ساکولنت غورهای یکی از ساکولنتهای خاص
با ظاهری جذاب و خیره کننده است که برگهایی شبیه دانههای تسبیح دارد.
شما میتوانید از این ساکولنت به راحتی در خانه نگهداری کنید و از تماشای زیباییهای آن
لذت ببرید. البته به شرط اینکه در ابتدا با شرایط نگهداری ساکولنت غورهای به خوبی
آشنا شوید. بنابراین پیشنهاد میکنیم قبل از خرید ساکولنت، مقاله زیر را به طور
کامل مطالعه فرمایید.
مقدمهای بر ساکولنت غورهای
ساکولنت
غورهای که با نامهای دانه تسبیحی یا رشته مرواریدی نیز شناخته میشود گیاهی اهل
جنوب غربی آفریقا است. این گیاه ساقههایی بلند با برگهایی کروی دارد. در طبیعت،
ساقههای گل غوره ای در بین صخرهها و گیاهان دیگر رشد میکند تا از نور مستقیم
خورشید در امان باشد. این گیاه روی زمین میخزد و هر جا که با سطح زمین تماس پیدا
کند ریشههای خود را گسترش میدهد.
در ادامه با ما همراه باشید تا روش
نگهداری و تکثیر ساکولنت غوره ای را بخوانید.
مشخصات اصلی ساکولنت غوره ای
نام
علمی: Curio rowleyanus
بومی: جنوب غربی آفریقا
خانواده: کاسنیان
نامهای مرسوم: غورهای، رشته مرواریدی
و دانه تسبیحی
آشنایی بیشتر با ساکولنت غوره ای یا گل غوره ای
گیاه
غوره ای همیشه سبز و چند ساله است و میتواند ساقههایش را 60 الی 90 سانت
گسترش دهد. در کنار برگهای کروی این گیاه حفرهای وجود دارد که این حفره نقش یک
پنجره را بازی میکند تا نور را به داخل برگها هدایت کند و گیاه بتواند فتوسنتز
مورد نیازش را انجام دهد. همچنین از هسته برگ در برابر گرما مواظبت میکند.
شکل مرواریدی برگها باعث میشود تا
گیاه بتواند بیشترین میزان آب را در خود ذخیره کند و با کم کردن سطح خارجی، میزان
تبخیر آب را کاهش دهد.
ساکولنت غورهای در فصل تابستان گلهای کوچک
سفید رنگی را شکوفا میکند. این گلهای یک سانتی به صورت خوشهای و شیپوری شکل میرویند
که پرچمهایی رنگی دارند. گلهای این گیاه زیبایی خاصی ندارند اما معطر هستند و میتوانند
برای یک ماه بر روی گیاه باقی بمانند.
پس از مدتی گلها تبدیل به بذر میشوند
که این بذرها به رشتهای پنبهای متصل هستند تا بتوانند با کمک باد جابهجا شوند و
مانند قاصدک در هوا پرواز کنند.
علاقه مندان معمولا ساکولنت غوره ای را
در سبدهایی آویزان قرار میدهند تا ساقههای بلند و برگهای مرواریدی شکل آن
بتواند زیبایی خود را نمایان کند.
شرایط نگهداری گیاه
گیاه غوره ای در خانه به عنوان یک گیاه تزئینی و در سبدهای آویزان نگه داشته میشود. با مراقبت صحیح میتواند برای سالها زنده بماند. برخلاف ظاهر ظریفی که دارد میتواند به سرعت رشد کند و به هر سمتی که بتواند میخزد تا سطح گلدان را اشغال کند سپس به بیرون گلدان رفته و آویزان میشود. روش نگهداری ساکولنت غوره ای آسان است و اکنون به آن میپردازیم:
نور مورد نیاز
ساکولنت
غوره ای ترجیح میدهد در مکانی نورگیر و به دور از سرما زندگی کند.
در طبیعت این گیاه به دنبال سایه میگردد
اما به عنوان گیاه خانگی باید محیطی با نور زیاد ولی غیر مستقیم را برای آن فراهم
کرد. البته نور مستقیم آفتاب صبحگاهی نیز برای این گیاه مفید است.
اگر این گیاه را در ویواریوم استفاده میکنید
از چراغهای LED یا
فلورسنت استفاده کنید تا نور دلخواه گیاه را تامین کنید. بهتر است از چراغهای UVB دوری
کنید زیرا این چراغها مانند نور مستقیم خورشید هستند و به گیاه آسیب میزنند.
ویواریومهایی که نور مصنوعی ندارند را بهتر است در کنار یک پنجره شمالی یا شرقی
قرار بگیرند.
دمای مناسب محیط نگهداری
در مورد دمای نگهداری گل غوره ای باید دقت کنید. در بهار تا پاییز دمای مورد نیاز ساکولنت غورهای چیزی بین 21 الی 27 درجه سانتی گراد و در زمستان، دمایی بین 13 الی 16 درجه سانتی گراد است. از انجایی که این گیاه یک ساکولنت است، رطوبت مساله مهمی نیست و در همان هوای معمول داخل خانه سرزنده است.
روش صحیح آبیاری
یکی
از مهمترین بخشهای نگهداری کاکتوس غوره ای آب دادن به آن است. این گیاه نسبت به
ساکولنتهای دیگر کمی بیشتر و به یک آبدهی کامل نیاز دارد به طوری که اضافه آن از
زیر گلدان خارج شود. بین نوبتهای آبدهی اجازه دهید تا خاک کمی خشک شود. خاکی که
بیش از حد مرطوب و خیس باشد برای این گیاه مضر است. در زمستان باید میزان آبدهی
را کمتر کنید و تنها برای جلوگیری از خشک شدن کامل خاک، کمی به آن آب دهید.
بهترین زمان آب دادن به این گیاه تقریبا
هفتهای یک بار و زمانی است که سطح خاک خشک شده باشد. یکی از نشانههایی که میگوید
گیاه نیاز به آب دارد، چروک شدن برگهای آن است. از سوی دیگر زرد شدن و چروک شدن
همزمان برگها نشانه آب دادن زیاد و پوسیدن ریشه است.
بهترین خاک برای ساکولنت غورهای
ساکولنت غورهای یا گل تسبیحی عاشق خاکی خشک و با زهکشی مناسب است. خاک ساکولنت معمولی یا خاک کاکتوس برای این گیاه مناسب است. میتوانید با ترکیب پنج هشتم خاک گلدان، دو هشتم سنگ پا و یک هشتم لیف نارگیل یک خاک عالی بسازید و یا از خاکهای آماده استفاده کنید و کمی شن و پوده برای زهکشی بهتر به آن اضافه کنید.
زمان و روش کود دادن به گیاه
در طول بهار و تابستان هر دو الی چهار هفته یکبار به گیاه کود دهید. کود محلول در آب که سه یا چهار برابر رقیقتر شده باشد برای این گیاه عالی است. هیچگاه در زمستان یا پاییز به این گیاه کود ندهید.
روش هرس کردن گیاه
گیاه غورهای نیازی به هرس کردن ندارد و تنها زمانی که متوجه شاخههای مرده یا بی برگ شدید آنها را به راحتی قیچی کنید.
مختصری درباره نگهداری از ساکولنت غورهای در ویواریوم
دانه تسبیحی بر خلاف سایر ساکولنتها میتواند رطوبت بالا را تحمل کند با این حال این گیاه در طبیعت، محیطهای خشک را ترجیح میدهد. برای تشخیص یک طراحی مناسب باید به محل زندگی اصلی گیاه توجه کنیم. جایی که این گیاه محیطی خشک و زهکشی عالی داشته است. ویواریومهایی که این گیاه در آن عملکرد خوبی دارد عبارت است از: پالوداریوم و تراریوم
زمان و روش عوض کردن گلدان گیاه
برای تعویض گلدان ساکولنت غوره ای در بهار اقدام کنید. گلدان جدید را با سه چهارم خاک کاکتوس و یک چهارم شن پر کنید تا زهکشی مناسبی داشته باشد و آب به راحتی تخلیه شود. این گیاه ریشههای ضعیفی دارد و اگر زهکشی خاک مناسب نباشد به راحتی دچار پوسیدگی میشود.
تمام قسمتهای این گیاه در صورت خورده شدن سمی است.
اجازه دهید تا گیاه در طول زمستان استراحت کند. فراهم کردن محیطی خشک با دمای 13 الی 16 درجه در زمستان، گیاه را برای گل دادن در تابستان تحریک میکند. در طول زمستان آبدهی به گیاه را کمتر کنید اما مواظب باشد که خاک گیاه کاملا خشک نشود.
پس از شرح روش نگهداری
ساکولنت غوره ای به روش تکثیر گیاه غوره ای میپردازیم:
اولین قدم برای تکثیر
ساکولنت غورهای انتخاب یک قلمه مناسب است. بهتر است این قلمه را از ساقهای بلند
و بالغ انتخاب کنید زیرا معمولا این ساقهها بر روی خود ریشه دارند و همین مساله
تکثیر آنها را سادهتر میکند. ساقهای انتخاب کنید که برگهای آن پرپشت و سفت
باشد و برگهای چروکیده یا نرم روی آن وجود نداشته باشد. بهتر است چند ساقه جدا
کنید تا اگر یک یا دو عدد از آنها از بین رفت کماکان شانس تکثیر وجود داشته باشد.
شما باید اجازه دهید که ساقه از محل بریده شدن آن خشک شود زیرا شیرهای که محل
بریده شدن خارج میشود برای تکثیر گیاه مضر است و ممکن است باعث ابجاد قارچ یا
باکتری شود. بر خلاف سایر ساکولنتها این گیاه لاغر و باریک است و زمان زیادی را
برای خشک شدن نیاز ندارد.
اگر شما گلدان بزرگی دارید میتوانید دو روش تکثیر بالا را همزمان انجام دهید.
شپشک و شته حشراتی هستند که
به گیاهان گوشتی علاقهمند هستند و ساکولنت غورهای نیز مستثنی نیست.
اگر بر روی گیاه خود نشانههایی از گردی سفید مشاهده کردید باید شپشکها را مقصر
بدانید. این حشرات از خود شیرهای به جا میگذارند مه باعث ایجاد بیماریهای قارچی
و باکتری در گیاه میشود. این حشرات معمولا در اطراف برگها و در نقاط اتصال برگ
با ساقه زندگی میکنند.
شتهها حشراتی چاق با ظاهری شبیه به قطره چای هستند که د ر انتهای ساقه میچسبند و
شیره گیاه را مینوشند. این شتهها نیز از خود شیرهای به جا میگذارند که باعث
رشد کپک سیاه میشود.
یکی از نشانههای وجود این آفات در گیاه شما مورچهها هستند. اگر در اطراف گلدان
خود مورچهای زیادی را در حال فعالیت دیدید ممکن است نشانه حضور شپشک یا شته باشد.
مورچهها به شیرهای که این حشرات از خود باقی میگذارند علاقه دارند و از این
حشرات مواظبت میکنند تا غذای بیشتری گیرشان بیاید.
ساکولنت غورهای ریشههایی بزرگ و قوی ندارد. ریشههای این گیاه سطحی و ضعیف است و ممکن است به دلایل زیادی دچار پوسیدگی شود:
زرد شدن برگهای این ساکولنت میتواند در اثر مشکلات مختلفی ایجاد شود:
یکی از اصلیترین دلایل زرد
شدن برگها، نامناسب بودن آبیاری است. آبیاری
بیش از حد یا بسیار کم، هر دو سهم برابری در زرد کردن برگهای ساکولنت غورهای
ایفا میکنند.
برای یافتن علت اصلی، باید
سایر علائم گیاه را زیر نظر بگیرید:
اگر علاوه بر زرد شدن، برگها
متورم، نرم و لزج نیز شدهاند گیاه را بیش از حد آبیاری کردهاید. اما اگر برگهای
ساکولنت در حال زرد شدن، پژمردگی و خمودگی هستند، مشکل آبیاری کم است. بخصوص اگر
مدتی است به قدر کافی آن را آبیاری نکردهاید.
برای حل این مشکل، باید
تکنیکهای آبیاری صحیح را به کار بگیرید. اگر تشخیص دادید مشکل ساکولنت شما پرآبی
است، دفعات آبیاری را کاهش داده و برای آبیاری مجدد تا خشک شدن خاک صبر کنید. اگر
ساکولنت غورهای شما از کم آبی رنج میبرد، حجم وعدههای آبیاری را افزایش دهید. ساکولنت غورهای را تا هنگام خارج شدن آب اضافی
از زیر گلدان آبیاری کنید.
برگها میتوانند به علت
کافی نبودن عناصر ضروری برای رشد، تغییر رنگ داده و زرد شوند. اغلب ساکولنتهای
غورهای که به صورت تجاری به فروش میرسند، در خاکی مخلوط با کمپوست یا کود عرضه
میشوند. گیاه میتواند برای مدتی از این ذخایر استفاده کرده و نیاز خود را برطرف
کند. اما در نهایت پس از گذشت مدتی، این عناصر ضروری در اثر مصرف گیاه و یا همراه
با جریان آب از خاک خارج شده و باید مجدد جایگزین شوند.
میتوانید با کاشت مجدد ساکولنت
و تعویض خاک این منابع را تامین کرده و یا از کودهای مخصوص ساکولنت و کاکتوس
استفاده کنید. اگر میخواهید از کود گیاهان آپارتمانی کمک بگیرید، انواع متعادل آن
را انتخاب کنید.
به یاد داشته باشید، کاکتوس
و ساکولنت از جمله گیاهانی هستند که تنها به مقدار کمی کود نیاز دارند. پس میزان
توصیه شده کود را تا نصف قدرت خود رقیق کنید. هر دو هفته یکبار کوددهی در طول فصول
رشد، نیازهای ساکولنت غورهای را کاملا برطرف میکند.
کاهش سرعت رشد و کوچک شدن اندازه این گیاه، به علت کمبود نور یا کمبود عناصر ضروری رخ میدهد.
اگر گیاه نور کافی دریافت
نکند، ضعیف شده و دیگر قادر به ادامه رشد طبیعی خود نخواهد بود. در این شرایط ساقهها
شروع به نازک شدن کرده و رشد جدید تنک و کوچک خواهد بود.
برای مقابله با این مشکل،
باید گیاه خود را به مکانی نورانیتر منتقل کنید. یک پنجره جنوبی یا شرقی، بیشترین
نور را برای گیاهان آپارتمانی فراهم میکند. این کار را باید به آرامی انجام دهید تا
گیاه به دریافت نور بیشتر عادت کرده و از بروز هرگونه آسیب نوری در آن جلوگیری شود.
از انجام تغییرات ناگهانی
که به گیاه شوک وارد میکنند پرهیز میکنید. برای مثال، سعی نکنید گیاهی را که در
داخل خانه نور کمی دریافت میکند را “مستقیما” به یک نقطه نورگیر در حیاط منتقل
کنید. به آرامی میزان نور وارد شده را افزایش دهید تا گیاه دچار اضطراب نشود. تغییرات گیاه را در محیط جدید بررسی کنید و طبق
واکنشهای او، الگوهای جدید مراقبتی را مدنظر قرار دهید.
گاهی اوقات اختلالات رشد، به
علت کمبود عناصر معدنی و ضروری برای گیاه ایجاد میشود. اگر حدود دو سال است که
خاک ساکولنت غورهای را تعویض نکردهاید، بهتر است این کار را انجام دهید.
اغلب خاکهای مناسب ساکولنت،
به صورت ترکیبی با کمپوست و کود ارائه میشوند. اما نباید به آن قانع باشید. گیاه
همواره باید با کود مناسب تقویت شود. این رمز داشتن ساکولنتی زیبا و سالم است!
توصیه ما استفاده از کود
مخصوص ساکولنت و کاکتوس است، اما کودهای متعادل آپارتمانی (مانند کود 20-20-20)
نیز برای این نوع ساکولنت مناسب خواهد بود.
1. لکههای قهوهای و نقاط تیره به چه علت بر روی برگهای گیاه ایجاد میشود؟
اصلیترین
علت ظهور چنین لکههایی بر سطح برگهای این ساکولنت، آفتاب سوختگی است. اگر گیاه در معرض تابش مستقیم و بدون فیلتر نور
خورشید قرار بگیرد، چنین اتفاقی رخ خواهد داد.
همچنین تغییر مکان ناگهانی
گیاه به نقطهای پرنور (بدون همسان
سازی آن با محیط تازه) نیز چنین عارضهای را در پیش خواهد داشت. حتی ساکولنتهایی
که کاملا به دریافت نور خورشید عادت دارند نیز ممکن است در طول موجهای شدید گرما
یا خشکی هوا، دچار این لکهها شوند.
در این شرایط باید گیاه را
به محیطی سایهتر منتقل کرده و یا در طول روزهای بسیار گرم، سایهبانی برای آن
تعبیه کنید. قبل از بردن هر گیاهی به خارج از خانه یا مکانی روشنتر، باید تراکم و
شدت نور دریافتی ان را به آرامی افزایش دهید. این روش، گیاه را با نور بیشتر آشنا
کرده و مانع از آسیب دیدن آن توسط اشعههای خورشید خواهد شد. پس باید زمان بگذارید
و آرام آرام آن را به نور خورشید معرفی کنید! هرگز ساکولنت تازه کاشته شده و جوان
را تحت نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
2. کدام ترکیب خاک برای ساکولنت غورهای مناسبتر است؟
خاک
سنگین، میتواند سبب نابودی این ساکولنت شود. منظور از خاک سنگین، خاکی است که
کاملا فشرده، متراکم و سنگین بوده و رطوبت را بیش از حد در خود حفظ میکند.
به طور ایدهآل، غورهای به
خاکی سبک، دارای زه کشی عالی، مخصوص کاکتوس و ساکولنت نیاز داشته و باید در گلدانی
با حفرات زه کشی متعدد کاشته شود. در این حالت گیاه میتواند آب مورد نیاز خود را
به راحتی جذب کرده و در عین حال مقدار اضافی آن از زیر گلدان خارج شود، تا قبل از
اینکه به ریشهها آسیبی برسد.
خاک سنگین مانع از عبور آب
از اطرف ریشه میشود، در واقع ریشه را دچار پوسیدگی میکند. چنین خاکی حتی در بین
دفعات آبیاری خیس باقی مانده و اجازه خروج به آب نخواهد داد.
دراغلب اوقات، گیاهی که به
صورت کاشته شده در گلدان از فروشگاه تهیه میکنید، در خاکی معمولی کاشته شده است.
یعنی خاک آن با سایر گیاهان دیگر مشترک است، بدون توجه به نوع گیاه. چنین خاکهایی
معمولا سنگین بوده و بهتر است پس از آوردن گیاه به خانه، آن را به خاک مخصوص
ساکولنت منتقل کنید.
اگر خاک را تعویض نکرده و غورهای
را در خاک سنگین نگهداری کنید، گردش هوا به طور واضحی در خاک کمتر خواهد شد.
هنگامی که این اتفاق بیفتد، ریشه شروع به پوسیدگی خواهد کرد و احتمالا متوجه
نخواهید شد، تا زمانی که دیگر کار از کار گذشته است.
بهترین حالت این است که
غورهای را در خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت بکارید. خودتان نیز میتوانید چنین
ترکیبی بسازید: خاک خود را با کمی پیت ماس (خزه زغال سنگ)، پرلیت و زغال سنگ مخلوط
کنید.
هنگام خریدن خاک، به وزن
بسته توجه کنید. هنگامی که آن را بلند میکنید، باید سبک باشد. یک کیسه سنگین یعنی
خاک آن از میزان مناسب برای ساکولنت شما سنگینتر است، پس انتخاب مناسبی برای غورهای
نیست.
اگر خاک شما زه کشی را به
خوبی انجام نمیدهد، میتوانید با اضافه کردن مقداری پرلیت یا ورمیکولیت آن را سبک
کرده و این روند را بهبود ببخشید. در این صورت گیاه در خاکی همواره خیس نبوده و از
آسیب دیدن ریشه و ساقه جلوگیری خواهد شد.
3. آیا تغییرات دما و رطوبت میتواند برای این ساکولنت مشکل ایجاد کند؟
پایین
بودن رطوبت محیط، مشکلی برای غورهای ایجاد نخواهد کرد. در حقیقت، این گیاه در
رطوبت متوسط منازل به خوبی رشد میکند، رطوبتی که معمولا زیر 40 درصد است. اگرچه
بالا بودن میزان رطوبت میتواند سبب ماندن خیسی در خاک شود.
اگر چنین اتفاقی رخ داد،
گیاه به دردسر خواهد افتاد، زیرا خاک پس از آبیاری غرقاب باقی خواهد ماند. بهتر
است مقداری پرلیت به خاک اضافه کنید تا زه کشی تقویت شود.
خوشبختانه در مورد غورهای،
به هیچ روش افزایش رطوبت (مانند سینی سنگریزه، دستگاه مرطوب کننده، اسپری کردن آب
و …) نخواهید داشت!
اگر در دمای خانه احساس
راحتی دارید، غورهای نیز چنین احساسی خواهد داشت! در واقع غورهای مانند اغلب
گیاهان آپارتمانی دیگر، در دمای متعادل خانه به خوبی زندگی میکند. فراموش نکنید
که این گیاه دوست ندارد در گرمای شدید قرار بگیرد، همچنین محیط سرد و حوالی کولر
نیز برای آن اصلا خوشایند نیست.
آنها را از نزدیکی درهایی
که مدام باز و بسته میشوند دور کنید. دمای ایدهآل،21 الی 27 درجه سانتی گراد در تابستان، و کمی سردتر در زمستان است.
آیا برگهای ساکولنت شما در
حال ریزش است؟ قطعا در نزدیکی دستگاههای سرمایشی/ گرمایشی قرار داشته است. هوای سرد سبب ریزش برگهای آن خواهد شد. در
چنین شرایطی گیاه را به محیط گرمتری ببرید، دور از در، پنجره و هر کولر و بخاری دیگر!
4. بهترین گلدان برای ساکولنت غورهای چه گلدانی است؟
انتخاب
گلدان نامناسب، میتواند غورهای را به وادی مرگ بکشاند. از آنجایی که این نوع
ساکولنت دارای شاخههای رونده، بلند و آویزان است؛ باید آن را در گلدانی سبک و
آویزی بکارید تا بتواند آزادانه به رشد خود ادامه دهد.
گلدان پلاستیکی میتواند
سبب باقی ماندن رطوبت در خاک شود، اتفاقی که به پوسیدگی ریشهها منتهی خواهد شد.
هنگام کاشت، بهتر است گلدانهای رسی آبکاری نشده را انتخاب کنید. این گلدانها کمک
میکنند تا خاک سریعتر خشک شود. چک کنید که حتما حفرات زه کشی در انتهای گلدان
وجود داشته باشند.
مشکل دیگری که ممکن است
برای ساکولنت شما نیز پیش بیاید، کاشتن آن در عمق بسیار پایین گلدان است. این
اتفاق جریان هوایی را که گیاه در اطراف بخشهای بالایی خود نیاز دارد از بین میبرد.
غورهای را طوری در خاک بکارید که محل آغاز بخش خارجی آن تقریبا با لبه گلدان هم
سطح باشد. در این صورت فضای کافی برای آبیاری وجود داشته و در عین حال هوا نیز
کاملا جریان خواهد داشت. بنابراین خاک میتواند بدون مشکل خشک شود و رطوبت باقی
مانده را به هوا برگرداند. (منظور از
بخش بالایی، قسمت بالای ریشه است که از خاک خارج میشود. مانند ساقه و برگها(