درباره گل حنا و روش نگهداری آن چه می‎دانید؟

یکی از مناسب‎ترین گل‎های گلدانی که می‎توانید آن را برای نگهداری در خانه خود خریداری فرمایید، گل حنا است. گل‎های رنگارنگ و زیبای حنا بسیار جذاب هستند و می‌توانند منظره‎ای دیدنی را در خانه شما به وجود آورند. روش نگهداری از گل حنا نیز اصلا سخت نیست و با مطالعه مقاله زیر می‎توانید آن را به راحتی بیاموزید. پس در ادامه همراه ما باشید.

شناخت گل حنا

گل حنا گیاهی گل‌دار، زیبا و بومی جنوب شرق و شرق آفریقاست و اکثر گونه‌های آن جز گل های یکساله به‌شمار می‌روند. این گیاه اواخر قرن 19 میلادی از آفریقا به اروپا و سپس به سراسر جهان پخش شد. این روزها گل حنا جز یکی از محبوب‌ترین گل‎های آپارتمانی است که اتفاقا نگهداری آسانی نیز دارد. بنابراین اگر دنبال خرید گیاه گل دار برای خانه خود بوده و در نگهداری از گیاهان آپارتمانی تازه کار هستید، گل حنا انتخابی عالی برای شماست. برای نگهداری از آن نیز کافیست با این مطلب همراه شده، از صفر تا صد روش نگهداری گل حنا را یاد بگیرید.

ویژگی‎های اصلی گل

• نام علمی : Impatiens Walleriana
• بومی: شرق و جنوب شرق آفریقا
• خانواده: گل بی‌صبریان

شرایط نگهداری گل حنا

همانطور که گفتیم نگهداری از گل حنا کار ساده‌ای است و اگرچند نکته مهم را رعایت کنید می‌توانید این گیاه راه برای مدت‌ها پیش خود نگه دارید و از زیبایی آن لذت ببرید. فقط تنها سختی نگهداری از گل حنا در داخل خانه، تامین نور کافی برای آن است تا بتواند گل بدهد.

نور مناسب

گل حنا به نوری زیاد ولی غیرمستقیم نیاز دارد. نور مناسب باعث می‌شود تا گل حنا حتی در زمستان هم بتواند گل بدهد. همچنین نور مستقیم و شدید، مخصوصا در تابستان می‌تواند باعث سوختن برگ‌های آن و مرگ گیاه شود. در مقابل نور کم باعث می‌شود تا گیاه ضعیف شده و توانایی گل دادن خود را از دست بدهد.

روش صحیح آب‎دهی

گل حنا تقریبا به آبیاری زیادی نیاز دارد. سوئدی‌ها به این گل زیبا لقب تشنه را دادند؛ به‌طوری‌که خاک این گیاه باید همیشه مرطوب باشد، اما این موضوع را با خاک خیس و غرقاب اشتباه نگیرید، چراکه خاک بیش‌ازحد خیس یا خاک خشک می‌تواند این گیاه را آزار دهد. درنتیجه در طول نگهداری از گل حنا برای اینکه نیازهای آبی آن را به‌خوبی برطرف کنید، همیشه خاک آن را چک کرده و نگذارید رطوبت خاک آن از دست برود.

روش کود دادن به گل

گل حنا نیازی به کوددهی زیاد ندارد، اما اگر دوست دارید به آن کود بدهید باید درنظر داشته باشید که این گیاه در طول فصل رشد خود (بهار و تابستان) هر دو هفته یک بار می‌تواند کود محلول در آب دریافت کند. به‌این‌منظور یک کود استاندارد و متوازن انتخابی خوب است. ضمن اینکه باید توجه داشته باشید کوددهی زیاد می‌تواند باعث تجمع نمک در خاک گیاه و نتیجه سوختن ریشه‌های گل حنا شود.

بهترین ترکیب خاک برای حنا

گل حنا در مورد خاک خیلی سخت‌گیر نیست و تنها چیزی که این گیاه را خوشحال می‌کند زهکشی مناسب خاک است، به‌طوری‌که خاک گل شما باید سبک باشد و بتواند آب را به‌راحتی تخلیه کند. اگر خاکی سنگین و با زهکشی نامناسب داشته باشید، آب به‌راحتی تخلیه نمی‌شود و در نتیجه ریشه‌های گیاه می‌پوسد. همچنین خاک سنگین باعث می‌شود تا گردش هوای کافی در اطراف ریشه نباشد و در نتیجه این مسئله گیاه دچار بیماری شود.

روش عوض کردن گلدان گل

گل حنا معمولا به تعویض گلدان نیاز پیدا نمی‌کند، اما اگر احساس کردید که ریشه گل حنا بزرگ شده و گلدان قدیمی برای آن کوچک‌ شده می‌توانید در بهار که بهترین فصل برای تعویض گلدان گل است، گلدان را عوض کنید. برای این کار کافی است گلدانی مناسب با یک سایز بزرگ‌تر انتخاب کنید. فقط تنها چیزی که باید توجه کنید این است که در هنگام جابه‌جایی مراقب ریشه‌های گیاه باشید تا دچار آسیب نشوند.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

گل حنا می‌تواند در دمای معمول اتاق و رطوبت متوسط به‌خوبی زندگی کند. دمایی بین 18 الی 23 درجه سانتی‌گراد برای این گیاه کافی است، اما اگر دمای محیط به زیر 15 رسیده یا بالای 25 سانتی‌گراد برود و گیاه برای طولانی مدت در این دما باشد، گیاه آسیب می‌بیند. ضمن اینکه نزدیک بودن گل حنا به وسائل گرمایشی که رطوبت محیط را از بین می‌برند نیز باعث آسیب دیدن آن می‌شود.
در مورد نگهداری از گل حنا درنظر داشته باشید که برگ‌های این گیاه نسبت به دمای زیاد هوا حساس هستند. ازاین‌رو اگر گیاهتان در چنین شرایطی قرار گرفت بهتر است با اسپری برگ‌های آن را آب پاشی کنید. ضمن اینکه باید مراقب باشید که تا جای ممکن روی گل‌ها آب نپاشید.

روش هرس کردن گل

برای شکل دادن و کنترل رشد گل حنا بهتر است آن را هرس کنید و این کار آسیبی به گل حنا نمی‌زند. به‌این‌منظور بهتر است این کار را در بهار انجام دهید. همچنین بهتر است گل‌هایی که پژمرده یا مرده‌اند را نیز از روی گیاه هرس کنید تا انرژی گیاه صرف این گل‌ها نشده و ضمن رشد بهتر، در صورتی که شرایط فراهم باید حتی گل جدید نیز بدهد.

روش تکثیر کردن گل حنا

گل حنا را می‌توانید از طریق کاشت بذر یا قلمه زدن به‌راحتی تکثیر کنید، اما بهترین روش برای تکثیر این گیاه که با موفقیت بیشتری نیز همراه است، قلمه زدن است. البته که کاشت بذر نیز روشی مناسب است و معمولا زمان بیشتری را طلب می‌کند.

1. کاشت بذر گل

در طول نگهداری از گل حنا برای تکثیر آن از روش کاشت بذر، ابتدا بذرهای آن را از بازار تهیه کرده یا از کپسول‌های گیاه بذرها را استخراج کنید. برای استخراج بذرها باید بدانید که این گیاه بذرهایی را درون کپسول‌های یک الی دو سانتی‌متر رشد می‌دهد. این کپسول‌ها زمانی که بالغ می‌شود می‌ترکند و بذر‌ها را به اطراف پخش می‌کنند. وقتی بذرها پخش شدند، می‌توانید بذرها را برداشته و سپس برای تکثیر گل حنا، گلدانی جدید با خاکی تازه تهیه کنید. منتها باید درنظر داشته باشید که به‌این‌صورت گیاه به شکل طبیعی رشد کرده و زیاد می‌شود، بنابراین اگر دوست دارید رشد گل شما کنترل شده باشد، بهترین راه آن است که این کپسول‌ها را قبل از بالغ شدن با دست از روی گیاه بچینید. سپس آن‌ها را در ظرفی در باز، در ارتفاع و در مکانی خشک و گرم قرار دهید تا بتوانند بالغ شوند و در همان ظرف، بذرهای خود را پخش کنند.
در مرحله بعد بذرها را روی سطح خاک قرار دهید به‌صورتی‌که خاک روی آن‌ها را نپوشاند. سپس خاک را مرطوب کنید و منتظر جوانه زدن بذرها باشید. بذرهای این گیاه به سرعت جوانه می‌زنند و می‌توانید با مراقبت از آن به‌راحتی گیاهی جدید داشته باشید.

2. قلمه زدن گل

برای قلمه زدن گل حنا از روش قلمه زدن باید در پاییز اقدام کنید. این کار باعث می‌شود تا در بهار گیاه شما کاملا بالغ شده باشد. به‌این‌منظور کافی است یک ساقه 10 الی 15 سانتی‌متری سالم را از روی گیاه بچینید. سپس برگ‌های یک سوم پایینی آن را هرس کنید و آن را درون یک گلدان با خاکی تازه قرار دهید. گلدان را در محلی نورگیر قرار دهید که آفتاب صبحگاه و عصرگاه به آن برسد و خاک آن را نیز همواره مرطوب (نه خیس) نگه دارید. در طول شکل‌گیری ریشه‌های قلمه‌ها و تثبیت آن در خاک بهتر است گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا گرما و رطوبت زیادی برای قلمه جوان تامین شود.
در نهایت اگر آبیاری درستی داشته باشید و رطوبت و گرمای کافی را تامین کنید بعد از 3 الی 4 هفته قلمه شما ریشه می‌دهد و رشد خود را آغاز می‌کند. در این زمان دیگر می‌توانید پلاستیک را از روی گیاه حذف کنید و مثل یک گیاه بالغ از گل حنای خود نگهداری کنید.

آفات آلوده کننده گل حنا

گل حنا معمولا در برابر آفات مقاوم است و این حشرات علاقه خاصی به این گیاه ندارند، اما در هر صورت ممکن است به‌دلیل شرایط نامناسب نگهداری مثل آبیاری زیاد، برخی آفات به این گیاه جذب شوند، این آفات به شرح زیراند:

- آفت شته

یکی از معمول‌ترین آفاتی که صاحبان گیاهان خانگی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند شته‌ها هستند. این حشرات چند میلی‌متری معمولا زیر برگ‌های گیاه جا خوش می‌کنند و با چشم غیرمسلح نیز قابل دیدن هستند. برای خلاصی از دست این حشرات باید با کمک یک پارچه تمیز آن‌ها را از روی گیاه تمیز کنید. ضمن اینکه می‌توانید از روغن نیم و یا آفت‌کش‌های مناسب نیز استفاده کنید.

- آفت کنه قرمز

اگر گل حنای شما برای طولانی مدت در معرض هوای گرم و خشک قرار بگیرد برای کنه‌های قرمز جذاب می‌شود. این حشرات بسیار کوچک هستند و شاید مجبور شوید با ذره بین آن‌ها را پیدا کنید، بااین‌حال نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توانید حضور آن‌ها را تشخیص دهید؛ به‌این‌شکل که ابتدا چیزی شبیه به تار عنکبوت روی برگ‌ها تشکیل می‌شود. سپس لکه‌هایی کوچک و روشن روی برگ‌ها ایجاد می‌شود. دست آخر نیز برگ‌ها زرد و در نهایت قهوه‌ای می‌شوند. برای از بین بردن این حشرات در ابتدا باید برگ‌های گیاه را با اسپری آب گرم بشورید. سپس با کمک یک اسپری صنعتی محافظت از گیاه، آن را تقویت کنید تا این حشرات دوباره به سراغ آن نیایند.

بیماری‌های احتمالی گل

در طول نگهداری از گل حنا بیشتر بیماری‌هایی که این گیاه درگیر آن می‌شود به‌خاطر زهکشی نامناسب خاک یا آبیاری بیش‌ازحد است، به‌طوری‌که خاک به شدت خیس می‌تواند محل مناسبی برای تشکیل بیماری‌های قارچی شود و متاسفانه اگر گل حنا شما دچار بیماری‌های قارچی شود دیگر قابل نجات دادن نیست. دراین‌صورت بهتر است گیاهی که دچار بیماری شده به همراه خاکش دور ریخته شده و گیاه جدیدی نیز در خاک گل حنا بیمار کاشته نشود، مگر اینکه خاک عوض شود.

از آنجا که پیشگیری بهتر از درمان است، با انجام اقدامات زیر می‌توانید جلوی آلوده شده گیاه خود را از قبل بگیرید:

• گیاهان جوان را نزدیک یکدیگر بکارید.
• مراقب آبیاری بیش‌ازحد و غرقاب شدن گیاه باشید و فقط زمانی به گیاه آب بدهید که سطح بالایی خاک خشک شده باشد.
• خاک گیاه نباید بیش‌ازحد متراکم و سخت باشد، چراکه باعث آسیب رسیدن به گیاه خواهد شد. در عوض خاک متخلخل و سبک کمک می‌کند تا هوا در داخل خاک درجریان باشد و به گیاه آسیب نرسد.

در زمستان چگونه از گل حنا نگهداری کنیم؟

اگر می‌خواهید از گل حنا در بیرون از خانه نگهداری کنید باید بدانید که این گیاع معمولا به‌عنوان گیاهی یک‌ساله نگهداری می‌شود. بااین‌حال اگر علاقه دارید که گیاه خود را برای سال بعد هم زنده نگه دارید، خبر خوب این است که این کار امکان‌پذیر است و راز آن یادگیری روش نگهداری از گل حنا در زمستان است. به‌این‌منظور اگر گیاه خود را بیرون از خانه نگه می‌دارید باید زمانی که دمای محیط بیرون به زیر 10 درجه سانتی‌گراد رسید آن را به داخل منتقل کنید. درواقع اگر گیاه شما در باغچه کاشته شده باشد باید آن را به گلدان منتقل کنید. ضمن اینکه اگر گل شما در بالکن یا ایوان است نیز باید آن به درون خانه بیاورید.
گل حنا در طول زمستان نیاز به محلی نور گیر دارد و دمای هوا نیز محل نگهداری از آن نیز باید مطابق آنچه گفتیم باشد. همین که دمای محیط بالای ده درجه سانتی‌گراد و زیر 25 درجه باشد کافیست. به‌عنوان نکته آخر در مورد نگهداری از گل حنا در زمستان نیز گفتنی است که در طول زمستان از کوددهی به گل خودداری کنید، زیرا گیاه در حال استراحت است.

پاسخ به سوالات رایج درباره گل حنا

1. دلیل گل ندادن گل حنا چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل گل ندادن گل حنا عدم تامین نور کافی برای آن است. زمانی که گیاه نور مورد نیاز خود را دریافت نکند نمی‌تواند انرژی لازم برای گل دادن را داشته و در نتیجه تمرکز خود را روی رشد برگ‌هایش می‌گذارد تا انرژی بیشتری جذب کند. همچنین دلایلی مثل دمای پایین هوا یا تعویض زود هنگام گلدان نیز می‌تواند گل‌دهی گیاه را تحت تاثیر قرار دهد.

2. علت پژمرده شدن برگ‌های گل چیست؟

مهم‌ترین دلیل این اتفاق آبیاری کم است. اگر گیاه آب کمی دریافت کند نمی‌تواند انرژی لازم برای حفظ برگ‌هایش را داشته باشد، چراکه برگ‌های این گیاه برای سرزنده بودن نیاز به آب زیاد دارند تا آبدار و شاداب بمانند. همچنین گفتنی است که در صورتی که این اتفاق طولانی شود برگ‌های گیاه شروع به ریزش می‌کند.

3. آیا حنا، گلی سمی است؟

این گیاه برای حیوانات خانگی یا انسان‌ها سمی نیست و در صورتی که توسط انسان یا حیوان خانگی خورده شود مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. البته این گیاه مزه تلخی دارد و ممکن است در صورت زیاد خورده شدن باعث ایجاد دل درد یا اشکال در سیستم گوارشی شود.

4. بهترین کود برای گل حنا کدام است؟

گل حنا به کودی متعادل و متوازن نیاز دارد. به‌عنوان‌مثال کودی با نسبت10-10-10  برای این گیاه عالی است. اگر قصد کوددهی به گل حنا را دارید، بهترین زمان برای کود دادن به آن در بهار و تابستان است که گیاه در فصل رویش خود قرار دارد. در مورد کوددهی به گل حنا همچنین باید درنظر داشته باشید که هیچ‌گاه در زمستان به آن کود ندهید، زیرا گیاه در زمستان در حال استراحت است.