درختچهها
انواعی از گیاهان آپارتمانی هستند که گونههای مختلف و متنوعی دارند و در هر مکانی
قرار بگیرند، زیبایی آنجا را چندین برابر خواهند کرد. ما نیز در ادامه این
مطلب به معرفی محبوبترین درختچههای آپارتمانی پرداختهایم تا شما هم به خوبی با
آنها آشنا شده و در صورت دلخواه تعدادی از آنها را برای خود خریداری فرمایید. پس
تا انتها همراه ما باشید.
مقدمه
نگهداشتن درختچههای کوچک و زیبا در داخل خانه میتواند چهرهای متفاوت به محیط بدهد. این گیاهان میتوانند مرکز ثقل طراحی داخل خانه شما باشند و حال و هوای اتاق را تغییر دهند. درختچههای کوچک همچنین میتوانند یک عنصر ساختاری در داخل خانه باشند و البته به تمیزی هوای داخل خانه نیز کمک کنند. اگر قصد آوردن یک درختچه از درختچه های آپارتمانی به داخل خانه را دارید با ادامه این مطلب همراه شده و با درختچه های آپارتمانی محبوب برای نگهداری در خانه آشنا شوید. در این مطلب به معرفی 20 درختچه خانگی خواهیم پرداخت و مختصری نیز در مورد روش نگهداری هر کدام برایتان خواهیم گفت تا کمی نیز با روش نگهداری آنها بیشتر آشنا شده و بسته به شرایط خانهتان درختچه مناسب را خریداری کنید.
شناخت محبوبترین درختچههای آپارتمانی
1. گیاه فیکوس لیراتا
این گیاه در زیستگاه اصلی خود در دل جنگل رشد میکند و همانطور که احتمالا متوجه شدهاید، محیط نگهداری از آن باید مرطوب باشد. بنابراین اگر قصد نگهداری از فیکوس لیراتا را دارید لازم است محل نگهداری آن ضمن داشتن سایر شرایط مورد نیاز برای نگهداری از این گیاه، رطوبت کافی نیز داشته باشد. برای مثال اگر یک سرویس بهداشتی نورگیر دارید میتوانید این گیاه را در آنجا قرار دهید. البته که اگر هال خانه شما نور و رطوبت مناسبی دارد و سوز سرما به آن نمیرسد هم میتوانید این درختچه را در آنجا نگهداری کنید. این گیاه از هوای بیرون نیز لذت میبرد، درنتیجه اگر خانه شما دارای بالکن یا پاسیو است، فیکوس لیراتا خود را در خرداد ماه در بالکن یا پاسیو نگهداری کنید.
شرایط نگهداری فیکوس لیراتا
2. انواع درختچههای مرکبات
استشمام عطر شیرین شکوفههای پرتقال با لیمو میتواند از هر اسپری خوشبو کنندهای در داخل خانه بهتر و لذت بیشتری داشته باشد. از بین تمام درختچههای خانگی، این مرکبات هستند که بیشترین نیازهای مراقبتی را دارند. آنها از هرچیزی که برای نگهداری از یک گیاه لازم است مثل آب، نور، رطوبت و کوددهی، بیشترین را میخواهند. همچنین بهتر است برای نگهداری از آنها یک دستگاه بخور نیز داشته باشید تا بتوانید رطوبت مورد نیاز آن را فراهم کنید. ضمن اینکه هر زمان که توانستید نیز آنها را به بیرون از خانه منتقل کنید.
شرایط نگهداری درختچههای مرکبات
3. گیاه فیکوس بنجامین
این درختچه از درختچه های آپارتمانی بهخاطر برگهای زیبا و سبزش محبوب شده است. اگر قصد نگهداری از این درختچه آپارتمانی را دارید و اتاق شما نور زیادی دارد، نباید دیگر نگران مشکل شایع در فیکوس بنجامین، یعنی ریزش برگها باشید. اتاقی با قاب پنجره بزرگ یا پنجرهای جنوبی که بتواند نور مورد نیاز این گیاه را تامین کند برای این درختچه عالی است. فیکوس بنجامین را باید در خاکی با زهکشی خوب بکارید و زمانی که چند سانتیمتر بالایی خاک گیاه خشک شد دوباره به آن آب بدهید.
شرایط نگهداری فیکوس بنجامین
4. گیاه فیکوس الاستیکا
اگر بین درختچه های آپارتمانی بهدنبال درختچهای با برگهای بزرگ، سبز رنگ و درخشانی میگردید که مثل چرم باشد باید به سراغ فیکوس الاستیکا بروید. درختچهای اهل هندوستان که مثل هر گیاه گرمسیری دیگر به دمایی متوسط، محیطی مرطوب و گردش هوای خوب نیاز دارد. اگر میخواهید برگهای گیاه شما همیشه زیبا باشد بهتر است که ماهی یکبار آنها را با پارچهای تمیز، پاک کنید. در طول فصل رشد گیاه نیز میتوانید هر دو هفته یکبار به آن کود بدهید تا برگها به حداکثر اندازه خود برسند.
شرایط نگهداری فیکوس الاستیکا
5. درختچه موز
اگر از طرفداران گیاهان پهن برگ و بزرگ هستید تنها گیاهی که باید دنبالش باشید، درخت موز است. برخی از گونههای درخت موز میتوانند میوه بدهند، اما برخی دیگر مثل موسا میوهای ندارند. اگر قصد آوردن این گیاه را دارید بهتر است سراغ گونههای پاکوتاه آن بروید تا بتوانید از نظر اندازه آن را بهراحتی مدیریت کنید. یک نور فیلتر شده و کوددهی معمولی باعث میشود این درختچه بتواند بهسرعت به حداکثر توانایی خود برسد.
شرایط نگهداری درختچه موز
6. گیاه کاج مطبق
از این درختچه زیبا گاهی بهعنوان درخت کریسمس نیز استفاده میشود و یکی از زیباترین درختچه های خانگی است. این گیاه میتواند در تمام سال درون خانه باشد و زیبایی خود را به رخ بکشد. چیزی که درباره کاج مطبق باید بدانید این است که این گیاه میتواند تا 30 متر رشد کند و هیچ نوع پاکوتاهی از این گیاه وجود ندارد. زمانی که این گیاه در داخل خانه باشد هر سال حدود 60 سانتیمتر رشد میکند. در واقع شما چند سال وقت دارید تا گیاه را در داخل نگهداری کنید و بعد از آن دیگر فضای کافی در خانهتان وجود نخواهد داشت و باید آن را به بیرون از خانه منتقل کنید.
شرایط نگهداری کاج مطبق
7. گیاه شفلرا
این درختچه زیبا از درختچه های آپارتمانی با برگهای درخشانی که دارد یکی از بهترین انتخابها برای خانههای کم نوری است که نور مستقیم زیادی دریافت نمیکنند. این گیاه نیاز به مراقبت کمی دارد اما برای برخی آفات مثل شتهها یا شپشکها بسیار جذاب است. شفلرا از محیط مرطوب خوشش میآید، اما نباید اجازه دهید این مرطوب بودن تبدیل به خیسی بیشازحد شود.
شرایط نگهداری شفلرا
8. گیاه یوکا
این درختچه زیبا میتواند به هر خانه جلوهای زیبایی بدهد. یوکا یک تنه قوی و محکم دارد که برگهای چرمی شکل آن از بالا رشد میکنند. اگر میخواهید یک گلدان زیبا با ظاهری زیبا داشته باشید میتوانید 3 یوکا را با اندازههای مختلف در یک گلدان بکارید.
شرایط نگهداری یوکا
9. گیاه یشم
در
این لیست از درختچه های خانگی آسانترین گیاه برای نگهداری و گیاهی که کمترین
نیازها و مراقبت را طلب میکند، یشم است. این درختچه مناسب کسانی که است که میخواهند
تازه نگهداری از گیاهان خانگی شروع کنند یا زمان زیادی برای مراقبت از گیاهان
ندارند.
برگها و ساقههای ساکولنت شکل این گیاه زیبایی خاصی دارند. این گیاه حتی میتواند
بهعنوان یک بونسای نیز نگهداری شود. گیاه یشم هر چند هفته یکبار آب میخواهد و
به یک پنجره نورگیر نیز نیاز دارد. خرید گیاه یشم انتخابی مناسب برای
منزل یا محل کار شماست.
شرایط نگهداری گیاه یشم
10. درخت پول
تنه
باریک درخت پول باعث میشود که این گیاه به دور خودش بپیچد و یکی از خاصترین
درختچه های آپارتمانی باشد. این گرهها با رشد گیاه ادامه پیدا میکنند و هرچقدر
گیاه بالغتر شود تنه گرهای آن چوبیتر و محکمتر خواهد شد.
درخت پول به آب زیادی نیاز ندارد و در صورتی که مدت زیادی در آب بماند دچار پوسیدگی
ریشه خواهد شد. بنابراین در طول نگهداری از پول چینی باید به این نکته توجه داشته
و بههیچوجه بیشازحد به آن آب ندهید.
شرایط نگهداری درخت پول
11. گیاه نخل بانو
یکی از نخلهای محبوب برای نگهداری در داخل خانه که توانایی تحمل شرایط نوری کم را دارد نخل بانو است. این درختچه سرعت رشد کمی دارد، بههمینخاطر نباید نگران فراهم کردن فضای کافی برای رشد و اشغال فضای آن باشید. برگهای بادبزنی شکل و درخشان این گیاه حس و حال جنگلهای گرمسیری را زنده میکند. بهتر است این گیاه را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید زیرا نور مستقیم میتواند برگهای این درختچه را بسوزاند.
شرایط نگهداری نخل بانو
12. درخت اژدها
درخت اژدها برگهای شمشیری سبز رنگ درخشانی دارد که لبههای آن قرمز است و میتواند زیبایی را به خانه شما بیاورد. این گیاه بسیار سرسخت است و درعینحال نگهداری از آن آسان است. رشد این گیاه آهسته است و بهراحتی میتواند در گلدان زندگی کند. در طول نگهداری از این گیاه آن را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید زیرا نور زیاد میتواند باعث سوختگی برگهای آن شود. ضمن اینکه آبیاری زیاد نیز میتواند باعث قهوهای شدن لبه برگهای آن شود.
شرایط نگهداری درخت اژدها
13. گیاه شامادورا الگانس
این گیاه توانایی تحمل نور کم را دارد و میتواند در داخل خانهای کوچک زندگی کند. همچنین این درختچه زیبا میتواند با برگهای زیبا و سبزش، حس و حال جنگلهای بارانی را به خانه بیاورد. شامادورا نیاز به کوددهی زیادی ندارد و یک یا دوبار در کل فصل رویش به کودی ضعیف و سبک نیاز دارد.
شرایط نگهداری گیاه شامادورا الگانس
14. گیاه نخل پرشکوه
این درختچه زیبا معمولا بهعنوان یک گیاه خانگی فروخته میشود. برگهای سبز، بزرگ و چشمگیر نخل پرشکوه بهصورت چندتایی روی یک ساقه رشد میکنند. سرعت رشد این گیاه در داخل خانه آهسته است و هر سال حدود 30 سانتیمتر رشد میکند. نکتهای که در مورد نخل پر شکوه وجود دارد این است که این گیاه درباره شرایط نگهداریاش کمی وسواس دارد و ترجیح میدهد در محیطی گرم و مرطوب زندگی کند.
شرایط نگهداری نخل پرشکوه
15. درخت ساقه ذرتی
درخت ساقه ذرتی (دراسنا بلالی) یک یا چند ساقه نازک دارد و روی ساقههای خود میرویاند. این گیاه بسیار مناسب نگهداری در داخل خانه است زیرا قد بلندی دارند و فضای زیادی را در سطح زمین اشغال نمیکند. درخت ساقه ذرتی درختچهای سرسخت است و چیزی که بیشتر از همه به آن اهمیت میدهد، وجود رطوبت کافی در محیط است. خرید دراسنا به دلیل نگهداری آسان برای منزل و محل کار مناسب است.
شرایط نگهداری درخت ساقه ذرتی
16. گیاه نخل پروانه
نخل پروانه معمولا از جمله درختچه های آپارتمانی است که بهعنوان گیاهی خانگی نیز شناخته شده و یک گیاه گرمسیری است. این درختچه توپی رشد کرده و ساقههای زیادی دارد که شبیه به بامبو هستند، تاجایی که حتی گاهی به آن نخل بامبو هم گفته میشود. نخل پروانه رشد آهستهای دارد و در کنار یک پنجره نورگیر بهخوبی زنده میماند. برای نگهداری از نخل پروانه بهتر است آن را در محیطی مرطوب نگه دارید، چراکه هوای خشک میتواند لبه برگهای آن را قهوهای کند.
شرایط نگهداری نخل پروانه
117. گیاه پورنج
پورنج معمولا در داخل خانه و گلدان رشد خوبی دارد و اگر شرایط خوب باشد حتی میتواند میوه نیز بدهد. این درختچه از درختچه های خانگی برگهایی متراکم، درخشان و به رنگ سبز تیره دارد و حتی اگر میوه هم ندهد به اندازه کافی زیبایی دارد. در طول نگهداری از پورنج اگر میخواهید رشد خوبی داشته باشد باید برای آن نور زیادی فراهم کنید. ضمن اینکه این گیاه از خاک خیس خوشش نمیآید و ترجیح میدهد در خاکی با زهکشی خوب و گلدانی که سوراخهای زهکشی دارد زندگی کند. بنابراین حتما به این نکته نیز توجه داشته باشید.
شرایط نگهداری پورنج
18. گیاه برگ بو
برگهای بیضی شکل گیاه برگ بو در آشپزی استفاده میشود و استفاده خوراکی دارد. نگهداری از این گیاه تقریبا ساده است و به زحمت زیادی نخواهید افتاد. برگ بو سرعت رشد کمی داشته و میانه خوبی با هرس کردن دارد. بنابراین بهراحتی میتوانید انداره آن را کنترل کنید تا در گلدان زندگی کند. برای نگهداری از برگ بو در داخل گلدان بهتر است گلدانی انتخاب کنید که هماندازه ریشه گیاه باشد. در طول نگهداری از آن نیز از آب دادن زیاد به آن خودداری کنید.
شرایط نگهداری برگ بو
19. گیاه گواوا
گواوا درختچه یا درخت کوچکی است که در مناطق گرمسیری میروید، اما اگر بتوانید شراط نگهداری آن را فراهم کنید، میتوانید در داخل خانه نیز از آن نگهداری کنید. در طول نگهداری از گواوا باید به آن نور، گرما و رطوبت فراوان بدهید و در فصلهای گرم آن را به بیرون از خانه منتقل کنید تا نور دلخواهش را بگیرد. گواوا میتواند یک یا چند تنه داشته باشد و ممکن است در داخل خانه گلدهی یا میوهدهی نداشته باشد، اما برگهای بزرگ و سبز رنگش زیبایی را به خانه شما خواهد آورد.
شرایط نگهداری گواوا
20. گیاه نخل لیندا
از آنجایی که این گیاه رشد آهسته و طول عمر زیادی دارد یکی گیاهان و درختچه های محبوب خانگی است. ممکن است سالها طول بکشد تا لیندا به یک متر برسد و همین مساله این درختچه را تبدیل به گیاهی محبوب برای محیطهای کوچکتر تبدیل کرده و حتی میتوان آن را روی میز نیز نگهداری کرد. برگهای سبز و ربان شکل این گیاه مثل دستهای مو از ساقههای گیاه آویزان شده و فوقالعاده زیبا هستند. در مورد لیندا این نکته را در نظر داشته باشید که این گیاه هر چهقدر نور دریافت کند بیشتر لذت میبرد و بعد از 1 الی 2 هفته به آبیاری مجدد نیاز پیدا میکند.
شرایط نگهداری نخل لیندا
بونسای درواقع یک نمونه
کوچک شده و مینیاتوری از درختان موجود در طبیعت است که میتوان از آن به عنوان گیاه
آپارتمانی در خانه نگهداری کرد. اما اگر شما هم قصد خرید بونسای را برای خود دارید، در ابتدا باید با شیوه نگهداری و هرس کردن بونسای به طور کامل آشنا شوید. بنابراین
پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را مطالعه فرموده تا همه اطلاعات لازم درباره بونسای و نگهداری از آن را
یاد بگیرید.
مقدمه
اگر دنبال خرید درختچه های
آپارتمانی هستید، قطعا بونسای یک انتخاب عالی است. منتها پیشنهاد ما این است که
نگهداری از بونسای را با بونسایهایی شروع کنید که زیاد به مراقبت نیاز ندارند،
برای مثال بونسای جنسینگ. سپس در کنار آن میتوانید به مطالعه در مورد روش نگهداری
از انواع بونسای پرداخته و در صورت تمایل اقدام به خرید بونسای های دیگر کنید.
باتوجه به محبوبیت بالای بونسای در این مقاله قصد داریم هر آنچه در مورد بونسای و
نگهداری از آن باید بدانید را به شما بگوییم. ناگفته نماند حرف و نکتهی یادگرفتنی
در مورد بونسای زیاد است و سعی ما بر این بوده که به زبان ساده، نیازهای اولیهی بونسای
را برای شما بگوییم.
شناخت بونسای
بونسای
گروهی از گیاهان را شامل میشود که جز گیاهان آپارتمانی خاص و درختانی مینیاتوری
هستند که بهشکلی خاص دیزاین شده است. بهعبارت دیگر بونسای ها درواقع همان گیاهان
عادی هستند که با یک روش خاص ریشهها و ساقههایشان کوتاه شده و در گلدانی ظرف
مانند کاشته میشوند. سپس برای اینکه شکل خاصی به خودش بگیرد، آن را به روش خاص
هرس کرده یا دورساقههایش را سیمپیچی میکنند.
خواستگاه بونسای از چین و ژاپن است و آنها قرنها در درست کردن بونسای فعالیت
داشتهاند. خیلیها معتقدند که هنر درستکردن بونسای روشی آرام بخش برای جسم و ذهن
است و میتواند به کمکردن استرسها کمک کند.
در نگهداری از بونسای
آبیاری آن خیلی مهم است و هرگز نباید آن را فراموش کنید. به عبارت دیگر بونسای
نباید تشنه بماند مخصوصا اگر زیر نور مستقیم آفتاب و در هوای آزاد قرار دارد. در مورد
زمان آبیاری نیز باید بگوییم که زمان دقیق آبیاری هر بونسای متفاوت است و بستگی به
شرایط محیطی، جنس خاک و نیاز گیاه دارد. برای تشخیص زمان آبیاری ابتدا از میزان
نیاز بونسای خود به آبیاری اطلاعات کافی کسب کرده و سپس هر بار برای آبیاری، میزان
خشکی خاک را بررسی کنید و ببینید آیا بونسای شما به آبیاری نیاز دارد یا نه.
اگر بعد از بررسی متوجه شدید، بونسای شما نیاز به آبیاری دارد، یکی از روشهای مناسب
این است که بهآرامی آب را در گلدان بریزید تا همهی سطح خاک گلدان را بپوشاند و
خاک گلدان را جابهجا نکند. آبیاری به این شکل باید باید تا زمانی ادامه پیدا کند
که آب اضافی از سوراخهای زیر گلدان بیرون بیاید.
علاوهبر روش اول، روش دیگر این است که هرزمانی که سطح خاک بونسای خشک شد، گلدان بونسای
را در ظرف بزرگی پر از آب بگذارید، بهطوریکه تمام سطح گلدان را بپوشاند و به
گیاه نرسد. بعد از گذشت مدتی وقتی که حبابهای هوا تمام شد، یعنی گلدان به اندازهی
کافی آب جذب کرده است و میتوانید آن را از آب خارج کنید.
در طول نگهداری از بونسای
رطوبت هوا برای حفظ سلامتی آن، مخصوصا در فصل زمستان بسیار مهم است. بهاینمنظور یکی
از روشهای خوب جهت تامین رطوبت بونسای، استفاده از جزیره است. جزیره را خودتان
بهراحتی میتوانید درست کنید.
برای درست کردن جریزه در یک سینی یا ظرف کمعمقی که بزرگتر از اندازه بونسای است،
یک یا چند لایه سنگ کوچک بریزید، بهطوریکه تمامی سطح سینی را بپوشاند. حالا روی
آن آب بریزید. جزیره شما آماده است؛ کافیست گلدان بونسای را روی آن بگذارید. این
آب کمکم بخار میشود و رطوبت هوای اطراف بونسای را حفظ میکند. در این باره حتما
یادتان باشد که باید به مقداری آب بریزید که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد، در
این صورت آب باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن بونسای شما خواهد شد.
نور مناسب
یکی
از مشکلات اساسی نگهداری بونسای در منزل، فراهم کردن نور کافی برای آن است. میزان
نور دریافتی در داخل خانه، به میزان قابل توجهی کمتر از محیط بیرونی است؛ در واقع
نور داخل خانه (وبه طور کلی فضاهای بسته) برای اکثر گونههای بونسای بسیار کم است.
نور ناکافی مانع رشد گیاه
شده و با متوقف کردن رشد برگها، هرس کردن را نیز به تاخیر میاندازد.
اما خوشبختانه امروزه اکثر بونسای
هایی که در فروشگاههای عمومی عرضه میشوند، به صورت بهینه برای نگهداری در داخل
آپارتمانها پیوند زده شده اند و در نتیجه نور کم و یا مصنوعی را نیز میپذیرند.
کم بودن بیش از حد نور خورشید،
بلافاصله به مرگ گیاه منجر نمیشود؛ اما رشد گیاه آنقدر کم میشود تا در مرور زمان
گیاه را به سمت نابودی بکشاند.
برای جلوگیری از چنین وضعیتی،
بونسای خود را در نزدیکی یک پنجره نورگیر جنوبی قرار دهید.نقطهای را برای آن
انتخاب کنید که در طول روز همواره روشن باشد. میتوانید از نور لامپهای فلوئورسنت
نیز کمک بگیرید. استفاده از این لامپها ضمن تقویت اثر نور خورشید، نگهداری از بونسای
را در داخل منزل آسانتر میکند. میتوانید از لامپهای بسیار پرنور نیز استفاده
کنید. اگر به دلیل سرما/گرمای وارده از پنجره گیاه را از نور خورشید دور کنید،
برای جبران کمبود نور از این لامپها کمک بگیرید.
بهترین مکان برای نگهداری بونسای
یکی
دیگر از مواردی که در نگهداری از بونسای باید به آن توجه داشته باشید محل نگهداری
از آن است. بونسایها معمولا به ۴ تا ۶ ساعت نور خورشید در طول روز نیاز دارد.
برای بعضی از آنها اگر این مدت زمان بیشتر هم باشد، بهتر است. ازاینرو بونسای
را در جایی بگذارید که نور مستقیم خورشید را بهطور کامل دریافت کند؛ مثلا نزدیک
پنجره یا در فضای باز؛ البته اگر شرایط مناسب است.
اگر قصد نگهداری از بونسای در داخل منزل را دارید، بهترین محل برای نگهداری از بونسای
پنجرهی رو به جنوب و بعد از آن پنجره رو به غرب یا شرق است. ناگفته نماند میتوانید
بونسای خود را در نزدیکی پنجرهی شمالی هم قرار دهید، اما احتمالا بونسای شما برای
رشد به نور مصنوعی نیاز خواهید داشت.
اگر شبها دمای هوا کمتر از ۴ درجه نمیشود، میتوانید بونسای را در تراس، پاسیو
یا حیاط بگذارید. در این حالت، بهتر است بونسای در جایی باشد که نور خورشید
صبحگاهی را دریافت کند و هنگام عصر در سایه باشد، اما اگر دمای هوا در فضای باز در
شب به زیر ۴ درجه رسید، وقت آن رسیده که بونسای را داخل خانه بیاورید.
روش هرس کردن بونسای
قبل
از هر چیز باید بگوییم که هرس کردن بونسای یک کار تخصصی است، بنابراین اگر مهارت
کافی در این زمینه ندارید، حتما هرس کردن را به دست یک متخصص بسپارید، چراکه در
غیراینصورت ممکن است، درختچه زیبای خود را به کلی از دست بدهید.
از نکته یاد شده که بگذریم، هرس کردن یکی از موارد در نگهداری از بونسای و جز یکی
از جالبترین کارهایی که میتوانید با بونسایتان انجام دهید. هرچه قدر در مورد هنر آراستن بونسای بیشتر بدانید، بیشتر خواهید
فهمید که بونسای میتواند
تا چه اندازه اشکال متفاوت و زیبا داشته باشد.
هرس کردن بونسای یک هنر است که نیاز به ظرافت و خلاقیت دارد و نتیجهی نهایی آن
فوق العاده خواهد بود. هرس کردن بونسای علاوه بر ظرافت و خلاقیت، به دقت و تمرکز
نیز نیاز دارد و فعالیتی آرامبخش بهحساب میآید. هدف از هرس کردن بونسای، شکل
دادن به آن یا حفظ شکل قبلیاش است. بهعلاوه اینکه هرس کردن شاخههای بالایی گیاه
باعث رشد شاخههای اطراف گیاه و پرشدن آن نیز خواهد شد.
برای هرس کردن بونسای حتما از قیچیهای استریل شده و مخصوص هرس بونسای استفاده
کنید و هرگز از قیچیهای معمولی استفاده نکنید. همچنین لازم نیست همهی جوانههای
جدید را بچینید. ابتدا شاخ و برگهای خشک گیاه را بچینید. برگها را هم از نزدیکترین نقطه به محل اتصالشان به ساقه ببرید. سپس تصمیم
بگیرید که برای مرتب کردن ظاهر گیاه، میخواهید کدام شاخهها را حذف کنید. این کار
کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. به همین دلیل است که نگهداری از بونسای کاری خلاقانه
است!
خاک نیز یکی دیگر از موارد اساسی و مهم در نگهداری از بونسای است. بونسای به خاکی نیاز دارد که سه ویژگی مهم را داشته باشد:
خوشبختانه این روزها خاک مخصوص بونسای در بازار موجود است و به راحتی میتوانید از آن استفاده کنید. این خاکها شامل آکاداما (خرده سفال)، پومیس و سنگ گدازه هستند.
جواب این سوال بله است. اگر
میخواهید بونسای شما برای همیشه سالم و زیبا بماند، باید به آن کود بدهید. دلیل
اصلی این موضوع این است که بونسای در مقدار کمی خاک رشد میکند، پس لازم است بهصورت
مرتب به آن کود بدهید.
در طول نگهداری از بونسای بهمنظور کوددهی به آن، در فصل رشد یعنی اوایل بهار تا
اواسط پاییز ماهی یکبار به خاک بونسای کود اضافه کنید. در مورد کود مناسب برای بونسای
نیز باید بگوییم تقریبا هر نوع کود عمومی مخصوص گیاهان برای بونسای مناسب است.
برای کوددهی به بونسای پیشنهاد ما این است که کود را به اندازه نصف میزان غلظت
تعیینشده استفاده کنید. مثلا اگر قرار است بهازای هر قاشق کود یک لیتر آب اضافه
کنید، شما میزان آب را دو برابر یعنی دو لیتر درنظر بگیرید.
بونسایها اصولا زمانی که ریشهشان همه گلدان را پر کند زمان عوض کردن گلدانشان فرا رسیده است. اگر بونسای شما در چنین شرایطی قرار دارد، باید گلدان آن را بزرگتر کرده و مقداری خاک مناسب نیز به آن اضافه کنید. فقط نکتهای که دراین باره باید به آن توجه کنید این است که گلدان بونسای را در وسط تابستان یعنی مرداد ماه عوض کنید. در مورد عوض کردن خاک بونسای نیز باید بگوییم، خاک بونسای شما زمانی باید عوض شود که خاک آن ضعیف شده باشد. امروزه خاک مخصوص بونسای در بازار موجود است و به راحتی میتوانید از آن استفاده کنید. این خاکها شامل آکاداما (خرده سفال)، پومیس و سنگ گدازه هستند.
بهعنوان حرف آخر در مورد
نگهداری از بونسای گفتنی است که اگر میخواهید به بهترین شکل از بونسای خود
نگهداری کنید، اطلاعاتتان را در مورد بونسای زیاد کنید. راههای زیادی برای
افزایش اطلاعاتتان در مورد نگهداری از بونسای وجود دارد. مثلا میتوانید پرورشدهندگان
بونسای را در اینترنت پیدا کنید و مطالب بلاگ و شبکههای اجتماعی آن را مطالعه
کنید یا سراغ فروشندگان گل و گیاه نظیر رفته و در بلاگ یا شبکههای اجتماعی آنها
که معمولا اطلاعات مربوط به گل و گیاهان آپارتمانی را بهطور تخصصی ارائه میدهند
عضو شوید. بیشک بین اطلاعاتی که ارائه میدهند در مورد بونسای نیز اطلاعات مفید
دستگیر شما خواهد شد.
فراموش نکنید با استفاده از اینترنت، کلی نکته و اطلاعات مفید در مورد نگهداری از بونسای
به دست خواهید آورد. بااینحال اگر زیاد اهل اینترنت و وب گردی نیستید یک راه دیگر
این است که، در کارگاههای پرورش یا دیزاین بونسای شرکت کنید و از نزدیک با روشها و تکنیکهای نگهداری و دیزاین
بونسای آشنا شوید.
بونسای هدیهای عالی برای همکاران و عزیزانتان است و همراه با خودش زیبایی، آرامش
و شگفتی میآورد. اگر از آن به درستی نگهداری کنید، به راحتی چندینسال در کنارتان
خواهد ماند. از آنجایی که بونسای یک موجود زنده و مینیاتوری است، هرچه قدر
رسیدگی به آن بیشتر شود، زیبایی و جذابیتش هم بیشتر خواهد شد.
اگر
به پرورش انواع درختان و درختچهها در خانه خود علاقه دارید، درخت زرشک نیز
میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد. زیرا این درخت زیبایی و ماندگاری زیادی دارد
و نگهداری از آن نیز بسیار آسان است. حال اگر دوست دارید با درخت زرشک و روش نگهداری آن به
خوبی آشنا شوید، با ما همراه شده و مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی آنلاین تهران
تهیه شده است مطالعه فرمایید.
مقدمه
به عنوان درختچهای رنگارنگ، بیدردسر و مقاوم، زرشک میتواند انتخاب بسیار خوبی برای باغچهها و حتی کاشتن در گلدان باشد. اگر دوست دارید حصاری خوش رنگ دور منزل خود ایجاد کنید، ما نگهداری از درخت رزشک را به شما پیشنهاد میکنیم. معمولا وقتی صحبت از زرشک میشود، همه به درختچهای در مناطق گرمسیری فکر میکنند، اما خبر خوش این است که این گیاه زیبا میتواند رشد خوبی در گلدان نیز داشته باشد و میوه خوش طعم خود را در دل یک گلدان پلاستیکی نیز به بار بنشاند. بنابراین اگر دنبال خرید گل و گیاه خاص برای خانهتان هستید، درخت زرشک را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری از آن نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب همه آنچه درباره نگهداری از درخت زرشک باید بدانید را به شما خواهیم گفت.
ویژگیهای اصلی گیاه زرشک
شناخت بیشتر گیاه زرشک
حدود 400 گونه مختلف از زرشک وجود دارد. بعضی برگریز هستند و بعضی دیگر همیشه سبز. برگ تعدادی از آنها سبز است و تعدادی دیگر دارای برگهایی زرد و قرمز و حتی بنفش هستند. اغلب گونههای زرشک، بومی شرق آسیا هستند و باقی به شمال یا جنوب آمریکا تعلق دارند. پرندهها هم عاشق زرشک هستند! زیرا تیغهای این درختچه پرندهها را از حمله شکارچیان در امان نگه میدارد. گاهی دانه این گیاه نیز توسط پرندگان خورده میشود، این اتفاق عموما در اواخر زمستان رخ میدهد. هنگامی که ذخایر غذایی آنها به پایان رسیده و بیصبرانه منتظر رسیدن فصل بهار هستند.
شیوه آبیاری زرشک را میتوان به سه بازه زمانی متفاوت تقسیم کرد:
1. بلافاصله پس از کاشت درخت در خاک
اگر در مرحله کاشت درخت رزشک در خاک هستید، باید بلافاصله پس از کاشت، خاک را به خوبی آبیاری کنید؛ به گونهای که توپ ریشه کاملا خیس شود. برای تقویت گیاه، میتوانید مخلوط محرک ریشه زنی را نیز در آب حل کرده و در همین هنگام به گیاه اضافه کنید. این کار ضمن کاهش شوک ناشی از کاشت، زرشک را برای داشتن رشدی بیشتر و برگهایی چشمنوازتر ترغیب میکند. اگر قصد دارید زرشک را در دوران خفتگی (فصل زمستان) بکارید، فراموش نکنید که به آبیاری بسیار کمتری نیاز خواهد داشت. بنابراین، مواظب باشید تا آن را در زمستان غرقاب نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که در سال نخست کاشته شدن و نگهداری از درخت زرشک ، خاک آن را بهاندازه کافی آبیاری کنید، چراکه در این ایام، ریشه در حال شکلگیری و گسترش است و به آب نیاز دارد. البته که نباید آبیاری کافی را با آبیاری بیشازاندازه و غرقاب کردن خاک اشتباه بگیرید.
یک درختچه زرشک کاشته شده در خاک باغچه، نباید بهطور روزانه آبیاری شود؛ با توجه به این مسئله مهم در نگهداری از درخت زرشک ، اگر در آبیاری افراط کنید، خاک کاملا خیس شده و پوسیدگی ریشه در انتظار درخت زرشک نوپای شما خواهد بود. برای تامین درست و بهاندازه نیازهای آبی درخت زرشک خود، اگر در منطقهای بارانی زندگی میکنید، آب باران میتواند بهخوبی پاسخگوی نیازهای آبی درخت شما باشد، در غیراینصورت، باید دست بهکار شده و با بررسی خاک و میزان خشکی آن نسبت به آبیاری گیاه اقدام کنید! در مورد زرشکهای گلدانی نیز همینطور است. آبیاری درخت زرشک باید به گونهای باشد که ریشه و خاک اطراف آن، همواره مرطوب باقی بمانند. علاوهبر آبیاری بهموقع و درست، مالچ پاشی نیز میتواند با حفظ رطوبت در خاک به این موضوع کمک کند.
- نکتهای درباره آبیاری درخت زرشک:
بهخاطر داشته باشید که آبیاری عمقی در دفعات کمتر و صبر برای خشک شدن خاک، از ریختن کمی آب بهصورت روزانه روی خاک گیاه بسیار موثرتر خواهد بود. اهمیت این موضوع برای درختچههایی که در فصل زمستان کاشته شدهاند، حتی بیشتر است. در این فصل، گیاه در حال رشد فعال نیست و تبخیر نیز بسیار آرامتر صورت میگیرد. ازاینرو، احتمال غرقاب کردن زرشک در این فصل بیشتر است. درنتیجه صبر کنید تا خاک خشک شود و پس از خشک شدن خاک گیاه را آبیاری عمیق کنید. این قانون مختص زرشک نیست، بلکه در مورد اغلب گیاهان دیگر نیز صادق است.
3. سالهای بعد از استقرار درخت در خاک
گیاه
زرشک پس از استقرار در خاک، توانایی فوقالعادهای در برابر تحمل خشکی پیدا میکند
و تنها در ایام بسیار داغ تابستانی است که مجبور میشوید آبیاری را در دفعات
بیشتری انجام دهید؛ در غیر اینصورت، آبیاری متعادل برای زرشک کافی خواهد بود. پس
از استقرار در خاک بد نیست اگر خاک در بین دفعات آبیاری کمی خشک شود. با اینکه این
گیاه در برابر خشکی مقاوم است، اما بهتر است مدت طولانی در معرض تشنگی قرار نگیرد.
اگر شاهد ریزش یا پژمردگی برگهای زرشک بودید، آن را حسابی آبیاری کنید! اگر هم
زرشک خود را در گلدان نگهداری میکنیدحتی بد نیست که گلدان را در سینک پر از آب
قرار دهید.
در طول نگهداری از درخت زرشک آبیاری باید در ساعات نخستین روز انجام شود. اگر بعد
از یک روز پرمشغله به خانه آمدهاید و هنگام صرف شام به یاد آبیاری گیاهان خود
افتادید، دست نگه دارید! زرشک نیز مثل سایر گیاهان باید در روشنایی روز آب دریافت
کند تا فرصت کافی برای جذب آن داشته باشد. گفتنی است تبخیر میزان اضافی آب توسط
نور خورشید، از بروز بسیاری از بیماریهای قارچی جلوگیری خواهد کرد.
زرشک حساسیتی نسبت به نوع
خاک خود ندارد و غنی و سبک بودن خاک، شرایط بهتری را برای رشد این گیاه فراهم میکند.
اصلیترین نیاز زرشک در مورد خاک، عالی بودن زهکشی آن است. خاک زرشک باید بتواند
آب اضافی را بهخوبی از خود عبور دهد، زیرا برای درخت زرشک نیز مثل سایر گیاهان
زینتی دیگر، خاکی همواره خیس زمینهساز ابتلای گیاه به بیماریهای بسیار خطرناکی
خواهد بود.
در مورد زرشک گلدانی نیز
مهمترین مناسب بودن زهکشی خاک است. خاک باید زهکشی را بهخوبی انجام دهد، زیرا
زرشک از زندگی در خاکی مرطوب (نه خیس) استقبال میکند!
اگر زرشک را در گلدان میکارید، خاکی شنی- رسی برای آن تهیه کنید. خاک گلدان باید
مرطوب و
PH آن در محدوده بازی تا
خنثی باشد.
برای نگهداری از درخت زرشک
در گلدان از یک زیر گلدانی مناسب استفاده کرده و یک لایه نازک از سنگریزه داخل
زیرگلدانی بریزید و گلدان را روی آن قرار دهید. این سنگریزهها به جذب بیشتر آبهای
اضافی کمک کرده و همزمان رطوبت محیط را نیز افزایش میدهند. فقط تنها نکتهای که
باید درنظر داشته باشید این است که حتما زیرگلدانی را از هرگونه آب اضافی خالی
کنید، چراکه گلدان زرشک نباید در تماس با آب قرار بگیرد.
اگر قصد نگهداری از درخت زرشک در باغچه را دارید، احتمالا هنگام کاشت زرشک در خاک
باغچه، دچار تردید شده و نتوانید مکان مناسبی برای آن پیدا کنید. البته تنها شما
نیستید که به این بزنگاه رسیدهاید! بهطور لی کاشت گیاه و درختچه در باغچه، میتواند
ما را با چالشهایی در مورد خاک و محل مناسب رروبرو کند.
برای حل این مشکل اگر نوع خاک باغچه خود را میدانید که دیگر جای نگرانی نیست،
زیرا به ویژگیهای آن آگاهید و با برقرار کردن تعادلی مناسب میان میزان آبیاری و
مقدار کوددهی، میتوانید زرشک را در شرایط خوبی نگه دارید، اما اگر هنوز در مورد
زهکشی خاک باغچه مطمئن نیستید، وقت آن است که با راه حل گُلسِتان ادامه کار را
پیش ببرید؛
راه حل ما به شما انجام آزمون سنجش زهکشی خاک است. اگرچه ممکن است این سنجش طولانی
و پرزحمت به نظر برسد، اما شک نکنید ارزشش را دارد؛ برای سنجش زهکشی خاک باغچه، یک
چاله مربعی شکل با ضلع حدودا 30 سانتیمتر حفر در نقطهای که قرار است درخت را
آنجا بکارید، حفر کنید. چاله را با آب پر کرده و اجازه دهید آب آن کاملا در زمین
نفوذ کند. پس از نفوذ کامل آب در زمین، مجدد آن را پر از آب کنید. اما این بار،
زمان را سنجیده و چک کنید چند ساعت طول میکشد تا حفره خالی شود. اگر زهکشی خاک
عالی باشد، هر یک ساعت حدود 2.5 سانتیمتر
از سطح آب پایین خواهد رفت. اگر کاهش سریعتر اتفاق افتاد، نشانگر خاکی متخلخل و
شنی مانند است، در این شرایط نیز هنوز اوضاع خوب است، اما سرعت کم بدش میتواند
هشداری برای نامناسب بودن زهکشی باشد. در این حالت، باید زهکشی خاک آن نقطه را
تقویت کرده یا نقطه دیگری را برای کاشت و نگهداری از درخت زرشک خود انتخاب کنید.
بهترین رشد درختچه زرشک در نور کامل خورشید صورت میگیرد، بااینحال این درخت میتواند مقداری سایه را نیز تحمل کند. در طول نگهداری از درخت زرشک ، دریافت روزانه حداقل 7 ساعت نور خورشید، برای داشتن برگهای متراکم و رنگی درخشان، ضروری است. برای تامین نور مورد نیاز درخت زرشک خود، بهتر است هنگام کاشت گیاه، نقطهای نورگیر در جهت جنوبی یا غربی را انتخاب کنید.
زرشک نیاز زیادی به کود ندارد، اما به هر حال از دریافت آن لذت برده و رشدی بهتر را تجربه خواهد کرد. بهترین زمان برای کوددهی این درختچه، اواخر زمستان تا اوایل بهار است. از آنجایی که زرشک یک درختچه است، طبیعی است که برای کوددهی آن باید به سراغ کودهای مخصوص درخت و درختچه بروید. سپس دستورالعمل نوشته شده روی کود را با دقت مطالعه کرده و طبق میزان توصیه شده پیش بروید. فراموش نکنید که کود همواره باید به گیاهی با خاک مرطوب اضافه شود تا ریشهها گیاه دچار سوختی نشوند. همچنین یادتان باشد که اگر زرشک را در خاکی غنی کاشتهاید یا برای تقویت زهکشی خاک از کمپوست و سایر مواد طبیعی استفاده کردهاید، میتوانید از کود دادن به زرشک صرف نظر کنید. حتی میتوانید تنها زمانی به این گیاه کود بدهید که احساس کردید رشد آن کاهش یافته یا نیاز به تقویت شدن دارد.
گیاه زرشک بومی مناطق نیمه
گرمسیری جهان است. این درختچه در برابر سرمای زمستانی مقاوم بوده و نیازی نیست در
این فصل، نگران آن باشید. حتی اگر گلدان آن را در خارج از خانه قرار دادهاید، میتوانید
اجازه دهید تا فصل زمستان را در خارج از خانه سپری کند! فقط تنها مسئلهای که در
این باره باید به آن توجه داشته باشید این است که گیاه را در برابر بادهای شدید
حفظ کنید.
از دما گذشته نوبت به رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از درخت زرشک میرسد. دراینباره
باید بگوییم که این درخت زیبا و خوش رنگ، حساسیت زیادی نسبت به میزان رطوبت هوا از
خود نشان نمیدهد و سختگیر نیست، تنها نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید
این است که زرشک نمیتواند رطوبت بسیار بالای هوا و زندگی در مناطق دریایی را تحمل
کند.
به طور کلی، هرس کردن نیازی
ضروری برای زرشک به حساب نمیآید. این موضوع، تا حد زیادی به سلیقه شما و همچنین
نوع زرشک کاشته شده بستگی دارد. اگر دوست
دارید درختچه شما همواره ظاهری مرتب، متراکم و خوش فرم داشته باشد، میتوانید آن
را در شکل و اندازه دلخواه خود هرس کنید. البته که در طول نگهداری از درخت زرشک
جدا کردن بخشهای مرده، آسیب دیده یا بیمار گیاه یک کار ضروری است و این جنس هرس
باید حتما انجام شود. نکتهای که در مورد هرس کردن درخت زرشک باید به آن توجه
داشته باشید این است که حتما از دستکش زخیم استفاده کنید، چراکه درخت زرشک پر از
تیغهای آشکار و مخفی است و در صورت استفاده نکردن از دستکش، باعث زخمی شدن و خراش
برداشتن دشت شما خواهد شد.
اگر قصد هرس کردن درخت زرشک خود را دارید و هرس شما از نوع هرسهای سنگین و اساسی
است، باید اینکار را پس از گلدهی درختچه زرشک (بهار یا اوایل تابستان) انجام دهید.
اگر هم منتظر رسیدن و لذت بردن از میوه خوش طعم زرشک هستید، باید هرس را به پاییز
و زمستان موکول کنید. البته که حذف بخشهای مرده و آسیب دیده در هر بازهای از سال
بلامانع است. گفتنی است میتوانید در حذف تیغهای درخت زرشک بیپروا باشید. این
کار نهتنها آسیبی به گیاه وارد نمیکند، بلکه به نفع دستهای شما نیز خواهد بود!
همانطور که در نگهداری درخت زرشک ، هرس کردن برای حفظ ظاهر مرتب و متراکم آن ضروری است، تعویض گلدان نیز یکی از فاکتورهای داشتن گیاهی زیبا و سرزنده بهشمار میرود. معمولا تعویض گلدان زرشک به صورت نامنظم انجام میشود و تایم مشخصی ندارد؛ بهاینصورت که اگر گیاه در حال تکمیل رشد خود در خارج از گلدان بود، وقت آن رسیده که گلدان را عوض کنید.
- فواید عوض کردن گلدان:
برای اطلاع از زمان تعویض و خرید گلدان جدید برای زرشک هر چند وقت یکبار، سطح زیرین گلدان را چک کرده و ببینید آیا ریشهها از حفرات زیر گلدان به بیرون جوانه زدهاند یا خیر. این اتفاق، یک نشانه عالی برای تعیین زمان تعویض گلدان است.
- نکات مهم درباره گلدان مناسب برای درخت زرشک:
دو روش برای تکثیر زرشک
وجود دارد که شامل کاشت دانه یا قلمه زدن میشود. اگر تکثیر از طریق کاشت دانه را
انتخاب کردید، حتما تمامی تکههای میوه را جدا کرده و تنها دانه را حفظ کنید. در
غیر اینصورت، جوانهای در کار نخواهد بود.
اما اگر سراغ تکثیر درخت زرشک از طریق قلمه رفتید، درنظر داشته باشید که برای
تکثیر زرشک از طریق قلمه ساقه، باید قلمهای با طول 15 سانتیمتر از گیاه جدا
کنید. این کار باید پس از پایان گلدهی و حذف شدن گلها انجام شود. همچنین باید دقت
کنید که برش قلمه درست زیر غده برگ ایجاد شود. سپس جوانهها و برگهای نیمه پایینی
قلمه را جدا کرده و آن را از سمت برش خورده، در هورمون رشد فرو کنید. در نهایت
قلمه را در گلدانی با اندازه مناسب بکارید.
بعد از کاشت قلمه جدید، خاک را مرطوب نگه داشته و برای حفظ رطوبت بیشتر، سطح گلدان
را با یک پلاستیک بپوشانید. تا شکلگیری کامل ریشهها و موفقیت کامل فرایند قلمهزنی،
هرگز اجازه ندهید که خاک خشک شود و به محض خشک شدن سطح رویی، قلمه زرشک جوان را
آبیاری کنید. پس از گذشت حدودا 3 هفته، قلمهها جوانه خواهند زد و 2 هفته بعد از
جوانه زنی نیز، قلمهها آماده کاشته شدن در باغچه یا انتقال به گلدان اصلی خود
خواهند بود.
شته، کنه تار عنکبوتی قرمز
و شپشک از متداولترین آفات درخت زرشک گلدانی هستند، ازاینرو در صورت مشاهده هر
گونه حشره یا تار روی بخشهای مختلف گیاه، آنها را برداشته و با اسپری کردن محلول
آب و صابون، درخت خود را درمان کنید.
از آفات گذشته پوسیدگی ریشه و بیماریهای قارچی برگ نیز در کمین درختچه زرشک شما
هستند. در طول نگهداری از درخت زرشک باید درنظر داشته باشید که آبیاری بیشازحد،
اصلیترین عامل ابتلای گیاه شما به بیماری است. همچنین بهیاد داشته باشید که
ریزش ناگهانی، زرد شدن و پژمردگی برگها ممکن است نشانه پوسیدگی ریشه باشد.
بنابراین همواره سعی کنید آبیاری را در حدی متعادل نگه داشته و از غرقاب کردن درخت
زرشک خود خودداری کنید.
در انتخاب میان خشکی و خیسی، بدون شک خشکی را برای این گیاه انتخاب کنید! سعی کنید
همواره گیاه و ریشه آن را بررسی کنید و هر چیز مشکوک در گیاه یا ریشههای آن با یک
متخصص گیاه مشورت کنید. اگر بخش مشکوکی در ریشه گیاه دیدید، بهتر است گیاه را
بادقت از گلدان خود خارج کنید. سپس بخشهای آسیب دیده ریشه را با یک قیچی تمیز جدا
کرده و درختچه را در خاکی تمیز بکارید، اما از آنجایی که تعویض گلدان زرشک کار
دشواری است، پیشنهاد میکنیم بهخوبی از درخت زرشک خود نگهداری کنید تا مجبور به
تعویض گلدان آن مگر در زمان اصلی آن، نباشید.
بسیاری از انواع زرشک بیخطر هستند، بااینحال ممکن است زرشک شما سبب بروز آلرژی در حیوانات شده و عوارض گوارشی در پی داشته باشد. ازاینر توصیه کلی ما این است که درخت زرشک خود را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
حس کردن تفاوت فصلها، نقش مهمی در روند رشد زرشک ایفا میکند. به عبارت دیگر، گیاه باید در فصول مختلف سال (به ویژه تابستان و زمستان) در شرایط محیطی مختلفی زندگی کند. این اتفاق بهطور طبیعی در منازل و آپارتمانها رخ نخواهد داد، زیرا دمای خانه باتوجه به تغییر فصل تنظیم شده و عموما حول 20 درجه سانتیگراد است و از آنجایی وارد شدن زرشک به دوران خفتگی برای رشد، گسترش، گلدهی و تقویت ریشه بسیار ضروری است و ثابت بودن دما مانع از ورود درخت زرشک به دوران خفتگی میشود. باید گیاه را به خفتگی ببرید. حال برای اینکه گیاه را به دوران خفتگی ببرید، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
برای کاهش دمای محیط به دنبال محیطی با دمایی حدود 10 الی 15 درجه سانتیگراد و حدودا 12 الی 14 ساعت تاریکی باشید. سپس زرشک را برای 6 الی 8 هفته در این شرایط قرار دهید. اگه شرایط گفته شده فراهم نیست یک راه دیگر برای وارد کردن زرشک به دوران خفتگی، قرار دادن آن در خارج از خانه است. بهاینمنظور میتوانید گلدان درخت زرشک خود را را برای 2 ماه در بالکن یا تراس منزل قرار دهید. فقط توجه داشته باشید که گیاه باید از بادهای سرد درامان باشد. همچنین دراینباره گفتنی است که ریزش مقداری برگ در این دوران خفتگی درخت زرشک، طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.
اگر قصد نگهداری از درخت
زرشک در گلدان را دارید، گلدان انتخابی شما باید دارای حفرات زهکشی متعددی در سطح
زیرین خود بوده و با مخلوطی مناسب از خاک گلدان پر شود. حتی میتوانید با اضافه
کردن مقداری پومیس و پرلیت، زهکشی خاک را تقویت کنید.
با توجه به اندازه زرشک خود باید گلدانی را انتخاب کنید که بتواند حداقل تا 2 الی
3 سال آینده، میزبان خوبی برای گیاه باشد. پس گلدانهای کوچک نمیتوانند انتخاب
درستی برای زرشکی با اندازه متوسط باشند. به عبارت دیگر، قطر گلدان انتخابی شما
باید حدود 20 سانتیمتر بزرگتر از قطر ریشه زرشک شما باشد.
از آنجایی که زرشک در داخل خانه قرار میگیرد، بهتر است رنگی را برای آن انتخاب
کنید که هارمونی خوبی با فضای داخلی ایجاد کند.
بخش مهمی از انگیزه افراد
برای پرورش زرشک، به میوه خوش طعم و رنگ آن مربوط میشود! سالهاست که این گیاه بهدلیل
وجود همین میوه کاشته شده و در سراسر جهان به شهرت رسیده است. میوه زرشک را میتوانید
به صورت خام، پخته و حتی در ترشیها مصرف استفاده کنید. طعم زرشک اسیدی است و در
ترکیب با سرکه، ترشی جذابی را ایجاد میکند. قطعا نیازی به توضیح بیشتر در مورد
میوه زرشک نیست، زیرا ما ایرانیان تاریخچه طولانی در استفاده از زرشک داشته و با
این میوه بهخوبی آشنا هستیم. جالب است بدانید علاوه بر میوهها، برگهای زرشک نیز
خوراکی هستند؛ بهطوریکه میتوانید برگ آن را خشک کرده و از آن یک دمنوش گیاهی
با خواص درمانی بالا تهیه کنید.
نکته مهمی که در مورد میوه و برگ
درخت زرشک باید درنظر داشته باشید این است که میوه و برگ همه
درختچههای زرشک خوراکی نیستند. حتی بعضی از آنها دارای میوههایی سمی بوده و میتوانند
سبب بروز واکنشهای گوارشی شدیدی شوند. ازاینرو
اگر قصد نگهداری از درخت زرشک بهمنظور بهرهبرداری از میوه آن را دارید یا در
خانهتان درخت زرشک دارید و در مورد خوراکی بودن یا نبودن میوه و برگ آن مطلع
نیستید، حتما قبل از مصرف برگ و میوه، با مشورت با یک متخصص گیاه از خوراکی بودن
یا نبودن محصولات درختچه زرشک خود اطمینان حاصل کنید.
امروزه
نگهداری از درختچههای زینتی مرکبات طرفداران زیادی پیدا کرده است. یکی از
انواع محبوب این درختچهها نیز درخت ترنج میباشد که ظاهری بسیار جذاب دارد و شما میتوانید
آن را در خانه پرورش دهید. البته برای اینکه بتوانید به درستی از این
گیاه مراقبت کنید، در ابتدا باید روش نگهداری درخت ترنج را به خوبی بیاموزید. به
این منظور نیز مقاله زیر را که توسط یکی از بهترین سایتهای خرید آنلاین گل و گیاه
تهیه شده است، مطالعه فرمایید.
شناخت گیاه ترنج
ترنج، یکی از قدیمیترین انواع لیمو در سراسر جهان است و به عقیده عده زیادی، مادر تمام لیموهای فعلی! این درخت، یک گیاه همیشه سبز چند ساله است و میوههای خوراکی تولید میکند. خوبی ترنج این است که میتوانید آن را در شکلهای بنسای، کوتوله و درختچههای تزئینی خریداری کرده و در منزل نگهداری کنید. ترنج در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری، مدیترانهای و سایر مناطق گرم و مرطوب رشد میکند. برگهای آن سبز رنگ است و گلهای سفید با پرچمهای زرد (و گاهی بنفش) زیبایی آن را تکمیل میکنند. میوه ترنج عموما به صورت بیضی است و گاهی نیز شکل خاص و ویژهای ندارد. ترنج از نظر رنگ دارای رنگهای مختلف و به رنگهای سبز، سبز-زرد و یا نارنجی است. این عضو از خانواده مرکبات پوستی خوراکی دارد، اما بهدلیل طعم تلخ خود خیلی محبوب نیست، بههمیندلیل پوست ترنج بیشتر در صنایع غذایی و تولید عطر مورد استفاده قرار میگیرد. اگر قصد خرید یک درخت، درختچه یا بن سای از نوع مرکبات را دارید و در منطقهای گرم و مرطوب زندگی میکنید، پیشنهاد میکنیم سراغ خرید ترنج رفته و برای یادگیری روش نگهداری ترنج نیز با این مطلب همراه باشید.
ویژگیهای اصلی گیاه
شرایط نگهداری ترنج
در این قسمت با توضیح شرایط نگهداری گیاه ترنج، همراه شما خواهیم بود.
روش صحیح آبیاری
آبیاری
صحیح و کافی، رمز داشتن یک ترنج زیبا با میوههای سالم است. در مورد آبیاری در طول
نگهداری از ترنج توجه داشته باشید که در زمان تثبیت شدن گیاه در خاک یا بهعبارتی
همان سال اول، گیاه به آبیاری بیشتری نیاز دارد مثلا هفتهای یک الی دو بار، اما
پس از اینکه ترنج به بلوغ رسید و گیاه تواناییهای کافی را کسب کرد، مقاومت آن در
برابر خشکی نیز افزایش یافته و میتوانید میزان آبیاری را کاهش دهید. خاک ترنج شما
باید در طول ماههای تابستان کمی مرطوب بماند، بخصوص برای ترنجهای جوان، منتها
باید مواظب باشید که خاک را غرقاب نکنید، زیرا اینکار منجر به پوسیدگی ریشه و بیماریهای
قارچی خواهد شد. برای مرطوب ماندن خاک اضافه کردن مقداری مالچ زینتی مثل سنگریزه
یا خزه موثر است، چراکه میتواند سبب کاهش تبخیر آب شده و رطوبت کافی را در سطح
خاک و اطراف ریشه حفظ کند.
باتوجه به نیازهای آبیاری گیاه ترنج بهترین روش برای تشخیص زمان صحیح آبیاری، چک کردن
خاک قبل از آبیاری است! به این شکل که یک سیخ چوبی یا انگشت اشاره خود را در خاک
گیاه فرو ببرید. اگر 3 سانتیمتر رویی خاک خشک بود، ترنج خود را آبیاری کرده و اگر
خشک نبود کمی بیشتر صبر کنید. یادتان چه ترنج را در گلدان کاشته باشید و چه در
باغچه باید آن را سیراب کنید. نکتهای که در این باره باید به آن توجه داشته باشید
نیز این است که اگر از ترنج در گلدان نگهداری میکنید باید آب خارج شده از گلدان
ترنج خود را نیز دور ریخته و نگذارید داخل گلدان بماند، چراکه سبب مرطوب ماندن بیش
از حد خاک و از بین رفتن ریشه گیاه خواهد شد.
بهعنوان نکته پایانی در مورد آبیاری ترنج گلدانی در طول نگهداری از آن نیز گفتنی
است که اگر نمیتوانید به درستی میزان آب مورد نیاز گیاه را فراهم کنید، از آب
دادن زیاد و نامنظم به آن پرهیز کنید، چراکه گیاهان گلدانی بیش از کم آبی، از
آبیاری بیشازحد از بین خواهند رفت. دلیل این موضوع نیز واضح است: گیاهان کاشته
شده در گلدان بیشتر از همتایان خود در باغچه مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه و بیماریهای
قارچی هستند، بههمینعلت باید دقت لازم را در خصوص میزان آبیاری به خرج دهید.
اهمیت این موضوع در فصل زمستان بیشتر میشود. بنابراین در طول فصول سرد سال در
آبیاری دقت خیلی بیشتری به خرج داده و سعی کنید تا حد امکان و تاجایی که به گیاه
آسیب نرسد خاک آن را بیشتر خشک نگه دارید.
ترنج باید روزانه بین 8 الی
12 ساعت نور خورشید را دریافت کند. بهاینمنظور
کنار یک پنجره نورگیر جنوبی با گردش هوای خوب، مکانی عالی برای گلدان ترنج خواهد
بود. اما اگر قصد دارید ترنج خود را در خارج از خانه پرورش دهید، مکانی را انتخاب
کنید که گیاه را از بادهای شدید حفظ کند. اگر در منطقه شما، زمستانهای بسیار سرد
و یخبندانهای شدید رخ میدهد، ترنج را در بخش جنوب شرقی خانه خود و در کنار یک
دیوار محافظ بکارید.
در طول نگهداری از ترنج گلدانی خود درنظر داشته باشید در مواقعی که هوا بیشازحد سرد
میشود سریعا باید آن را به داخل منتقل کنید و هنگامی که تمامی نشانههای سرما از
بین رفت، ترنج را بهآرامی با فضای خارجی منزل آشنا کنید. برای این منظور، آن را
برای چند روز در نقطهای با سایه نسبی قرار دهید. سپس آن را بهآرامی با نور کامل
خورشید آشنا کنید. آرام انجام شدن این پروسه بسیار حائز اهمیت است، زیرا انتقال
ناگهانی سبب وارد شدن شوک به گیاه شده و سوختن برگها را در پی خواهد داشت. یک
نقطه نورانی با گردش هوای کافی برای ترنج بسیار ایدهآل است. با این اوصاف، اگر در
منزل خود پاسیو، بالکن و تراس دارید میتوانید ترنج را در آنجا قرار دهید. برای
بازگرداندن ترنج به داخل خانه، همین روند را بصورت برعکس انجام دهید. یعنی نور را
به مرور زمان کم کرده و سپس آن را به داخل خانه ببرید. یادتان باشد ترنج باید قبل
از ظهور اولین نشانههای سرما به داخل بازگردد.
ترنج در خاک گلدان معمولی
رشد خوبی خواهد داشت، اما اگر به خاک گلدان مخصوص درختان مرکبات دسترسی دارید، از
آن استفاده کنید. خاک ترنج بهتر است کمی اسیدی وph آن بین 6 الی 7 باشد.
از موارد فوق گذشته ویژگی ضروری و بسیار مهم خاک مناسب برای نگهداری از ترنج، قوی
بودن زهکشی آن است. خاک ترنج شما باید آب اضافی را بهخوبی از خود عبور دهد تا
ترنج دچار پوسیدگی ریشه و بیماریهای ناشی از تجمع آب نشود. در طول نگهداری از
ترنج از مالچ پاشی سنگین در اطراف آن خودداری کنید، زیرا سبب باقی ماندن رطوبت بیشازحد
در خاک خواهد شد. در صورت نیاز به مالچ پاشی کمی سنگریزه میتواند کافی و مفید
باشد.
یک گلدان مناسب برای نگهداری از ترنج باید دارای حفرات زهکشی متعدد بوده و اندازه آن نیز کمی بزرگتر از توپ ریشه باشد. ضمن اینکه میتوانید کف گلدان را نیز با یک لایه سنگ بپوشانید تا به گردش بهتر هوا کمک کند.
در طول بهار و تابستان هر سه هفته یکبار ترنج خود را با استفاده از کود غنی از نیتروژن مخصوص مرکبات تقویت کنید. ضمن اینکه کودهای مخصوص گوجه و سبزیجات نیز میتوانند تاثیر مشابهی برای ترنج داشته باشند. در پاییز و زمستان اما این میزان را به نصف برسانید و یادتان باشد که استفاده از کودهای متعادلNPK ضمن تقویت گیاه برای داشتن رشدی سالم، تولید میوه را نیز تقویت میکند. بنابراین بهتر است برای کوددهی از کودهای متعادلNPK استفاده کنید.
ترنج نسبت به سرمای هوا
بسیار حساس است و باید در بازه دمایی 18 الی 28 درجه سانتیگراد زندگی کند. حداقل
دمای قابل تحمل برای ترنج 12 درجه سانتیگراد است و در طول نگهداری از آن باید را
از قرار دادن آن در نزدیکی دستگاههای سرمایشی و جاهایی که تغییرات دمایی بهخصوص
کاهش دما زیاد است، خودداری کنید.
درخت ترنج در مناطق گرم و مرطوب بهترین رشد را خواهد داشت ازاینرو ترنج جز
گیاهانی است که محیط نگهداری از آن مرطوب باشد. ترنج به رطوبت علاقمند است!
بنابراین اگر محیط نگهداری از آن خشک است حتما با روشهای مختلف، رطوبت محیط را
برای آن افزایش دهید. برای مثال اگر هوای محیط خشک است، با اسپری کردن کمی آب به
برگها میتوانید کمبود رطوبت را جبران کنید؛ بخصوص در فصل زمستان؛ ضمن اینکه
استفاده از دستگاههای مرطوب کننده هوا نیز مفید خواهد بود.
در طول نگهداری از ترنج علاوهبر پرهیز از قرار دادن ترنج در کنار دستگاههای
سرمایشی، از قرار دادن آن در نزدیکی وسایل گرمایشی و درب و پنجرههایی که مدام باز و بسته میشوند و همچنین در
نزدیکی فر نیز خودداری کنید.
انواع مختلف درخت مرکبات، الگوی رشد متفاوتی دارند. ترنج نیز از این قاعده مستثنی نیست و بهاینسادگی نمیتوان یک قانون کلی برای هرس کردن آن ذکر کرد. ازاینرو باید با توجه به نحوه رشد گیاه خود، هرس کردن را برای آن بهینه کنید. هرس اصلی ترنج باید در پایان زمستان و اوایل بهار انجام شود. برای هرس کردن ترنج میتوانید برای کنترل شکل درخت و تشویق گلدهی، برگها را جدا کنید. شاخههای مرده، شکسته و کم تراکم را نیز با کمک یک قیچی تیز ببرید. علاوهبراینها حذف پاجوشها را نیز فراموش نکنید. هرس کردن درختهای جوان برای تشویق شاخهدهی و ساخت اسکلت سالم توسط گیاه، امری ضروری است.
تکثیر ترنج از طریق قلمه
زدن بهراحتی انجام میشود. برای این کار به یک چاقوی استریل شده، خاک تازه و
استرلیزه (خاک را کمی در ماکروفر قرار دهید تا استرلیزه شود)، ترکیبی که رطوبت را
جذب کند مثل خاک پیت، الیاف نارگیل یا پیت ماس و هورمون ریشهزنی نیاز خواهید داشت.
برای شروع تکثیر ترنج یک قلمه را از ساقه سالم ترنج جدا کرده و چند روزی آن را در
هوای آزاد قرار دهید. سپس قلمه از محل برش خود در هورمون ریشه زنی فرو کرده و آن
را در خاکی با زهکشی عالی بکارید. خاک گلدان را با الیاف ترکیب کنید تا بهترین نتیجه
حاصل شود. گلدان جدید را همواره مرطوب نگه داشته و آن را در مکان گرم و مرطوب قرار
دهید. وقتی قلمهتان شروع به رشد تازه کرد و تکثیر موفقیتآمیز بود، میتوانید آن
را به مکانی جدید منتقل کنید. فقط یادتان باشد که بهترین زمان برای کاشت ترنج،
بهار و تابستان است، پس برای کاشت آن بهتر است فقط در این زمانها اقدام کنید.
ترنج نیز مثل سایر مرکبات
مستعد ابتلا به شته، کنه تار عنکبوتی، شپشک آردی و شپشک معمولی است. از آنجایی که
پیشگیری بهتر از درمان است باید همیشه گیاه را چک کرده و قبل از پیشرفت این آفات
در گیاه، نشانههای اولیه را رصد کنید: زرد شدن، پیچ خوردگی، لوله شدن و ظهور لکههای
غیرمعمول در گیاه و وجود زوائد چسبناک و شبکه تاری ابریشمی در بین شاخهها از نشانههایی
هستند که نشان از بیماری و آفت در گیاه خواهند داشت.
بهعنوان نکته آخر نیز گفتنی است که باوجود مراقبت و چک کردن دائمی گیاه اگر به هر
دلیلی ترنج شما دچار آفت شد برای درمان آن از صابونهای آفتکش/ حشرهکش استفاده کرده یا از روغنهای باغبانی و
روغن چریش کمک بگیرید.