روش و زمان عوض کردن گلدان سانسوریا
سانسوریا
یکی از بهترین و بی‌دردسر‌ترین گیاهان آپارتمانی است. به طوری که با کمترین میزان
مراقبت، می‌تواند به رشد خوب خود ادامه دهد و هر روز زیبا‌تر شود. اما یکی از
نکات مهمی که در طول نگهداری از گیاه سانسوریا حتما باید به آن توجه کنید، نیاز
این گیاه به عوض کردن گلدان است. زیرا اگر گلدان آن مناسب نباشد یا به موقع عوض
نشود، می‌تواند بر رشد گیاه اثر منفی بگذارد. اما اگر نمی‌دانید روش عوض کردن
گلدان سانسوریا چگونه است و یا چه زمانی باید گلدان گیاه را عوض کنید، مقاله زیر
را مطالعه فرمایید.
مختصری درباره عوض کردن گلدان سانسوریا
سانسوریا از خانواده ساکولنت ها و یکی از گیاهان مقاوم و زیبایی است که در انواع مختلفی وجود دارد. در مقاله‌های قبلی در مورد انواع و روش نگهداری گیاه سانسوریا برایتان گفتیم و حال در این مقاله قصد داریم روش تعوض گلدان سانسوریا و تعویض کردن خاک این گیاه را به‌صورت تصویری برایتان بازگو کنیم. پس اگر فکر می‌کنید وقت آن رسیده که گلدان سانسوریا خود را تعویض کنید، اما نمی‌دانید چطور این کار را انجام دهید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
1. بررسی سانسوریا قبل از عوض کردن گلدان
گیاهی که می‌خواهید گلدان آن را تعویض‌کنید باید سالم باشد یعنی بدون برگهای زرد و آفت و بیماری بوده و برگهای سبز پررنگ داشته باشد چون فقط گیاهان سالم می‌توانند گلدان جدید را بپذیرند و با شرایط جدید خودشان را سازگار کنند. در نتیجه اگر موقع تعویض گلدان سانسوریا خود متوجه بیمار بودن آن شدید، ابتدا سراغ درمان بیماری آن رفته و سپس برای تعویض گلدان آن اقدام کنید.
2. انتخاب مناسب‌ترین گلدان برای گیاه
گلدانی
را انتخاب کنید که زهکشی خوبی داشته باشد. از آن‌جایی‌که ریشه‌ی سانسوریا به خیس‌ماندن
خیلی حساس است و زود از بین می‌رود، لازم است موقع خرید گلدان سانسوریا، گلدانی را
انتخاب کنید که رطوبت را به‌سرعت از خود خارج کند؛ به‌این‌منظور گلدان‌های سفالی
انتخاب‌هایی عالی هستند. ضمن اینکه کف گلدان هم باید یک یا چند سوراخ داشته باشد
تا آب اضافی به‌راحتی از آن خارج شود.
یک نکته کاربردی: اگر می‌خواهید سانسوریا را خارج از محیط خانه و در حیاط یا تراس نگهداری کنید، گلدانی با رنگ
تیره انتخاب کنید تا گرما را بیش‌تر به خودش جذب‌کند.
3. تهیه خاک خوب برای گیاه
به‌طورکلی خاکی برای سانسوریا مناسب است که رطوبت اضافی را در خودش نگه ندارد. پیشنهادی یک خاک ترکیبی از خاک گلدان و خاک مخصوص کاکتوس است.
4. خارج کردن سانسوریا از گلدان قدیمی
مطابق
تصویر زیر، دستتان را به پایین برگ ها از محل اتصال گیاه به خاک بگیرید، گلدان را
وارونه کنید و به آرامی گیاه را از گلدان بیرون بیاورید. حتما دقت کنید که گیاه را با تکان‌های
شدید و کشیدن از گلدان خارج نکنید چرا که ممکن است باعث جداشدن برگ ها از ریشه شود
و گیاه از بین برود.
یک نکته مهم: به‌هیچ‌وجه خاک چسبیده به ریشه‌ی گیاه را نتکانید، چون باعث
آسیب دیدن ریشه‌های آن می‌شود.
5. کاشتن سانسوریا در گلدان جدید
برای انتقال گیاه به گلدان جدید، روی سوراخ‌های ته گلدان جدید یک یا چند تکه سنگ بگذارید تا در زمان آبیاری خاک گلدان از آن بیرون نیاید و آب اضافی نیز به‌راحتی خارج شود. سپس شروع به ریختن خاک سانسوریا داخل گلدان کرده و این کار را تا جایی ادامه دهید که وقتی گیاه را روی خاک قرار می‌دهید، انتقای ساقه اصلی آن بیرون از گلدان باشد. حال گیاه را وسط گلدان بگذارید و دور آن را پر از خاک کنید. به اندازه‌ای خاک بریزید که گیاه به طور کامل در گلدان عمودی بماند و تکان نخورد. در نهایت گلدان را به‌طور کامل آبیاری کرده و گیاه را به محل قبلی خود یا محل جدیدی که شرایط نگهداری از سانسوریا را دارد، منتقل کنید.
پاسخ به سوالات رایج درباره گیاه سانسوریا و عوض کردن گلدان آن
1. بهترین زمان برای عوض کردن گلدان گیاه چه زمانی است؟
بهترین
زمان برای انجام این کار، اواخر زمستان یا در نخستین روزهای آغاز بهار است. گیاه
در این زمان‌ها در حال سپری کردن رشد فعال خود نیست و در نتیجه دچار شوک نخواهد
شد؛ بااین‌حال اگر احساس کردید تعویض گلدان ضروری است، هر زمان از سال می‌توانید
این کار را انجام دهید. هنگامی که ریشه‌های سانسوریا شروع به رشد و خارج شدن از
حفرات زهکشی زیر گلدان کردند، یعنی زمان تعویض گلدان فرا رسیده است. دراین‌صورت
اگر گیاه را آبیاری کنید، آب سریعا از گلدان خارج می‌شود و اصلا در خاک نمی‌ماند.
برای اطلاع از اینکه زمان تعویض گلدان
فرارسیده یا نه زیر گلدان را بگیرید و آن را به‌آرامی برگردانید، حال به‌دقت نگاه
کنید، آیا ریشه‌ها در حال پراکنده کردن خود از زیر گلدان هستند؟ آیا به نظر می‌رسد
که گیاه در گلدان گیر افتاده یا به‌راحتی خارج نمی‌شود؟ اگر در گلدان گیر کرده
است، حتما باید آن را به گلدانی بزرگتر منتقل کنید. سانسوریا از متراکم شدن ریشه
خود در گلدان لذت می‌برد، اما اگر تمام حجم گلدان از ریشه آن پر شده باشد رشد خوبی
نخواهد داشت. پس اگر علائم بالا را در گیاه مشاهده کردید، خاک و گلدان آن را عوض کنید.
2. برگهای سانسوریا به چه دلیل زرد می‌شوند؟
دلایل
زرد شدن برگهای سانسوریا همه به عوامل محیطی باز می‌گردد. سانسوریا در طبیعت،
گیاهی گرمسیری است. بنابراین دماهای بسیار پایین و یخ زدگی می‌تواند بخشی یا تمام
برگهای آن را نابود کند. این اتفاق هم در خارج از خانه و هم در محیطی داخلی خانه
رخ می‌دهد. اگر گیاه در نزدیکی دستگاه سرمایشی یا کنار پنجره‌ای با باد سرد باشد،
دچار شوک دمایی خواهد شد. آب نیز یک فاکتور بسیار مهم است. کمبود آب گیاه را خشک
کرده و برگ‌ها را زردرنگ می‌کند. گفتنی
است زرد شدن برگ‌ها در اثر کم آبی از نوک آنها شروع می‌شود.
درمقابل آبیاری بیش‌ازحد نیز پوسیدگی
ریشه را به دنبال خواهد داشت. در این حالت ریشه مورد هجوم قارچ‌ها قرار گرفته و
گیاه به مرور زمان از بین خواهد رفت. در
این حالت زرد شدن برگ‌ها از اولین علائم این اتفاق هستند.
در حقیقت، این اصلی‌ترین دلیل تضعیف و
مرگ گیاهان سانسوریا است. به‌طورکلی برای جلوگیری از زرد شدن برگهای سانسوریا در
اثر مشکلات آبیاری، باید آبیاری گیاه را اصلاح کنید؛ به‌طوری‌که در طول فصول رشد
تنها زمانی سانسوریا خود آبیاری کنید که خاک آن هنگام لمس کردن کاملا خشک باشد. در
زمستان نیز ماهی یکبار آبیاری برای آن کافی خواهد بود.
3. متورم و بد‌بو شدن برگهای گیاه به چه دلیل است؟
محتمل‌ترین علت، فاسد شدن ریشه گیاه است. این اتفاق معمولا در اثر آبیاری بیش‌ازحد گیاه رخ می‌دهد. سانسوریا از مقاوم‌ترین گیاهان آپارتمانی است و برای داشتن حیاتی سالم، تنها به مقدار کمی آب نیاز دارد. همین نیاز کم آن به آب، سبب شده تا تخمین آب کافی برایش امری دشوار به حساب بیاید. در صورت ظاهر شدن این نشانه‌ها نگران نشوید، زیرا گیاه قابل درمان است. برای درمان سانسوریا را از گلدان خارج کرده و تمام خاک اطراف آن را در سینک بشویید. حال که ریشه نمایان شد، تمام بخش‌های فاسد شده آن را با یک قیچی تیز و استریل شده ببرید. همچنین درنظر داشته باشید که برش‌ها باید به گونه‌ای باشد که در نهایت فقط بخش‌های سالم ریشه باقی بمانند. درغیراین‌صورت پوسیدگی مجدد رخ خواهد داد. بعد از برش ریشه‌های فاسد شده یک شب گیاه را خارج از خاک قرار دهید تا گیاه بخش‌های برش خورده و محل زخم‌های خود را ترمیم کند. درنهایت گلدان را با خاک تازه پر کرده و هر غلاف سانسوریا را به‌آرامی در گلدان قرار دهید، طوری که به صورت قائم بماند. برای 6 هفته خاک را پیوسته مرطوب نگه دارید و شاهد بازیابی سلامت گیاه خود باشید!
4. از کجا بفهمیم زمان عوض کردن گلدان سانسوریا فرا رسیده است؟
خروج
ریشه‌ها از گلدان و حفرات زه کشی آن بهترین نشانه برای فرا رسیدن زمان تعویض گلدان
است. این اتفاق یعنی گیاه از کمبود فضا رنج می‌برد. فرقی هم نمی‌کند که چه نوعی از
سانسوریا را نگهداری می‌کنید. این نشانه برای انواع این گیاه صادق است.
علاوه‌بر ریشه‌ها برآمدگی محدبی شکل
بدنه گلدان نیز بیانگر کم بودن فضاست، البته در گلدان‌های پلاستیکی، گلدان‌های
پلاستیکی سریعا این برآمدگی را در بدنه خود ظاهر می‌کنند و این یعنی ریشه دیگر
فضایی برای رشد ندارد. اما اگر گلدان سانسوریای شما سفالی است، تنها راه چک کردن ریشه،
شکستن گلدان است. متاسفانه گلدان دیگر قابل استفاده نخواهد بود، اما لازم است که
این کار را هر از گاهی انجام دهید. به‌عنوان آخرین نشانه برای تعویض گلدان
سانسوریا باید بگوییم که خشک شدن سریع گیاه نیز از دیگر نشانه‌های تعویض گلدان است.
درنظر داشته باشید که شلوغ و متراکم شدن
گلدان، گیاه را دچار پریشانی و سختی می‌کند. در این صورت رشد گیاه متوقف شده و برگ‌ها
نیز کوتاه‌تر می‌شوند. این اتفاق به علت عدم توانایی ریشه در دریافت رطوبت و مواد
مغذی از خاک رخ می‌دهد.
5. آیا پس از عوض کردن گلدان باید گیاه را آبیاری کنیم؟
در
مورد سانسوریا بهتر است کمی صبر کنید. درنتیجه پس از تعویض گلدان گیاه، ابتدا باید
اجازه دهید تا سانسوریا در خاک جدید مستقر شده و با آن تطبیق پیدا کند. بنابراین
نیازی نیست آن را سریعا آبیاری کنید.
بهترین حالت این است که پس از گذشت یک
الی دو روز از تعویض گلدان، مجدد آبیاری گیاه را از سر بگیرید. فراموش نکنید
سانسوریا نسبت به آبیاری بیش‌ازحد بسیار حساس بوده و در صورت غرقاب شدن، مستعد
ابتلا به بیماری‌های قارچی مختلف خواهد بود. علاوه‌براین، آبیاری بیش‌ازحد
سانسوریا منجر به پوسیدگی ریشه آن نیز خواهد شد. درنتیجه پس از نخستین آبیاری گیاه
در گلدان جدید، اجازه دهید خاک کاملا خشک شود و سپس گیاه را آبیاری کنید.
6. بهترین خاک برای سانسوریا چه خاکی است؟
برای سانسوریا باید از خاکی متخلخل با زهکشی عالی استفاده کنید. سانسوریا در صورت آبیاری زیاد و مناسب نبودن زهکشی خاک، بسیار مستعد پوسیدگی و فاسد شدن ریشه خواهد بود. به‌این‌منظور خاک‌هایی با میزان بالای شن و ماسه برای سانسوریا مناسب‌تر است. دقت کنید خاک انتخابی دارای ذغال سنگ نباشد، زیرا ذغال سنگ آب را در خود جذب کرده و از زهکشی کامل جلوگیری می‌کند. بهترین حالت این است که ترکیبی فاقد خاک برای سانسوریا تهیه کنید. خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت نیز برای سانسوریا بسیار مناسب است؛ این نوع خاک به داشتن زهکشی عالی معروف است. بااین‌حال اگر به خاک‌های ذکر شده دسترسی نداشتید و خاک معمولی گلدان دارید هم می‌توانید از آن استفاده کنید؛ فقط باید قبل از کاشت گیاه، خاک خود را با مقداری پرلیت یا شن و ماسه ترکیب کنید.
7. چگونه می‌توان رطوبت محیط نگهداری سانسوریا را افزایش داد؟
در طول روز، کمترین دمای قابل تحمل برای سانسوریا 15 و بیشترین دما 26 درجه سانتی‌گراد است. در موقعیت‌هایی که نور طبیعی خورشید وجود ندارد، مثلا شب‌ها، کمترین دمای قابل تحمل برای سانسوریا 12 و بیشترین دما نیز 21 درجه سانتی‌گراد است. با حفظ کردن این بازه دمایی در محل نگهداری سانسوریا، به‌طور طبیعی نیاز آن به رطوبت نیز تامین خواهد شد. توجه داشته باشید که برای افزایش رطوبت سانسوریا هرگز سراغ اسپری کردن آب به برگ‌هایش نروید. چون به‌دلیل حساسیت این گیاه به آبیاری بیش‌ازحد، می‌تواند سریعا سبب مرگ آن شود. علت این موضوع است که برگهای سانسوریا به‌طورطبیعی همیشه میل به خشک شدن دارند. با اسپری کردن آب به برگهای گیاه، برگ‌ها خیس و مرطوب شده و پوسیده و فاسد می‌شوند. اگر محیط کار یا زندگی شما میزان رطوبت کافی برای رشد گیاهان را ندارد، به‌جای اسپری کردن آنب از دستگاه‌های مرطوب کننده هوا استفاده کنید. ضمن اینکه قرار دادن گلدان گیاهان در کنار هم نیز راهی برای افزایش رطوبت محیط است و کارآمد خواهد بود.