شناخت درخت زرشک و یادگیری شرایط نگهداری آن

اگر به پرورش انواع درختان و درختچه‌ها در خانه خود علاقه دارید، درخت زرشک نیز می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. زیرا این درخت زیبایی و ماندگاری زیادی دارد و نگهداری از آن نیز بسیار آسان است. حال اگر دوست دارید با درخت زرشک و روش نگهداری آن به خوبی آشنا شوید، با ما همراه شده و مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی آنلاین تهران تهیه شده است مطالعه فرمایید.

مقدمه

به عنوان درختچه‌ای رنگارنگ، بی‌دردسر و مقاوم، زرشک می‌تواند انتخاب بسیار خوبی برای باغچه‌ها و حتی کاشتن در گلدان باشد. اگر دوست دارید حصاری خوش رنگ دور منزل خود ایجاد کنید، ما نگهداری از درخت رزشک را به شما پیشنهاد می‌کنیم. معمولا وقتی صحبت از زرشک می‌شود، همه به درختچه‌ای در مناطق گرمسیری فکر می‌کنند، اما خبر خوش این است که این گیاه زیبا می‌تواند رشد خوبی در گلدان نیز داشته باشد و میوه خوش طعم خود را در دل یک گلدان پلاستیکی نیز به بار بنشاند. بنابراین اگر دنبال خرید گل و گیاه خاص برای خانه‌تان هستید، درخت زرشک را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری از آن نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب همه آنچه درباره نگهداری از درخت زرشک باید بدانید را به شما خواهیم گفت.

ویژگی‌های اصلی گیاه زرشک

• نوع گیاه: چوبی، درختچه
• فصل گلدهی :تمام طول سال (بسته به نوع گونه متغیر است)
• نیازهای نوری :نور کامل خورشید تا سایه نسبی
• نوع خاک :خاک گلدان دارای زه کشی عالی، خاک‌های رسی و غنی
• Ph خاک :7.5 الی 6
• نیازهای آبیاری: کم الی متوسط
• رنگ گل: زرد، سبز، قرمز، نارنجی، بنفش
• بومی منطقه :آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی
• زمان موردنیاز تا بالغ شدن درختچه: بیش از 2 سال
• جاذب :زنبور و پرنده

شناخت بیشتر گیاه زرشک

حدود 400 گونه مختلف از زرشک وجود دارد. بعضی برگریز هستند و بعضی دیگر همیشه سبز. برگ تعدادی از آن‌ها سبز است و تعدادی دیگر دارای برگ‌هایی زرد و قرمز و حتی بنفش هستند. اغلب گونه‌های زرشک، بومی شرق آسیا هستند و باقی به شمال یا جنوب آمریکا تعلق دارند. پرنده‌ها هم عاشق زرشک هستند! زیرا تیغ‌های این درختچه پرنده‌ها را از حمله شکارچیان در امان نگه می‌دارد. گاهی دانه این گیاه نیز توسط پرندگان خورده می‌شود، این اتفاق عموما در اواخر زمستان رخ می‌دهد. هنگامی که ذخایر غذایی آن‌ها به پایان رسیده و بی‌صبرانه منتظر رسیدن فصل بهار هستند.

شرایط نگهداری درخت زرشک

در این بخش به توضیح شرایط نگهداری درخت زرشک خواهیم پرداخت.

روش صحیح آبیاری

شیوه آبیاری زرشک را می‌توان به سه بازه زمانی متفاوت تقسیم کرد:

1. بلافاصله پس از کاشت درخت در خاک

اگر در مرحله کاشت درخت رزشک در خاک هستید، باید بلافاصله پس از کاشت، خاک را به خوبی آبیاری کنید؛ به گونه‌ای که توپ ریشه کاملا خیس شود. برای تقویت گیاه، می‌توانید مخلوط محرک ریشه زنی را نیز در آب حل کرده و در همین هنگام به گیاه اضافه کنید. این کار ضمن کاهش شوک ناشی از کاشت، زرشک را برای داشتن رشدی بیشتر و برگ‌هایی چشم‌نوازتر ترغیب می‌کند. اگر قصد دارید زرشک را در دوران خفتگی (فصل زمستان) بکارید، فراموش نکنید که به آبیاری بسیار کمتری نیاز خواهد داشت. بنابراین، مواظب باشید تا آن را در زمستان غرقاب نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که در سال نخست کاشته شدن و نگهداری از درخت زرشک ، خاک آن را به‌اندازه کافی آبیاری کنید، چراکه در این ایام، ریشه در حال شکل‌گیری و گسترش است و به آب نیاز دارد. البته که نباید آبیاری کافی را با آبیاری بیش‌ازاندازه و غرقاب کردن خاک اشتباه بگیرید.

2. در طول اولین فصل رشد درخت

یک درختچه زرشک کاشته شده در خاک باغچه، نباید به‌طور روزانه آبیاری شود؛ با توجه به این مسئله مهم در نگهداری از درخت زرشک ، اگر در آبیاری افراط کنید، خاک کاملا خیس شده و پوسیدگی ریشه در انتظار درخت زرشک نوپای شما خواهد بود. برای تامین درست و به‌اندازه نیازهای آبی درخت زرشک خود، اگر در منطقه‌ای بارانی زندگی می‌کنید، آب باران می‌تواند به‌خوبی پاسخگوی نیازهای آبی درخت شما باشد، در غیراینصورت، باید دست به‌کار شده و با بررسی خاک و میزان خشکی آن نسبت به آبیاری گیاه اقدام کنید! در مورد زرشک‌های گلدانی نیز همینطور است. آبیاری درخت زرشک باید به گونه‌ای باشد که ریشه و خاک اطراف آن، همواره مرطوب باقی بمانند. علاوه‌بر آبیاری به‌موقع و درست، مالچ پاشی نیز می‌تواند با حفظ رطوبت در خاک به این موضوع کمک کند.

- نکته‌ای درباره آبیاری درخت زرشک:

 به‌خاطر داشته باشید که آبیاری عمقی در دفعات کمتر و صبر برای خشک شدن خاک، از ریختن کمی آب به‌صورت روزانه روی خاک گیاه بسیار موثرتر خواهد بود. اهمیت این موضوع برای درختچه‌هایی که در فصل زمستان کاشته شده‌اند، حتی بیشتر است. در این فصل، گیاه در حال رشد فعال نیست و تبخیر نیز بسیار آرام‌تر صورت می‌گیرد. ازاین‌رو، احتمال غرقاب کردن زرشک در این فصل بیشتر است. درنتیجه صبر کنید تا خاک خشک شود و پس از خشک شدن خاک گیاه را آبیاری عمیق کنید. این قانون مختص زرشک نیست، بلکه در مورد اغلب گیاهان دیگر نیز صادق است.

3. سال‌های بعد از استقرار درخت در خاک

گیاه زرشک پس از استقرار در خاک، توانایی فوق‌العاده‌ای در برابر تحمل خشکی پیدا می‌کند و تنها در ایام بسیار داغ تابستانی است که مجبور می‌شوید آبیاری را در دفعات بیشتری انجام دهید؛ در غیر این‌صورت، آبیاری متعادل برای زرشک کافی خواهد بود. پس از استقرار در خاک بد نیست اگر خاک در بین دفعات آبیاری کمی خشک شود. با اینکه این گیاه در برابر خشکی مقاوم است، اما بهتر است مدت طولانی در معرض تشنگی قرار نگیرد. اگر شاهد ریزش یا پژمردگی برگ‌های زرشک بودید، آن را حسابی آبیاری کنید! اگر هم زرشک خود را در گلدان نگهداری می‌کنیدحتی بد نیست که گلدان را در سینک پر از آب قرار دهید.  
در طول نگهداری از درخت زرشک آبیاری باید در ساعات نخستین روز انجام شود. اگر بعد از یک روز پرمشغله به خانه آمده‌اید و هنگام صرف شام به یاد آبیاری گیاهان خود افتادید، دست نگه دارید! زرشک نیز مثل سایر گیاهان باید در روشنایی روز آب دریافت کند تا فرصت کافی برای جذب آن داشته باشد. گفتنی است تبخیر میزان اضافی آب توسط نور خورشید، از بروز بسیاری از بیماری‌های قارچی جلوگیری خواهد کرد.

بهترین خاک برای درخت زرشک

زرشک حساسیتی نسبت به نوع خاک خود ندارد و غنی و سبک بودن خاک، شرایط بهتری را برای رشد این گیاه فراهم می‌کند. اصلی‌ترین نیاز زرشک در مورد خاک، عالی بودن زهکشی آن است. خاک زرشک باید بتواند آب اضافی را به‌خوبی از خود عبور دهد، زیرا برای درخت زرشک نیز مثل سایر گیاهان زینتی دیگر، خاکی همواره خیس زمینه‌ساز ابتلای گیاه به بیماری‌های بسیار خطرناکی خواهد بود. در مورد زرشک گلدانی نیز مهم‌ترین مناسب بودن زهکشی خاک است. خاک باید زهکشی را به‌خوبی انجام دهد، زیرا زرشک از زندگی در خاکی مرطوب (نه خیس) استقبال می‌کند!
اگر زرشک را در گلدان می‌کارید، خاکی شنی- رسی برای آن تهیه کنید. خاک گلدان باید مرطوب و PH آن در محدوده بازی تا خنثی باشد. برای نگهداری از درخت زرشک در گلدان از یک زیر گلدانی مناسب استفاده کرده و یک لایه نازک از سنگریزه داخل زیرگلدانی بریزید و گلدان را روی آن قرار دهید. این سنگریزه‌ها به جذب بیشتر آب‌های اضافی کمک کرده و همزمان رطوبت محیط را نیز افزایش می‌دهند. فقط تنها نکته‌ای که باید درنظر داشته باشید این است که حتما زیرگلدانی را از هرگونه آب اضافی خالی کنید، چراکه گلدان زرشک نباید در تماس با آب قرار بگیرد.
اگر قصد نگهداری از درخت زرشک در باغچه را دارید، احتمالا هنگام کاشت زرشک در خاک باغچه، دچار تردید شده و نتوانید مکان مناسبی برای آن پیدا کنید. البته تنها شما نیستید که به این بزنگاه رسیده‌اید! به‌طور لی کاشت گیاه و درختچه در باغچه، می‌تواند ما را با چالش‌هایی در مورد خاک و محل مناسب رروبرو کند.
برای حل این مشکل اگر نوع خاک باغچه خود را می‌دانید که دیگر جای نگرانی نیست، زیرا به ویژگی‌های آن آگاهید و با برقرار کردن تعادلی مناسب میان میزان آبیاری و مقدار کوددهی، می‌توانید زرشک را در شرایط خوبی نگه دارید، اما اگر هنوز در مورد زهکشی خاک باغچه مطمئن نیستید، وقت آن است که با راه حل گُل‌سِتان ادامه کار را پیش ببرید؛
راه حل ما به شما انجام آزمون سنجش زهکشی خاک است. اگرچه ممکن است این سنجش طولانی و پرزحمت به نظر برسد، اما شک نکنید ارزشش را دارد؛ برای سنجش زهکشی خاک باغچه، یک چاله مربعی شکل با ضلع حدودا 30 سانتی‌متر حفر در نقطه‌ای که قرار است درخت را آنجا بکارید، حفر کنید. چاله را با آب پر کرده و اجازه دهید آب آن کاملا در زمین نفوذ کند. پس از نفوذ کامل آب در زمین، مجدد آن را پر از آب کنید. اما این بار، زمان را سنجیده و چک کنید چند ساعت طول می‌کشد تا حفره خالی شود. اگر زهکشی خاک عالی باشد، هر یک ساعت حدود 2.5 سانتی‌متر از سطح آب پایین خواهد رفت. اگر کاهش سریع‌تر اتفاق افتاد، نشانگر خاکی متخلخل و شنی مانند است، در این شرایط نیز هنوز اوضاع خوب است، اما سرعت کم بدش می‌تواند هشداری برای نامناسب بودن زهکشی باشد. در این حالت، باید زهکشی خاک آن نقطه را تقویت کرده یا نقطه دیگری را برای کاشت و نگهداری از درخت زرشک خود انتخاب کنید.

نور مورد نیاز

بهترین رشد درختچه زرشک در نور کامل خورشید صورت می‌گیرد، بااین‌حال این درخت می‌تواند مقداری سایه را نیز تحمل کند. در طول نگهداری از درخت زرشک ، دریافت روزانه حداقل 7 ساعت نور خورشید، برای داشتن برگ‌های متراکم و رنگی درخشان، ضروری است. برای تامین نور مورد نیاز درخت زرشک خود، بهتر است هنگام کاشت گیاه، نقطه‌ای نورگیر در جهت جنوبی یا غربی را انتخاب کنید.

زمان و روش کود دادن به درخت زرشک

زرشک نیاز زیادی به کود ندارد، اما به هر حال از دریافت آن لذت برده و رشدی بهتر را تجربه خواهد کرد. بهترین زمان برای کوددهی این درختچه، اواخر زمستان تا اوایل بهار است. از آنجایی که زرشک یک درختچه است، طبیعی است که برای کوددهی آن باید به سراغ کودهای مخصوص درخت و درختچه بروید. سپس دستورالعمل نوشته شده روی کود را با دقت مطالعه کرده و طبق میزان توصیه شده پیش بروید. فراموش نکنید که کود همواره باید به گیاهی با خاک مرطوب اضافه شود تا ریشه‌ها گیاه دچار سوختی نشوند. همچنین یادتان باشد که اگر زرشک را در خاکی غنی کاشته‌اید یا برای تقویت زهکشی خاک از کمپوست و سایر مواد طبیعی استفاده کرد‌ه‌اید‌، می‌توانید از کود دادن به زرشک صرف نظر کنید. حتی می‌توانید تنها زمانی به این گیاه کود بدهید که احساس کردید رشد آن کاهش یافته یا نیاز به تقویت شدن دارد.

دما و رطوبت مناسب برای گیاه

گیاه زرشک بومی مناطق نیمه گرمسیری جهان است. این درختچه در برابر سرمای زمستانی مقاوم بوده و نیازی نیست در این فصل، نگران آن باشید. حتی اگر گلدان آن را در خارج از خانه قرار داده‌اید، می‌توانید اجازه دهید تا فصل زمستان را در خارج از خانه سپری کند! فقط تنها مسئله‌ای که در این باره باید به آن توجه داشته باشید این است که گیاه را در برابر بادهای شدید حفظ کنید.
از دما گذشته نوبت به رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از درخت زرشک می‌رسد. دراین‌باره باید بگوییم که این درخت زیبا و خوش رنگ، حساسیت زیادی نسبت به میزان رطوبت هوا از خود نشان نمی‌دهد و سخت‌گیر نیست، تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که زرشک نمی‌تواند رطوبت بسیار بالای هوا و زندگی در مناطق دریایی را تحمل کند.

روش هرس کردن درخت زرشک

به طور کلی، هرس کردن نیازی ضروری برای زرشک به حساب نمی‌آید. این موضوع، تا حد زیادی به سلیقه شما و همچنین نوع زرشک کاشته شده بستگی دارد. اگر دوست دارید درختچه شما همواره ظاهری مرتب، متراکم و خوش فرم داشته باشد، می‌توانید آن را در شکل و اندازه دلخواه خود هرس کنید. البته که در طول نگهداری از درخت زرشک جدا کردن بخش‌های مرده، آسیب دیده یا بیمار گیاه یک کار ضروری است و این جنس هرس باید حتما انجام شود. نکته‌ای که در مورد هرس کردن درخت زرشک باید به آن توجه داشته باشید این است که حتما از دستکش زخیم استفاده کنید، چراکه درخت زرشک پر از تیغ‌های آشکار و مخفی است و در صورت استفاده نکردن از دستکش، باعث زخمی شدن و خراش برداشتن دشت شما خواهد شد.
اگر قصد هرس کردن درخت زرشک خود را دارید و هرس شما از نوع هرس‌‌های سنگین و اساسی است، باید اینکار را پس از گلدهی درختچه زرشک (بهار یا اوایل تابستان) انجام دهید. اگر هم منتظر رسیدن و لذت بردن از میوه خوش طعم زرشک هستید، باید هرس را به پاییز و زمستان موکول کنید. البته که حذف بخش‌های مرده و آسیب دیده در هر بازه‌ای از سال بلامانع است. گفتنی است می‌توانید در حذف تیغ‌های درخت زرشک بی‌پروا باشید. این کار نه‌تنها آسیبی به گیاه وارد نمی‌کند، بلکه به نفع دست‌های شما نیز خواهد بود!

روش عوض کردن گلدان گیاه

همانطور که در نگهداری درخت زرشک ، هرس کردن برای حفظ ظاهر مرتب و متراکم آن ضروری است، تعویض گلدان نیز یکی از فاکتورهای داشتن گیاهی زیبا و سرزنده به‌شمار می‌رود. معمولا تعویض گلدان زرشک به صورت نامنظم انجام می‌شود و تایم مشخصی ندارد؛ به‌این‌صورت که اگر گیاه در حال تکمیل رشد خود در خارج از گلدان بود، وقت آن رسیده که گلدان را عوض کنید.

- فواید عوض کردن گلدان:

• عناصر ضروری از دست رفته را در خاک جایگزین می‌کند.
• ریشه‌ها فضای بیشتری برای رشد پیدا می‌کنند.
• ریشه‌های طولانی کوتاه شده و از گره خوردن توپ ریشه جلوگیری می‌شود.

برای اطلاع از زمان تعویض و خرید گلدان جدید برای زرشک هر چند وقت یکبار، سطح زیرین گلدان را چک کرده و ببینید آیا ریشه‌ها از حفرات زیر گلدان به بیرون جوانه زده‌اند یا خیر. این اتفاق، یک نشانه عالی برای تعیین زمان تعویض گلدان است.

- نکات مهم درباره گلدان مناسب برای درخت زرشک:

• می‌توانید درخت زرشک خود را در یک گلدان پلاستیکی کاشته و سپس این گلدان پلاستیکی را در یک گلدان زیبا و تزئینی قرار دهید.
• نگهداری از درخت زرشک در گلدان پلاستیکی انتخاب بهتری است. زیرا گلدان پلاستیکی عملیات تعویض گلدان را برای شما راحت‌تر می‌کند. زیرا می‌توانید در صورت خارج شدن ریشه‌ها از زیر گلدان، به راحتی پلاستیک را برش زده و گیاه را بدون آسیب خارج کنید.

چگونه زرشک را تکثیر کنیم؟

دو روش برای تکثیر زرشک وجود دارد که شامل کاشت دانه یا قلمه زدن می‌شود. اگر تکثیر از طریق کاشت دانه را انتخاب کردید، حتما تمامی تکه‌های میوه را جدا کرده و تنها دانه را حفظ کنید. در غیر این‌صورت، جوانه‌ای در کار نخواهد بود.
اما اگر سراغ تکثیر درخت زرشک از طریق قلمه رفتید، درنظر داشته باشید که برای تکثیر زرشک از طریق قلمه ساقه، باید قلمه‌ای با طول 15 سانتی‌متر از گیاه جدا کنید. این کار باید پس از پایان گلدهی و حذف شدن گل‌ها انجام شود. همچنین باید دقت کنید که برش قلمه درست زیر غده برگ ایجاد شود. سپس جوانه‌ها و برگ‌های نیمه پایینی قلمه را جدا کرده و آن را از سمت برش خورده، در هورمون رشد فرو کنید. در نهایت قلمه را در گلدانی با اندازه مناسب بکارید.
بعد از کاشت قلمه جدید، خاک را مرطوب نگه داشته و برای حفظ رطوبت بیشتر، سطح گلدان را با یک پلاستیک بپوشانید. تا شکل‌گیری کامل ریشه‌ها و موفقیت کامل فرایند قلمه‌زنی، هرگز اجازه ندهید که خاک خشک شود و به محض خشک شدن سطح رویی، قلمه زرشک جوان را آبیاری کنید. پس از گذشت حدودا 3 هفته، قلمه‌ها جوانه خواهند زد و 2 هفته بعد از جوانه زنی نیز، قلمه‌ها آماده کاشته شدن در باغچه یا انتقال به گلدان اصلی خود خواهند بود.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گیاه

شته، کنه تار عنکبوتی قرمز و شپشک از متداول‌ترین آفات درخت زرشک گلدانی هستند، ازاین‌رو در صورت مشاهده هر گونه حشره یا تار روی بخش‌های مختلف گیاه، آن‌ها را برداشته و با اسپری کردن محلول آب و صابون، درخت خود را درمان کنید.
از آفات گذشته پوسیدگی ریشه و بیماری‌های قارچی برگ نیز در کمین درختچه زرشک شما هستند. در طول نگهداری از درخت زرشک باید درنظر داشته باشید که آبیاری بیش‌ازحد، اصلی‌ترین عامل ابتلای گیاه شما به بیماری‌ است. همچنین به‌یاد داشته باشید که ریزش ناگهانی، زرد شدن و پژمردگی برگ‌ها ممکن است نشانه پوسیدگی ریشه باشد. بنابراین همواره سعی کنید آبیاری را در حدی متعادل نگه داشته و از غرقاب کردن درخت زرشک خود خودداری کنید.
در انتخاب میان خشکی و خیسی، بدون شک خشکی را برای این گیاه انتخاب کنید! سعی کنید همواره گیاه و ریشه آن را بررسی کنید و هر چیز مشکوک در گیاه یا ریشه‌های آن با یک متخصص گیاه مشورت کنید. اگر بخش مشکوکی در ریشه گیاه دیدید، بهتر است گیاه را بادقت از گلدان خود خارج کنید. سپس بخش‌های آسیب دیده ریشه را با یک قیچی تمیز جدا کرده و درختچه را در خاکی تمیز بکارید، اما از آنجایی که تعویض گلدان زرشک کار دشواری است، پیشنهاد می‌کنیم به‌خوبی از درخت زرشک خود نگهداری کنید تا مجبور به تعویض گلدان آن مگر در زمان اصلی آن، نباشید.

آیا زرشک گیاهی سمی است؟

بسیاری از انواع زرشک بی‌خطر هستند، بااین‌حال ممکن است زرشک شما سبب بروز آلرژی در حیوانات شده و عوارض گوارشی در پی داشته باشد. ازاین‌ر توصیه کلی ما این است که درخت زرشک خود را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

روش نگهداری درخت زرشک در فصل زمستان

حس کردن تفاوت فصل‌ها، نقش مهمی در روند رشد زرشک ایفا می‌کند. به عبارت دیگر، گیاه باید در فصول مختلف سال (به ویژه تابستان و زمستان) در شرایط محیطی مختلفی زندگی کند. این اتفاق به‌طور طبیعی در منازل و آپارتمان‌ها رخ نخواهد داد، زیرا دمای خانه باتوجه به تغییر فصل تنظیم شده و عموما حول 20 درجه سانتی‌گراد است و از آنجایی وارد شدن زرشک به دوران خفتگی برای رشد، گسترش، گلدهی و تقویت ریشه بسیار ضروری است و ثابت بودن دما مانع از ورود درخت زرشک به دوران خفتگی می‌شود. باید گیاه را به خفتگی ببرید. حال برای اینکه گیاه را به دوران خفتگی ببرید، باید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. گیاه را به اتاقی تاریک‌تر ببرید. مثل راهرو، انباری، اتاق زیر شیروانی یا هر نقطه دیگری که نور کمی دارد.
2. اگر مکان انتخابی با نور کم، دارای دمای پایین‌تری باشد بسیار بهتر خواهد بود. پس کم بودن نور و دما را همزمان اعمال کنید.

برای کاهش دمای محیط به دنبال محیطی با دمایی حدود 10 الی 15 درجه سانتی‌گراد و حدودا 12 الی 14 ساعت تاریکی باشید. سپس زرشک را برای 6 الی 8 هفته در این شرایط قرار دهید. اگه شرایط گفته شده فراهم نیست یک راه دیگر برای وارد کردن زرشک به دوران خفتگی، قرار دادن آن در خارج از خانه است. به‌این‌منظور می‌توانید گلدان درخت زرشک خود را را برای 2 ماه در بالکن یا تراس منزل قرار دهید. فقط توجه داشته باشید که گیاه باید از بادهای سرد درامان باشد. همچنین دراین‌باره گفتنی است که ریزش مقداری برگ در این دوران خفتگی درخت زرشک، طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.

روش نگهداری درخت زرشک در گلدان

اگر قصد نگهداری از درخت زرشک در گلدان را دارید، گلدان انتخابی شما باید دارای حفرات زهکشی متعددی در سطح زیرین خود بوده و با مخلوطی مناسب از خاک گلدان پر شود. حتی می‌توانید با اضافه کردن مقداری پومیس و پرلیت، زهکشی خاک را تقویت کنید.
با توجه به اندازه زرشک خود باید گلدانی را انتخاب کنید که بتواند حداقل تا 2 الی 3 سال آینده، میزبان خوبی برای گیاه باشد. پس گلدان‌های کوچک نمی‌توانند انتخاب درستی برای زرشکی با اندازه متوسط باشند. به عبارت دیگر، قطر گلدان انتخابی شما باید حدود 20 سانتی‌متر بزرگ‌تر از قطر ریشه زرشک شما باشد.
از آنجایی که زرشک در داخل خانه قرار می‌گیرد، بهتر است رنگی را برای آن انتخاب کنید که هارمونی خوبی با فضای داخلی ایجاد کند.

مختصری درباره میوه زرشک

بخش مهمی از انگیزه افراد برای پرورش زرشک، به میوه خوش طعم و رنگ آن مربوط می‌شود! سال‌هاست که این گیاه به‌دلیل وجود همین میوه کاشته شده و در سراسر جهان به شهرت رسیده است. میوه زرشک را می‌توانید به صورت خام، پخته و حتی در ترشی‌ها مصرف استفاده کنید. طعم زرشک اسیدی است و در ترکیب با سرکه، ترشی جذابی را ایجاد می‌کند. قطعا نیازی به توضیح بیشتر در مورد میوه زرشک نیست، زیرا ما ایرانیان تاریخچه طولانی در استفاده از زرشک داشته و با این میوه به‌خوبی آشنا هستیم. جالب است بدانید علاوه بر میوه‌ها، برگ‌های زرشک نیز خوراکی هستند؛ به‌طوری‌که می‌توانید برگ آن را خشک کرده و از آن یک دم‌نوش گیاهی با خواص درمانی بالا تهیه کنید.
نکته‌ مهمی که در مورد میوه و برگ درخت زرشک باید درنظر داشته باشید این است که میوه و برگ همه درختچه‌های زرشک خوراکی نیستند. حتی بعضی از آن‌ها دارای میوه‌هایی سمی بوده و می‌توانند سبب بروز واکنش‌های گوارشی شدیدی شوند. ازاین‌رو اگر قصد نگهداری از درخت زرشک به‌منظور بهره‌برداری از میوه آن را دارید یا در خانه‌تان درخت زرشک دارید و در مورد خوراکی بودن یا نبودن میوه و برگ آن مطلع نیستید، حتما قبل از مصرف برگ و میوه، با مشورت با یک متخصص گیاه از خوراکی بودن یا نبودن محصولات درختچه زرشک خود اطمینان حاصل کنید.

آشنایی با درخت ترنج و شرایط نگهداری آن

امروزه نگهداری از درختچه‌های زینتی مرکبات طرفداران زیادی پیدا کرده است. یکی از انواع محبوب این درختچه‌ها نیز درخت ترنج می‌باشد که ظاهری بسیار جذاب دارد و شما می‌توانید آن را در خانه پرورش دهید. البته برای اینکه بتوانید به درستی از این گیاه مراقبت کنید، در ابتدا باید روش نگهداری درخت ترنج را به خوبی بیاموزید. به این منظور نیز مقاله زیر را که توسط یکی از بهترین سایت‌های خرید آنلاین گل و گیاه تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

شناخت گیاه ترنج

ترنج، یکی از قدیمی‌ترین انواع لیمو در سراسر جهان است و به عقیده عده زیادی، مادر تمام لیموهای فعلی! این درخت، یک گیاه همیشه سبز چند ساله است و میوه‌های خوراکی تولید می‌کند. خوبی ترنج این است که می‌توانید آن را در شکل‌های بن‌سای، کوتوله و درختچه‌های تزئینی خریداری کرده و در منزل نگهداری کنید. ترنج در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری، مدیترانه‌ای و سایر مناطق گرم و مرطوب رشد می‌کند. برگ‌های آن سبز رنگ است و گل‌های سفید با پرچم‌های زرد (و گاهی بنفش) زیبایی آن را تکمیل می‌کنند. میوه ترنج عموما به صورت بیضی است و گاهی نیز شکل خاص و ویژه‌ای ندارد. ترنج از نظر رنگ دارای رنگ‌های مختلف و به رنگ‌های سبز، سبز-زرد و یا نارنجی است. این عضو از خانواده مرکبات پوستی خوراکی دارد، اما به‌دلیل طعم تلخ خود خیلی محبوب نیست، به‌همین‌دلیل پوست ترنج بیشتر در صنایع غذایی و تولید عطر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر قصد خرید یک درخت، درختچه یا بن سای از نوع مرکبات را دارید و در منطقه‌ای گرم و مرطوب زندگی می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم سراغ خرید ترنج رفته و برای یادگیری روش نگهداری ترنج نیز با این مطلب همراه باشید.

ویژگی‌های اصلی گیاه

• نام گیاه :Citron medica
• نام رایج :ترنج، دست بودا
• نوع گیاه: همیشه سبز برگ پهن
• نیازهای نوری :نور کامل خورشید
• نوع خاک :دارای زه کشی قوی، حاصل خیز
• Ph خاک :کمی اسیدی و دارای مقادیر بسیار کمی از نمک‌های محلول
• زمان گلدهی :تابستان و پاییز
• رنگ گل :گل سفید با پرچم‌های زرد رنگ
• مدت زمان لازم برای رسیدن میوه پس از کاشت گیاه: 2 الی 3 سال
• بومی منطقه :آسیا

شرایط نگهداری ترنج

در این قسمت با توضیح شرایط نگهداری گیاه ترنج، همراه شما خواهیم بود.

روش صحیح آبیاری

آبیاری صحیح و کافی، رمز داشتن یک ترنج زیبا با میوه‌های سالم است. در مورد آبیاری در طول نگهداری از ترنج توجه داشته باشید که در زمان تثبیت شدن گیاه در خاک یا به‌عبارتی همان سال اول، گیاه به آبیاری بیشتری نیاز دارد مثلا هفته‌ای یک الی دو بار، اما پس از اینکه ترنج به بلوغ رسید و گیاه توانایی‌های کافی را کسب کرد، مقاومت آن در برابر خشکی نیز افزایش یافته و می‌توانید میزان آبیاری را کاهش دهید. خاک ترنج شما باید در طول ماه‌های تابستان کمی مرطوب بماند، بخصوص برای ترنج‌های جوان، منتها باید مواظب باشید که خاک را غرقاب نکنید، زیرا اینکار منجر به پوسیدگی ریشه و بیماری‌های قارچی خواهد شد. برای مرطوب ماندن خاک اضافه کردن مقداری مالچ زینتی مثل سنگریزه یا خزه موثر است، چراکه می‌تواند سبب کاهش تبخیر آب شده و رطوبت کافی را در سطح خاک و اطراف ریشه حفظ کند.
باتوجه به نیازهای آبیاری گیاه ترنج بهترین روش برای تشخیص زمان صحیح آبیاری، چک کردن خاک قبل از آبیاری است! به این شکل که یک سیخ چوبی یا انگشت اشاره خود را در خاک گیاه فرو ببرید. اگر 3 سانتی‌متر رویی خاک خشک بود، ترنج خود را آبیاری کرده و اگر خشک نبود کمی بیشتر صبر کنید. یادتان چه ترنج را در گلدان کاشته باشید و چه در باغچه باید آن را سیراب کنید. نکته‌ای که در این باره باید به آن توجه داشته باشید نیز این است که اگر از ترنج در گلدان نگهداری می‌کنید باید آب خارج شده از گلدان ترنج خود را نیز دور ریخته و نگذارید داخل گلدان بماند، چراکه سبب مرطوب ماندن بیش از حد خاک و از بین رفتن ریشه گیاه خواهد شد.
به‌عنوان نکته پایانی در مورد آبیاری ترنج گلدانی در طول نگهداری از آن نیز گفتنی است که اگر نمی‌توانید به درستی میزان آب مورد نیاز گیاه را فراهم کنید، از آب دادن زیاد و نامنظم به آن پرهیز کنید، چراکه گیاهان گلدانی بیش از کم آبی، از آبیاری بیش‌ازحد از بین خواهند رفت. دلیل این موضوع نیز واضح است: گیاهان کاشته شده در گلدان بیشتر از همتایان خود در باغچه مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه و بیماری‌های قارچی هستند، به‌همین‌علت باید دقت لازم را در خصوص میزان آبیاری به خرج دهید. اهمیت این موضوع در فصل زمستان بیشتر می‌شود. بنابراین در طول فصول سرد سال در آبیاری دقت خیلی بیشتری به خرج داده و سعی کنید تا حد امکان و تاجایی که به گیاه آسیب نرسد خاک آن را بیشتر خشک نگه دارید.

میزان نور لازم برای ترنج

ترنج باید روزانه بین 8 الی 12 ساعت نور خورشید را دریافت کند. به‌این‌منظور کنار یک پنجره نورگیر جنوبی با گردش هوای خوب، مکانی عالی برای گلدان ترنج خواهد بود. اما اگر قصد دارید ترنج خود را در خارج از خانه پرورش دهید، مکانی را انتخاب کنید که گیاه را از بادهای شدید حفظ کند. اگر در منطقه شما، زمستان‌های بسیار سرد و یخبندان‌های شدید رخ می‌دهد، ترنج را در بخش جنوب شرقی خانه خود و در کنار یک دیوار محافظ بکارید.
در طول نگهداری از ترنج گلدانی خود درنظر داشته باشید در مواقعی که هوا بیش‌ازحد سرد می‌شود سریعا باید آن را به داخل منتقل کنید و هنگامی که تمامی نشانه‌های سرما از بین رفت، ترنج را به‌آرامی با فضای خارجی منزل آشنا کنید. برای این منظور، آن را برای چند روز در نقطه‌ای با سایه نسبی قرار دهید. سپس آن را به‌آرامی با نور کامل خورشید آشنا کنید. آرام انجام شدن این پروسه بسیار حائز اهمیت است، زیرا انتقال ناگهانی سبب وارد شدن شوک به گیاه شده و سوختن برگ‌ها را در پی خواهد داشت. یک نقطه نورانی با گردش هوای کافی برای ترنج بسیار ایده‌آل است. با این اوصاف، اگر در منزل خود پاسیو، بالکن و تراس دارید می‌توانید ترنج را در آنجا قرار دهید. برای بازگرداندن ترنج به داخل خانه، همین روند را ب‌صورت برعکس انجام دهید. یعنی نور را به مرور زمان کم کرده و سپس آن را به داخل خانه ببرید. یادتان باشد ترنج باید قبل از ظهور اولین نشانه‌های سرما به داخل بازگردد.

بهترین ترکیب خاک برای گیاه

ترنج در خاک گلدان معمولی رشد خوبی خواهد داشت، اما اگر به خاک گلدان مخصوص درختان مرکبات دسترسی دارید، از آن استفاده کنید. خاک ترنج بهتر است کمی اسیدی وph  آن بین 6 الی 7 باشد.
از موارد فوق گذشته ویژگی ضروری و بسیار مهم خاک مناسب برای نگهداری از ترنج، قوی بودن زهکشی آن است. خاک ترنج شما باید آب اضافی را به‌خوبی از خود عبور دهد تا ترنج دچار پوسیدگی ریشه و بیماری‌های ناشی از تجمع آب نشود. در طول نگهداری از ترنج از مالچ پاشی سنگین در اطراف آن خودداری کنید، زیرا سبب باقی ماندن رطوبت بیش‌ازحد در خاک خواهد شد. در صورت نیاز به مالچ پاشی کمی سنگریزه می‌تواند کافی و مفید باشد.

بهترین گلدان برای گیاه

یک گلدان مناسب برای نگهداری از ترنج باید دارای حفرات زهکشی متعدد بوده و اندازه آن نیز کمی بزرگ‌تر از توپ ریشه باشد. ضمن اینکه می‌توانید کف گلدان را نیز با یک لایه سنگ بپوشانید تا به گردش بهتر هوا کمک کند.

زمان و روش کود دادن به ترنج

در طول بهار و تابستان هر سه هفته یکبار ترنج خود را با استفاده از کود غنی از نیتروژن مخصوص مرکبات تقویت کنید. ضمن اینکه کودهای مخصوص گوجه و سبزیجات نیز می‌توانند تاثیر مشابهی برای ترنج داشته باشند. در پاییز و زمستان اما این میزان را به نصف برسانید و یادتان باشد که استفاده از کودهای متعادلNPK  ضمن تقویت گیاه برای داشتن رشدی سالم، تولید میوه را نیز تقویت می‌کند. بنابراین بهتر است برای کوددهی از کودهای متعادلNPK  استفاده کنید.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

ترنج نسبت به سرمای هوا بسیار حساس است و باید در بازه دمایی 18 الی 28 درجه سانتی‌گراد زندگی کند. حداقل دمای قابل تحمل برای ترنج 12 درجه سانتی‌گراد است و در طول نگهداری از آن باید را از قرار دادن آن در نزدیکی دستگاه‌های سرمایشی و جاهایی که تغییرات دمایی به‌خصوص کاهش دما زیاد است، خودداری کنید.
درخت ترنج در مناطق گرم و مرطوب بهترین رشد را خواهد داشت ازاین‌رو ترنج جز گیاهانی است که محیط نگهداری از آن مرطوب باشد. ترنج به رطوبت علاقمند است! بنابراین اگر محیط نگهداری از آن خشک است حتما با روش‌های مختلف، رطوبت محیط را برای آن افزایش دهید. برای مثال اگر هوای محیط خشک است، با اسپری کردن کمی آب به برگ‌ها می‌توانید کمبود رطوبت را جبران کنید؛ بخصوص در فصل زمستان؛ ضمن اینکه استفاده از دستگاه‌های مرطوب کننده هوا نیز مفید خواهد بود.
در طول نگهداری از ترنج علاوه‌بر پرهیز از قرار دادن ترنج در کنار دستگاه‌های سرمایشی، از قرار دادن آن در نزدیکی وسایل گرمایشی و درب و پنجره‎‌هایی که مدام باز و بسته می‌شوند و همچنین در نزدیکی فر نیز خودداری کنید.

روش هرس کردن درخت ترنج

انواع مختلف درخت مرکبات، الگوی رشد متفاوتی دارند. ترنج نیز از این قاعده مستثنی نیست و به‌این‌سادگی نمی‌توان یک قانون کلی برای هرس کردن آن ذکر کرد. ازاین‌رو باید با توجه به نحوه رشد گیاه خود، هرس کردن را برای آن بهینه کنید. هرس اصلی ترنج باید در پایان زمستان و اوایل بهار انجام شود. برای هرس کردن ترنج می‌توانید برای کنترل شکل درخت و تشویق گلدهی، برگ‌ها را جدا کنید. شاخه‌های مرده، شکسته و کم تراکم را نیز با کمک یک قیچی تیز ببرید. علاوه‌براین‌ها حذف پاجوش‌ها را نیز فراموش نکنید. هرس کردن درخت‌های جوان برای تشویق شاخه‌دهی و ساخت اسکلت سالم توسط گیاه، امری ضروری است.

چگونه ترنج را تکثیر کنیم؟

تکثیر ترنج از طریق قلمه زدن به‌راحتی انجام می‌شود. برای این کار به یک چاقوی استریل شده، خاک تازه و استرلیزه (خاک را کمی در ماکروفر قرار دهید تا استرلیزه شود)، ترکیبی که رطوبت را جذب کند مثل خاک پیت، الیاف نارگیل یا پیت ماس و هورمون ریشه‌زنی نیاز خواهید داشت.
برای شروع تکثیر ترنج یک قلمه را از ساقه سالم ترنج جدا کرده و چند روزی آن را در هوای آزاد قرار دهید. سپس قلمه از محل برش خود در هورمون ریشه زنی فرو کرده و آن را در خاکی با زهکشی عالی بکارید. خاک گلدان را با الیاف ترکیب کنید تا بهترین نتیجه حاصل شود. گلدان جدید را همواره مرطوب نگه داشته و آن را در مکان گرم و مرطوب قرار دهید. وقتی قلمه‌تان شروع به رشد تازه کرد و تکثیر موفقیت‌آمیز بود، می‌توانید آن را به مکانی جدید منتقل کنید. فقط یادتان باشد که بهترین زمان برای کاشت ترنج، بهار و تابستان است، پس برای کاشت آن بهتر است فقط در این زمان‌ها اقدام کنید.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های ترنج

ترنج نیز مثل سایر مرکبات مستعد ابتلا به شته، کنه تار عنکبوتی، شپشک آردی و شپشک معمولی است. از آنجایی که پیشگیری بهتر از درمان است باید همیشه گیاه را چک کرده و قبل از پیشرفت این آفات در گیاه، نشانه‌های اولیه را رصد کنید: زرد شدن، پیچ خوردگی، لوله شدن و ظهور لکه‌های غیرمعمول در گیاه و وجود زوائد چسبناک و شبکه تاری ابریشمی در بین شاخه‌ها از نشانه‌هایی هستند که نشان از بیماری و آفت در گیاه خواهند داشت.
به‌عنوان نکته آخر نیز گفتنی است که باوجود مراقبت و چک کردن دائمی گیاه اگر به هر دلیلی ترنج شما دچار آفت شد برای درمان آن از صابون‌های آفت‌کش/ حشره‌کش استفاده کرده یا از روغن‌های باغبانی و روغن چریش کمک بگیرید.

یادگیری شیوه نگهداری درخت موز و نکات مهم مربوط به آن

اگر به نگهداری از گیاهان بزرگ و پهن‌برگ در خانه خود علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم به این منظور درخت موز را خریداری فرمایید. این گیاه می‌تواند با برگ‌های کشیده و سبزرنگش، در خانه شما به زیبایی درخشیده و نگاه‌ها را به خود جلب کند. روش نگهداری درخت موز نیز زیاد سخت نیست و فقط باید نسبت به آبیاری آن توجه لازم را داشته باشید. اما اگر می‌خواهید درباره این گیاه و روش نگهداری آن بیشتر بدانید، مقاله زیر را که توسط بهترین سایت خرید آنلاین گل و گیاه تهیه شده است مطالعه فرمایید.

مقدمه

تقریبا صدها گونه مختلف از موز و پلانتین (موز پختنی) در سراسر جهان وجود دارد. با اینکه عموما از این گیاهان میوه‌دار به‌عنوان “درخت” یاد می‌شود، اما آن‌ها در واقع گیاهان برگ‌ریز بزرگی هستند که ساقه چوبی نداشته و به جای آن، تنه‌ای قائم، استوار و محکم دارند که برگ‌های بزرگ، دراز و سبزرنگ را در خود جای داده است. برگ‌های این گیاهان عموما به رنگ سبز روشن هستند و گل‌های جذاب آن نیز معمولا در بهار پدیدار می‌شوند و بستر را برای رشد میوه‌های کشیده سبز/ زرد فراهم می‌کنند. مهم نیست که اندازه حیاط/ بالکن شما چقدر است، حتما یک درخت موز مناسب برای جای‌گیری در محیط شما وجود دارد! همچنین، اگر میزان کافی نور فراهم باشد، درخت موز می‌تواند به‌خوبی به عنوان گیاهی آپارتمانی به ادامه حیات خود بپردازد. البته در این شرایط، میوه‌ای تولید نخواهد شد. نرخ رشد درخت موز عموما بالاست و باید در فصل بهار کاشته شود. اگر قصد خرید یک گیاه آپارتمانی زیبا و ارزشمند را دارید، درخت موز را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری درخت مورد نیز در ادامه با ما همراه باشید.

ویژگی‌های اصلی درخت موز

• نام رایج: درخت موز، درخت پلانتین
• نام گیاه شناسی :Musa spp
• خانواده :میوزیشی
• نوع گیاه :برگ ریز، چندساله
• اندازه گیاه بالغ:60 سانتی متر الی 9 متر ارتفاع، 30 سانتی متر الی 4.5 متر پهنا (اندازه این گیاه بسته به گونه آن متغیر است)
• نیازهای نوری :نور کامل خورشید
• نوع خاک :خاک رسی (لومی)، دارای زه کشی قوی
• Ph خاک: اسیدی
• زمان گلدهی :بهار
• رنگ گل: سفید، بنفش، نارنجی
• منطقه بومی :آسیا، آفریقا، استرالیا3

گونه‌های مختلف درخت موز

حدودا 70 گونه و حتی بیشتر برای درخت موز یافت شده است که گونه‌های بیشتر شناخته شده آن شامل موارد زیر می‌شوند:

• :Musa acuminata این گونه به ارتفاع 3.5 الی 6 متری می‌رسد و عموما به‌عنوان گیاهی زینتی کاشته می‌شود. برگ‌های این درخت موز، پارویی مانند است و می‌تواند تا 15 الی 20 سانتی‌متر رشد کند.
• Musa ornate: نام دیگر این گونه، موز گلدار است. این گونه از موز نیز کاربردی زینتی داشته و به علت ارزش زیباشناسی خود مورد استقبال قرار گرفته است. گفتنی است  Musa ornate میوه نیز می‌دهد، اما میوه کوچک آن معمولا خورده نمی‌شود
• Musa basjoo :این گونه را با نام موز ژاپنی نیز می‌شناسند. موز ژاپنی تا حد قابل قبولی در برابر سرما مقاوم است و به ارتفاع 1.8 الی 4.2 متر خواهد رسید.

مختصری درباره نگهداری گیاه

بیشتر گونه‌های درخت موز در مناطق گرم رشد می‌کنند، اما چند گونه نیز وجود دارد که در برابر سرما مقاوم هستند و می‌توانند در آب و هوای خنک نیز کاشته شوند. اگر قصد دارید درخت موز خود را در خارج از خانه بکارید، انتخاب مکان صحیح رمز موفقیت شما خواهد بود، به‌طوری‌که اگر این گیاه در مکانی مناسب کاشته شود، رسیدگی آن نیز به حداقل خواهد رسید. برای این‌منظور سعی کنید گیاه را در مکانی قرار دهید که در برابر بادهای سنگین در امان باشد، چون برگ‌های آن مستعد آسیب هستند. سپس با ترکیب کردن مقداری کمپوست با خاک، بستر رشد آن را آماده کنید. البته، دقت کنید که فضای کافی برای رشد عرضی و طولی درخت فراهم باشد.
در طول فصول رشد (بهار تا پاییز)، درخت موز تشنه آب است. به گونه‌ای که شاید لازم باشد برای مرطوب نگه داشتن خاک و پاسخ به نیازهای گیاه، به ویژه در ایام گرم سال هر روز آن را آبیاری کنید. از دیگر نیازهای موز در این فصول، نیاز به دریافت مداوم کود است. موز در اواخر تابستان شکل می‌گیرد. هنگامی که میوه سبز شد و ظاهر کاملی به خود گرفت، می‌توانید آن را از ساقه جدا کرده و در مکانی خشک و خنک قرار دهید تا کاملا رسیده شود.

شیوه نگهداری درخت موز

در این قسمت به توضیح شیوه نگهداری درخت موز خواهیم پرداخت.

میزان نور لازم برای گیاه

بیشتر گونه‌های این درخت موز ترجیح می‌دهند که در نور کامل خورشید زندگی کنند. یعنی در اغلب روزها، حداقل 6 ساعت زیر تابش مستقیم نور خورشید قرار بگیرند. بااین‌حال بعضی از انواع موز نیز هستند که به سرعت دچار سوختگی می‌شوند. در نتیجه در مورد نور مورد نیاز برای نگهداری از درخت موز باید بگوییم که بسته به گونه‌ای که تهیه می‌کنید باید نور مورد نیاز را فراهم کنید.

بهترین خاک برای درخت موز

گونه‌های درخت موز به‌طور طبیعی عاشق خاک‌های ارگانیک، غنی، دارای زهکشی مناسب و کمی اسیدی هستند، اما نمی‌توانند نمک‌های جمع شده در خاک را تحمل کنند.

روش صحیح آبیاری

در نگهداری از درخت موز باید درنظر داشته باشید که موز گیاهی گرمسیری است و در طبیعت اصلی خود در جنگل‌های بارانی زندگی می‌کند. بنابراین به مقدار زیادی از آب و رطوبت نیاز دارد. راهی مناسب برای تامین رطوبت کافی هوا، این است که تعدادی از این گیاه را در نزدیکی یکدیگر بکارید. بدین ترتیب، رطوبت برای مدت طولانی‌تری در برگ‌ها باقی خواهد ماند. درخت موز را به‌طور مداوم آبیاری کنید، به‌گونه‌ای که همه نقاط آن ضمن مرطوب بودن، غرقاب نشود. در طول نگهداری از درخت موز از آبیاری بیش‌ازحد خودداری کنید، چراکه سبب پوسیدگی ریشه‌ها خواهد شد. همچنین توجه داشته باشید که فصل سرما نیاز درخت موز به آب کمتر شده و باید میزان آبیاری را کم کنید. در این باره اگر در منطقه پرباران هستید، باید درنظر داشته باشید که بارش زمستانی نیاز گیاه را به آب برطرف خواهد کرد.
به‌عنوان نکته آخر در مورد آبیاری درخت موز نیز باید بگوییم همان‌طور که از آبیاری بیش‌ازحد باید جلوگیری کنید، از خشک شدن خاک در بین وعده‌های آبیاری نیز باید پرهیز کنید تا آسیبی به درخت شما نرسد.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

این گیاه در شرایط گرم و مرطوب رشد می‌کند، اما از سرما فراری است. حتی انواع قوی و مقاوم در برابر سرمای درخت موز نیز ترجیح می‌دهند که در بازه دمایی بین 23 الی 35 درجه سانتی‌گراد زندگی کنند. در طول نگهداری از درخت موز باید بدانید که هوای سرد و شرایط خشکی، می‌تواند سریعا گیاه را به سمت مرگ سوق دهد. در نتیجه باید حسابی مراقب این مورد باشید. موز به رطوبت بالا نیاز دارد، بنابراین اگر در منطقه‌ای خشک زندگی می‌کنید برای افزایش میزان رطوبت، می‌توانید به کمک یک اسپری آب به‌طور روزانه برگ‌ها را مرطوب کنید.

روش کود دادن به درخت موز

درخت موز عاشق کود است! بنابراین در طول فصول رشد، آن را به‌طور پیوسته با یک کود متعادل تقویت کنید. برای استفاده از کود، طبق دستورالعمل نوشته شده بر روی بسته‌بندی آن عمل کنید.
علاوه کوددهی در طول فصل رشد می‌توانید به‌طور سالیانه، مقداری کمپوست را با خاک گیاه ترکیب کنید تا مقدار مواد طبیعی آن افزایش یابد.

روش هرس کردن درخت

قبل از اینکه میوه درخت برسد، آن را هرس کنید تا فقط تنه اصلی باقی بماند. در ادامه بعد از اینکه گیاه برای مدت 6 الی 8 ماه رشد کرد، یک پاجوش را برای آن باقی بگذارید (پاجوش، جوانه‌ای کوچک در کنار پایه‌ی ساقه است). این گیاه ساقه اصلی خود را در فصل رشد بعدی جایگزین خواهد کرد. پس از جدا کردن میوه، تنه اصلی را حدود 70 سانتی متر کوتاه کنید. در طی چند هفته، باقی‌مانده ساقه را نیز جدا کرده و پاجوش ذکر شده را سالم رها کنید.

چگونه درخت موز را تکثیر کنیم؟

بهترین روش برای تکثیر این گیاه، تقسیم کردن است. برای تقسیم درخت موز به روش تقسیم کردن، پاجوش‌ها را  به وسیله یک بیل تیز از ریزوم (ریشه زیر زمینی افقی) جدا کنید. قبل از انجام این کار، صبر کنید تا پاجوش‌ها حداقل 90 سانتی‌متر رشد کرده و ریشه‌های خود را تشکیل دهند. بعد از اینکه پاجوش را از گیاه مادر جدا کردید، اجازه دهید سطح ریزوم برای یک الی چند روز خشک شود. در این هنگام، پاجوش برای کاشته شدن در خانه بعدی خود آماده خواهد شد.

شیوه نگهداری درخت موز در گلدان

درخت موز می‌تواند در گلدان نیز زندگی کند، اما برای داشتن یک رشد حداقلی باید در گلدانی با ظرفیت حداقل 50 لیتر کاشته شود. اگر قصد نگهداری از موز در گلدان را دارید پس از یافتن گلدانی با حجم کافی، از وجود حفرات زهکشی متعدد در سطح زیرین آن اطمینان حاصل کنید. یک خاک گلدان متخلخل و غنی و ارگانیک برای موز ایده‌آل است. ویژگی مثبت در خصوص کاشت درخت موز در گلدان این است که می‌توانید در فصول سرد و بادهای شدید، گیاه را به داخل خانه منتقل کنید. درخت موزی که در گلدان کاشته شده است، به آبیاری و کوددهی بیشتری نیاز خواهد داشت؛ زیرا در مقایسه با موزی که در زمین کاشته شده است، سریعتر منابع خود را مصرف می‌کند. اگرچه چنین درختی معمولا به نهایت اندازه خود نرسیده و میوه‌ای نیز تولید نمی‌کند، اما همین زیبایی برگ‌های آن کافی است تا برای نگهداری در داخل منزل انتخاب شود. معمولا هر 3 سال یکبار باید درخت موز را تقسیم کرده و گلدان آن را عوض کنید. برای انجام این کار، باید پاجوش‌ها را از گیاه مادر جدا کرده و طبق چیزی که در بخش قبلی گفتیم پیش بروید.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی درخت

درخت موز نیز مثل بیشتر گیاهان و درختان مستعد حمله آفات است، این آفات به شرح زیر هستند:

• شته: این آفت سبب لوله‌ای و پژمرده شدن برگ‌ها می‌شود. همچنین می‌تواند سایر بیماری‌ها را به گیاه منتقل کند، بیماری‌هایی که ممکن است تمامی میوه‌های تولید شده را از بین ببرند.
• سوسکچه سیاه غوره: اگر متوجه حضور حشرات ژله‌ای مانند و ترشح‌کننده در سطح گیاه شدید، شاید سوسکچه سیاه‌غوره به موز شما حمله کرده باشد. این آفت را می‌توانید با کمک حشره‌کش‌ها از بین ببرید.
• کرم لوله‌ای: این مورد، رایج‌ترین آفت درخت موز است و می‌تواند گیاه و میوه آن را دچار پوسیدگی کند.
• حشرات مکنده شیره: شپشک آردی و کنه تار عنکبوتی قرمز از چنین حشراتی هستند.
• سوسک زخم کننده: Scarring beetle این آفت به دسته‌های میوه گیاه حمله کرده و خوشبختانه با حشره‌کش از بین می‌رود. بنابراین در صورت مشاهده آن‌ها می‌توانید آن‌ها را از بین ببرید.
• تریپس/ ریشک بال :این آفت، سبب زنگ‌زدگی و جدا شدن پوست میوه گیاه می‌شود.

اما بعد از آفات نوبت به بیماری‌هایی که در طول نگهداری از درخت موز با این گیاه با آن دست و پنجه نرم خواهد کرد می‌رسد. دراین‌باره باید بگوییم که بیماری‌های متعددی درخت موز را تهدید می‌کنند، اما این بیماری‌ها عموما در ابعاد کاشت صنعتی موزها رخ می‌دهند و با قارچ‌کش‌ و حشره‌کش صنعتی نیز از بین می‌روند. برای درخت موز آپارتمانی باید مواظب پوسیدگی ریشه، بیماری لکه برگی، پژمردگی و سفیدک سطحی باشید.

سوالات رایج درباره نگهداری درخت موز

1. آیا این گیاه روش نگهداری آسانی دارد؟

یک درخت موز برای زنده ماندن در داخل خانه، به شرایط متعادلی نیاز دارد. فراهم کردن مقدار زیادی از آب و نور، کمک می‌کند تا گیاه شما رشد بهتری داشته باشد.

2. آیا درخت موز گیاه مناسبی برای نگهداری در خانه است؟

بله. درخت موز می‌تواند یک گیاه آپارتمانی بسیار عالی باشد، به شرط آنکه از او انتظار تولید میوه در داخل خانه را نداشته باشید! برای تولید میوه، گیاه باید در شرایط گرمسیری و خارج از خانه زندگی کند.

چگونه یک درخت لیمو را در خانه پرورش دهیم؟

پرورش دادن یک درخت لیمو در خانه و تماشای شکوفه‌ها و سپس میوه‌های زیبایش، رویای جذابی است که می‌توانید آن را برای خود به واقعیت تبدیل کنید. شما با خرید یک درخت لیموی گلدانی و نگهداری آن در خانه، می‌توانید از منظره زیبایی که به وجود می‌آورد و نیز لیمو‌های خوشمزه‌اش بهره ببرید. اما برای نگهداری آن، باید در ابتدا با روش نگهداری درخت لیمو به طور کامل آشنا شوید. به این منظور نیز می‌توانید مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی تهران تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

مقدمه

برای افراد ساکن در مناطق گرمسیر، داشتن لیموهای خانگی و تازه چیده شده اتفاق عجیبی نیست، اما اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی می‌کنید یا به علت کم بودن فضای کافی برای کاشت درخت، نمی‌توانید از یک درخت لیموی زیبا نگهداری کنید؛ ناامید نباشید! کاشت درختچه‌های لیمو در گلدان، یکی از بهترین روش‌ها برای داشتن لیموهای خوش‌طعم است. البته که علاوه بر لیمو، می‌توانید انواع دیگری از مرکبات را نیز در گلدان کاشته و پروش بدهید. خلاصه به‌لطف گلدان‌های زیبا، دیگر کمبود فضا و نداشتن باغچه مانعی برایتان نخواهد بود! اگر قصد نگهداری از درخت لیمو درخانه را داشته، اما روش نگهداری درخت لیمو را نمی‌دانید، در ادامه با این مطلب همراه شده و ادامه مطلب را از دست ندهید.

ویژگی‌های اصلی درخت لیمو

• نام علمی: Citrus limon
• نام رایج : درخت لیمو
• نوع گیاه: برگ پهن همیشه سبز
• نیاز نوری :نور کامل خورشید
• نوع خاک: خاک غنی و بارور- دارای زه کشی عالی
• Ph خاک: کمی اسیدی و دارای مقادیر بسیار کمی از نمک‌های حلال
• زمان گلدهی: بهار
• رنگ گل: سفید
• بومی منطقه: آسیا
• سمی بودن: برای سگ‌ها و گربه‌ها مقداری سمی است.

مختصری درباره نگهداری درخت لیموی گلدانی

در نظر داشته باشید که لیموی گلدانی به‌اندازه درخت لیمو رشد نخواهد کرد. ازاین‌رو نباید انتظار رشد زیاد و دادن میوه‌های فراوان را از آن داشته باشید. بین‌گونه‌های مختلف لیمو گونه کوتوله درخت لیمو، بهترین انتخاب برای کاشت در گلدان خواهد بود. البته انواع دیگر هم برای کاشت در گلدان مناسب‌اند که شامل موارد زیر می‌شود:

• Meyer dwarf
• Lisbon
• Ponderosa dwarf

آشنایی کامل با درخت لیمو

درخت لیمو با شکوفه‌ها و عطر شیرینش، هر رهگذری را مست می‌کند. البته که برگ‌های درخشان و براق لیمو را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. برای داشتن این همه زیبایی و طراوت کافی است یک گلدان لیمو تهیه کنید تا در تمام طول سال، از ظاهر و میوه‌های آن شگفت‌زده شوید.
لیمو، بومی آسیاست! البته ریشه اصلی آن نامشخص است؛ شاید این نعمت خوش طعم برخاسته از منطقه پنجاب پاکستان و هند است یا شاید هم به مناطق شرقی هیمالیا در جنوب چین و شمال میانمار تعلق دارد. مردم چین، حدود 500 سال قبل از میلاد این میوه را می‌شناختند و طبق شواهد، حدود 1000 الی 1200 سال پس از میلاد مسیح آن را به اروپا معرفی کردند. در داستان‌ها می‌خوانیم که کاپیتان کوک در سال 1788، لیمو را به استرالیا برده است! به هر حال ما عاشق آن هستیم و امروز می‌خواهیم آن را به داخل خانه‌هایمان نیز ببریم.

شرایط نگهداری درخت لیموی کاشته شده در گلدان

فارغ از اینکه چقدر به لیموی گلدانی خود توجه می‌کنید، عموما کاشتن گیاه در گلدان به حساسیت بیشتری نیاز دارد. بنابراین، باید به خوبی از گیاه نگهداری کرده و تغییرات آن را زیر نظر داشته باشید.

روش آب‌دهی

در طول نگهداری از درخت لیمو درنظر داشته باشید که لیموی گلدانی در مقایسه با لیموی کاشته شده در خاک، خیلی سریع‌تر خشک می‌شود و در فصل تابستان، آبیاری مداوم برای آن بسیار حیاتی است. البته آبیاری مداوم به‌معنای غرقاب کردن خاک نیست و منظور از آن آبیاری به‌موقع است. ضمن اینکه می‌توانید با فرا رسیدن فصل زمستان، میزان آبیاری را نیز کاهش دهید.
برای آبیاری درخت لیمو هر زمان که خاک خشک بود، به لیمو آب بدهید. بهتر است رطوبت 5 سانتی‌متر رویی خاک را با کمک انگشت خود چک کنید و سپس گیاه را آبیاری کنید. هرگز اجازه ندهید که گلدان کاملا خشک شود. مواظب باشید که گیاه را غرقاب نکنید؛ آب نباید از بالای گلدان بیرون بریزد. لیمو را دور از هرگونه دستگاه سرمایشی/ گرمایشی قرار دهید؛ زیرا این دستگاه‌ها خاک گیاه را سریع‌تر خشک می‌کنند. در طول فصول رشد، می‌توانید هر چند وقت یکبار به گیاه کود مخصوص مرکبات اضافه کنید، این کار میوه‌دهی گیاه را تقویت می‌کند. فراموش نکنید که کود هرگز نباید روی خاکی خشک ریخته شود. چراکه باعث سوختگی ریشه خواهد شد. پس برای جلوگیری از سوختن ریشه، ابتدا گیاه را به‌خوبی آبیاری کرده و سپس به سراغ کودها بروید. می‌توانید کود را در آب حل کرده و آن را ضمن آبیاری نیز به گیاه اضافه کنید.

میزان نور لازم برای گیاه

جهت افزایش حداکثری میزان رشد و تبدیل شکوفه‌های لیمو به میوه، گیاه آپارتمانی شما باید نور خورشید را روزانه حداقل به مقدار 8 ساعت دریافت کند. هر چه میزان نور دریافتی بیشتر باشد، نتیجه نیز بهتر خواهد بود. می‌توانید از لامپ‌های کمکی هم استفاده کرده و نیازهای نوری لیمو را به‌خوبی برآورده کنید.
برای تامین مورد نیاز درخت لیمو بهتر است گلدان لیمو را در نزدیکی یک پنجره نورگیر جنوبی یا جنوب شرقی قرار دهید. فراموش نکنید که نور طبیعی در تمام طول سال با توجه به فصل تغییر کرده و باطبیعت گیاهان هماهنگ است. پس بدون نگرانی به خورشید اعتماد کنید.

بهترین ترکیب خاک برای لیمو

خاک مناسب برای نگهداری از درخت لیمو خاک گلدان مخصوص نخل‌ها یا مرکبات مناسب است. این نوع خاک قادر است تا ضمن حفظ رطوبت کافی، از غرقاب شدن ریشه گیاه جلوگیری کند. بنابراین ریشه بیش‌ازحد خیس یا خشک نخواهد شد.

زمان و روش کود دادن به درخت

کوددهی به درخت لیمو در طول نگهداری از آن رمز داشتن لیمویی سالم است. یک کود 5-5-10 مخصوص مرکبات می‌تواند انتخابی مناسب جهت کوددهی به درخت لیمو شما باشد. ضمن اینکه هرچه درختچه لیمو بیشتر رشد کند، نیاز آن به کود نیز افزایش خواهد یافت. درنتیجه بهتر است طبق دستورالعمل ذکر شده روی بسته‌بندی کود عمل کرده و مقدار صحیح را با توجه به اندازه گیاه و گلدان آن برآورد کنید.
در مورد سیکل کوددهی به درخت لیمو درنظر داشته باشید که هر 4-3 ماه یکبار کوددهی کافی خواهد بود. در فصل پاییز و زمستان نیز، این مقدار را کاهش دهید. فراموش نکنید که کود باید هنگام مرطوب بودن خاک به آن افزوده شود تا به ریشه آسیبی وارد نشده و دچار سوختگی نشود.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

بهترین دما برای درخت لیموی گلدانی، حوالی 18 درجه سانتی‌گراد است. خوشبختانه چنین دمایی در اغلب منازل برقرار است و نیازی به برقرار شرایط دمایی ویژه برای نگهداری از درخت لیمو نیست. نکته‌ای که در نگهداری از درخت لیمو باید درنظر داشته باشید این است که لیمو نمی‌تواند دستگاه‌های سرمایشی/ گرمایشی را تحمل کند، بنابراین آن را دور از کولر و شومینه و … قرار دهید.
در طول ماه‌های گرم سال، می‌توانید لیمو را به خارج از خانه منتقل کنید. در فصل بهار، پس از سپری شدن آخرین سرمای زمستانی، لیمو را به‌تدریج با محیط خارج از خانه آشنا کنید. در این حالت درخت شما نور بیشتری دریافت کرده و با تولید میوه‌های درخشان، از شما تشکر می‌کند! قبل از پاییزی شدن هوا نیز گیاه را به داخل خانه بیاورید. به‌طور کلی دراین‌باره دقت کنید که چنین تغییراتی باید به‌صورت تدریجی برای لیمو اتفاق بیافتد؛ یعنی باید آن را کم کم با نور و هوای بیرون خانه آشنا کنید، چراکه تغییر ناگهانی نور و دما منجر به شوک و ریزش لیموها خواهد شد.
از دما گذشته در مورد رطوبت باید بگوییم که لیمو، عاشق رطوبت است، بخصوص در روزهای گرم تابستانی! بنابراین حتما برای آن رطوبت کافی تامین کنید. اینکار را می‌توانید با کمک یک اسپری آب انجام داده و هر روز آن را مرطوب کنید یا اینکه گلدان را روی یک سینی حاوی آب و سنگریزه نیز قرار دهید تا رطوبت مورد نیاز آن تامین شود. فقط اگر از روش دوم استفاده می‌کنید باید دراین‌باره درنظر داشته باشید که سطح آب نباید از ارتفاع سنگریزه‌ها بالاتر باشد که آب با کف گلدان در تماس باشد، چراکه باعث نفوذ آب به خاک و پوسیدگی ریشه درخت لیمو خواهد شد.به‌عنوان نکته آخر در مورد رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از درخت لیمو نیز درنظر داشته باشید که در پاییز و زمستان، هوا خشک می‌شود. پس بهتر است رطوبت هوای اطراف لیمو را کمی افزایش دهید.

روش هرس کردن درخت لیمو

برای لیمو هرس کردن یک الزام نیست، اما پیشنهاد ما این است که هرس را در برنامه خود داشته باشید؛ چون لیموی گلدانی سریع رشد کرده و بیش‌ازحد بزرگ می‌شود. اغلب گونه‌های لیموی گلدانی فاقد تیغ هستند، اما بعید نیست که چند تیغ تیز برای زخمی کردن دست شما کمین کرده باشند! در نتیجه بهتر است هنگام هرس کردن لیمو، از یک دستکش ضخیم استفاده کنید.
برای هرس کردن درخت لیمو از یک قیچی تیز و تمیز کمک گرفته و تمامی جوانه‌‌ها را تا بیشتر یا کمتر از نصف طول خود کوتاه کنید. سطح خاک را نیز تمیز و خلوت نگه دارید. ساقه‌های پیر و مرده را از گیاه جدا کرده و داخل شاخه‌ها را نیز سبک کنید. این کار کمک می‌کند تا فشار کمتری به مرکز گیاه وارد شود. معمولا لازم است این کار را چندین بار در سال انجام دهید تا در نهایت، گیاهی زیبا و مرتب داشته باشید.

زمان و روش عوض کردن خاک و گلدان گیاه

لیموی گلدانی نمی‌تواند مثل درخت لیموی کاشته شده در باغچه، عناصر مورد نیاز خود را پیوسته از خاک دریافت کند. پس خاک و گلدان، تنها منابع آن برای تامین عناصر ضروری هستند. با این تفاسیر، تعویض خاک و گلدان در طول نگهداری از درخت لیمو اقدامی حیاتی برای آن به‌شمار می‌رود.
به‌این‌منظور هر 2 الی 3 سال یکبار، خاک لیمو را عوض کنید. خاک مخصوص مرکبات برای این گیاه عالی است، اما اگر نتوانستید این خاک را تهیه کنید، می‌توانید از همان خاک گلدان معمولی نیز استفاده کنید. وجود حفرات زهکشی متعدد در زیر گلدان بسیار مهم است، پس این موضوع را بررسی کنید و در صورت لزوم، با کمک دریل چند حفره جدید در آن ایجاد کنید. برای ایجاد زهکشی عالی نیز، ابتدا یک لایه کوچک از سنگریزه در زیر گلدان بریزید و خاک را روی آن اضافه کنید. همچنین همیشه چندسانتی متر رویی گلدان را برای آبیاری خالی بگذارید.
نکته بعدی، انتخاب صحیح گلدان است. اگر گیاه شما اندازه متوسطی دارد، سراغ گلدان‌های بسیار بزرگ نروید. این گلدان‌ها با جای دادن حجم اضافی خاک در خود، سبب می‌شوند تا گیاه نتواند آب را به درستی دریافت کرده و به سبب آن نتواند نیازهای خود را نیز به‌درستی ابراز کند. برای اغلب لیموهای جوان، گلدان 25 سانتی‌متری مناسب خواهد بود. در ادامه نگهداری نیز هرچه لیموی شما در طول سال‌ها رشد بیشتری کرد، از گلدان‌های بزرگ‌تری استفاده کنید.
موقع انتخاب گلدان باید درنظر داشته باشید درخت لیمو نسبت به جنس گلدان حساس نیست و می‌تواند در همه گلدان‌ها رشد خوبی داشته باشد. مثل سایر مرکبات، لیمو نیز به خنک بودن ریشه‌هایش علاقمند است. پس از انتخاب گلدانی به رنگ سیاه و سایر رنگ‌های تیره خودداری کنید. چنین رنگ‌هایی نور خورشید را جذب کرده و گیاه و ریشه‌هایش را بیش‌ازحد گرم می‌کنند.
در طول نگهداری از درخت لیمو استفاده از زیر گلدانی را فراموش نکنید. همچنین اگر می‌توانید درخت خود را در گلدان‌های متحرک بکارید، زیرا لیمو پس از گذشت مدتی بسیار سنگین شده و جابه‌جایی آن کمی دشوار خواهد بود.

زمان برداشت کردن لیمو

موسم برداشت لیمو معمولا از آبان تا فروردین است. در این ایام، سرمای زمستانی رخ خواهد داد. ازاین‌رو بهترین راه برای اطمینان از داشتن لیموهایی سالم و خوش طعم، این است که درختچه خود را از یخ زدگی حفظ کرده و خاک آن را همواره مرطوب نگهدارید. در بعضی مناطق شکل‌گیری میوه لیمو از بهار آغاز شده و در طول زمستان بالغ می‌شود.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی درخت

معمولا آفات به لیموی آپارتمانی حمله نمی‌کنند، اما به‌هرحال گرمای تابستان و رطوبت برگ‌ها، همیشه مکان جذابی برای آفات خواهند بود! پس بعید نیست که گاهی شاهد حشرات ریزی در سطح گیاه خود باشید. شپشک، یکی از این آفات است. این حشره، کلنی‌های سفیدرنگی در سطح برگ ایجاد می‌کند. حشره دیگر شته است که سبب لوله‌ای شدن و ریزش برگ‌ها خواهد شد. بعد از شپشک و شته ریشک بال، از دیگر حشرات ناخوانده لیمو است. این حشره، لکه‌های سفید- نقره‌ای را در سطح برگ پدیدار می‌کند، اما در هر حالت، میوه لیمو هنوز قابل خوردن خواهد بود، حتی اگر ظاهر آن کمی تغییر کرده باشد.
اگر این آفات به درخت لیمو شما حمله کرد برای از بین بردن آن‌ها، می‌توانید از حشره کش‌ها یا ترکیب آب و صابون استفاده کرده و برگ‌ها را کاملا به این محلول‌ها آغشته کنید.