لوله کشی شما سنگین بوده و دارای نمک بالاست، از آب مقطر برای آبیاری
گیاهان استفاده کنید. آب باران یا آب تصفیه شده نیز مناسب هستند.
پاسخ به سوالات احتمالی شما درباره گل اسپاتی فیلوم و شیوه نگهداری آن
1. در صورت مواجهه با ریشههای پوسیده این گل باید چکار کنیم؟
میدانید که این اتفاق، در صورت آبیاری بیش از
حد گیاه رخ میدهد. اغلب اوقات تشخیص آن ساده است.
پژمردگی
در عین خیس بودن خاک از بارزترین علائم پوسیدگی ریشه است.
هر زمان
که احتمال دادید ریشه در هر حال نابودی است، سریعا اقدام کنید. شاید هم شکی اشتباه
باشد، اما بهتر است ریشه را از خاک خارج کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید.
در قدم نخست، همانطور که گفتیم باید گیاه را از گلدان خارج کنید. خاکهای چسبیده
به توپ ریشه را کنار بزنید و آن را به خوبی چک کنید. هر بخشی از ریشه که لزج، بد رنگ و بدبو شده بود
را به کمک یک قیچی تیز ببرید. حال گلدان سفالی جدیدی را انتخاب کرده و آن را با
خاک غنی و مرغوب پر کنید. زیر گلدانی را فراموش نکنید، حتما آن را پس از هر بار پر
شدن، خالی کنید.
بعد
از کاشت مجدد، دیگر باید روند آبیاری را اصلاح کنید. اگر مانند قبل به آبیاری
ادامه دهید، مجدد پوسیدگی در انتظار ریشه خواهد بود.
بهترین
راه برای تشخیص زمان آبیاری هر گیاهی، لمس کردن خاک است. انگشت خود را در عمق چند
سانتی متری خاک فرو برده و میزان رطوبت آن را بسنجید. اگر خیس بود، باز هم صبر
کنید. اگر نمیخواهید از این روش استفاده کنید، به حرف اسپاتی فیلوم گوش دهید! با
پژمرده و نرم کردن برگهایش، به شما خواهد گفت که زمان آبیاری فرا رسیده است.
2. آیا اسپاتی فیلوم قادر به گلدهی است؟
بله. گل
اسپاتی فیلوم، قسمتی جذاب از رشد آن به شمار میرود. بخصوص که در میان برگهای سبز
و بلند، جلوهای متفاوت به گیاه میبخشد. این گلها نهایتا برای مدت یک ماه بر روی
گیاه هستند و سپس خود به خود از بین خواهند رفت.
اسپاتی
فیلوم تا زمان رسیدن به بلوغ کامل، شکوفه نخواهد داد. در نتیجه اگر گیاه شما در
حال سپری کردن نخستین سال زندگی است، نباید انتظار گل از آن داشته باشید. البته
بعید نیست اگر چنین گیاهی گل تولید نکند، حتی اگر در سلامت کامل باشد.
بهترین
روش برای ترقیب گیاه به گلدهی، فراهم کردن شرایط محیطی مناسب است. ااسپاتی فیلوم
به خاک غنی با زه کشی عالی نیاز دارد. بر حسب نیاز، هر هفته گیاه را آبیاری کنید.
بهتر است گیاه را با آب مقطر سیراب کنید، زیرا به املاح موجود در آب لوله کشی حساس
است. کود مناسب را فراموش نکنید.
در
این شرایط، بهتر است گیاه را در مکانی با نور کم و دور از تابش مستقیم خورشید قرار
دهید؛ میزان نور خورشید ورودی باید به اندازهای باشد که بتوانید در آن کتاب
بخوانید. اگر اتاق خیلی تاریک است، به مرور آن را به مکانی روشنتر ببرید. این
افزایش تدریجی میزان نور، میتواند اسپاتی فیلومهای فاقد گل را نیز به سمت گلدهی
سوق دهد. گلدهی این گیاه در بهار یا اوایل تابستان رخ میدهد.
3. آیا این گل به هرس کردن نیاز دارد؟
اسپاتی فیلوم به داشتن برگچههای بزرگ و سفید
رنگ خود معروف است. قسمتی از گیاه که گاهی به غلط فکر میکنیم گل است، اما در
حقیقت یک برگ تغییر شکل یافته سفید است که با تجمع گلهای ریز گیاه احاطه میشود.
پس از پایان گلدهی، این بخش نیز شروع به سبز شدن کرده و پژمرده میشود. این کاملا
طبیعی است، و فقط به معنی تمام شدن بازه گلدهی گیاه است.
شما
میتوانید با هرس کردن به موقع، ظاهر گیاه را مرتب و زیبا حفظ کنید. کندن گلها،
یکی از این روشهاست. اسپاتی فیلوم گلهای خود را بر ساقههایی ایجاد میکند که مستقیما
از بدنه اصلی گیاه منشاء میگیرند. اگر یک ساقه گل داد، دیگر نمیتواند گل دیگری
ایجاد کند. پس از محو شدن گل، ساقه نیز در نهایت قهوهای شده و از بین خواهد رفت.
به همین علت هرس کردن این گیاه باید از پایه صورت بگیرد. ساقه را از پایینترین
بخش ممکن جدا کنید. این کار فضای کافی برای ظهور ساقههای جدید را فراهم میکند.
هرس
کردن اسپاتی فیلوم فقط محدود به ساقههای گلدار نیست. گاهی اوقات برگها زرد/ قهوهای
میشوند. هر زمان که شاهد تغییر رنگ برگها بودید، باید دست به کار شوید و آنها را
از پایه جدا کنید.
همیشه
قبل از آغاز، قیچی خود را به خوبی بشویید. اگر میتوانید آن را ضدعفونی کنید و سپس
به سراغ گیاهان بروید.
مواردی که گفتیم، تمام امر هرس کردن اسپاتی فیلوم بود. میبینید که اصلا پیچیده
نیست و راهی آسان برای شاداب نگه داشتن گیاه است.
گل
ارکیده یکی از گلهای گلدانی محبوب در سراسر جهان است که برای نگهداری در خانه
گزینه مناسبی محسوب میشود. اما اگر شما هم قصد خرید گل ارکیده را دارید، باید بدانید که برای انتخاب یک گل ارکیده سالم باید به چه نکاتی توجه کنید. در واقع باید بدانید که یک
ارکیده سالم چه ویژگیهایی دارد تا بتوانید بهترین آن را برای خود خریداری
کرده و از ماندگاری زیادش لذت ببرید.
مقدمه
خریدن یک گیاه ارکیده گاهی میتواند به آسانی آب خوردن باشد و گاهی هم به دشواری آوردن آب از سر چشمه! به عبارت دیگر، اگر اطلاعات کافی در این زمینه نداشته باشید، مجبورید به شانس خود اعتماد کرده و تنها با اکتفا به ویژگیهای ظاهری گیاهان، یکی از آنها را برای خود انتخاب کنید. حال بستگی به این دارد که گردونه شانس شما چگونه بچرخد! شاید یک ارکیده سالم را انتخاب کردید و شاید هم، یک گیاه بیمار رو به افول را به خانه آوردید. بنابراین، بهتر است چند نکته کلیدی در خصوص چگونگی انتخاب گل ارکیده سالم را بدانید تا از میان همه ارکیدههای موجود در فروشگاه، سالمترین گیاه موجود را خریداری کنید و حداقل در منزل خود، شاهد یک دوره کامل گلدهی ارکیده باشید. برای دانستن نکات کلیدی برای خرید ارکیده سالم ادامه این مطلب را دست ندهید. در این مطلب ضمن گفتن نکات مهم برای انتخاب یک گل ارکیده سالم به دانستنیهایی در باب نگهداری و خرید گل ارکیده نیز خواهیم پرداخت.
برای انتخاب یک گل ارکیده سالم باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
سالم بودن ارکیده، موضوع بسیار مهمی است. فرقی نمیکند که این گیاه را برای نگهداری طولانی مدت در منزل خود تهیه کرده یا میخواهید آن را به دوستی هدیه دهید. معمولا در چنین شرایطی، سعی میکنید زیباترین ارکیده را انتخاب کنید. اما علاوه بر زیبایی ظاهری، فاکتورهای مهم دیگری نیز وجود دارد که باید آنها را مد نظر قرار دهید، این فاکتورها به شرح زیراند:
1. توجه به ریشههای گل
گیاه
را بهآرامی از نزدیکی سطح خاک گرفته و کمی آن را تکان دهید. ارکیدههای اپیفیت (شامل دندروبیوم،
کاتلیا، فالانوپسیس، اونسیدیوم و براساولا) معمولا در ترکیبی متخلخل و متشکل از
تکههای پوست درخت، زغال چوب، یونولیت و سایر مواد ارگانیک و غیرطبیعی کاشته میشوند.
اگر ریشهها محکم به دیواره گلدان نچسبیده باشند، میتوانید ارکیده را با ملایمت
از گلدان خارج کرده و به خوبی ریشههای آن را بررسی کنید، اما اگر ریشهها به دیواره
گلدان چسبیده باشند، هیچ اقدامی برای خارج کردن گیاه انجام ندهید؛ زیرا این کار
خلاف میل گیاه بوده و سبب وارد شدن آسیب به ریشهها خواهد شد. اگر چند ریشه از سطح رویی خاک بیرون زده
بود، به معنی بیمار بودن گیاه نیست. بلکه این اتفاق طبیعی است و مادامی که گیاه
سالم باشد، قابل رفع شدن است. به یاد داشته باشید که حتی اگر یک ارکیده سالم به
خوبی در خاک کاشته نشده است، هنوز هم میتوانید آن را خریداری کنید. البته به شرط
آنکه بلافاصله پس از خرید و آوردن گیاه به خانه، آن را مجدد در خاک و گلدانی مناسب
بکارید.
ریشههای یک ارکیده سالم در حالت خشکی به رنگ سبز روشن، و در صورت خیس بودن به رنگ
سبز تیره هستند. نوک این ریشهها نیز باید بلند، براق، سبز و تیز باشد. هر چه نوک
رویان ریشه بلندتر باشد، گل ارکیده سالم تر است. ریشههای یک ارکیده بیمار، پژمرده و نرم
است؛ همچنین رنگ این ریشهها در حالت خشکی سفید بوده و در صورت خیس شدن نیز به زرد
مایل به قهوهای تغییر میکند. فراموش نکنید که گیاهی با ریشههای بیمار و مرده،
رشد جدیدی نداشته و زنده نخواهد ماند.
2. مشاهده برگهای گل
این مورد کمی به دقت و تخصص بیشتری نیاز
دارد، چون گوناگونی دنیای برگهای ارکیده سبب میشود تا نتوانیم یک قانون کلی در
خصوص تمامی آنها ذکر کنیم. بعضی از ارکیدهها دارای برگهایی نازک و مداد مانند
هستند، در حالی که بعضی دیگر برگهای گوشتی و صاف دارند. بعضی هم (مثل ارکیده شبح) هیچ
برگی ندارند و مثل توده کوچکی از ریشه بهنظر میرسند! به هر حال، در هر شرایطی
بهتر است به دنبال گیاهی با برگهای ضخیم، محکم و دارای رنگ روشن باشید.
رنگ برگهای سالم باید سبز- زرد ملایم باشد، چیزی شبیه به رنگ یک سیب سبز! برگهایی
که خیلی سبز و درخشان هستند، عموما بیشازحد کود دریافت کردهاند و شکوفهدهی خوبی
نخواهند داشت. ضمن اینکه عدم حضور آفات و حشرات را نیز از یاد نبرید! تمامی نقاط
برگ را به خوبی بررسی کرده و آن را از لحاظ وجود آفات، رنگ پریدگیهای قابل تشخیص
و لکههای نرم چک کنید. در نهایت، مطمئن شوید که پایه برگها (محل رشد) نابود نشده
و کاملا سالم باشد.
3. توجه به پیاز گل
دو نوع ارکیده اپیفیت داریم: دسته اول، آنهایی هستند که از یک نقطه مستقل رشد میکنند (مثل فالانوپسیس). دسته دوم هم شامل ارکیدههایی است که از یک ریزوم خزنده حاصل میشوند (مثل کاتلیا). گیاهان دارای یک ساقه را “مونوپودیال”، و گیاهان دارای ریزوم خزنده را “سیمپودیال” مینامیم .ارکیدههای سیمپودیال هر ساله همراه با برگها و شکوفههای جدید خود، یک پیاز (یا شبه پیاز) تازه نیز تولید میکنند. هنگام خرید این نوع ارکیده، از گوشتی و فربه بودن شبه پیازها اطمینان حاصل کنید.
4. توجه به تعداد شکوفههای باز نشده گل
اگر
میخواهید یک گل ارکیده سالم در حال گلدهی بخرید، از انتخاب گیاهی که تمام غنچههای
آن باز شدهاند اجتناب کنید. گلهای زیبای ارکیده عمر تقریبا طولانی داشته و حداقل
برای یک ماه بر روی گیاه باقی خواهند ماند؛ اما اگر گیاهی را بخرید که تعداد زیادی
از شکوفههای آن باز نشده است، برای مدت طولانیتری از ارکیده گلدار خود لذت
خواهید برد!
همچنین به سراغ ارکیدههایی با شکوفههای پژمرده و زرد نروید، زیرا این شکوفهها
در اغلب موارد دچار ریزش شده و به مرحله باز شدن نخواهند رسید.
5. پرسیدن نام ارکیده مورد نظر
این
مورد برای انتخاب گل ارکیده سالم شاید کمی غیرضروری بهنظر برسد، اما بهتر است
ارکیدهای را انتخاب کنید که نام و نوع آن ذکر شده و مشخص باشد. گیاهانی را که
تنها با نام “ارکیده” یا “ارکیده گلدار” به فروش میرسند خریداری نکنید. تا حد
ممکن بهتر است نوع، گونه یا حداقل نام کامل علمی ارکیده ذکر شده باشد. دانستن این
اطلاعات به شما کمک میکند تا تصمیم درستتری را هنگام انتخاب گیاه مناسب برای
منزل خود اتخاذ کنید.
برای مثال، میتوانید ویژگیهای آن نوع بخصوص را در اینترنت جست و جو کرده و متوجه
شوید که آیا پاسخگوی انتظارات شما هست یا خیر. همچنین اگر قصد دارید یک کلکسیون
ارکیده داشته باشید، باید بدانید که چه نوع ارکیدهای را پرورش خواهید داد. پس به
دنبال برچسب اطلاعات بگردید یا جزئیات گیاه انتخابی خود را از فروشنده بپرسید.
از نکات مربوط به گل ارکیده
سالم گذشته نوبت به نکات فرعی آن میرسد. دراین باره باید بگوییم که بسیاری از افراد تمایل دارند ارکیدهای
بخرند که در حال گلدهی است؛ زیرا آوردن چنین گیاه زیبایی با گلهای خیره کننده به منزل،
میتواند رضایتی آنی برای آنها رقم بزند. در این شرایط، معمولا ارکیده را بر روی
یک میز زیبا قرار داده و در روزهای اول، مدام سری به آن زده و از طراوت گلها لذت
بسیاری میبرند. اما چنین انتخابی، معایب خود را نیز دارد.
گیاه ارکیده، بخش عظیمی از انرژی خود را صرف تولید گل و شکوفه میکند. برای مثال،
بسیاری از پرورش دهندگان ارکیده میدانند که ارکیده “فالانوپسیس”، میتواند تمام
انرژی خود را صرف گلدهی کرده و تا مرز مرگ و نابودی پیش برود؛ یعنی بهطور مداوم و
در چند سال متوالی گل داده و سپس ناگهان نابود شده و مرگ را تجربه کند.
برای اینکه بدانید خرید ارکیده در حال گلدهی برای شما مناسب است یا خیر، باید به
هدف خود از خرید این گل رجوع کنید.
اگر قصد دارید شانس زنده ماندن گیاه را به حداکثر رسانده و زمان کافی برای عادت
کردن به محیط منزل را به ارکیده بدهید، بهتر است گیاهی را تهیه کنید که در دوران
گلدهی خود نباشد.
اما اگر نمیتوانید در
برابر زیبایی گلهای ارکیده مقاومت کرده و دوست دارید صرفا این گل را در منزل
داشته باشید، هیچ ایرادی ندارد. همانطور که در بخش نکات گل ارکیده سالم اشاره
کردیم، سعی کنید گیاهی را انتخاب کنید که دارای تعداد زیادی از غنچههای باز نشده
است؛ زیرا اینگونه میتوانید برای مدت طولانیتری از گلهای ارکیده خود بهرهمند
شوید.
عیبی ندارد اگر یکی دو هفته
ارکیده را روی میز پذیرایی قرار داده و از جلوه خاص آن لذت ببرید، بهخصوص اگر
گیاه شما در حال سپری کردن دوران گلدهی خود است، اما باید بدانید که هیچ ارکیدهای
نمیتواند برای طولانی مدت روی میز ناهار خوری به رشد و حیات خود ادامه دهد!
همچنین، باید بدانید که وقتی ارکیده برای نخستین بار وارد منزل شما میشود، دچار
شوک ناشی از تغییر محیط خواهد شد. ارکیدهها تمایلی به تغییر مکان ندارند، به ویژه
هنگامی که در بازه گلدهی هستند. به همین دلیل، ممکن است به محض آوردن ارکیده به
خانه، تعدادی از غنچههای باز نشده آن را از دست بدهید.
در شرایط ایدهآل، بهتر است نخستین روزهای نقل مکان به خانه، روزهایی ملایم و بیخطر
برای ارکیده باشد. بهاینمنظور گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید، کنار دستگاههای
سرمایشی و یا حوالی پنکه قرار نداده و آن را در آب غرق نکنید! شاید این نکات با
دانش بسیاری از افراد متناقض باشد، اما حقیقت این است که گاهی باید اجازه دهید
ارکیده دوران خشکی را نیز تجربه کند. با اینکه این گیاه عاشق رطوبت است و به
آبیاری خوبی نیاز دارد، اما توان آن در برابر تحمل دائمی آب محدود است. غرقاب کردن
ارکیده (به ویژه در روزهای نخست آوردن آن به منزل)، منجر به پوسیدگی ریشه و حتی
مرگ گیاه خواهد شد.
پس از سپری شدن روزهای نخست، میتوانید ارکیده را به مکان همیشگی خود منتقل کنید.
هنگام انتخاب مکانی مناسب برای گیاه، حتما در مورد ویژگیها و نیازهای آن مطالعه
کرده و طبق آن تصمیم گیری کنید. فراموش نکنید که هر نوع ارکیده دارای نیازهای خاصی
است که دانستن و رعایت کردن آنها، طول عمر گیاه را افزایش خواهد داد.