یادگیری شیوه مراقبت از گل سوسن و شناخت گونه‌های مختلف آن

گل سوسن یا لیلیوم یکی از گل‌های معروف و دوست داشتنی است که معمولا جزء اولین گل‌های انتخابی در هنگام خرید باکس گل یا دسته گل نیز می‌باشد. این گل دارای گونه‌های متنوع و رنگارنگی است که همه آن‌ها بسیار زیبا هستند و نظر بینندگان را به خوبی به خود جلب می‌کنند. اما جالب است بدانید که گل سوسن را می‌توانید در خانه به عنوان گل گلدانی نیز نگهداری کنید. البته برای این کار، در ابتدا باید با روش نگهداری گل سوسن به خوبی آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر گل سوسن

همه عاشق سوسن هستند. اصلا مگر می‌شود عاشق گلی بزرگ و چشم‌گیر که عطر خوبی دارد نشد؟ این گل زیبا از طریق پیاز رشد می‌کند و گیاهی چند ساله است که می‌تواند هر سال مجددا باز گشته و فضای خانه شما را زیبا و عطرآگین کند. نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و نیاز به مراقبت چندانی ندارد. بنابراین اگر در پرورش گل و گیاه تازه‌کار هستید و دنبال خرید گل معطر برای خانه‌تان هستید، نگهداری از سوسن برایتان سخت نخواهد بود. سوسن گل‌هایی با شش گلبرگ دارد که معمولا شیپوری شکل هستند و روی ساقه‌ای بلند به‌همراه برگ‌هایی نیزه شکل می‌نشینند. سوسن در رنگ‌های زیبایی مثل صورتی، طلایی، قرمز، نارنجی و سفید پیدا می‌شود و می‌توانید از بین رنگ‌های مختلف آن یکی را به انتخاب برای خانه‌تان انتخاب کنید؛ برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست با این مطلب از گُل‌سِتان همراه شده و از صفر تا صد آن را یاد بگیرید. در این مطلب قبل از پرداخت به روش نگهداری گل سوسن درباره گونه‌های مختلف آن نیز برای شما خواهیم گفت.

شناسنامه گل سوسن

• نام علمی : Lilium
• بومی: مناطق معتدل نمیکره شمالی
• خانواده: سوسنیان
• نام‌های مرسوم: سوسن، لیلیوم، لی لی

شیوه مراقبت از گل

همان‌طور که گفتیم نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و می‌توانید از آن به‌خوبی از پس آن برآیید، فقط نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که این گیاه بومی نیمکره شمالی است و به شرایطی نیاز دارد که مانند شرایط طبیعی‌اش باشد.

نور مناسب

سوسن گیاهی نور دوست است و دوست دارد در نور کامل خورشید باشد، به‌طوری‌که حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند. درواقع این گیاه ترجیح می‌دهد سرش در آسمان باشد و پاهایش در سایه؛ برای اینکه این شرایط نگهداری را برای گل سوسن فراهم کنید می‌توانید گیاهانی کوتاه‌تر مثل چمن در نزدیکی آن بکارید. در طول نگهداری از گل سوسن یادتان باشد نور کم باعث می‌شود که شاخه‌های گیاه به سمت نور خمیده شده یا حتی سقوط کنند.

بهترین خاک برای سوسن

بیشتر گونه‌های سوسن دوست دارند که خاکی غنی داشته باشند، اما این غنی بودن نباید بیش‌ازحد و زیاد باشد. بعد از خاک غنی زهکشی مهم‌ترین مساله‌ای است که در مورد این گیاه باید به آن توجه داشته باشید؛ سوسن از خیس بودن زیاد اطراف پیاز خود اصلا خوشش نمی‌آید و از آن آسیب می‌بیند. در نهایت نوبت به PH خاک می‌رسد. برای نگهداری از گل سوسن سطح PH بین 5.5 تا 6.5 باشد.

روش صحیح آب‌دهی

در طول فصل رشد گیاه می‌توانید با خیال راحت به آن آب بدهید. فقط باید توجه داشته باشید که گل سوسن از خیس ماندن بیش‌ازحد خوشش نمی‌آید و فقط ترجیح می‌دهد خاکی مرطوب داشته باشد. ازاین‌رو هر زمان سطح بالایی خاک خشک شد دوباره به آن آب بدهید تا پیاز گیاه آسیب نبیند. برای اطلاع از خشکی خاک گیاه می‌توانید انگشت خود را داخل خاک گلدان فرو کرده یا از یک سیخ چوبی برای اینکار استفاده کنید. به‌این‌شکل که بعد از فرو کردن انگشت یا سیخ چوبی داخل خاک اگر حس کردید خاک خشک شده به آن آب بدهید.

زمان و روش کود دادن به گل

از زمانی که گیاه را می‌کارید تا شش هفته بعد از پایان گل‌دهی، هر دو هفته یک بار به سوسن کودی با سطح پتاسیم بالا بدهید. این کار کمک می‌کند تا گیاهی سالم‌تر و قوی‌تر داشته باشید. ضمن اینکه می‌توانید در هر بهار نیز یک لایه نازک از کمپوست به خاک گیاه اضافه کنید.

روش هرس کردن گل

گل سوسن در هر فصل بیش از یک بار گل نمی‌دهد و نیازی به هرس کردن گل‌های مرده از روی آن ندارد، اما می‌توانید گل‌های ضعیف شده و مرده را جدا کنید تا دیگر انرژی خاصی برای آن مصرف نشود و این انرژی به سمت تقویت پیاز گیاه برود. حتی می‌توانید کل ساقه گل را از روی گیاه هرس کنید.
در طول نگهداری از گل سوسن هیچگاه برگ‌های آن را تا زمانی که سبز هستند هرس نکنید؛ چراکه این برگ‌ها تا زمانی که سبز و زنده هستند به تامین انرژی و تقویت پیاز سوسن مشغول‌اند؛ بنابراین هرس کردن آن‌ها باعث ضعف گیاه شده و این کار می‌تواند توانایی گیاه را در گل‌دهی برای فصل بعد از بین ببرد.

زمان گل دادن سوسن

گل‌های سوسن واقعا زیبا هستند و به‌عنوان یک گل شاخه بریده یا گل زینتی استفاده زیادی دارند. سوسن‌ها معمولا دوست دارند که از ابتدای تابستان تا اوایل پاییز گل بدهند، البته این بستگی به نوع گیاه شما دارد. همین مساله باعث می‌شود تا اگر انواع مختلف سوسن را با هم ترکیب کنید بتوانید از بهار تا اولین سرمای زمستان باغچه‌ای پر گل داشته باشید.

چگونه از این گل در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

اگر می‌خواهید گیاه خود را به‌صورت چند ساله نگهداری کنید باید در زمستان هم مراقب آن باشید تا در سال بعد نیز مجددا گل بدهد. قبل از آغاز زمستان می‌توانید یک لایه 10 الی 12 سانتی‌متری مالچ روی خاک سوسن بپاشید تا خاک اطراف آن کمتر و دیرتر دچار سرمازدگی شود. همچنین این کار باعث می‌شود ریشه‌ها رشد خود را ادامه دهند. فقط یادتان باشد این مالچ‌ها را تا آخرین یخبندان و سرما نگه دارید سپس از روی خاک جمع کنید.

چگونه از گل شاخه بریده سوسن نگهداری کنیم؟

همان‌طور که قبلا گفتیم این گل زیبا به‌عنوان یک گل شاخه بریده واقعا زیباست. بنابراین می‌ارزد که آن را داخل گلدان آب نگه دارید. فقط برای نگهداری از این گل زیبا به‌عنوان گل شاخه بریده باید به نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم توجه داشته باشید:

• اگر می‌خواهید گل‌های سوسن را از روی ساقه بچینید هیچگاه بیش از یک سوم ساقه را نبرید، چراکه بیشتر از این باعث می‌شود ساقه ضعیف شود؛ ساقه‌ای که گیاه برای رشد برگ و تقویت خود به آن نیاز دارد.
• برای نگهداری از گل سوسن به‌عنوان گل شاخه بریده گلی را از روی ساقه بچینید که غنچه آن در حال باز شدن باشد و رنگ آن کمی معلوم باشد. این کار باعث می‌شود که این گل مدت بیشتری را در کنار شما بماند. گلی که کاملا باز شده باشد عمر زیادی نخواهد داشت.
• قبل از قرار دادن گل بریده شده در گلدان، حدود دو سانتی‌متر از انتهای ساقه را به صورت اریب و کج ببرید.
• برگ‌های قسمت پایینی ساقه را هرس کنید تا هیچ برگی درون آب گلدان فرو نرود.
• اگر فکر می‌کنید گرده‌های این گل ممکن است باعث ایجاد حساسیت در شما یا دیگران شود، به‌راحتی پرچم‌های گیاه را با دست از روی آن جدا کنید.
• یک سوسن خوب و سرزنده می‌تواند 2 یا 3 هفته درون گلدان آب زندگی کند.
• بهتر است هرچند روز آب گلدان را عوض کنید تا خزه یا جلبک نبندد.

روش کاشتن گل

در بیشتر مناطق پیازهای سوسن باید در پاییز و چند هفته قبل از اینکه سرمای زمستان آغاز شود کاشته شوند. پیازی که در پاییز کاشته شود در بهار ریشه قوی‌تری خواهد داشت؛ چراکه این پیاز تواسنته در زمستان انرژی لازم را ذخیره کند تا در بهار با قدرت بازگردد.

نکات مورد توجه درباره کاشتن گل سوسن:

• اگر در منطقه شما زمستان بسیار سختی وجود دارد بهتر است به جای پاییز، گیاه را در بهار بکارید، به‌این‌شکل که به محض پایان سرمای سخت زمستان، گیاه را بکارید.
• همیشه زمانی پیاز سوسن را بخرید که آماده کاشتن آن هستید. این گیاه برخلاف بیشتر گیاهان دیگر فصل خواب و استراحت ندارد؛ بنابراین نمی‌توانید مثلا پیاز گیاه را در پاییز خریده و نگهداری کنید تا در بهار بکارید.
• برای پیدا کردن محل مناسب کاشت سوسن یک راه حل ساده وجود دارد؛ کافی است پس از بارش باران سراغ باغچه بروید و اولین نقطه‌ای که خشک شد را انتخاب کنید. خشک شدن سریع این نقطه نشان می‌دهد که زهکشی خوبی در اینجا وجود دارد که سوسن عاشق آن است.
• محل کاشت و نگهداری از گل سوسن را حدود 30 الی 35 سانتی‌متر گود کنید و سپس پیاز گیاه را داخل آن قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا ساقه‌های گیاه تکیه‌گاه خوبی برای رشد داشته باشند و شما مجبور نشوید برای کمک به آن از چوب یا چیز دیگری استفاده کنید. ضمن اینکه عمق مناسب کمک می‌کند تا ریشه گیاه خنک بماند.
• بین هر پیاز گل حدود 3 برابر قطر آن فاصله بگذارید و برای نمای بهتر آن‌ها را در گرو‌ه‌های 3 یا 5 تایی بکارید. 

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گل سوسن

کپک خاکستری یکی از بیماری‌هایی است که گل سوسن درگیر آن می‌شود؛ مخصوصا اگر بهار یا تابستانی خنک و خیس داشته باشید؛ در این شرایط این مشکل بیشتر خودش را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید گیاه شما دچار این مشکل نشود بهتر است مطمئن شوید که جریان هوای خوب و کافی در اطراف گیاه برقرار است. برخی از گونه‌های گل سوسن می‌توانند توسط ویروس‌هایی که شته‌ها منتقل می‌کنند آسیب ببیند، اما برخی دیگر از گونه‌های آن مقاوم هستند.
افزون بر کپک خاکستری سوسک قرمز نیز یکی از آفاتی است که به این گیاه جذب می‌شود و تنها راه خلاصی از دست آن‌ها از بین بردن دانه به دانه هر کدام است.

گونه‌های مختلف گل

گونه‌های مختلفی از گل سوسن وجود دارد و بی‌نهایت گونه هیبریدی از آن ساخته شده است.

1. گونه قد کوتاه سوسن کوهی

سوسن کوهی در اوایل تابستان گل می‌دهد و تا زمانی که درخاکی با زهکشی خوب زندگی کند مشکل خاصی نخواهد داشت. این نوع از سوسن کوتاه‌ترین قد را در بین بقیه سوسن‌ها داشته و در رنگ‌های مختلف وجود دارد. سوسن کوهی عطر زیادی نداشته، اما رنگ‌های زیبا و درخشانی برای نمایش دارد.

2. گونه لانگیفلوروم، مناسب برای نگهداری در خانه

سوسن لانگیفلوروم معمولا داخل خانه نگهداری می‌شود و نزدیکی‌های اسفند و فروردین شروع به گل دادن می‌کند. اگر می‌خواهید سوسن لانگیفلوروم را در بیرون از منزل بکارید بهتر است در مناطقی که کمی گرمسیرتر است کاشته شود تا بتواند زمستان و فصل‌های سرد را به‌راحتی پشت سر بگذارد.

3. گونه خوش‌عطر اورینتال یا استارگازر

سوسن اورینتال به عطر خوبی که دارد در بین گونه‌های دیگر مشهور است. این گیاه قد بلندی دارد، اما سرعت رشد آن کم است. استارگازر معمولا بعد از سوسن کوهی یعنی از اواسط تابستان تا اواخر آن گل می‌دهد.

4. گونه کمیاب و زیبای چلچراغ

یکی از گونه‌های محبوب و معروف سوسن در ایران که معمولا به‌صورت طبیعی در اطراف اردبیل و گیلان رشد می‌کند، سوسن چلچراغ است. جالب است بدانید این گل تنها گونه ایرانی سوسن است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سوسن چلچراغ معمولا بین 4 تا 10 گل دارد، اما اگر خوش شانس باشید می‌توانید انواعی از آن را ببینید که 10 الی 15 گل دارند. متاسفانه سوسن چلچراغ در حال انقراض است و به‌عنوان یکی از گیاهان حفاظت شده شناخته می‌شود.

5. گونه شیپوری، با گل‌هایی زیاد و کوچک

سوسن شیپوری مثل استارگازر گل‌های معطر و زیاد شکوفا می‌کند که همگی کوچک و شیپوری شکل هستند.
علاوه‌براین 5 مورد حدود 95 مورد دیگر از گل سوسن وجود دارد که در آینده در مطلبی جداگانه به گونه‌های بیشتری خواهیم پرداخت.

پاسخ به سوالات رایج درباره گل سوسن

1. معطر‌ترین گونه این گل کدام است؟

بیشترین عطر از این گیاه برای گونه‌های اورینتال و شیپوری است. سوسن کوهی عطر کمتری دارد. گونه اورینتال عطر تندی دارد و گونه شیپوری عطری شیرین‌تر دارد.

2. آیا سوسن گلی سمی محسوب می‌شود؟

بسیاری از گونه‌های این گیاه برای گربه‌ها بسیار سمی هستند و در صورت خورده شدن باعث نارسایی کلیه می‌شوند. تمام قسمت‌های این گیاه برای گربه‌ها سمی هستند و بهتر است اگر گربه دارید این گیاه را به خانه نبرید.

3. دلیل زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌های این گل چیست؟

دلیل اصلی این مشکل، مشکلات آبیاری است. این مشکل در اثر آبیاری بسیار کم یا بسیار زیاد رخ می‌دهد. این گیاه از خاکی کاملا خیس و یا خشک شده خوشش نمی‌آید و ریشه‌هایش دچار مشکل می‌شود. بهتر است همیشه خاکی مرطوب داشته باشد تا بتواند سر زنده بماند.

4. دلیل گل ندادن سوسن چیست؟

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود این گیاه گل ندهد. کوچک بودن پیاز گیاه، کاشته شدن در عمق کم، عدم دریافت نور کافی و کوددهی زیاد می‌توانند همگی باعث شوند تا این گیاه گل ندهد. همچنین اگر بعد از پایان گل‌دهی، برگ‌های سبز گیاه را هرس کنید باعث می‌شوسد تا نتواند در سال بعدی مجددا گل بدهد زیرا نتوانسته انرژی لازم را جذب کند.

معرفی گیاه خر دم یا اسکینانتوس

گیاه خر دم یا اسکینانتوس یکی از گیاهان زیبا و مناسب برای افرادیست که به گیاهان گلدانی آویزی علاقه دارند. همچنین این گیاه دارای گل‌های خاص قرمز‌رنگی است که بسیار جذاب هستند و نظر همگان را به خوبی به خود جلب می‌کنند. حال اگر دوست دارید با گیاه خر دم و روش نگهداری آن بیشتر آشنا شوید، مقاله زیر را که توسط بهترین فروشگاه آنلاین گل و گیاه تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

آشنایی با گیاه اسکینانتوس (خر دم)

اسکینانتوس گیاهی با برگ‌های همیشه سبز و گل‌هایی زیباست که در صورت فراهم بودن شرایط نگهداری تا سال‌ها در کنار شماست. این گیاه جز گیاهان آویزی به‌شمار رفته و یک گزینه عالی برای نگهداری در گلدان‌های آویزی است. اسکینانتوس از حضور در محیط‌های گرم و مرطوب لذت می‌برد. این گیاه در ایران به خر دم مشهور است، زیرا ساقه‌هایی بلند و پر از برگ دارد که به دم خر شبیه هستند. در کشورهای دیگر نیز این گیاه به گیاه رژلبی مشهور است و دلیل آن هم گل‌های لوله‌ای و قرمز رنگ این گیاه است که شبیه به رژ لب هستند. با توجه به ویژگی‌های خر دم اگر دنبال گیاهی آویزی با ظاهر متفاوت و جذاب هستید، ما نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای یادگیری روش نگهداری اسکینانتوس یا خر دم نیز کافیست تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

شناسنامه گیاه

• نام علمی : Aeschynanthus
• خانواده: جِسنِریان
• بومی: جنوب آسیا، اندونزی، مالزی
• نام‌های مرسوم :اسکینانتوس، خَر دُم، گیاه رژ لبی

شناخت بیشتر گیاه خر دم

این گیاه بومی جنگل‌های بارانی جنوب آسیاست و معمولا به‌صورت هوازی رشد می‌کند، به‌عبارت دیگر به جای اینکه در خاک زندگی کند ترجیح می‌دهد بیرون از خاک و روی گیاهان دیگر رشد کند. این گیاه گونه‌های زیادی دارد که برخی از انواع آن به عنوان گیاه خانگی نیز نگهداری می‌شود. دقیق‌تر بخواهیم بگوییم این گیاه 185 گونه مختلف دارد که همه آن‌ها مناسب نگهداری در داخل خانه نیستند.

شرایط نگهداری گیاه

در این بخش به توضیح شرایط نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس خواهیم پرداخت.

میزان نور لازم برای گیاه خر دم

گیاه خر دم به محیطی نورگیر با نور زیاد ولی غیرمستقیم نیاز دارد. البته نور مستقیم خورشید نیز در صورتی که شدید نباشد و مدت طولانی در معرض آن قرار نگیرد مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در مجموع بهتر است محلی برای نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس فراهم شود که نور کامل روز را دریافت کند و این نور به‌صورت غیر مستقیم یا فیلتر شده به آن برسد. در مورد گیاه خر دم درنظر داشته باشید که نور شدید باعث سوختن برگ‌های گیاه و نور کم باعث پژمردگی آن می‌شود.

روش آب‌دهی

گیاه خر دم نیاز دارد تا خاکی همیشه مرطوب داشته باشد، اما این رطوبت نباید به سمت خیس ماندن دائمی خاک پیش برود. ضمن اینکه باید درنظر داشته باشید که خشک شدن کامل خاک گیاه نیز می‌تواند به آن آسیب بزند. بنابراین در مورد آبیاری خر دم باید گفت زمانی که خاک گیاه رو به خشکی رفت، زمان آبیاری آن فرارسیده است. در طول نگهداری از گیاه خر دم بهترین روش برای تشخیص زمان آبیاری بررسی خاک آن است، به‌این‌شکل که دوبند از انگشت خود یا یک سیخ چوبی را داخل خاک آن فرو کنید، اگر خاک رطوبت کمی دارد و رو به خشکی رفته است، یعنی زمان آبیاری مجدد گیاه است. برای آبیاری آن نیز حتما آن را به طور کامل آبیاری کنید، طوری که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود.
بعد از گذر از فصل بهار و تابستان در فصول پاییز و زمستان، به‌خصوص زمستان میزان آبیاری را کاهش دهید، چون در طول این مدت گیاه شما در حال استراحت است و رشد چندانی ندارد؛ بنابراین نیاز به آب زیادی هم ندارد. یادتان باشد که در طول مدت نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس هیچ‌گاه از آب سرد استفاده نکنید، زیرا این گیاه نسبت به آب یا هوای سرد حساس است و آسیب می‌بیند.
به‌عنوان نکته آخر در مورد آبیاری خر دم نیز درنظر داشته باشید که آبیاری کم می‌تواند باعث توقف رشد گیاه یا خشک شدن برگ‌های قدیمی‌تر شود؛ درمقابل آبیاری بیش‌ازحد نیز باعث پوسیدن ریشه‌ها و در نتیجه زرد شدن برگ‌ها خواهد شد.

رطوبت مناسب

همانطور که گفتیم خر دم از جنگل‌های بارانی جنوب آسیا آمده است؛ جایی که همیشه هوایی مرطوب در اطراف خود داشته است. ازاین موضوع می‌توان متوجه شد که در داخل خانه نیز این گیاه به محیطی با رطوبت بالاتر نیاز دارد. برای تامین رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گیاه اسکینانتوس یا خر دم می‌توانید با کمک دستگاه بخور، قرار دادن ظرف آب در نزدیکی گیاه یا قرار دادن چند گیاه مختلف در کنار یکدیگر تامین کنید. همچنین اسپری کردن هفتگی آب به این گیاه هم می‌تواند برای آن لذت بخش باشد.
در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس یادتان باشد که قرار دادن این گیاه در نزدیکی وسایل گرمایشی می‌تواند به آن آسیب بزند. چون این وسایل هوای اطراف خود را خشک می‌کنند و این مساله می‌تواند باعث آسیب دیدن گیاه شود.

روش کود دادن به خر دم

برای کوددهی به گیاه خر دم در طول فصل رویش گیاه و بعد از هر چهار بار آبیاری و در پاییز و زمستان بعد از هر شش بار آبیاری به آن کود بدهید و یادتان باشد هیچ‌گاه بدون آبیاری به گیاه کود ندهید، زیرا این مساله باعث سوختن ریشه‌های گیاه و زرد شدن برگ‌های آن می‌شود. کود مناسب برای کوددهی به خر دم کود استاندارد گیاهان خانگی است و می‌توانید از این دست کودها برای تغذیه آن استفاده کنید.

روش هرس کردن گیاه

خر دم یا اسکینانتوس نیاز خاصی برای هرس کردن ندارد، مگر اینکه بخواهید به گیاه خود شکل بدهید؛ دراین‌صورت لازم است گیاه خود را هرس کنید. به‌این‌منظور می‌توانید این کار را در فصل رشد انجام دهید. در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس برای هرس کردن آن همیشه از ابزاری استریل شده و تیز استفاده کنید تا هم گیاه آلوده نشود و هم ساقه‌ها آسیب نبینند و له نشوند.
در مجموع مورد هرس کردن گیاه خر دم درنظر داشته باشید که هرس کردن باعث تقویت رشد گیاه می‌شود و می‌تواند آن را پرپشت‌تر کند. ضمن اینکه هرس کردن برگ‌های مرده و زرد شده نیز کمک می‌کند تا انرژی گیاه هدر نرود.

زمان گل دادن اسکینانتوس یا خر دم

گیاه خر دم می‌تواند در طول تابستان گل بدهد. گل‌هایی که معمولا چند هفته زنده می‌مانند و به‌شکل یک رژ لب قرمز هستند. در طول مدت گلدهی تغذیه گیاه با کودی که پتاسیم بیشتری داشته باشد باعث می‌شود تا گیاه گل‌هایی شاداب‌تر و قوی‌تر داشته باشد. ضمن اینکه کودی که نیتروژن بالاتری دارد باعث می‌شود تا برگ‌های گیاه رشد بهتر و سالم‌تری داشته باشند.

آیا گیاه خر دم سمی است؟

این گیاه انواع مختلفی دارد و برخی گونه‌های آن غیر سمی و برخی از آن‌ها سمی هستند. گونه‌های سمی این گیاه در قورت خورده شدن می‌توانند باعث تهوع، اسهال، از دست دادن اشتها و مشکلات گوارشی شود. با توجه به اینکه گیاه گونه‌های مختلفی داشته و برخی از آن‎‌ها سمی است، به‌طورکلی آن را از دسترس کودک یا حیوانات خانگی خود دور نگه دارید.

چگونه از این گیاه در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

گیاه خر دم از اواسط پاییز تا اواخر زمستان به استراحت می‌رود و نیاز دارد تا در این فصل انرژی خود را ذخیره کند. این ذخیره‌سازی انرژی باعث می‌شود گیاه رشد سالم‌تری داشته و همچنین بتواند در بهار و تابستان بعدی گل‌دهی خوبی را تجربه کند. برای نگهداری از گیاه اسکینانتوس یا خر دم در طول این مدت بهتر است به موارد زیر توجه کنید:

• گیاه را در محلی نورگیر با نور غیرمستقیم قرار دهید، محلی که هیچگاه نور مستقیم خورشید به آن نرسد. اگرچه نور خورشید در زمستان شدت زیادی ندارد، اما می‌تواند باعث خشک شدن سریع‌تر خاک گیاه شده و میزان آبیاری را افزایش دهد.
• بهتر است در طول شب نور مصنوعی مثل چراغ در اطراف گیاه نباشد تا بتواند استراحت کند.
• در فصل زمستان میزان آبیاری باید کمتر شود. در طول این فصل صبر کنید تا حجم بیشتری از خاک گیاه خشک شود. همچنین بهتر است آب را از پایین و نزدیک به خاک بریزید، چون خیس شدن برگ‌ها در این فصل باعث آسیب دیدن آن‌ها می‌شود.
• یکی از مهم‌ترین اقدامات در نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس در فصل زمستان، کنترل دماست، به‌طوری‌که گیاه خر دم برای گل‌دهی در فصل رشد خود نیاز به هوایی خنک دارد. به‌این‌منظور اتاقی با دمای حدودی 15 درجه سانتی‌گراد برای این گیاه عالی است و از آن لذت می‌برد.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های خر دم در طول مدت نگهداری

یکی از آفت‌هایی که می‌تواند به خر دم حمله کند، شته سبز است. این حشره کوچک و سبز رنگ به برگ‌های گیاه می‌چسبد و از شیره آن استفاده می‌کند. علاوه‌بر شته سبز آفات دیگری مثل شپشک آردی و کنه عنکبوتی هم می‌توانند به این گیاه حمله کنند. در صورتی که به موقع متوجه این آفات نشوید ممکن است دیگر نتوانید کار خاصی انجام دهید و گیاه شما از بین برود.
در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس اگر گیاه شما به آفات یاد شده مبتلا شد، برای خلاصی از دست این آفات ابتدا برگ‌ها را با دستمالی تمیز و مرطوب پاک کنید، سپس گیاه را با کمک آفت‌کش‌های صنعتی و مناسب درمان کنید.
از آفات گذشته نوبت به بیماری‌های رایج در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس می‌رسد؛ پوسیدگی ریشه از جمله بیماری‌های معمول در این گیاه است. این اتفاق اکثر مواقع به‌خاطر آبیاری بیش‌ازحد یا زهکشی نامناسب خاک رخ می‌دهد. اگر نشانه‌ای از زرد شدن برگ‌ها، خاک لجنی، توقف رشد یا قهوه‌ای شدن پایه گیاه دیدید احتمالا گیاه شما دچار پوسیدگی ریشه شده است. در این زمان باید گیاه خود را از خاک خارج کنید و ریشه‌ها را بررسی کنید. اگر حجم پوسیدگی زیاد باشد دیگر کاری نمی‌شود کرد، اما اگر حجم پوسیدگی کم باشد می‌توانید قسمت‌های پوسیده را برش بزنید و گیاه را در خاکی تازه و تمیز بکارید.

روش تکثیر کردن گیاه خر دم

در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس بهترین روش برای تکثیر آن قلمه زدن ساقه‌های آن است. برای گرفتن یک قلمه خوب باید ساقه‌ای سالم را انتخاب کنید که حداقل یک گره و یک برگ روی آن وجود داشته باشد. این گره قرار است محل رشد برگ و ریشه‌ها باشد. بعد از گرفتن قلمه بهتر است آن را درون هورمون ریشه قرار دهید. البته این گیاه بدون کمک هورمون نیز می‌تواند ریشه بدهد، اما این کار شانس موفقیت شما را چند برابر می‌کند.
بعد از قلمه زدن ساقه را درون گلدانی با خاک تازه بکارید، به‌طوری‌که گره درون خاک و برگ بیرون از خاک باشد؛ سپس گلدان را در محلی نورگیر با نور غیرمستقیم قرار دهید. در چند هفته اول بهتر است گلدان را درون پلاستیک نگهداری کنید تا رطوبت مورد نیازش تامین شود. البته هرازگاهی نیز پلاستیک را کنار بزنید تا جریان هوا دوباره برقرار شود.
بعد از حدود هشت هفته قلمه شما باید ریشه بدهد. پس از طی شدن این زمان می‌توانید مثل یک گیاه بالغ با قلمه برخورد و از آن نگهداری کنید.

پاسخ به سوالات متداول درباره گیاه اسکینانتوس یا خر دم

1. دلیل قهوه‌ای شدن لبه برگ‌های گیاه چیست؟

این مساله عموما به‌خاطر کمبود رطوبت در محیط یا نزدیک بودن گیاه به وسایل گرمایشی است. چون نزدیک بودن گیاه به وسایل گرمایشی یا کم بودن رطوبت می‌تواند گیاه را تشنه‌تر کند و زمانی که سرعت تبخیر آب در برگ‌ها بیشتر شود، برگ‌ها شروع به قهوه‌ای شدن از لبه‌ها می‌کنند.

2. علت شکننده شدن برگ‌های اسکینانتوس چیست؟

قهوه‌ای شدن کامل برگ‌ها که معمولا با شکننده شدن آن‌ها همراه می‌شود، نشانه‌ای از دریافت بیش از حد نور خورشید است. نور زیاد خورشید در قدم اول آب درون برگ‌ها را خشک می‌کند و باعث قهوه‌ای شدن آن‌ها می‌شود و در ادامه باعث شکنندگی، تردی برگ‌ها و در نهایت مرگ برگ‌ها می‌شود.

هر آنچه باید درباره گیاه یوکا فیلی و شرایط نگهداری آن بدانید

اگر قصد خرید گیاه آپارتمانی خاصی را دارید که هم زیبا و مقاوم باشد و هم بتوان به راحتی از آن مراقبت کرد، گیاه یوکا فیلی را خریداری فرمایید. این گیاه زیبا با تنه چوبی و برگ‌های سبز و جذابش، در خانه شما به زیبایی درخشیده و جلوه بیشتری به محیط زندگی شما خواهد بخشید. روش نگهداری از گیاه یوکا فیلی نیز بسیار آسان است و مطمئنا از پرورش آن لذت زیادی خواهید برد.

مقدمه‌ای بر گیاه یوکا فیلی

یوکا فیلی گیاهی خاص و چشمگیر و از جمله گیاهان دکوراسیونی است که فضای خانه شما را به فضای دلنشین و تماشایی مبدل می‌کند. این گیاه اصالتا متعلق به صحراهای آمریکا و مکزیک است، بااین‌حال با شرایط آب‌وهوایی اکثر مناطق ایران سازگار است. نگهداری از گل یوکا فیلی آسان است و برای افراد تازه‌کار انتخابی عالی است. درواقع یوکا فیلی گیاهی جان‌سخت با نیاز به مراقبت کم است و همین مساله آن را تبدیل به انتخابی ایده‌آل برای خانه می‌کند؛ وقتی می‌گوییم جان‌سخت درباره گیاهی صحبت می‌کنیم که سال‌ها سبز است، کم‌آبی را تحمل می‌کند، در برابر آفات مقاوم است، رشد آهسته‌ای دارد و به‌راحتی قابل تکثیر است. با توجه به این تفاسیر می‌توانیم بگوییم که با یک گیاه زیبا، مقاوم و جذاب روبه‌رو هستید؛ پس اگر دوست دارید گیاهی زیبا، مقاوم با نگهداری آسان را داشته باشید، یوکا فیلی را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری گیاه یوکا فیلی نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید.

شناخت بیشتر گیاه

گل یوکا را می‌توانید در شکل‌های مختلفی پیدا کنید؛ از مدل‌های بدون ساقه با برگ‌های زیاد تا مدل‌های تنومند و درخت شکلی با یک یا دسته‌ای برگ در بالا!
یوکا فیلی به‌عنوان یک گیاه آپارتمانی می‌تواند به ارتفاع 30 سانتی‌متر برسد. این عدد برای یوکایی که در باغچه کاشته شده است چندین برابر است. به‌طوری‌که یوکایی که در باغچه کاشته شده است می‌تواند به 4.5 متر هم برسد!
در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی زمانی که گیاه جوان است بدون ساقه بوده و برگ‌های آن به‌صورت نوک تیز رشد می‌کنند، اما زمانی که گیاه به‌اندازه کافی بالغ شد شروع به رشد تنه‌ای چوبی و کلفت می‌کند که چند دسته برگ در بالای خود دارد؛ برگ‌هایی که دیگر مثل قبل تیز و محکم نیستند.

شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی

در این قسمت به توضیح شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی خواهیم پرداخت.

نور مناسب

یوکا یکی از جمله گیاهان آپارتمانی است که به‌شدت از دریافت نور زیاد خورشید لذت می‌برد. اگر یوکا را در خانه نگهداری می‌کنید، حوالی یک پنجره نورگیر باید انتخاب اول شما برای آن باشد. فرقی نمی‌کند که میزان نور دریافتی چقدر است، سعی کنید آن را در نقطه‌ای قرار دهید که بیشترین میزان نور خورشید را دریافت کند.
در فصل تابستان نیز می‌توانید یوکا فیلی خود را بیرون از منزل و در زیر نور آفتاب قرار دهید تا به رشد برگهای جدید کمک کنید. منتها در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی درنظر داشته باشید که اگر یوکا فیلی در طولانی مدت در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، برگ‌هایش می‌سوزد.
درمقابل، نگهداری از گل یوکا فیلی در مکان‌های کم‌نور نیز، سبب کاهش سرعت رشد گیاه می‌شود و این گیاه هرگز نباید در نقاط تاریک قرار بگیرد، چراکه دریافت نور برای حفظ سلامت گیاه ضروری است.

روش آب‌دهی

اگر یوکا در مکانی پرنور قرار دارد، اجازه بدهید یک سوم از سطح خاک خشک شود، سپس گیاه را آبیاری کنید. در صورتی که یوکا نور زیادی دریافت نمی‌کند، باید پس از خشک شدن سه چهارم خاک گیاه را آبیاری کنید. در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی، بهترین راه برای تشخیص میزان رطوبت خاک چک کردن خاک است، به‌این‌شکل که انگشت خود یا یک سیخ چوبی را در خاک گیاه فرو کرده و میزان رطوبت خاک را بررسی کنید. اگر خاک خشک باشد، وقتی انگشت خود یا سیخ چوبی را از خاک بیرون می‌آورید خشک بوده و هیچ‌گونه خاک به آن نچسبیده است. در این صورت وقت آبیاری یوکا فیلی است. اما در صورتی که خاک مرطوب باشد باید اجازه دهید تا خاک خشک شود.
پس از آبیاری نیز کمی صبر کنید تا آب اضافه گلدان وارد زیرگلدانی شده و سپس آب زیر گلدانی را دور بریزید. یادتان باشد که در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی هرگز اجازه ندهید زیر گلدانی یوکا فیلی خیس بماند و سریعا آب اضافه جمع شده در زیرگلدانی را تخلیه کنید؛ چراکه آب اضافی سبب پوسیدگی ریشه خواهد شد.
در مجموع در مورد آبیاری یوکا فیلی دقت کرده و آن را به‌اندازه آبیاری کنید. چراکه‌ آبیاری کمتر یا بیشتر از میزان مورد نیاز گیاه هر دو باعث آسیب به آن می‌شوند؛ به‌خصوص آبیاری بیش‌ازحد که نتیجه آن پژمرده شدن برگ‌ها یا فاسد شدن تنه اصلی گیاه است و همه اینها می‌تواند به ازبین‌رفتن گیاه شما منجر شود.

روش هرس کردن گیاه

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی این گیاه به هرس کردن نیاز ندارد. فقط لازم است برگ‌های مرده و آسیب دیده آن را جدا کنید. با جدا کردن برگ‌های آسیب دیده و مرده، کمک می‌کنید تا یوکا تمام انرژی خود را روی رشد برگ‌های جدید متمرکز کند.
برای انجام این کار بهتر است از قیچی کمک نگرفته و با کمک دست برگ‌ها را جدا کنید. اگر هم از قیچی استفاده کردید، حتما قیچی شما استریل شده باشد تا بیماری به گیاه شما منتقل نشود.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

در مورد رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گل یوکا فیلی باید بگوییم که چون یوکا گیاهی بیابانی است و در شرایط خشک و بدون رطوبت هم مقاومت می‌کند، با رطوبت معمول داخل خانه (چیزی حدود 40%) هم مشکلی ندارد. بنابراین در مورد رطوبت نیازی به انجام کار خاصی ندارید، مگر اینکه هوای خانه شما بیش‌ازحد خشک باشد. در این صورت باید با روش های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی رطوبت محیط نگهداری از یوکا فیلی را افزایش دهید.
اما در مورد دمای مورد نیاز برای نگهداری گل یوکا فیلی باید بگوییم که این گیاه می‌تواند بازه گسترده‌ای از دماهای مختلف را تحمل کند، اما بهترین دما برای آن دمای معمول اتاق (18 الی 24 درجه) است. ضمن اینکه کاهش دمای هوا در زمستان نیز برای آن خوشایند است، البته نباید این کاهش دما به زیر 7 درجه سانتی‌گراد برسد.

بهترین خاک برای یوکا فیلی

این گیاه به خاکی با کیفیت بسیار بالا نیاز ندارد؛ درواقع یوکا به خاکی متعادل با زهکشی عالی نیاز دارد. ازاین‌رو اگر بعد از خرید گیاه یوکا فیلی خود متوجه شدید زهکشی آن به‌خوبی صورت نمی‌گیرد، با اضافه کردن مقداری شن و ماسه به خاک آن را تقویت کنید.
علاوه‌بر زهکشی عالی، خاک گیاه باید به قدری سنگین باشد که بتواند یوکا را نگه دارد و گیاه کج نشود. بنابراین در انتخاب خاک مناسب برای نگهداری از گیاه یوکا فیلی باید حسابی دقت به‌خرج دهید، چراکه قرار گرفتن یوکا در خاک خیس، سبب پوسیدگی یا ابتلای ریشه به عفونتهای قارچی خواهد شد.
باتوجه به آنچه گفتیم خاک مناسب برای نگهداری گل یوکا فیلی خاک لوم است؛ خاکی که مخلوطی از شن رس و مواد آلی است.

زمان و روش کود دادن به گیاه

کوددهی به یوکا فیلی باید فقط در طول فصول رشد آن انجام شود. به‌این‌منظور از یک کود متعادل استفاده کرده و طبق دستور اصلی نوشته شده روی کود عمل کنید. دقت کنید که بیش‌ازحد به گیاه کود نداده و موقع آبیاری به گیاه کود بدهید، درغیراینصورت باعث تجمع نمک در خاک یوکا فیلی خود شده و در نهایت باعث سوختن ریشه‌ها و از بین رفتن آن خواهید شد.

روش تکثیر کردن یوکا فیلی

یوکا فیلی را می‌توانید از 4 طریق تکثیر کنید:

• از طریق ریزوم
• از طریق پاگیاه
• از طریق تنه‌جوش
• از طریق قلمه زدن

بهترین زمان برای تکثیر یوکا نیز فصل پاییز است. بنابراین اگر قصد تکثیر یوکا فیلی خود را دارید، در فصل پاییز اقدام کنید.

1. تکثیر کردن گیاه از طریق ریزوم

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی برای تکثیر آن از طریق ریزوم، باید ریزوم یا همان زمین‌ساقه‌های گیاه را از زیر خاک بیرون آورید و جدا کنید. سپس آن‌ها را به گلدانی جدید منتقل کنید و در نور خورشید قرار دهید. پس از مدتی این ریزوم‌ها ریشه می‌دهند و شما یک یوکای جدید خواهید داشت.

2. تکثیر کردن گیاه از طریق کاشت پا‌گیاه

یوکا می‌تواند در کنار گیاه اصلی، پاگیاه نیز تولید کند. پاگیاه، گیاهی کوچک‌تر از گیاه اصلی است که در کنار گیاه مادر و از همان ریشه می‌روید. زمانی که پاگیاه یوکا سبز است به این معنی است که دیگر بالغ شده و می‌تواند مستقل شود. شما می‌توانید این گیاه تازه بالغ شده را به‌آرامی از گیاه مادر جدا کنید و به گلدان جدید منتقل کنید.

3. تکثیر کردن یوکا فیلی از طریق کاشت تنه‌جوش

یوکا فیلی روی ساقه‌های خود اندام دیگری هم تولید می‌کند به نام تنه‌جوش.تنه‌جوش‌ها را نیز می‌توانید به‌آسانی از روی ساقه جدا کرده و در گلدانی جدید بکارید.

4. تکثیر کردن گیاه از طریق کاشت قلمه

در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی برای تکثیر آن از طریق قلمه زدن، کافی است یک قلمه بالغ از گیاه جدا کرده و آن برای مدتی داخل آب قرار دهید. پس از مدتی قلمه ریشه خواهد زد. وقتی ریشه‌ها به اندازه کافی رشد کردند، وقت انتقال گیاه به گلدانی جدید فرارسیده است.

زمان و روش عوض کردن گلدان یوکا فیلی

یوکا فیلی دوست دارد در گلدانی کوچک باشد و ریشه‌هایش متراکم شود. ازاین‌رو بهتر است آن را در گلدانی نسبتا کوچک نگهداری کرده و سالی یا هر دو سال یک‌بار گلدان آن  را تعویض کنید. برای تعویض گلدان در فصل بهار اقدام کرده و به‌این‌منظور گلدانی با یک سایز بزرگ‌تر تهیه کنید.
گفتنی است پس از گذشت چند سال از نگهداری گیاه یوکا فیلی ، گیاه شما سنگین شده و اکثر وزن آن در بخش بالایی متمرکز می‌شود. ازاین‌رو موقع خرید گلدان باید برای آن گلدانی سنگین خریداری کنید تا با وزن گیاه هماهنگ شده و مانع از برعکس شدن آن در اثر تکانه شود.

آیا یوکا فیلی گیاهی سمی است؟

بله. یوکا فیلی جز گیاهان آپارتمانی سمی و حاوی ماده خطرناک و سمی “ساپونین” است. ازاین‌رو خورده شدن آن توسط کودک یا حیوانات خانگی شما می‌تواند منجر به مسمومیت شود.

مشکلات احتمالی گیاه و روش رفع آن‌ها

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی درنظر داشته باشید که اولین قدم، نگاهی نزدیک به گیاه است تا بتوان مشکل را تشخیص داده و راه حلی برای آن پیدا کنید. اکثر مواقع این مشکل با انجام کمی تغییر به‌راحتی برطرف شده و یوکا سلامت خود را دوباره به دست می‌آورد.

1. زیاد بودن میزان آبیاری

یوکا فیلی گیاهی است که کم آبی را به‌خوبی تحمل می‌کند، اما از آب دادن زیاد بیزار است. به زبان ساده یوکا از آن چیزی که شما فکر می‌کنید کمتر آب نیاز دارد.
یوکا فیلی که آب زیادی گرفته باشد برگ‌هایش زرد، ریشه‌هایش پوسیده و بدنه آن اسفنجی می‌شود. باگر زود متوجه این موضوع شدید، کافی است میزان آب‌دهی را کم کنید و اجازه دهید خاک گیاه خشک شود، اما اگر دیرتر متوجه شدید و ریشه‌ها آسیب دیده باشند باید ریشه‌های پوسیده را از گیاه جدا کرده و گلدان گیاه را عوض کنید.  سپس سیکل آبیاری گیاه را اصلاح کرده و زمانی به یوکا آب بدهید که خاک آن کاملا خشک شده باشد.

2. شوک دمایی

یکی از خصوصیات جالب یوکا تحمل دماهای مختلف است. اگر تمام شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی عالی باشد این گیاه می‌تواند دمایی بین 7 تا 30 درجه را تحمل کند، اما خارج از این بازه دمایی دردسرها آغاز می‌شود. در این زمان برگ‌های گیاه شروع به تغییر شکل کرده یا روی آن‌های لکه ایجاد می‌شود. اگر متوجه چنین مشکلاتی در برگ‌های یوکا فیلی خود شدید، آن را به محیطی با دمای مناسب منتقل کنید.

3. کم یا زیاد بودن میزان نور دریافتی

شاید تعجب کنید اما اولین نشانه یوکایی که نور کمی دریافت می‌کند، سبزتر شدن برگ‌هایش است. گیاه در نور کم سعی می‌کند کلروفیل بیشتری تولید کند تا بتواند نور بیشتری جذب کند، اما پس مدت کوتاهی برگ‌ها زرد شده و شروع به ریزش می‌کنند.
راه حل این مشکل بسیار ساده است، گیاه را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید تا گیاه پس از مدت کوتاهی خود را بازیابی کند. منتها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر محیط خیلی کم نور بوده است، یکباره گیاه را به محیطی پرنور منتقل نکرده و کم‌کم شرایط نوری آن را بهبود داده و زیاد کنید.

4. کم یا زیاد بودن میزان کود‌دهی

در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی اکثر مواقع، این کوددهی بیش از حد است که به گیاه آسیب می‌زند، زیرا یوکا یک الگوی رشد آهسته داشته و نیاز به کود زیادی ندارد. کوددهی زیاد باعث ایجاد لبه‌های قهوه‌ای روی برگ‌های گیاه، رشد آهسته‌تر، ریزش برگ و زرد شدن برگ‌های زیرین یا عدم رشد آن‌ها می‌شود.
اگر فکر می‌کنید به گیاه خود بیش‌ازحد کود داده‌اید گلدان آن را به سینک ظرفشویی منتقل کنید و خاک گیاه را شستشو دهید تا نمک اضافه خاک شسته شود. به‌این‌منظور شیر آب را باز کرده کرده و گلدان را زیر آب قرار دهید، طوری‌که آب به‌آرامی و مستقیما روی خاک ریخته شود. حال چند دقیقه‌ای گلدان را زیر آب نگه دارید تا نمک اضافه خاک شسته شده و از زیر گلدان خارج شد.
همچنین یادتان باشد که در این حالت هرگز گلدان گیاه را عوض نکنید، زیرا گیاه به اندازه کافی شوکه شده و تحمل شوک بیشتری ندارد.

5. ابتلای گیاه به بیماری‌های مربوط به ریشه و برگ‌ها

شرایط نگهداری بد باعث ایجاد مشکلاتی در ریشه یا برگ‌های یوکا فیلی می‌شود. این شرایط شامل آب‌دهی بیش‌ازحد، رطوبت بالا به‌مدت طولانی و خاکی آلوده است. علاوه‌بر موارد یاد شده گیاه‌کش نیز بیماری دیگری است که ممکن است گیاه به آن مبتلا شده و باعث آسیب به پوسته، ریشه یا تاج گیاه شود.
یوکایی که به گیاه‌کش مبتلا شود پژمرده و بی‌رنگ می‌شود و دیگر نمی‌شود برای نجاتش کاری کرد. گاهی برگ‌های گیاه نیز دچار قارچ می‌شوند که باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا زرد روی برگ‌ها می‌شود. اگر میزان ابتلا کم باشد مشکلی نیست، اما اگر میزان ابتلا بیشتر شود باید با قارچ‌کش‌های صنعتی با آن مبارزه کنید.

6. شوک ناشی از جابجایی

در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی زمانی که آن را از گلدان قدیمی خود به گلدانی جدید منتقل می‌کنید، ممکن است باعث شوک به گیاه شوید. این شوک می‌تواند به مرگ گیاه منجر شده یا تغییراتی در رشد گیاه رخ دهد. در این حالت ممکن است برخی از ریشه‌های گیاه بمیرند و نتوانند نیاز گیاه را تامین کنند یا ممکن است گیاه پژمرده شده و رشد خود را متوقف کند؛ ازاین‌رو در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی موقع انتقال و تعویض گلدان، اینکار را با دقت و به‌آرامی انجام دهید و گلدانی را انتخاب کنید که نهایتا یک سایز بزرگ‌تر از گیاه شما باشد.

آفات آلوده کننده گیاه یوکا فیلی

یوکا گیاهی است که در برابر آفت مقاومت بالایی دارد و آفات کمی هستند که یوکا را هدف قرار می‌دهند؛ ازاین‌رو احتمال اینکه آفتی به گیاه شما حمله کند بسیار کم است، اما صفر نیست پس بهتر است این آفات را بشناسیم.

1. حشرات مختلف

اکثر آفت‌هایی که به یوکا حمله می‌کنند، برگ‌ها را هدف قرار می‌دهند. این دسته از آفت‌ها شپشک‌های معمولی، نرم و زره‌دار، شپشک‌های آردی و ریشک‌بال‌ها هستند که می‌توانند به برگ‌های گیاه بچسبند، شیره آن را بکشند و باعث آسیب به گیاه شوند.
شپشک‌های نرم مثل توده‌ای بی‌رنگ و کوچک به گیاه می‌چسبند. شپشک‌های زره‌دار نیز به‌همین‌صورت به گیاه می‌چسبند، اما برای خود پوششی سخت درست می‌کنند. شپشک‌های آردی نیز به‌صورت دسته‌جمعی به برگ می‌چسبند و ظاهری آرد مانند یا پارچه مانند دارند.
ریشک‌بال‌ها اما به‌شدت کوچک و به‌راحتی دیده نمی‌شوند، ولی از خود مدفوع به جا می‌گذارند. البته که شپشک‌های نرم و شپشک‌های آردی نیز از خود مایعی چسب‌ناک به جا می‌گذارند که باعث ایجاد کپک سیاه می‌شود.
این حشرات باعث می‌شوند تا گیاه خمیده و پژمرده شود. همچنین باعث زرد شدن و ریزش برگ‌های آن نیز می‌شوند.
اگر در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی یکی از آفت‌‌های نام‌برده به گیاه شما حمله کرد باید خیلی سریع آن‌ها را ریشه‌کن کنید، چراکه جمعیت این آفات کنترل نشود، جلوی رشد گیاه را گرفته و در طولانی مدت باعث مرگ کامل گیاه شما می‌شود.
پیشنهاد ما به شما این است که در طول نگهداری از یوکا فیلی مرتبا آن را بررسی کنید تا چنانچه گیاه شما به آفتی مبتلا شد، سریعا متوجه آن شوید.
در طول ابتلای گیاه‌تان به آفت، اگر جمعیت این حشرات کم است می‌توانید به راحتی با اسپری کردن آب و دستمال تمیز آن‌ها را از بین ببرید، اما اگر میزان درگیری بیشتر است باید به سراغ صابون‌های آفت‌کش یا روغن باغبانی بروید.

2. آفت سوسکچه

یوکا فیلی یک طرفدار بزرگ دارد و آن آفتی نیست جز سوسکچه یوکا که با نام علمی (Scyphophorus yuccae) شناخته می‌شود. این سوسکچه که بدنی تیره و خرطومی دراز دارد، فقط به یوکا حمله می‌کند.
سوسکچه‌ها از زمانی که لارو هستند به گیاه حمله می‌کنند و به‌سراغ ساقه آن می‌روند، در این زمان ممکن است باعث خم شدن گیاه شود. زمانی هم که این سوسکچه‌ها بالغ شدند به سراغ برگ‌های یوکا فیلی رفته و آن‌ها را سوراخ می‌کنند.
بدتراز همه اینکه عوامل بیماری‌زایی از طریق ضعف‌هایی که این سوسکچه در یوکا فیلی ایجاد می‌کنند وارد خاک و بدنه گیاه می‌شوند و همین مساله باعث مرگ گیاه خواهد شد.
تنها راه مبارزه با این سوسکچه‌ها پیشگیری از ورود آن‌هاست؛ باید گیاه را همیشه در شرایط خوبی نگه دارید و مدام آن را بررسی کنید، چون اگر این سوسکچه‌ها به یوکا حمله کنند دیگر کاری از دست شما بر نمی‌آید.

پاسخ به سوالات رایج درباره گیاه یوکا فیلی

1. دلیل قهوه‌ای شدن برگ‌های گیاه چیست؟

گاهی این اتفاق چرخه طبیعی عمر یوکا فیلی است، به‌طوری‌که برگ‌های پیرتر شروع به قهوه‌ای شدن از سمت لبه‌ها می‌کنند و پس از مدتی می‌ریزند. شما می‌توانید از این برگ‌ها به عنوان کود یا مالچ برای تقویت گیاه استفاده کنید، اما گاهی دلایل دیگر مثل نور کم، کمبود فضا برای ریشه گیاه و آب‌دهی نامناسب باعث قهوه‌ای شدن برگ‌های یوکا فیلی می‌شوند. دراین‌صورت باید مشکل را سریعا شناسایی کرده و نسبت به رفع آن اقدام کنید.

2. علت زرد شدن برگ‌های گیاه چیست؟

اگر برگ‌های گل یوکا فیلی بیش از حد در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند شروع به زرد شدن می‌کنند. ضمن اینکه رطوبت نامناسب خاک می‌تواند عامل زرد شدن برگ‌های این گیاه باشد، اما اصلی‌ترین دلیل زرد شدن برگ‌های یوکا فیلی، آب‌دهی بیش‌ازحد و پوسیدن ریشه‌های آن است، چراکه این گیاه به آب زیادی نیاز ندارد و آب‌دهی بیش‌ازحد به آن آسیب می‌زند.

3. خمیده شدن یوکا فیلی به چه دلیل است؟

سه دلیل عمده که باعث خم شدن یوکا فیلی می‌شود که شامل پوسیدگی ریشه، خشکی و شوک است. در این باره باید بدانید که آب‌دهی بیش‌ازحد باعث متراکم شدن خاک، عدم جریان هوا و در نتیجه پوسیدگی ریشه گیاه می‌شود. در این زمان گیاه نمی‌تواند انرژی لازم را از خاک و آب‌دهی جذب کند و در نهایت خمیده، زرد و دچار ریزش برگ می‌شود. کم آبی نیز به شکل جالبی نشانه‌های مشترکی با آب‌دهی زیاد دارد، زیرا گیاه کماکان نمی‌تواند انرژی لازم را جذب کند و همین موضوع باعث زرد شدن، پژمردگی و خم شدن یوکا فیلی می‌شود. درنهایت شوک‌هایی که به گیاه وارد می‌شود مثل شوک انتقال به گلدان یا محیطی تازه و شوک‌های گرمایی یا سرمایی نیز هر کدام می‌توانند یوکا فیلی را خمیده و کج کند.

4. آیا این گیاه قادر به گلدهی است؟

این گیاه زیبا زمانی که به بلوغ می‌رسد توانایی گل دهی دارد. به‌طورمعمول گلدهی یوکا فیلی هر چند سال یک‌بار رخ می‌دهد، اما اگر خوش‌شانس باشید این گل‌دهی در هر فصل تکرار می‌شود، این گل‌ها برای چند هفته روی گیاه باقی می‌مانند و بعد از آن می‌میرند. بهتر است بعد از پایان عمر گل‌ها آن‌ها را از روی شاخه هرس کنید تا گیاه بتواند به رشد سالم‌تر خود ادامه دهد و همچنین در آینده نیز مجددا گل بدهد.

5. روش تشویق کردن یوکا فیلی به گلدهی چگونه است؟

کمبود نور می‌تواند یکی از دلایل اصلی برای عدم گل‌دهی در یوکا فیلی باشد. بنابراین فراهم کردن نور کافی برای رشد یوکا فیلی، عاملی موثر در گلدهی آن است. علاوه‌براین کوددهی منظم و هرس گل‌های مرده نیز می‌تواند کمک زیادی به سلامت، رشد و گل‌دهی در گیاه بکند. در نهایت کودهایی که فسفر بیشتری دارند و اضافه کردن کنجاله استخوان به خاک هم کمک زیادی به گلدهی گیاه یوکا فیلی خواهد کرد.

آیا می‌دانید چه دلایلی منجر به پژمردگی گیاهان آپارتمانی خواهد شد؟

آیا تا به حال شده است گیاهان شما پژمرده شوند؟ اگر جوابتان مثبت است، آیا می‌دانید علل پژمردگی گیاهان آپارتمانی چیست؟ و یا چگونه می‌توان گیاهان پژمرده را احیا کرد؟ اگر دوست دارید جواب این پرسش‌ها را بدانید، با مقاله زیر که توسط بهترین سایت خرید اینترنتی گل و گیاه تهیه شده است، همراه شوید. با این کار می‌توانید تمامی عللی که منجر به پژمردگی گیاهان خواهند شد را فهمیده و نسبت به رفع آن‎ها اقدام کنید تا دوباره شاهد رشد خوب و سلامت گیاهان خود باشید.

مقدمه

تمام گیاهان چه در داخل خانه چه در بیرون خانه در معرض پژمردگی قرار دارند؛ با اینکه برای گیاهان خود آب کافی، نور، کود و گرما را تامین می‌کنید، اما باز هم آن‌ها پژمرده می‌شوند و این برای شما که برای هیچ کس چندان خوشایند نیست. اما واقعا چه اتفاقی برای یک گیاه رخ می‌دهد که باعث پژمردگی آن می‌شود؟ اینجاست که باید علت پژمردگی گیاهان آپارتمانی و راه حل آن‌ها را جستجو کرد. به‌این‌منظور با ما همراه باشید. در این مطلب ابتدا منظور از پژمردگی گیاه را به شما گفته و سپس 7 علت پژمردگی گیاهان را به شما آموزش خواهیم داد تا بعد از خرید گل و گیاه بتوانید به‌خوبی از آن‌ها مراقبت کرده و در صورت مشاهده پژمردگی در برگ‌های آن‌ها از پس حل آن‌ها برآیید.

پژمردگی گیاه یعنی چه؟

برای این‌که علت پژمردگی گیاهان را بدانیم، ابتدا باید این موضوع را بررسی کنیم که چرا یک گیاه پژمرده می‌شود و چه چیزی باعث می‌شود برگ‌ها و ساقه‌های گیاه استوار و صاف بمانند؟ گیاهان موجوداتی زنده هستند و برای تامین مواد مغذی به ریشه و آب نیاز دارند. درون تمام اندام‌های گیاه لوله‌هایی به نام زایلم وجود دارد. این لوله‌ها کار انتقال آب از ریشه به برگ‌ها را انجام می‌دهند. آب منتقل شده به برگ‌ها توسط پدیده‌ای به نام مویینگی در کنار یکدیگر تجمع می‌کنند و چیزی به نام آماسیدگی را به وجود می‌آورند. این آماسیدگی همان چیزی است که گیاه نیاز دارد تا بتواند برگ‌ها و ساقه‌های خود را سفت، محکم و استوار نگاه دارد.
پس از مدتی این آب تجمیع شده توسط روزنه‌های روی برگ تبخیر می‌شود و پدیده‌ای به نام تَرادَمِش را ایجاد می‌کند. جالب است بدانید که بیش از 95% آب وارد شده به برگ‌ها تبخیر می‌شود! در صورتی که هر قسمت از این پروسه دچار مشکل شود، مثلا ریشه‌ها نتوانند آب مورد نیاز را تامین کنند، زایلم نتواند آب مورد نیاز را انتقال دهد، یا ترادمش در برگ‌ها با سرعت بیشتری رخ دهد، در نتیجه پدیده آماسیدگی دچار مشکل می‌شود و گیاه دیگر نمی‌تواند استواری و سفت بودن برگ‌ها و ساقه‌هایش را حفظ کند و در نهایت برگ‌ها یا ساقه‌ها پژمرده می‌شوند.
به زبان ساده و خلاصه پژمردگی در گیاهان حاصل برهم خوردن تعادل میان میزان آب دریافتی و میزان آب تبخیر شده است.

دلایل پژمردگی گیاهان چیست و چگونه می‌توان آن‌ها را بر‌طرف کرد؟

حال که مشخص شد پژمردگی در گیاهان از چه چیزی حاصل می‌شود، نوبت معرفی 7 علت پژمردگی گیاهان و راه حل آنهاست. در ادامه تمام مشکلاتی که باعث پژمردگی یک گیاه می‌شود را مرور می‌کنیم، تا بتوانیم به راحتی مشکل احتمالی را تشخیص داده و اصلاح کنیم.

1. کمبود میزان آبیاری

بیایید با شایع‌ترین دلیل پژمردگی گیاهان آغاز کنیم. کم آبی، باعث خشک شدن خاک و به طبع آن کمبود آب مورد نیاز برای ریشه‌های گیاه می‌شود. سیستم آب کماکان در رگ‌های گیاه در جریان و در حال تبخیر است، اما از سوی دیگر آب جدیدی وارد سیستم نمی‌شود و این باعث می‌شود تا آماسیدگی کاهش پیدا کند و گیاه جلوی چشمان شما پژمرده شود. تشخیص کم آبی بسیار ساده است. اگر شما برای مدتی به گیاه خود آب نداده‌اید و خاک گیاه شما بسیار خشک است، پس احتمالا با مشکل کم آبی روبرو هستید. احتمالا باید چندتایی برگ با لبه‌های قهوه‌ای نیز ببینید.
برای حل این مشکل کافی است میزان آب‌دهی را بیشتر کنید و امیدوار باشید که گیاه شما دوباره سرزنده خواهد شد. بعضی از گیاهان بیشتر تحمل پژمردگی را دارند و می‌توانند خود را به سرعت بازیابی کنند، اما در مجموع بهتر است اجازه ندهید هیچ گیاهی به سمت پژمردگی ناشی از کم آبی برود.

2. آبیاری بیش از حد

این حالت دقیقا برعکس حالت قبلی و بسیار جدی‌تر است. در بخش پیشین گفتیم که یکی از دلیل های پژمردگی گیاهان عدم توانایی گیاه در دریافت آب کافی و درواقع همان کم آبی است. نقطه مقابل آن یعنی آب‌دهی زیاد نیز باعث همین اتفاق می‌شود، اما به نحوی دیگر؛ به این شکل که زمانی که به گیاهی بیش از حد آب بدهید، گیاه خودش را ابتدا با زرد شدن برگ‌ها و تورم بعضی اندام‌هایش نشان می‌دهد. آب‌دهی زیاد، به معنی خیس بودن بیش از حد خاک و عدم عبور جریان هوا در خاک است. این مساله باعث می‌شود باکتری‌ها و قارچ‌های مضر در اطراف ریشه رشد کند و باعث مرگ ریشه شود.
در این حالت، با وجود اینکه آب زیادی برای گیاه تامین می‌شود و خاک همیشه خیس است، اما مرگ ریشه منجر به عدم توانایی گیاه در تامین آب مورد نیازش می‌شود. اگر خاک گیاه همیشه خیس است، زهکشی خوبی ندارد و به کندی خشک می‌شود، احتمالا با مشکل آب‌دهی زیاد، پوسیدگی ریشه و پژمردگی مواجه خواهید شد.
برای تشخیص این مشکل می‌توانید به دنبال برگ‌های زرد یا ورم بیش از حد در ساقه گیاه بگردید. پوسیدگی ریشه همچنین باعث قهوه‌ای یا سیاه شدن ریشه می‌شود. ممکن است حتی خاک بوی گندیدگی بدهد و این گندیدگی ممکن است به قسمت پایینی ساقه نیز سرایت کند. اگر آب‌دهی زیاد به مرحله‌ای برسد که گیاه شما را پژمرده کند، احتمالا باید با آن گیاه خداحافظی کنید. اما اگر در مراحل ابتدایی متوجه آن شدید، می‌توانید عادت آب‌دهی و زهکشی خاک را اصلاح کنید تا گیاه آسیب بیشتری نبیند.

3. دمای نا‌مناسب

وقتی گیاه در دمایی قرار گیرد که تحمل آن را ندارد، همین دماست که علت پژمردگی آن می‌شود. اکثر گیاهان گرمسیری دمایی بین 15 درجه الی 32 درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کنند و شرایطی خارج از این بازه دمایی باعث ایجاد آسیب در برگ‌ها، ساقه‌ها و حتی ریشه‌ها می‌شود. پژمردگی گیاهان براثر تغییرات دما دو حالت دارد:

- دمای بالا

دمای بیش از حد، اغلب باعث آسیب مستقیم به بافت‌های گیاه می‌شود، اما ممکن است با تبخیر بیشتر آب، باعث پژمردگی گیاه نیز شود. در این حالت نیاز گیاه به آب بیشتر می‌شود، اما ریشه‌ها دیگر نمی‌توانند این نیاز را تامین کنند و تعادل به هم می‌ریزد. اگر گیاه شما در نور مستقیم خورشید، کنار وسایل گرمایشی یا اتاقی گرم قرار دارد ممکن است با این مساله مواجه شوید. ممکن است یک گیاه در زمستان در کنار پنجره‌ای نورگیر بسیار خوشحال باشد، اما در تابستان از طریق همان پنجره آسیب ببیند.
فراموش نکنید خاک گیاهی که در محلی گرم قرار دارد، نسبت به گیاهی که در محلی خنک‌تر قرار دارد زودتر خشک می‌شود و نیاز به آب‌دهی بیشتری دارد. برای تشخیص این مشکل به نشانه‌هایی مانند سوختن برگ‌ها، پیچ‌خوردن برگ‌ها، ریزش برگ‌ها یا لبه‌های قهوه‌ای یا زرد در آن دقت کنید. برای حل این مشکل کافی است گیاه را به محلی خنک‌تر منتقل کنید و مطمئن شوید آب کافی به گیاه می‌رسد.

- دمای پایین

سوی دیگر ماجرا، سرمای بیش از حد قرار دارد که دلیل پژمردگی گیاهان است؛ اگر گیاه در محلی قرار گیرد که دمای هوا بسیار سرد باشد برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌هایش آسیب می‌بیند و این مساله باعث می‌شود ریشه نتواند آب مورد نیازش را تامین کند و پژمرده خواهد شد. این اتفاق برای گیاهان داخل خانه بسیار بعید است، اما اگر گیاه خود را در تابستان به بیرون منتقل می‌کنید، فراموش نکنید که با شروع پاییز آن‌ها را دوباره به داخل بیاورید تا از سرمازدگی در امان باشند.

4. آفات آلوده کننده

آفت‌ها از جمله علت های پژمردگی گیاهان هستند که می‌توانند به گیاه شما بچسبند و از شیره آن‌ها تغذیه کنند و ازاین‌طریق باعث پژمرده شدن گیاه شما شوند. حشراتی مانند شپشک‌ها، کنه‌ها و شته‌ها معمولا مجرمان اصلی این اتفاق هستند. اگر تعداد این حشرات کم باشد مشکل بزرگی نیستند، اما زمانی که جمعیت آن‌ها افزایش پیدا کند، باعث از دست رفتن آب در گیاه و پژمردگی می‌شوند.
از بین بردن این حشرات کار سختی نیست. بهتر است حداقل ماهی یک‌بار گیاه خود را کاملا بررسی کنید، تا پیش از اینکه جمعیت این حشرات زیاد شود آن‌ها را از بین ببرید.

5. بیمار شدن گیاه

بیماری‌ها از دیگر علت های پژمردگی گیاهان به‌شمار می‌روند که از دو طریق می‌توانند باعث پژمردگی گیاه شما شوند:

1. تاثیر روی سلامت و عملکرد ریشه
2. تاثیر روی جریان عبور آب و مواد مغذی در زایلم گیاه و از بین بردن آماسیدگی

برای مثال نوعی بیماری به نام فیوزاریوم وجود دارد که می‌تواند طی 24 ساعت برگ‌ها را پژمرده و سیاه کند. راه حل این مشکل، هرس کردن سریع برگ‌های بیمار و استفاده از قارچ‌کش‌های صنعتی است. بهتر است هرازگاهی گیاه را بررسی کنید، تا اگر نشانه‌ای از بیماری در آن دیدید بتوانید به سرعت اقدام کنید. فراموش نکنید که گیاه بیمار را باید به سرعت قرنطینه کنید و از سایر گیاهان جدا کنید، تا بیماری خود را به آن‌ها سرایت ندهد.
بیماری‌ها معمولا حاصل نگهداری نامناسب، خیس ماندن بیش از حد و عدم تهویه هوای مناسب است.
برای جلوگیری از بیماری گیاه خود مواردی مانند آب‌دهی بیش از حد گیاه، زهکشی نامناسب و استفاده از گلدان بیش‌ازحد بزرگ را در نظر داشته باشید. زیرا این‌ها شرایطی هستند که قارچ‌ها و باکتری‌ها عاشق آن‌ها بوده و به راحتی در این محیط رشد و پرورش می‌یابند. در صورتی که بیماری را به سرعت تشخیص دهید، می‌توانید گیاه خود را درمان کنید.

6. کمبود رطوبت

رطوبت کم می‌تواند خودش دلیل پژمردگی گیاهان شود؛ چراکه بسیاری از گیاهان خانگی به رطوبتی بیشتر از آن‌چه در خانه است نیاز دارند. البته ممکن است در این شرایط زنده بمانند، اما نمی‌توانند عملکرد صددرصدی و رشد خوبی داشته باشند.
برای مثال بعضی گیاهان مانند خزه‌ها یا برخی ارکیده‌ها، نیاز به رطوبتی بالا دارند و در صورتی که این نیاز تامین نشود واکنش نشان می‌دهند. کمبود رطوبت معمولا در زمستان و در داخل خانه رخ می‌دهد، زمانی که سیستم گرمایشی داخل خانه هوا را خشک و بدون رطوبت می‌کند. همچنین اتاق‌های نورگیر و گرم نیز رطوبت بسیار کمی دارند. گیاهان حساسی که در این شرایط قرار می‌گیرند، به‌سرعت پژمرده می‌شوند. بنابراین در هنگام خرید اینترنتی گیاه یا خرید گیاه از گلفروشی‌ها حتما از میزان رطوبت مورد نیاز گیاه خود مطلع شده و اگر گیاهی را نگهداری می‌کنید که رطوبت بالایی نیاز دارد، باید مراقب این شرایط باشید. به‌این‌منظور می‌توانید از دستگاه بخور برای تامین رطوبت استفاده کنید یا مقداری آب و سنگ در سینی زیر گلدان بریزید به‌صورتی که آب با گلدان تماس پیدا نکند. همچنین کنار هم قرار دادن چند گیاه در کنار یک‌دیگر نیز به تامین رطوبت کمک می‌کند. مکان‌هایی مانند حمام یا آشپزخانه نیز رطوبت بالایی دارند ومی‌توانید گیاه مورد نظرتان را در آنجا نگهداری کنید.

7. کود‌دهی نا‌درست

مشکلات کوددهی نیز می‌تواند علت پژمردگی گیاهان باشد. این مساله اغلب به‌خاطر کوددهی بیش‌ازحد است و کوددهی کم این مشکل را ایجاد نمی‌کند. شاید شما وسوسه شوید که با کوددهی زیاد، سرعت رشد گیاه خود را افزایش دهید، اما باید بدانید با این‌کار فقط به گیاه خود آسیب می‌زنید. شما باید به اندازه‌ای به گیاه کود بدهید که مواد غذایی مورد نیازش تامین شود. کود دادن بیش‌ازحد باعث مسمومیت و آسیب‌های شیمیایی می‌شود. این پروسه به ریشه‌های گیاه شما آسیب می‌زند و در نتیجه گیاه نمی‌تواند آب مورد نیاز خودش را تامین کند. برای حل این مشکل کافی است خاک گیاه را برای حدود 5 دقیقه با جریان آب بشویید و اجازه دهید آب از زیر گلدان خارج شود. این کار باعث می‌شود نمک‌های تشکیل شده که حاصل کوددهی بیش‌ازحد بوده، شسته شود و گیاه بتواند دوباره خود را بازیابی کند.

پاسخ به سوالات رایج درباره دلایل پژمردگی گیاهان

1. گیاهان آپارتمانی به چه دلیل پژمرده می‌شوند؟

دلایل مختلفی برای پژمردگی یا ضعیف شدن گیاهان خانگی وجود دارد، اما یکی از مهم‌ترین این دلایل، آبیاری اشتباه و زهکشی نامناسب خاک است. آب زیاد و خیس ماندن بیش‌ازحد خاک می‌تواند باعث عدم گردش هوا و ایجاد بیماری‌های قارچی در گیاه شود که نتیجه آن پژمرده شدن گیاه است. البته که نور ناکافی، کوددهی کم یا رطوبت ناکافی نیز می‌تواند برای برخی گیاهان مشکلاتی را ایجاد و آن‌ها را بی‌حال و پژمرده کند.

2. چگونه می‌توان گیاهی که پژمرده شده است را نجات داد؟

برای درمان یک گیاه پژمرده ابتدا باید دلیل پژمردگی آن را تشخیص دهید. زمانی که مشکل را تشخیص دادید می‌توانید برای حل آن اقدام کنید؛ اقداماتی مثل سبک کردن یا تعویض کامل خاک، اصلاح محل قرارگیری گیاه برای دسترسی بهتر به نور یا رطوبت، انقال گیاه به محیطی گرم‌تر یا سردتر و تغذیه گیاه با کود مناسب.
حتی گاهی چرخاندن گیاه نیز می‌تواند به گیاه کمک کند، زیرا ممکن است برای مدت زیادی یک سمت گیاه به سمت نور باشد و سمت دیگر نور دریافت نکند که باعث آسیب به گیاه می‌شود.

3. چه دلایلی منجر به زرد شدن گیاهان خواهند شد؟

زرد شدن یک گیاه می‌تواند به دلیل آبیاری اشتباه، زهکشی نامناسب خاک، نور بیش‌ازحد یا کوددهی زیاد باشد؛ آبیاری زیاد یا کم می‌تواند به ریشه‌های گیاه آسیب زده و آن‌ها را در تامین منابع دچار مشکل کند. کوددهی زیاد نیز می‌تواند باعث تشکیل نمک در خاک و سوختن ریشه‌ها شود. همچنین نور بیش‌ازحد می‌تواند باعث آفتاب سوختگی در گیاه شود. علاوه بر این مسائل برخی آفات نیز می‌توانند به برگ‌های گیاه آسیب بزنند و با نوشیدن شیره گیاه آن‌ها را ضعیف، زرد و یا بی رنگ کنند.

4. نشانه‌های آبیاری زیاد در گیاه چه می‌باشد؟

در گیاهان مختلف ممکن است نشانه‌های مختلفی وجود داشته باشد، اما یکی از معمول‌ترین نشانه‌های آبیاری بیش‌از‌حد، پژمردگی است. زرد شدن، نرم شدن ساقه‌ها یا برگ‌ها و یا قهوه‌ای یا سیاه شدن برگ‌ها نیز می‌تواند نشانه‌ای از آبیاری زیاد یک گیاه باشد. گفتنی است که آبیاری بیش‌ازحد می‌تواند باعث پوسیدن ریشه‌های گیاه نیز شود بنابراین ممکن است متوجه شوید که رشد گیاه شما به شدت آهسته و ضعیف شده است.

5. چگونه بفهمیم گیاهی به بیماری قارچی مبتلا شده است؟

اگر این بیماری قارچی درون خاک گیاه ایجاد شود شانس کمی برای دیدن آن خواهید داشت و تنها زمانی متوجه می‌شوید که اثرات آن روی گیاه ایجاد شده باشد، اما بیماری‌هایی که در بیرون از خاک ایجاد می‌شوند معمولا به محیطی خیس با گردش هوای کم و دمای پایین نیاز دارند تا بتوانند رشد کنند و خود را به شکل لکه‌هایی رنگی و غبار شکل نشان می‌دهند. این قارچ‌ها می‌توانند به‌سرعت به تمام گیاه سرایت کرده و حتی گیاهان دیگر در اطراف خود را نیز آلوده کنند.

6. آیا جدا کردن برگ‌های زرد گیاهان کاری ضروری است؟

جدا کردن برگ‌های زرد شده یا مرده از گیاه اقدام خوبی است اما بهتر است اجازه دهید که برگ مورد نظر کاملا زرد یا مرده شود و هیچگاه برگی که هنوز قسمت‌های سالمی دارد را از گیاه جدا نکنید. اگر قصد جدا کردن این برگ‌ها را دارید بهتر است این کار را با دستکش و ابزار استریل انجام دهید تا هم باعث انتقال بیماری جدید به گیاه نشوید و هم دستان شما آلوده نشود.

7. یک گیاه بیمار چه نشانه‌هایی دارد؟

بیماری یا مشکلات در گیاهان می‌تواند خود را به شکل‌های مختلفی نشان دهند که شامل لاغر شدن گیاه، کاهش گل‌ها و افزایش برگ‌ها، زرد شدن برگ‌ها، سوختن برگ‌ها، قهوه‌ای شدن لبه برگ‌ها، کوچک، شدن یا پژمرده شدن برگ‌ها، ایجاد لکه بر روی برگ‌ها، نرم شدن یا باد کردن برگ‌ها، آردی شدن و سفیدک شدن برگ‌ها می‌شود.

8. روش از بین بردن باکتری‌های مضر خاک چگونه است؟

برای از بین بردن این باکتری‌ها ابتدا باید نوع دقیق آن را متوجه شوید، اما عموما مقداری مایع سفیدکننده می‌تواند کمک زیادی به شما بکند و این باکتری‌ها را از بین ببرد. ترکیبی مایع از 10 الی 20 درصد مایع سفید کننده که در آب معمولی حل شده باشد کمک زیادی به از بین بردن باکتری‌های مضر در خاک می‌کند، اما بهتر است بعد 20 الی 30 دقیقه این محلول را از خاک گیاه بشویید زیرا باقی ماندن آن در خاک می‌تواند برای گیاه شما سمی باشند.

درباره گیاه آدنیوم و شرایط نگهداری آن چه می‌دانید؟

اگر قصد خرید گیاه آپارتمانی متفاوت و خاصی را برای نگهداری در خانه خود دارید، پیشنهاد می‌کنیم یک گلدان آدنیوم بخرید. آدنیوم یکی از انواع ساکولنت است که برگ‌هایی سبز‌رنگ و کوچک، تنه‌ای ضخیم و گوشتی و گل‌هایی زیبا و رنگارنگ دارد. این گیاه با ظاهر جذابش می‌تواند چشمان شما را به خوبی به خود خیره کرده و شما را نسبت به خرید آن ترغیب کند. حال اگر دوست دارید درباره گیاه آدنیوم و روش نگهداری آن بیشتر بدانید، توصیه می‌کنیم مقاله زیر را تا انتها مطالعه فرمایید.

مقدمه‌ای بر گیاه آدنیوم

آدنیوم ساکولنتی است که تنه‌ای گوشتی و غیر معمول دارد. این گیاه چند شاخه دارد که بر روی آن گل‌های زیبا، رنگارنگ و شیپوری شکل رشد می‌کند. تنوع رنگی این گل‌ها بسیار زیاد است و در ترکیب با تنه عجیب این گیاه زیبایی خاصی را به وجود می‌آورد.
از این گیاه می‌توان به عنوان یک گیاه خانگی زیبا استفاده کرد تا محیط شما را رنگارنگ کند.

مشخصات کلی گیاه

نام علمی:  Adenium obesum
بومی: صحرای بزرگ آفریقا، منطقه ساحل صحرا، شرق و شمال شرق آفریقا و شبه جزیره عربستان
خانواده: خرزهره‌ ایان
نام‌های مرسوم: آدنیوم، رز صحرایی، ایمپالا، ستاره صابی

شناخت بیشتر گیاه آدنیوم

این گیاه زیبا گونه‌های مختلفی دارد و همه آن‌ها بومی شرق و شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان هستند. این گیاه چند ملیتی اسامی مختلفی هم دارد که همه آن‌ها زیبا هستند. رز صحرایی، ستاره صابی و بطری‌شور کوتوله، از اسامی این گیاه است.
این گیاه بر خلاف اسم مرسومی که دارد یک رز واقعی نیست. آدنیوم جزء ساکولنت‌های برگ‌ریز است و پنج گونه مختلف برای خرید دارد اما در طبیعت گونه‌های زیادی از این گیاه وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند.
مدت گل‌دهی این گیاه طولانی است و اگر در فصل‌های سرد محیط مطبوعی برای آن فراهم کنید به خوبی زنده می‌ماند.
با توجه به شرایط محیط و نگهداری گیاه آدنیوم ، گل‌های شیپوری شکل این گیاه در اندازه و رنگ‌های مختلفی رشد می‌کند اما غالبا گل‌های آن حدود 5 سانت و با رنگ‌های سفید، صورتی و قرمز است.
یکی از اختلاف‌های رز واقعی و رز صحرایی این است که رز صحرایی تحمل خشکسالی را دارد زیرا می‌تواند آب را در ریشه پیازی و ساقه گوشتی خود ذخیره کند. در طبیعت این گیاه آب را از طریق باران‌های تابستانه ذخیره می‌کند و در زمستان بی‌آب، آن را مصرف می‌کند.
آدنیوم را می‌توانید در اندازه‌های مختلفی پیدا کنید. این گیاه می‌تواند تا دو متر رشد کند اما می‌تواند به عنوان یگ گیاه خانگی در گلدان نیز زندگی کند.

شرایط نگهداری آدنیوم

پنج گونه مختلف از این گیاه وجود دارد که همه آن‌ها مناطق خشک و نیمه خشک را دوست دارند ولی می‌توانند در مناطق گرمسیر یا نیمه گرمسیر نیز به خوبی زندگی کنند.
نکته جالب درباره این گیاه کویرنشین این است که تا زمانی که نور کافی، گرما و خاک مناسبی داشته باشد برایش فرقی نمی‌کند که در کدام منطقه زندگی می‌کند.
گل‌های زیبای این گیاه برای مرغ مگس‌خوار و پروانه‌ها و زنبورها جذاب است و آن‌ها را به سمت خود می‌کشد.

نور مورد نیاز

همانطور که قبلا گفتیم برای نگهداری گیاه آدنیوم و برای سرزنده بودن و گل دادن به نور زیاد نیاز دارید.
اگر این گیاه فقط نور صبح یا بعد از ظهر را دریافت کند کماکان رشد میکند اما ممکن است گل ندهد و اگر نور کافی را دریافت نکند ضعیف و کم‌پشت می‌شود.
با وجود نور کافی، رز صحرایی یک دوره استراحت بین زمان گل‌دهی خواهد داشت. گل‌دهی این گیاه از اوایل بهار تا اواسط تابستان ادامه دارد و پس از حدود 6 الی 8 هفته استراحت، در اوایل پاییز مجددا گل می‌دهد.
در طول زمستان باید شرایط استراحت گیاه را فراهم کنید و بهتر است گیاه را به مکانی گرم، نورگیر و با نور غیر مستقیم متتقل کنید.

روش صحیح آبیاری

آدنیوم عاشق آب دهی در بهار و تابستان است اما از آب‌دهی در پاییز و زمستان خوشش نمی‌آید.
در واقع شما در بهار و تابستان باید مانند یک گیاه گرمسیری با آن برخورد کنید و در پاییز و زمستان مانند یک کاکتوس!
ریشه‌های این گیاه هیچ‌گاه نباید غرق در آب شوند. در فصل رشد آب دهی را زمانی انجام دهید که خاک گیاه کاملا خشک شده باشد. آب ‌دهی را به آرامی انجام دهید تا کمی خاک را مرطوب کنید و مواظب باشید که خاک بیش از حد خیس نشود.

زمان و روش کود دادن به گیاه

در طول فصل رشد (بهار و تابستان) می‌توان به این گیاه کودی محلول در آب یا کود گرانوله داد. آدنیوم در بهار از خواب زمستانه بیدار می‌شود. در این زمان می‌توان هر دو هفته یک‌بار کودی رقیق شده را به گیاه داد اما در تابستان فاصله کوددهی را ماهی یک‌بار کنید وبه محض رسیدن سرما کوددهی را متوقف کنید و اجازه دهید تا گیاه دوباره استراحت کند.

آیا آدنیوم سمی است؟

آدنیوم از خانواده خرزهره‌ایان است و مانند تمام اعضای این خانواده شیره‌ای سمی دارد که در صورت تماس با پوست باعث ایجاد خارش یا حتی مسمومیت می‌شود.
بهتر است آدنیوم را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. اگر می‌خواهید این گیاه را هرس کنید حتما از دستکش استفاده کنید و پس از دست زدن یا تعویض گلدان، دستان خود را بشورید.

روش هرس کردن گیاه

آدنیوم گیاهی است که می‌تواند بیش از حد رشد کند به همین خاطر گاهی نیاز به هرس کردن دارد تا بتواند در اندازه قابل قبول بماند. بهتر است این هرس کردن در فصل رشد گیاه باشد.
اگر گیاه‌تان را در بیرون از خانه نگه‌داری می‌کنید بهتر است هرس کردن را در پایان فصل رشد و قبل از آغاز سرما و آوردن گیاه به داخل خانه انجام دهید. این کار باعث می‌شود تا گیاه بتواند استراحت مفیدتری داشته باشد و همچنین نگه‌داری گیاه کوچک‌تر در داخل خانه ساده‌تر است.
قبل از انتقال مجدد گیاه به بیرون از خانه در پایان فصل استراحت نیز می‌توانید شاخه‌های مرده یا آسیب دیده را هرس کنید. جدا کردن شاخه‌های پراکنده نیز اقدام مفیدی است و شما می‌توانید از این شاخه‌ها به عنوان قلمه برای تکثیر گیاه استفاده کنید.

مناسب‌ترین گلدان برای آدنیوم کدام است؟

این گیاه می‌تواند در هر گلدانی زندگی کند و زیبایی خود را به رخ بکشد اما حرفه‌ای‌ها آدنیوم را در گلدانی سفالی می‌کارند تا خاک گیاه بتواند به راحتی خشک شود. مزیت دیگر گلدان‌های سفالی نسبت به گلدان‌های پلاستیکی یا فلزی این است که جریان هوای مناسب را برای ریشه‌های گیاه تامین می‌کند.
برای خرید گلدان باید به چند نکته توجه کرد:
اولا اینکه گلدانی قوی باشد، ریشه‌های این گیاه بسیار تهاجمی هستند و می‌توانند گلدان‌های ظریف و نازک را بشکنند.
دوما گلدان حتما باید سوراخ‌های تخلیه آب را در زیر خود داشته باشد تا آب اضافه تخلیه شود.
سوما اگر در زیر گلدان از سینی استفاده می‌کنید باید آب جمع شده در آن را تخلیه کنید تا به ریشه‌های گیاه آسیب نزند.
- نکته مهم:
گلدان‌های عریض‌تر و پهن‌تر، بهتر از گلدان‌های باریک و بلند است زیرا ریشه‌های گیاه در گلدان عریض پخش می‌شود و تکیه‌گاه محکم‌تری برای گیاه خواهد شد در عوض ریشه‌های گیاه در گلدان بلند و باریک مانند هویج رشد می‌کند و نمی‌تواند گیاه را حفظ کند.

روش عوض کردن گلدان گیاه چگونه است؟

آدنیوم رشد آهسته‌ای دارد و تقریبا هر سه یا چهار سال یک‌بار به تعویض گلدان نیاز خواهد داشت.
توجه کنید که اگر گلدان گیاه بیش از حد بزرگ باشد ریشه‌های مهاجم آن رشد بیشتری خواهند داشت که در نتیجه تعداد گل‌های گیاه کم می‌شود.
برای این‌کار گلدانی را انتخاب کنید که سه الی پنج سانت بزرگ‌تر از ریشه‌های فعلی گیاه باشد. گیاه را از گلدان خارج کنید و خاک قدیمی را به خوبی از روی آن تمیز کنید و آن‌را مجددا در خاکی تازه و با زهکشی عالی، در گلدان جدید بکارید.
مانند ساکولنت‌های دیگر، برای آدنیوم خاک کاکتوس آماده کنید که بتواند آب را به خوبی تخلیه کند تا ریشه‌های گیاه پوسیده نشود.

روش تکثیر کردن آدنیوم

پس از شرح روش نگهداری گیاه آدنیوم به تکثیر این گیاه میپردازیم، آدنیوم را می‌توان از طریق قلمه زدن یا بذر تکثیر کرد.
در ادامه روش های تکثیر را مفصل شرح میدهیم:

1. تکثیر کردن به روش کاشت قلمه

اگر این گیاه را از طریق قلمه زدن تکثیر کنید نباید انتظار تشکیل ساختار گوشتی و جذاب این گیاه در بالای خاک را داشته باشید. این ساختار گوشتی که با نام کاودکس شناخته می‌شود در زیر خاک تشکیل می‌شود و ممکن است بعدا سر از خاک در بیاورد.
اما مزیت تکثیر از طریق قلمه این است که می‌توان چند قلمه مختلف را به یکدیگر پیوند زد تا رنگ‌های متنوعی از گل‌ها را به دست آورد.

• یک شاخه 15 سانتی از گیاه را ببرید و آن را برای 48 ساعت در روزنامه یا دستمال کاغذی بپیچید، در محلی گرم و خشک قرار دهید تا قسمت بریده شده گیاه خشک شود.
• بعد از دو روز قلمه بریده شده را در خاکی با زهکشی مناسب قرار دهید. می‌توانید از خاک‌های آماده کاکتوس یا ساکولنت استفاده کنید یا خودتان خاکی ترکیبی بسازید که ترکیبی مساوی از خاک گلدان، کوکوپیت، پیت ماوس و ماسه است. بهتر است برای زهکشی بهتر مقداری سنگ ریزه در کف گلدان بریزید.
• انتهای قلمه را به هورمون رشد آغشته کنید و آن‌را در خاک بکارید. با کمک یک اسپری خاک را مرطوب کنید و این‌کار را هر چند روز تکرار کنید تا خاک مرطوب بماند.
• یادتان نرود که آدنیوم اهل صحرا است پس نباید بیش از حد آب دریافت کند. اگر خاک گیاه را بیش از حد مرطوب کنید باعث پوشیدن ریشه‌های گیاه خواهید شد.
• گیاه را به مکانی گرم و نورگیر منتقل کنید. اگر گیاه در داخل خانه است هر یک یا دو روز آن ‌را بچرخانید تا تمام قسمت‌های آن نور دریافت کند وگرنه یک سمت آن به سمت آفتاب کج می‌شود.
• بعد از این‌که اولین نشانه‌های رشد را در گیاه ببینید خیالتان راحت می‌شود که اقدام شما مفید بوده و توانسته‌اید یک گیاه جدید را متولد کنید.

2. تکثیر کردن به روش کاشت بذر

مزیت تکثیر آدنیوم از طریق بذر این است که خیال شما بابت تشکیل ساختار گوشتی و خاص این گیاه (کاودکس) در بالای خاک، راحت است.
این ساختار یکی از زیبایی‌های گیاه است که شاید نتوان از خیر آن گذشت. تکثیر این گیاه از طریق بذر ممکن است سال‌ها طول بکشد به همین خاطر باید صبور باشید.
شما می‌توانید بذرهای این گیاه را به صورت آماده خریداری کنید یا از گیاه فعلی خود بذر بگیرید البته به شرطی که چند گیاه در کنار یکدیگر داشته باشید که بتوانند گرده‌افشانی کنند.

- زمان برداشت کردن بذر‌های گیاه

غلاف بذرهای این گیاه شبیه به لوبیا است که به صورت جفتی رشد می‌کنند. زمانی که این غلاف‌ها رسیده شوند متورم می‌شوند. در این زمان شما باید غلاف‌ها را با نخ و توری محبوس کنید تا با باز شدن غلاف، بذرهای گیاه فرار نکنند.
وقتی غلاف بذرها باز شد و توری را باز کنید، کرک‌های قاصدک شکل را از آن جدا کنید تا در نهایت بذرهای تازه گیاه باقی بماند.

- روش کاشتن بذر‌ها

• برای کاشتن بذرهای آدنیوم باید با خاکی شروع کنید که نیمی از آن خاک کوکوپیت یا پیت ماوس باشد و نیم دیگر آن ماسه یا پوده باشد.
• گلدانی کوچک و کم عمق را انتخاب کنید و آن را در محلی با نور زیاد ولی غیرمستقیم قرار دهید. دمای محیط برای این گیاه باید چیزی بین 26 الی 29 درجه سانتی گراد باشد.
• بذرها را به صورت پراکنده بر سطح خاک بریزید، روی آن را با یک لایه ماسه بپوشانید و با کمک یک اسپری خاک را مرطوب کنید. این کار را هرچند روز تکرار کنید تا بذرها جوانه بزند.
• بعد از سه الی هفت روز باید جوانه‌ها را مشاهده کنید. مرطوب کردن خاک را تا جایی ادامه دهید که بذرها تبدیل به نهال شوند تا بتوان آن را به گلدانی جدید منتقل کرد.

مشکلات احتمالی گیاه آدنیوم

بیشتری مشکلی که آدنیوم با آن درگیر می‌شود، زرد شدن برگ ها و لوله ای شدن انها و پوسیدگی ریشه است. مهم‌ترین نکته درباره این گیاه آب ندادن زیاد است. رز صحرایی می‌تواند آب را در ریشه چاقش ذخیره کند و دیگر دلش نمی‌خواهد بیش از حد آب دریافت کنند. این گیاه کم آبی را بیشتر از آب زیاد دوست دارد. زهکشی مناسب و آب دادن به میزان کم بهترین شرایط برای این گیاه است تا ریشه‌های گیاه پوسیده نشود.

1. دلیل زرد شدن برگ‌های گیاه چیست؟

زرد شدن برگ‌ها، بدون شک یکی از رایج‌ترین مشکلات در نگهداری از آدنیوم به شمار می‌رود. طبق تجربیات ما، در اغلب موارد آبیاری بیش از حد مسبب این اتفاق شده است. اما بیایید با هم سایر علل را نیز بررسی کنیم:

- زیاد بودن میزان آبیاری

اول از همه، باید نگاهی به نوک برگ بیاندازید. در این خصوص، زرد شدن از نوک برگ آغاز می‌شود و به سمت داخل حرکت می‌کند. در روزهای نخست، می‌بینید که برگ در حال تیره‌تر شدن است، حالتی مانند کبود شدن. اما پس از چند روز، زردی نمایان شده و برگ کم کم خشک می‌شود.
در این مورد، می‌توانید سریعا با کاهش میزان آبیاری، آدنیوم را از خطر نابودی نجات دهید. شاید لازم باشد با کمک یک دستمال کاغذی، گوش پاک کن یا حتی شن و ماسه میزان رطوبت اضافی خاک را جذب کنید.
اگر آدنیوم شما از نظر اندازه بزرگ است، بهتر است خاک آن را تعویض کنید. دقت کنید که به گیاه آسیب و اضطرابی وارد نکنید.
حال علت این آبیاری بیش از حد چیست؟ بسیاری از مردم (مانند ما) مدام گیاهان خود را آبیاری می‌کنند، چون صرفا از انجام این کار لذت می‌برند.
اسپری کردن آب و سایر روش‌های آبیاری احساس خوشایندی به انسان می‌دهد و حتی می‌تواند معتاد کننده باشد! پس هرگاه که خواستید برای رضایت خاطر خود دست به اسپری آب بزنید، کمی درنگ کنید و ابتدا خاک را چک کنید. اگر خشک بود، آنگاه گیاه را آبیاری کنید.

- کم بودن میزان آبیاری

اگر زرد شدن از مرکز برگ‌ها آغاز شده و در حال پیشروی به سمت نوک آن است، احتمالا مشکل آبیاری کم یا کافی نبودن نور است. برای اینکه دلیل اصلی را تشخیص دهید، ابتدا باید خاک را بررسی کنید. اگر خاک خشک است و آدنیوم ظاهری پژمرده با برگ‌های مات دارد، گیاه تشنه است.
گاهی اوقات عده‌ای برای وادار کردن آدنیوم جهت ورود به دوران خفتگی، ناگهان آبیاری را کاملا متوقف کرده و آن را در خانه رها می‌کنند. این کمبود نور در زمستان برگ‌های زرد را ایجاد کرده و منجر به ریزش آنها خواهد شد.
نجات یک آدنیوم تشنه، بسیار راحت‌تر از نجات یک آدنیوم غرقاب شده است. کافی است گیاه را به خوبی آبیاری کنید و سپس ان را به مکانی با نور بیشتر ببرید. این کار را در طی زمان و به آرامی انجام دهید، طوری که بلافاصله تحت نور شدید قرار نگیرد. او بالاخره خود را بازیابی خواهد کرد.

- زرد شدن برگ‌ها به صورت طبیعی

اگر هنگامی که به برگ‌های زرد شده دست می‌زنید آنها راحت می‌افتند، یعنی این زرد شدن طبیعی است. برگ‌ها در چرخه طبیعی زندگی خود هستند؛ پس از گلدهی زرد می‌شوند و همه چیز تحت کنترل است. نیازی نیست نگران شوید.
راه دیگر برای اطمینان از این نوع ریزش، دست زدن به کاودکس (تنه خرمایی) است. اگر بدنه (کاودکس) سفت و محکم بود، یعنی همه چیز درست است. تنه نباید نرم و پژمرده باشد.
بعضی از افرادی که از آدنیوم نگهداری می‌کنند، می‌گویند که این زرد شدن طبیعی اغلب اوقات در فصلی رخ می‌دهد که در آن بارش باران صورت گرفته است؛ حتی برای گیاهانی که تمام شرایط برای آنها ایده‌آل بوده است. در واقع باران می‌تواند این چرخه را تغییر دهد. بعضی از آدنیوم‌ها قبل از آغاز این روند، هاله‌ای قرمز رنگ بر روی برگ‌های خود ایجاد می‌کنند.
روند زرد شدن از برگ‌های پایینی آغاز شده و به مرور به برگ‌های شاخه‌های بالایی می‌رسد. اگر شاهد چنین الگویی در ریزش برگ‌های آدنیوم خود بودید، نباید نگران شوید. این اتفاق طبیعی است و به آن اعتماد کنید.

- پوسیدگی و فاسد شدن ریشه گیاه

اگر چندین بار بر روی برگ‌های زرد ضربه زدید اما به راحتی نریختند، باید ریشه را بررسی کنید. ممکن است ریشه دچار پوسیدگی قارچی شده و یا بیش از حد در خود پیچیده باشد.
آیا بخش‌های سفید رنگ کرکی مانند بر روی ریشه پیدا کردید؟ این یکی از اولین نشانه‌های پوسیدگی ریشه یا تنه (کاودکس) است.
برای نجات آن، گیاه را کامل از خاک خارج کنید. بخش‌های نرم، لزج و آسیب دیده ریشه را به کمک یک قیچی یا چاقوی تیز ببرید. سپس آن را تحت نور خورشید خشک کنید. اجازه دهید برای 14-7 روز استراحت کند. بعد از این مدت، آدنیوم را در خاکی تازه بکارید تا خود را ترمیم کند.

- وجود آفات آلوده کننده و قارچ‌ها

اگر آدنیوم مورد هجوم این مهمانان ناخوانده قرار گرفته باشد، نقطه‌های ریزی بر رو یا زیر برگ‌ها ایجاد خواهد شد. در مقایسه با زرد شدن طبیعی، رنگ زرد ناشی از آفات روشن‌تر است.
اگر برگ‌های زرد طبیعی با یک ضربه ملایم می‌ریزند، برگ‌های زرد بیمار این طور نیستند. حتی اگر چندین بار مستقیما به آنها ضربه بزنید، هنوز هم به ساقه خود متصل باقی خواهند ماند.
راه دیگر برای تشخیص این مشکل، توجه به تنه (کاودکس) است. در این مورد، معمولا تنه کمی منقبض و کوچک‌تر می‌شود؛ به طوری که وقتی آن را لمس می‌کنید، حس می‌کنید که دیگر سفت نیست و کاملا نرم شده است. باید تمام بخش‌های گیاه را به خوبی بررسی کنید تا وجود تمام آفات را شناسایی کنید. سپس متناسب با نوع، برای نابودی آنها اقدام کنید.

2. برگ‌های آدنیوم به چه علت لوله‌ای می‌شوند؟

در اغلب اوقات، این پیچ خوردگی طبیعی است و به عنوان بخشی از تغییرات رشد گیاه تلقی می‌شود؛ در واقع آسیبی به سلامت کلی آن وارد نمی‌کند. اگر فقط یکی دو برگ از گیاه لوله‌ای شده‌اند و باقی شکل عادی خود را دارند، اصلا نگران نشوید و خود را درگیر این موضوع نکنید.
اما اگر حس کردید تعداد از حالت عادی بیشتر شده و یا تغییرات جزئی دیگری را نیز در گیاه شاهد بودید، ممکن است مشکل از عناصر ضروری باشد. در واقع پیچ خوردگی، در نتیجه کمبود پتاسیم یا نیتروژن رخ می‌دهد. پتاسیم، عنصری مغذی برای رشد ساقه و ریشه است. نیتروژن نیز برای گل‌ها، برگ و شاخه‌ها مفید است.
برای حل این مشکل، از کودهای حاوی پتاسیم و نیتروژن استفاده کنید. پس از مدتی خواهید دید که برگ‌های جدید بزرگ‌تر و زیباتر رشد می‌کنند. یک راه هوشمندانه برای افزایش این عناصر، کاشت لوبیا در خاک آدنیوم است. دانه لوبیا، میزان باکتری‌ها را در خاک افزایش می‌دهد؛ باکتری‌هایی که غده‌ها را بر روی ریشه شکل می‌دهند. این غده‌ها هوا را جذب کرده و نیتروژن موجود در آن را به خاک منتقل می‌کنند. بدین شکل به روشی کاملا طبیعی، دائما خاک را تغذیه کرده و گیاه را تقویت می‌کنند.

3. دلیل فاسد و پوسیده شدن ریشه گیاه چیست؟

اگر گیاه و به تبع آن ریشه را بیش از حد آبیاری کنید، اجزای درونی توپ ریشه متلاشی شده و آن را کاملا شل و لزج می‌کند.
برای یافتن بخش فاسد شده ریشه، باید نگاهی به برگ‌ها بیاندازید. اگر برگ‌ها کاملا زرد شده‌اند و در اثر صربه زدن نمی‌ریزند، به احتمال زیاد مشکل پوسیدگی است. سپس مسیر برگ‌های زرد را دنبال کرده و ساقه را تا نزدیک‌ترین نقطه به سطح خاک بررسی کنید. آیا اثری از فاسد شدن، نرم شدگی، تغییر رنگ و … می‌بینید؟
برای چک کردن سیستم ریشه، از دست‌های خود کمک بگیرید. تمام نقاط آن را لمس کنید و فشاری جزئی به آن وارد کنید. اگر فقط بخش کوچکی از آن فاسد شده است، به راحتی آن را جدا کنید. سپس مقداری پودر آهک باغبانی یا دارچین بر محل بریدگی بریزید تا ترمیم شود.
اگر نقاطی مشکی رنگ بر سطح ریشه مشاهده کردید یا پوسیدگی در مناطق مختلف آن گسترده شده بود، باید اقدام جدی‌تری بکنید.
گیاه را از خاک خارج کرده، تمام بخش‌های پوسیده را ببرید. سپس آن را بر عکس در مکانی سایه آویزان کنید. مقداری پودر آهک بر نقاط بریدگی بریزید تا التیام پیدا کنند. پس از ترمیم زخم‌ها، مجدد آدنیوم را در خاک تازه بکارید. اگر تمایل ندارید از پودر آهک استفاده کنید، دارچین سابیده شده جایگزین خوبی برای آن است. می‌توانید این راه‌ها را نیز برای خلاص شدن از دست بخش‌های پوسیده ریشه امتحان کنید:
• با استفاده از یک شلنگ پرفشار، پوسیدگی‌ها را بشویید و جدا کنید.
• ریشه‌های پوسیده را در محلول آهک بخیسانید تا باکتری‌های مضر آن کشته شوند.
• با یک قاشق بخش‌های پوسیده را خارج کنید.

4. چه دلایلی باعث نرم شدن تنه آدنیوم می‌شود؟

نرمی کاودکس (تنه خرمایی) آدنیوم به دلیل شوک ناشی از جابه‌جایی، پژمردگی، کم آبی یا مشکلات قارچی ایجاد می‌شود.
برای نجات آدنیوم، باید به طور موقت تمامی مصرف کننده‌های انرژی را از گیاه جدا کنید. با این تعریف، باید تمام برگ‌ها، گل‌ها و شاخه‌های کوچک را ببرید. سپس، بخش‌های نرم و سیاه ریشه را نیز با یک قیچی نوک گیری کنید. گیاه را از خاک خارج کرده و اجازه دهید برای 21-7 روز در همان حالت استراحت کند. فراموش نکنید که در این مدت، نباید گیاه را آبیاری کنید.
پس از سپری شدن دوران استراحت، آدنیوم را در خاکی تازه و خنک بکارید. در این مرحله کمی آب به آن برسانید. روند بازیابی می‌تواند بیش از 3 ماه طول بکشد؛ در واقع طول این مدت به استقامت گیاه شما بستگی دارد. آدنیوم قوی‌تر خواهد شد و مجدد به زندگی طبیعی باز خواهد گشت.

5. دلیل گل ندادن گیاه چیست؟

در این قسمت به توضیح دلایل گل ندادن گیاه آدنیوم خواهیم پرداخت.

- کمبود نور

بدون نور کافی خورشید، تبدیل انرژی و تولید گل کاری بسیار دشوار برای آدنیوم خواهد بود. حتی اگر در چنین شرایطی گل تولید کنند، به درخشانی و زیبایی لازم نخواهد بود. ممکن است شاخه‌ها در زمان‌های مختلفی شکوفه بدهند و همگی به یک باره گل تولید نکنند. آدنیوم باید روزانه 8-6 ساعت نور خورشید را دریافت کند.

- زیاد بودن عناصر ضروری در خاک

بهتر است این بخش را با تعدادی مثال برایتان توضیح بدهیم. در واقع انگار وقتی که منابع محیطی به مقدار کمتری می‌رسد، مصرف کنندگان بیشتر از قبل اقدام به تولید می‌کنند.
این مثال را می‌توانیم در گونه‌های دیگری مانند قارچ‌ها نیز ببینیم. هنگامی که منابع رو به کم شدن می‌گذارند، میزان تولید قارچ‌ها بسیار بیشتر می‌شود. و یا مرغ‌ها یا پرندگان دیگر نیز اگر دارای چربی اضافه در بدن خود باشند، به این زودی‌ها تخم گذاری نخواهند کرد. همینطور در مورد کرم‌ها؛ در پرورش کرم، پرورش دهندگان برای اینکه تکثیر آنها را تسریع ببخشند، حدود یک هفته از غذا دادن به آنها خودداری می‌کنند.
بنابراین، گاهی اوقات زیاد بودن بیش از حد عناصر ضروری در خاک، گیاه را از رشد صحیح باز می‌دارد.
ممکن است آدنیوم شما هنوز در دوران اوج تولید جوانه‌ها و برگ‌های تازه باشد. شاخه‌های سنگین و تعداد جوانه‌ها را چک کنید. تا زمانی که گیاه هنوز در حال رشد و تولید بخش‌های جوان باشد، گل نخواهد داد. یعنی هنوز وقت گل ندهی فرا نرسیده است.
در موارد این چنینی، ممکن است آدنیوم گل تولید کند اما در عین حال، باز هم در حال وسیع کردن شاخه‌های خود باشد. این اتفاق به دلیل تجمع نیتروژن در خاک رخ می‌دهد. زیادی نیتروژن مانع از جذب پتاسیم و فسفر می‌شود؛ عناصری که دقیقا گل و دانه‌ها را تولید می‌کنند.
برای حل مشکل، می‌توانید تا زمان کاهش عناصر خاک صبر کنید. به طور کلی آبیاری و مرور زمان، مقدار آنها را کاهش می‌دهد. راه بهتر، هرس کردن تعدادی شاخه و ساقه است تا به این شکل رشد آنها متوقف شود.

- وجود مواد شیمیایی و مضر در خاک

تقویت کننده‌های قوی شیمیایی مانند اتونیک، ممکن است برخلاف انتظار ما سبب تضعیف سلامت کلی گیاه شوند. و این یعنی یک سیستم ریشه‌ای ضعیف. در چنین مواردی آدنیوم شکوفه نخواهد داد.
برای حل این مشکل، باید آدنیوم را از خاک خارج کرده و این بار در خاکی نو و تمیز بکارید. عده‌ای از شن به عنوان سم زدا استفاده می‌کنند، به این شکل که آن را با خاک ترکیب کرده و گیاه را در همان خاک قبلی باقی می‌گذارند. در هر صورت باید کوددهی را این بار با روند بهینه و مقدار کمتری از سر بگیرید.

- وجود حشرات مزاحم و قارچ‌ها

این موجودات موذی، تمام عناصر مغذی را از درون گیاه به روش مکیدن خارج میکنند. آنها در زرد و قهوه‌ای کردن برگ‌ها نیز نقش دارند. اگر مواد لازم از گیاه خارج شود، دیگر قادر به رشد نخواهد بود. برای از بین بردن آنها از محلول زیر استفاده کنید:

•   3قسمت آب جوش
•   2قسمت آبی که به دمای محیط رسیده است
•   3میلی لیتر مایع ظرف شویی
• اختیاری: روغن نعنا، روغن چریش، روغن‌های باغبانی

این ترکیب تا حد ممکن حشرات موذی را از گیاه دور نگه داشته و گیاه را حفظ می‌کند. مایع ظرفشویی و روغن‌ها کوتیکول‌های حفاظتی موجود در پوست حشرات را از بین برده و سیستم تکثیر آن‌ها را به هم می‌ریزند. برای دریافت نتایج بهتر، این محلول را در بعدازظهر به گیاه اسپری کنید.
اما برای مقابله با قارچ‌ها، باید شاخه‌ها را ببرید. بدین شکل قارچ دیگر قادر نخواهد بود که میسلیوم خود را در عمق گیاه وارد کند و در آنجا تکثیر شود.

آفات آلوده کننده آدنیوم

برخی از آفاتی که ممکن است به این گیاه حمله کنند شامل شته‌ها، کنه تارعنکبوتی و شپشک آردی است.
اگر متوجه حضور این حشرات بر روی گیاه خود شدید می‌توانید با استفاده از روغن نیم، آن‌ها را از بین ببرید
کرم پیله‌ساز خرزهره حشره دیگری است که به رز صحرایی حمله می‌کند. برای خلاص شدن از دست این حشرات باید آن‌ها را با دستکش از روی گیاه جدا کنید و آن را باکتری Bacillus thuringiensis درمان کنید.
این کرم‌ها می‌توانند برگ‌های گیاه را به سرعت از بین ببرند اما نگران نباشید به محض این‌که این مهاجمان را از گیاه جدا کنید می‌تواند سلامت خود را به دست آورد.

بیماری‌های احتمالی گیاه

قارچی به نام زغالک وجود دارد که ممکن است گیاه شما را آلوده کند. اگر برگ‌های گیاه لکه‌های برنزی رنگ داشته باشد و کم کم رو به زردی برود و در نهایت بریزد احتمالا دچار زغالک شده است.
ناراحت نباشید این بیماری معمولا در اوایل تابستان یا پاییز رخ می‌دهد و خود به خود برطرف می‌شود.
فقط کافی است میزان آب‌دهی را کمتر کنید و برگ‌های ریخته شده را از پای گیاه جمع کنید تا قارچ گسترش پیدا نکند.