همه چیز درباره گل شقایق و شرایط نگهداری آن

گل شقایق یکی از گل‌های معروف و زیبای موجود در طبیعت است که برای کسانی که قصد خرید گل گلدانی مناسبی را برای نگهداری در خانه خود دارند، گزینه خوبی می‌باشد. گل‌های شقایق ظاهری بسیار جذاب دارند و می‌توانند به باغچه یا بالکن خانه شما نیز تنوع و زیبایی زیادی ببخشند. البته برای این که بتوانید از این گل به خوبی مراقبت کنید، بهتر است در ابتدا با شرایط نگهداری گل شقایق که در مطلب زیر به توضیح آن پرداخته‌ایم، به طور کامل آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر گل شقایق

شقایق یکی از گل‌های زیبا و زینتی است که هم به‌صورت وحشی در طبیعت می‌روید و هم می‌توانید به‌عنوان یک گیاه چند ساله یا یک ساله از آن نگهداری کنید. خبر خوب اینکه می‌توانید از گل شقایق به‌عنوان گل‌های شاخه بریده نیز استفاده کنید. گل‌های این گیاه بزرگ، درخشان و زیبا بوده و ضخامت کمی دارند. درواقع شقایق به‌خاطر زیبایی گل‌هایش پرورش داده می‌شود، بااین‌حال برگ‌های زیبای آن نیز قابل چشم‌پوشی نیست و حقیقتا دیدنی هستند. اگر دنبال خرید گیاهان گلدار برای خانه خود هستید، یکی از زیباترین گل‌ها گل شقایق است، می‌توانید این گیاه را برای خانه خود انتخاب کرده و از آن نگهداری کنید. اگر روش نگهداری از آن را نمی‌دانید نیز، کافیست با این مطلب همراه شده و از صفر تا روش نگهداری گل شقایق را یاد بگیرید.

ویژگی‌های اصلی گل

• نام علمی : Papaver
• خانواده: شقایقیان
• بومی: خاورمیانه
• نام‌های دیگر: لاله داغدار، لاله خودروی

شناخت بیشتر گل شقایق

وقتی اسم گل شقایق می‌آید اولین چیزی که به ذهن می‌رسد رنگ نارنجی و قرمز آن است، اما به‌واقع اینطور نیست و گونه‌های مختلف دیگری نیز از آن وجود دارد که رنگبندی متفاوتی دارند؛ به‌طوری‌که گونه‌های مختلف این گیاه می‌توانند به رنگ‌های سفید، صورتی یا حتی بنفش هم باشند. برگ‌های بزرگ و خار مانند شقایق به‌صورت لبه‌دار و با رنگی سبز تیره رشد می‌کنند که همین مساله آن را جذاب‌تر می‌کند. از سوی دیگر ساقه‌های پرز‌دار و برگ‌های جذاب به همراه خود گل‌ها باعث شده‌اند تا شقایق همان‌طور که در مقدمه هم گفتیم به‌عنوان یک گل شاخه بریده نیز جذاب و دوست داشتنی باشد. گیاه شقایق بومی غرب آسیا و مناطق کوهستانی است. این گیاه در مناطق شمالی و سردسیر آمریکا نیز رشد کرده و توانسته خود را تطبیق دهد. شقایق سرمادوست است و از دمای بالا و رطوبت بیزار است. این گل زیبا به زمستانی سرد نیاز دارد، ازاین‌رو نگهداری از گل شقایق در مناطق گرمسیر کار منطقی‌ای نیست. شاید جالب باشد بدانید که خشخاش یکی از گونه‌های گل شقایق است.
گل شقایق نه‌تنها نزد ایرانیان که در فرهنگ‌های مختلف نیز مفهوم و معنی دارد. ایرانیان معمولا هر گل سرخی که میانه‌ای تیره داشته باشد را لاله می‌نامیدند. به‌همین‌خاطر اگر به سراغ فرهنگ دهخدا بروید می‌بینید که این گل به نام لاله خوانده شده است.
گل‌برگ‌های این گل در میانه خود لکه‌هایی تیره رنگ دارد.  همین لکه‌های سیاه باعث شده تا در میان ایرانیان نشانی از داغ‌دار بودن این گل تفسیر شود. در واقع شقایق گلی محزون است که فراغ یار باعث سیاه شدن قلبش و داغ‌دار شدنش شده است. به همین دلیل است که نام دیگر این گیاه در میان ایرانیان لاله داغ‌دار است. در غرب نیز این گل نمادی از سربازان کشته شده در جنگ است.

شرایط نگهداری گل

اگر قصد نگهداری از گل شقایق در خانه‌تان را دارید، باید بدانید که در زمان استراحت قسمت بیرونی گیاه که خارج از خاک است می‌میرد. این اتفاق باعث دو مساله می‌شود. یکی اینکه ممکن است شما را گمراه کند که گیاه کاملا مرده است. دیگری نیز این است که اگر گیاه را در باغچه کاشته باشید، باعث خالی شدن قسمتی از باغچه شما می‌شود. درباره مورد اول که نگران نباشید گیاه شما هنوز کاملا زنده است، اما درباره مورد دوم باید بگوییم که بهتر است گیاه خود را در حاشیه‌های اطراف باغچه بکارید تا در هنگام استراحت باعث برهم زدن شکل باغچه نشود.
گل شقایق معمولا از طریق بذر و در فاصله بهار تا پاییز رشد می‌کند. این گیاه رشد سریعی دارد و به همان سرعت نیز شروع به گل دادن می‌کند. شقایق زیبا با آغاز گرمای بهار و طی چند روز جوانه می‌زند. گل‌های زیبای این گیاه نیز به همان سرعتی که رشد کرده‌اند می‌میرند و در ادامه تمام قسمت بیرونی گیاه شروع به مردن می‌کند تا برای دوره بعدی آماده شود.

نور مناسب

گیاه شقایق به نور کامل خورشید نیاز دارد و نور مستقیم و کامل خورشید بهترین عملکرد را برای آن دارد. این مساله نه‌تنها گل‌دهی گیاه را تضمین می‌کند بلکه باعث کاهش خطر ابتلای گیاه به بیماری سفیدک سطحی می‌شود. در مقابل سایه زیاد و نور ضعیف می‌تواند باعث کند شدن سرعت رشد گیاه یا حتی عدم گل‌دهی آن شود.

بهترین خاک برای گل شقایق

گیاه شقایق به خاکی با زهکشی مناسب نیاز دارد تا بتواند آب را به‌خوبی تخلیه کند. به‌این‌منظور ترکیب کردن خاک گلدان با کامپوست کمک زیادی به گیاه می‌کند. شقایق ترجیح می‌دهد خاکی با سطح PH اسیدی داشته باشد. اگر خاک گیاه زهکشی خوبی نداشته باشد و به‌خوبی خشک نشود گیاه دچار بیماری پوسیدگی ریشه می‌شود.

روش آب‌دهی

در طول نگهداری از گل شقایق برای آب دادن به آن باید دو زمان مختلف را در نظر بگیرید. یکی زمانی که گیاه در حال گل دادن است و دیگری زمانی که گیاه، گل نمی‌دهد.
در زمانی که گیاه شما در حال گل دادن است، حتی از زمان غنچه بودن گل‌ها باید هفته‌ای حدودا 3 بار به گیاه خود آب بدهید، اما در زمان‌های دیگر که گیاه در حال گل‌دهی نیست و مخصوصا زمانی که گیاه در حال استراحت است باید میزان آبیاری را بسیار کمتر کنید. در این دوران هر زمان که خاک گیاه شما کاملا خشک شد دوباره به آن آب بدهید، چراکه آبیاری زیاد به گیاه شما آسیب می‌زند.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

شقایق در دما و رطوبت نرمال به‌خوبی زندگی می‌کند. درواقع رطوبت زیاد یا گرمای زیاد باعث از بین رفتن گیاه می‌شود. گل شقایق به محیطی نیاز دارد که زمستان‌های خنک و حتی سردی را تجربه کند. این گیاه در طبیعت در دشت‌ها و مناطق کوهپایه‌ای می‌روید، بنابراین برای نگهداری از گل شقایق باید محیطی را برایش فراهم کنید که شبیه خانه اصلی‌اش باشد.

روش کود دادن به گل شقایق

گل شقایق به کوددهی خاصی نیاز ندارد. درواقع اگر خاک با کیفیت و خوبی را برای شقایق فراهم کنید این گیاه می‌تواند مواد مغذی لازم را از همان خاک جذب کند و دیگر نیازی به کود ندارد. ضمن اینکه افزودن مقداری کامپوست یا خاک برگ نیز می‌تواند انرژی لازم برای گیاه را تامین کند.
در این باره درنظر داشته باشید اگر خاک شما سطح نیتروژن بالا و فسفر پایینی داشته باشد با گیاهی روبرو می‌شوید که فقط برگ می‌دهد و نمی‌تواند گل بدهد. در این حالت با افزودن کمی کود که سطح فسفر بالایی داشته باشد می‌توانید این مسئله را حل کنید.

روش تکثیر کردن گل

در این قسمت، به توضیح روش‌های تکثیر کردن گل شقایق خواهیم پرداخت.

1. روش تقسیم

یکی از روش‌های تکثیر گل شقایق روش تقسیم است، این کار را باید حدودا پنج سال یک بار انجام دهید تا گیاه بتواند زنده بماند. از آنجایی که شقایق ریشه عمیقی دارد خارج کردن آن و تقسیم ریشه‌ها کمی مهارت و حوصله می‌خواهد، ازاین‌رو شاید تقسیم این گیاه کار ساده‌ای نباشد. بااین‌حال اگر در طول نگهداری از گل شقایق قصد تکثیر آن از طریق تقسیم را دارید، بهترین زمان برای اینکار اواخر تابستان است که گیاه گل‌دهی را تمام کرده و در حال ورود به مرحله استراحت است.
برای تکثیر شقایق باید ابتدا گیاه را به‌آرامی از خاک خارج کنید. همان‌طور که گفتیم این گیاه ریشه عمیقی دارد پس این کار را با دقت و حوصله انجام دهید. پس از خارج کردن ریشه، با یک برش عموی توپ ریشه را به دو نیم تقسیم کنید تا در هر سمت حداقل یک یا چند برجستگی (چشم) قرار داشته باشد. سپس هر قسمت را در خاکی جداگانه بکارید. با این کار شما دو شقایق خواهید داشت.

2. روش کاشت بذر

در طول نگهداری از گل شقایق علاوه‌بر روش تقسیم، می‌توانید از طریق بذر نیز گل شقایق را تکثیر کنید. برای این منظور باید هوایی خنک در جریان باشد تا بذر بتواند جوانه بزند. بنابراین اکثر باغبانان کار خیساندن بذرها را در پاییز انجام می‌دهند. در این زمان خاک خنک‌تر است و آماده پذیرش بذرهای شقایق است. بااین‌حال اگر در پاییز موفق به این کار نشدید می‌توانید در اواخر زمستان و اوایل بهار اقدام کنید. برای این کار خاک را الک کنید تا نرم و یک دست شود و خبری از سنگ‌های درشت نباشد. در ادامه بذرها را در جای خود بگذارید و روی آن‌ها را با لایه‌ای از خاک نرم بپوشانید و در جای نورانی قرار دهید، چراکه این بذرها برای جوانه زدن به نور خورشید نیاز دارند.
این تمام کاری است که شما باید می‌کردید. بقیه کار بر عهده طبیعت است. بهتر است محلی که بذرهای خود را کاشته‌اید علامت بگذارید. زیرا رشد این بذرها ممکن است مدتی طول بکشد و شما فراموش کنید که شقایق‌هایتان را کجا کاشته‌اید.

بیماری‌ها احتمالی شقایق و آفات آلوده کننده آن

گل شقایق در طبیعت به‌ندرت دچار بیماری یا آفت می‌شود، اما به‌عنوان یک گیاه خانگی مستعد ابتلا به سفیدک سطحی است. این بیماری قارچی می‌تواند تمام گیاه را آلوده کند و خود را به‌شکل پودری سفید رنگ که برگ‌ها و ساقه‌ها را پوشانده نشان دهد؛ اگر هم میزان ابتلا زیاد باشد باید تمام گیاه را از ریشه خارج و معدوم کنید. در صورت ابتلای گل شقایق شما به سفیدک سطحی مراقب باشید که این پودرهای سفید رنگ با زمین یا گیاهان دیگر تماس پیدا نکند.

سوالات رایج درباره گل شقایق

1. آیا گل شقایق، سمی محسوب می‌شود؟

بله، تمام قسمت‌های گل شقایق در صورتی که خورده شود سمی است. میزان سمی بودن گل شقایق شما با توجه به گونه گیاه شما و میزان آلکالوئید آن، متفاوت است، اما در هر حال باعث ایجاد مسمومیت می‌شود. نشانه‌های مسمومیت با این گیاه شامل گشادی مردمک چشم، بر هم خوردن تعادل، بی‌اشتهایی و کما است.

2. دلیل گل ندادن شقایق چه می‌باشد؟

 دلایل مختلفی برای گل ندادن گل شقایق وجود دارد. عدم تامین نور کافی، رطوبت بالای محیط و کمبود فسفر از جمله دلایلی است که باعث می‌شوند این گیاه گل ندهد. این گیاه برای گل‌دهی نیاز به نور کامل خورشید، محیطی خنک و وجود فسفر در خاک دارد تا بتواند انرژی لازم برای گل دادن را تامین کند.

3. علت زرد شدن برگ‌های گل چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل زرد شدن برگ‌های گل شقایق آبیاری اشتباه است. به‌طوری‌که آبیاری بیش‌ازحد باعث می‌شود تا خاک گیاه دیرتر خشک شده و در نتیجه ریشه گیاه بپوسد. این اتفاق در نهایت منجر به زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌ها و مرگ آن خواهد شد.

4. گل شقایق به طور دقیق به چه میزان نور نیاز دارد؟

این گیاه به حداقل 8 ساعت نور کامل و مستقیم خورشید نیاز دارد تا بتواند رشدی سالم داشته باشد. البته برخی گونه‌های خاص این گیاه توانایی تحمل سایه را دارند، اما عموما این گیاه نور مستقیم و کامل خورشید را به سایه ترجیح می‌دهد.

5. روش نگهداری شقایق پس از گلدهی چگونه است؟

بعد از این‌که این گیاه گل‌دهی را به پایان رساند و گل‌های گیاه مرد می‌توانید برگ‌های گیاه و گل‌های مرده را از روی آن هرس کنید. فقط حواستان باشد به ساقه آسیبی نرسد و ساقه گیاه را به حال خود رها کنید.