شناخت گیاه ریشه زاج و یادگیری روش نگهداری آن

یکی از گیاهان خاص و زیبایی که می‌توانید آن را هم به صورت گلدانی نگهداری کنید و هم در باغچه بکارید، گیاه ریشه زاج است. این گیاه برگ‌های زیبا و رنگارنگی دارد که بسیار چشمگیر هستند و زیبایی زیادی به محیط پیرامون خود می‌بخشند. روش نگهداری ریشه زاج نیز آسان است و بنابر‌این گزینه مناسبی برای کسانی که قصد خرید گیاهان مقاوم را برای نگهداری در خانه خود دارند، می‌باشند.

آشنایی با گیاه ریشه زاج آمریکایی (سرخ بر)

نام علمی این گیاه Heuchera Indian Summer Boysenberry هست و به گیاه سرخ بر هم معروف است و این گیاه با بقیه گیاهان فرق می‌کند! در حالی که سایر گیاهان چندساله برگ های خود را در زمستان از دست می دهند، این گیاه در تمام طول سال برگ های خود را حفظ کرده و برگ ریزی نمی کند. چیز دیگری که این گیاه را منحصر به فرد می‌کند، تنوع رنگ برگ های آن است. برگ های سرخ بر، طیف گسترده ای از کاراملی، بنفش و حتی مشکی را در بر می گیرند.
واقعا سرخ بر یکی از زیباترین و خاص ترین گیاهانی است که می‌توانید در منزل خود داشته باشید. برگ‌های آن معمولا شکل و رنگ های متفاوتی دارند و در یک گیاه، به ندرت دو برگ کاملا عین هم هستند.
شکوفه های زنگوله مانند آن در فصل بهار خودنمایی می‌کنند و رنگ و شکوه ویژه ای به گیاه می‌بخشند. شکوفه ها هم متنوع اند وبسته به نوع گیاه می‌توانند سفید، صورتی، قرمز و یا مرجانی باشند.

روش نگهداری گیاه ریشه زاج

در این قسمت با ما همراه باشید تا روش نگهداری گیاه ریشه زاج را بدانید.

روش آب‌دهی

طبق تجربیات ما، گیاه سرخ بر می‌تواند برای چند هفته بدون آب دوام بیاورد و هنوز سالم و سرحال باشد. اما قطعا وقتی گیاهی به طور منظم آبیاری می‌شود، بسیار خوش حال‌تر است و نسبت به زمان خشکی، سالم‌تر به نظر می‌رسد.
آب باران برای گیاه سرخ بر بسیار مفید بوده و آن را به خوبی سیراب می‌کند. پس بهتر است در هوای بارانی، برای یکی دو ساعت گیاه را به فضای باز منتقل کنید.
خاک را کمی با انگشت کنار بزنید و لایه زیرین را از نظر میزان رطوبت بسنجید. اگر کاملا خشک بود گیاه را آبیاری کنید. فراموش نکنید که سرخ بر از غرقاب شدن هرگز لذتی نمی‌برد.

نور مورد نیاز

نور کامل، یا سایه کامل ، برای این گیاه فرقی نمی‌کند! در واقع میزان نور دریافتی سرخ بر به شما بستگی دارد. اگر قصد دارید او را در مکانی پرنور قرار دهید، مشکلی پیش روی شما نیست. اما به طور کلی، سرخ بر گیاهی سایه دوست تلقی می‌شود و روزانه دریافت 6-4 ساعت نور برای آن کافی است. اما همانطور که گفتیم، در نور زیاد هم به خوبی رشد می‌کند.
اگرچه برای فراهم کردن بهینه‌ترین میزان نور باید نوع خاص سرخ بر خود را تشخیص دهید؛ اما اگر بخواهیم به طور خلاصه بیان کنیم، گونه‌های تیره رنگ سرخ بر می‌توانند میزان زیاد نور خورشید را دریافت کنند؛ در صورتی که گونه‌های روشن‌تر سایه را ترجیح می‌دهند.
مانند همه گیاهان، سرخ بر نیز نباید در گرم‌ترین ساعات روز (بعد از ظهر) تحت نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. هنگام انتخاب مکان مناسب، این موضوع را مد نظر قرار دهید.

خاک مناسب

در طبیعت، بستر سرخ بر سرزمین‌های چوبی است! و در شکاف بدنه درختان یا دامنه‌های شیب داری رشد می‌کند تا عملیات زه کشی را به بهترین نحو برای آن انجام دهند.
برای خوشحال کردن گیاه خود، سعی کنید تا حد امکان شرایط را به شرایط طبیعی محیط زندگی آن نزدیک کنید!
برای اینکار باید با خاکی غنی از الیاف طبیعی و عناصر ضروری آغاز کنید.
خاکی سنگین و دارای مقادیر بالای رس، به علت دارا بودن سنگریزه‌ها و دانه‌های درشت کمپوست برای گیاه بسیار مفید است. خاک رس خاکی متخلل است؛ فراموش نکنید که سرخ بر در خاک متراکم و فشرده رشد خوبی نخواهد داشت.
برای تقویت گیاه، هر دو سال یکبار خاک آن را تعویض کنید.

روش هرس کردن گیاه

در فصل بهار، برگ های نامزون و مرده را از گیاه جدا کنید تا شاهد رشد برگ های زیباتری باشید.

روش تکثیر کردن ریشه زاج

هر سه سال یکبار، گیاه را به سه قسمت تقسیم کنید، جداگانه بکارید تا گیاهان بیشتری داشته باشید. (از سالم بودن ریشه ها مطمئن شوید.) این باعث می شود که گیاه اصلی جوان تر مانده و گیاهان جدید هم بهتر رشد کنند.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های گیاه

رایج‌ترین مشکل سرخ بر، ابتلای آن به عفونت‌های قارچی است. این عفونت‌ها شامل زنگ زدن، و انواع مختلف کپک‌هاست. البته زنگ زدن به ندرت برای سرخ بری که در باغچه کاشته شده است رخ می‌دهد و برای سرخ بر گلدانی بسیار متداول است.
بهترین راه حل این است که از مناسب بودن جریان هوا، زه‌کشی و خیس نبودن خاک اطمینان حاصل کنید. هنگام آبیاری، آب را در اطراف بخش‌های پایینی گیاه بریزید و برگ‌های آن را خیس نکنید. مشکلات قارچی در آب و هوای گرم و مرطوب بیشتر دیده می‌شود.
برای درمان، از ضد قارچ‌های دارای مس یا سایر محلول‌های ضدعفونی استفاده کنید.
حتما بخش‌های آسیب دیده و بیمار را از گیاه جدا کنید تا رشد بهتری داشته باشد.
سوسکچه یا سرخرطومی نیز اصلی‌ترین آفتی است که باید در سرخ بر به دنبالش باشید. آسیب ناشی از سوسکچه، ایجاد بویی نامطبوع در گیاه است. این آسیب جدی نیست و نیاز به درمان خاصی نیز ندارد.

آیا ریشه زاج سمی است؟

خیر. این گیاه برای کودکان و حیوانات خانگی سمی نیست.

سوالات رایج درباره نگهداری گیاه ریشه زاج

1. روش کلی نگهداری گیاه چگونه است؟

گیاه خود را از آفتاب مستقیم دور نگه دارید، یک آبیاری منظم داشته باشید و اجازه ندهید خاک گیاه خشک شود. سالی یک‌بار کوددهی در تابستان برای گیاه کافی است و می‌توانید از کود گوجه‌فرنگی برای این منظور استفاده کنید. در پاییز نیز می‌توانید برگ‌های پیر و مرده را از روی گیاه هرس کنید. 

2. دلیل پژمرده شدن ریشه زاج چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل پژمردگی ریشه زاج، پوسیدن ریشه‌های آن در اثر آبیاری زیاد یا خاکی با زهکشی نامناسب است. زمانی که خاک گیاه بیش‌ازحد خیس باشد یا هوای مناسبی در اطراف ریشه در جریان نباشد، ریشه‌ها دچار پوسیدگی شده،از بین می‌روند و نتیجه آن پژمردگی گیاهان خواهد بود. در چنین شرایطی اگر به‌سرعت اقدام شده، خاک گیاه تعویض و در خاک جدید کاشته شود می‌توان ریشه زاج را بازیابی کرد؛ درغیراینصورت منجربه مرگ گیاه خواهد شد.

3. علت قهوه‌ای شدن گیاه چه می‌باشد؟

یکی از مهم‌ترین دلایل قهوه‌ای شدن این گیاه، بیماری‌های باکتریایی است که باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها می‌شود. به‌عنوان‌مثال بیماری سودوموناس می‌تواند خود را به شکل لکه‌های قهوه‌ای متمایل به قرمز نشان دهد و باعث تغییر شکل برگ‌ها شود. زانتوموناس نیز خود را به شکل لکه‌های قهوه‌ای با هاله‌ای زرد رنگ در اطرافش نشان می‌دهد. علاوه‌بر دو مورد یاد شده بوتریتیس نیز به صورت لکه‌های بزرگ قهوه‌ای نمایان می‌شود. این دست از بیماری‌ها معمولا از گیاهان دیگر، ‌خاک‌های آلوده یا شرایط نگهداری نامناسب به گیاه سرایت می‌کنند، بنابراین حواستان به گیاهانی که اطراف ریشه زاج خود می‌گذارید و خاک آن‌ها باشد.

4. روش تکثیر کردن ریشه زاج چگونه است؟

ریشه زاج را می‌توانید از طریق تقسیم توپ ریشه و قلمه برگ یا ساقه تکثیر کرد. هر 2 الی 3 سال یک بار می‌توانید ریشه گیاه را از خاک خارج کرده، ریشه‌های جوان را از آن جدا کنید و مجددا بکارید تا گیاه جدیدی به دست آید.

5. روش کود دادن به گیاه چگونه است؟

بهترین زمان برای کوددهی به ریشه زاج در بهار و زمانی است که گیاه از خواب زمستانی بیدار شده و رشد جدیدی آغاز کرده باشد. برای کوددهی به ریشه زاج بهتر است کودی که استفاده می‌کنید را 2 برابر رقیق‌تر یا ضعیف‌تر از دستور‌العمل روی آن به گیاه بدهید؛ چراکه در غیراینصورت ممکن است باعث سوختن ریشه‌های گیاه شود. در مورد کوددهی به ریشه زاج درنظر داشته باشید که سالی یک‌بار کوددهی برای این گیاه کفایت می‌کند.