آیا با نخل شامادورا آشنایی دارید؟

اگر قصد خرید گیاه آپارتمانی خاص و در‌عین‌حال کم‌دردسری را برای نگهداری در خانه خود دارید، یک گلدان نخل شامادورا بخرید. نخل شامادورا یکی از انواع جذاب نخل‌های آپارتمانی با برگ‌هایی ظریف و زیبا‌ست که می‌تواند به محیط اطراف خود نیز زیبایی زیادی ببخشد. شیوه نگهداری از نخل شامادورا نیز اصلا سخت نیست و با مطالعه مقاله زیر، به راحتی می‌توانید آن را بیاموزید. پس برای شناخت بیشتر این گیاه زیبا و شیوه نگهداری آن، در ادامه با ما همراه باشید.

معرفی نخل شامادورا

نخل شامادورا از جمله گیاهان گرمسیری است که نگهداری آسانی داشته و می‌توانید به‌راحتی از آن در داخل خانه نگهداری کنید. شامادورا از دوران ویکتوریا تا به امروز گیاه پرطرفداری برای نگهداری در منزل بوده و این روزها پای آن به دفاتر کار، مدارس و مراکز خرید نیز باز شده است. دلیل این موضوع نیز واضح است، نگهداری نخل شامادورا آسان بوده و ظاهر سرسبز و زیبایی دارد. جالب است بدانید که با با افزایش سن شامادورا، برجستگی‌هایی شبیه به بامبو نیز در امتداد تنه ایجاد می‌شود که آن را حقیقتا تماشایی و جذاب خواهد کرد. پس اگر دنبال خرید گیاه آپارتمانی زیبا و درعین‌حال شرایط نگهداری آسان هستید، نخل شامادورا را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری آن نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید.

ویژگی‌های اصلی گیاه

• خانواده: نخل
• گونه: نخل کوهی
• نام‌های دیگر: نخل پارلور، شامادورا الگانس
• بومی: آمریکای مرکزی به‌خصوص مکزیک و گواتمالا
• ارتفاع رشد: اغلب بین 30 الی 130 سانتی‌متر و به‌ندرت حدود 200 سانتی‌متر

شناخت بیشتر نخل شامادورا

نخل شامادورا از جمله گیاهانی است که سخت‌گیر نیست و با فراهم کردن حداقل شرایط نگهداری نیز به زندگی خود ادامه خواهد داد. بااین‌حال اگر خواهان سرزندگی و شادابی و رشد مداوم آن هستید، لازم است همیشه مراقب آن باشید و به آن رسیدگی کنید. نکته جالبی که در مورد نخل شامادورا وجود دارد این است که اگر در طول نگهداری از نخل شامادورا نور کافی به این گیاه برسد، گیاه در فصل بهار گل‌های زرد رنگی می‌دهد. بااین‌حال اگر گیاه شما گل نداد نگران نباشید این یک اتفاق طبیعی است زیرا گیاه شما در داخل خانه است و معمولا در خانه این اتفاق برای گیاه رخ نخواهد داد.
نخل شامادورا می‌تواند در نور کم و حتی نور مصنوعی نیز باطراوت بماند و این خصوصیت باعث شده تا نخل شامادورا یکی از محبوبترین گیاهان آپارتمانی برای نگهداری در خانه باشد. جالب است بدانید اگر نخل شامادورا در بیرون از خانه کاشته شود می‌تواند بیش از دو متر رشد کند. البته که در خانه نیز اگر شرایط نگهداری نخل شامادورا مناسب باشد، ارتفاع آن به یک متر خواهد رسید.

گونه‌های مختلف گیاه

نخل شامادورا از جمله گیاهان خانگی است که تنوع نسبتا خوبی دارد. برخی از گونه‌های این گیاه شامل شامادورا متالیکا، شامادورا برگ پهن و شامادورا ارنستی-آگوستی شده و یکی از گونه‌های ترکیبی آن نیز شامل شامادورا الگانس بلا می‌شود.

شیوه نگهداری از نخل شامادورا

در این قسمت به توضیح شیوه نگهداری از نخل شامادورا و نکات مهم مربوط به آن خواهیم پرداخت.

بهترین خاک برای گیاه

برای ایجاد بهترین شرایط نگهداری و عملکرد نخل شامادورا آن را در یک خاک غنی و در گلدانی متوسط بکارید که به‌خوبی زهکشی شده باشد. چون اگر خاک گیاه بیش‌ازحد سنگین باشد یا آب را بیش‌ازحد در خود نگه دارد، ریشه‌های گیاه دچار مشکل می‌شوند و درنهایت به نابودی گیاه شما منجر خواهد شد.
اکثر اوقات خاک‌های آماده سنگین هستند، ازاین‌رو بهتر است موقع خرید خاک آن را بررسی کرده و ببینید زهکشی آن چطور است. اگر خاک آب را به‌سختی تخلیه می‌کند، بهتر است زهکشی خاک را با پوکه، شن و ماسه بهبود ببخشید.
علاوه‌بر توجه به زهکشی توجه داشته باشید که برخی از خاک‌های آماده حاوی موادی هستند که در طول زمان نقش کود‌دهی را نیز انجام می‌دهند. ازاین‌رو موقع تهیه خاک این نکته را نیز از فروشنده سوال کرده و در صورت وجود مواد مغذی در خاک تا چند ماه از کوددهی به گیاه خود خودداری کنید، چراکه در صورت کوددهی احتمالا سوختن ریشه‌ها و ازبین رفتن گیاه شما بالاست.
گفتنی است شما می‌توانید خودتان یک خاک ترکیبی خوب برای نخل شامادورا خود درست کنید، به‌این‌منظور می‌توانید از هر کدام از یکی از ترکیب‌های زیر استفاده کنید:

• یک بخش خاک گلدان را با یک بخش شن
• مخلوط یک بخش پوکه، یک بخش خاک گلدان و یک بخش شن درشت
• مخلوط یک بخش کمپوست، یک بخش پوکه و یک بخش پرلیت

یادتان باشد مهم‌ترین بخش برای آماده کردن خاک مناسب برای نگهداری نخل شامادورا این است که مطمئن باشید، خاک درست شده به‌راحتی آب را تخلیه می‌کند یا به‌عبارتی زهکشی عالی دارد. پس اگر دیدید که آب روی سطح خاک می‌ماند و به آهستگی فرو می‌رود، خاکی که درست کردید سنگین است و باید اصلاح شود.

نور مناسب

یکی از بهترین خصوصیات شامادورا این است که می‌تواند در نور کم یا نور مصنوعی نیز شاداب بماند. قابلیتی که بیشتر گیاهان خانگی از آن بی‌نصیب هستند. اما این به‌این‌‌معنا نیست که بهترین شرایط نوری برای نگهداری از نخل شامادورا نور کم است، بلکه بهترین شرایط نوری برای رشد بهتر این گیاه، قرار دادن آن در محیطی پر نور است که نور به‌صورت غیرمستقیم به آن برسد.
اگر قرار است محل نگهداری نخل شامادورا کنار پنجره باشد بهتر است پنجره‌ای غربی یا شرقی باشد که آفتاب عصر یا صبح به آن برسد. در طول نگهداری از نخل شامادورا زمانی که دیدید که شاخه‌های گیاه بیش‌ازحد بزرگ شده و موج‌های کوچکی دارد، نشانه آن است که محل قرار گیری گیاه تاریک است.
نخل شامادورا را می‌توانید به بیرون از خانه نیز منتقل کنید، منتها اگر قصد اینکار را دارید، بهتر است در فصلی گرم باشد و همچنین باید مواظب باشید که گیاه در جایی قرار نگیرد که نور مستقیم به آن برسد، زیرا نور مستقیم باعث سوختن برگ‌های آن خواهد شد. قبل از شروع بادهای سرد پاییزی یا زمستانی نیز شامادورا را به داخل خانه برگردانید.

روش آب‌دهی

شامادورا گیاهی مهربان است و می‌تواند فراموش‌کاری شما در آب دادن را ببخشد، اما اگر در آبیاری نخل شامادورا زیاده‌روی کنید باعث آسیب زدن به آن خواهید شد. اینکار باعث می‌شود خاک گلدان همیشه خیس مانده و ریشه‌های گیاه دچار پوسیدگی شوند. درنهایت همین مساله مرگ گیاه را رقم می‌زند.
در طول نگهداری از نخل شامادورا حتما آن را به‌موقع آبیاری کرده و زمانی آن را آبیاری کنید که چند سانتی‌متر بالایی خاک آن خشک شده باشد. برای تشخیص زمان آبیاری نخل شامادورا خود انگشت خود یا یک سیخ چوبی را در خاک فرو کنید، اگر متوجه شدید که چند سانتی‌متر بالایی خاک، خشک است، یعنی زمان آبیاری گیاه‌تان فرارسیده است. در این زمان باید آب را تا جایی بریزید که از زیر گلدان خارج شود.
در مورد آب مناسب برای آبیاری نخل شامادورا نیز درنظر داشته باشید که آبی برای این گیاه مناسب است که بیش‌ازحد سرد یا گرم نباشد، بلکه دمایی متعادل و هم‌دمای محیط داشته باشد. همچنین آب باید حاوی رسوب نباشد. بنابراین اگر فکر می‌کنید آب دارای مواد شیمیایی و رسوب است بهتر است اجازه دهید تا آب مدتی استراحت کند که رسوبات آن ته‌نشین شود یا اینکه آب را بجوشانید و بگذارید آب سرد و هم دمای محیط شود، سپس نخل خود را آبیاری کنید.
درنهایت نیز یادتان باشد که بعد از آبیاری آب جمع شده در زیرگلدانی را دور بریزید، چراکه باقی ماندن آب در زیرگلدانی باعث پوسیدگی ریشه‌های گیاه شما می‌شود.

دمای محیط نگهداری گیاه

از آنجایی که با یک گیاه گرمسیری سر و کار دارید بهترین دمای نگهداری از شامادورا دمایی بین 18 الی 25 درجه سانتی‌گراد است. دمای کمتر از این بازه نیز برای آن مناسب است و می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد، اما نباید گیاه دمای کمتر از 10 درجه سانتی‌گراد را تجربه کند.
درنظر داشته باشید که توقف یا کاهش سرعت رشد نخل شامادورا، نشانه سرد بودن بیش‌ازحد هوا برای آن است. ازاین‌رو اگر منطقه شما زمستان سردی دارد بهتر است گیاه را در کنار در یا پنجره قرار ندهید تا در معرض باد سرد قرار نگیرد.

رطوبت مناسب

در محیط زندگی اصلی شامادورا یعنی جنگل‌های بارانی، رطوبت بالایی وجود دارد. ازاین‌رو شامادورا جز گیاهان رطوبت دوست به‌شمار رفته و محل نگهداری از آن نیز باید رطوبت کافی برای این گیاه را داشته باشد.

برای تامین رطوبت مورد نیاز نخل شامادورا می‌توانید یکی از اقدامات زیر را انجام دهید:

• یک دستگاه بخور سرد در نزدیکی گیاه قرار دهید.
• روی سینی زیر گلدان سنگ‌ریزه بریزید. این کار باعث می‌شود آبی که از زیر گلدان خارج می‌شود به مرور زمان بخار شود و رطوبت گیاه را تامین کنید.
• اگر حمام یا سرویس بهداشتی شما به اندازه کافی بزرگ و نورگیر است می‌توانید گیاه را در آنجا قرار دهید.

گفتنی است اگر علاقه دارید که هر روز به گیاه با اسپری آب بپاشید، شامادورا مشکلی با آن ندارد. این کار به‌نفع گیاه است، زیرا باعث می‌شود گرد و غبار روی برگ‌ها شسته شود. در واقع با اسپری کردن آب به برگ‌های گیاه، هم به سلامت و هم به زیبایی گیاه کمک می‌کنید.
علاوه‌براین در فصل زمستان که از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنید، بهتر است شامادورا را نزدیک به این وسایل قرار ندهید زیرا در کنار وسایل گرمایشی هوای خشک در جریان است و رطوبت مورد نیاز گیاه تامین نمی‌شود. در طول نگهداری از نخل شامادورا درنظر داشته باشید که اگر میزان رطوبت کم باشد، لبه برگ‌های شامادورا قهوه‌ای می‌شود.

روش کود دادن به نخل شامادورا

شامادورا تنها در حد فاصل بهار تا تابستان که فصل رشد آن است به کود نیاز دارد. در پاییز و زمستان، گیاه به خواب و استراحت نیاز دارد پس دلیلی برای کود دادن به آن وجود ندارد. منتها اگر در فصل رشد خاک نخل شامادورا را عوض کرده و خاکی انتخاب کردید که حاوی کود بوده است تا حدود سه ماه به گیاه کود ندهید. این دسته از خاک‌ها که از آن‌ها یاد کردیم حاوی نوعی کود هستند که به‌آرامی در خاک تجزیه می‌شوند و در هر بار آب‌دهی مواد مغذی مورد نیاز گیاه را تامین می‌کنند.
اگر می‌خواهید گیاه شما شاداب و سلامت باشد بهتر است هر 3 یا 4 هفته یک‌بار همراه با آب، به گیاه خود کود هم بدهید. به‌این‌منظور کافی است یک کود مایع مناسب تهیه کرده و کود را در ظرف آب‌دهی خود مخلوط کنید و سپس به خاک اضافه کنید.
روش دیگر کود دادن به شامادورا اضافه کردن گرانول به خاک است. کافی است گرانول را در سطح خاک پراکنده کنید و طبق روال معمول به گیاه آب بدهید. این کار باعث می‌شود تا کود گرانول به آهستگی در خاک تجزیه شود و حدود سه ماه نیاز خاک را تامین کند.
نکته‌ای که در مورد کوددهی در طول نگهداری از نخل شامادورا و البته سایر گیاهان باید درنظر داشته باشید این است که کودها پس از مدتی تغییراتی را در خاک ایجاد می‌کنند. یکی از مهم‌ترین این تغییرات تجمع نمک در خاک است که باعث سوختن گیاه می‌شود.

برای حل این مشکل باید به صورت دوره‌ای گیاه را با آب شیرین شستشو دهید. روند این کار بسیار ساده است، کافی است گام‌های زیر را طی کنید:

• گیاهان کوچک: گلدان را به سینک ظرف‌شویی ببرید و حدود 5 دقیقه جریان آب را به‌آرامی (طوری‌که که خاک‌های گلدان جابه‌جا نشده و بیرون نریزد) روی خاک گلدان بریزید و اجازه دهید از پایین گلدان خارج شود. سپس گلدان را کنار سینک بگذارید تا همه آب‌های اضافه آن خارج شود، سپس گیاه را به محل اصلی خود برگردانید.
• گیاهان بزرگ: اگر گیاه شما بزرگ است و نمی‌توانید در سینک این‌کار را بکنید بهتر است آن را به حمام یا بیرون از خانه منتقل کنید و مشابه گیاهان کوچک برای پنج دقیقه جریان آب را به‌آرامی روی خاک گلدان بریزید.

دوران خواب زمستانی گیاه

شامادورا در زمستان فعالیت زیادی ندارد و به خواب زمستانی فرو می‌رود. در طول این مدت بهتر است گیاه به مکانی خنک‌تر و روشن منتقل کنید. محیطی که دمایی بین 13 الی 18 درجه سانتی‌گراد داشته باشد. درنظر داشته باشید که در طول این دوره گیاه نیازی به کود ندارد و فقط یک آب‌دهی برنامه‌ریزی شده کافی است.

روش هرس کردن نخل شامادورا

شامادورا مثل نخل‌های دیگر نیاز کمی به هرس کردن دارد. نخل‌ها می‌توانند خودشان را پیرایش کنند به این معنی که برگ‌های قدیمی قهوه‌ای می‌شوند و بدون نیاز به کمک خارجی، می‌ریزند. اگر نظر ما را بخواهید در طول نگهداری از نخل شامادورا نیازی به هرس کردن آن نیست؛ درست است که برگ‌های قهوه‌ای و مرده و روی گیاه ناخوشایند هستند، اما بهتر است به گیاه اجازه دهید تا به‌صورت طبیعی برگ‌های مرده‌اش را بریزد و آن‌ها را قیچی نکنید مخصوصا زمانی که هنوز کمی سبز هستند. تمام انواع نخل‌ها می‌توانند تا آخرین لحظه سبز بودن برگ‌ها، مواد مغذی را از طریق آن‌ها دریافت کنند بنابراین جدا کردن این برگ‌ها حتی اگر کمی سبز باشند به جریان دریافت مواد مورد نیاز گیاه آسیب می‌زند.
اما به‌هرصورت اگر می‌خواهید نخل شامادورا خود را هرس کنید، می‌توانید برگ‌های مرده یا خراب را از انتهای آن قیچی کنید. فقط برای هرس کردن باید حتما ابزار شما تمیز و استریل شده باشد، چراکه در غیراین‌صورت خطر بیمار شدن گیاه شما وجود دارد.

روش عوض کردن گلدان گیاه

نخل شامادورا را می‌توانید در اندازه های مختلفی پیدا کنید. در گلدان‌های کوچک 10 سانتی‌متری تا گلدان های بزرگ 20 لیتری، اما از آنجایی که شامادورا به آهستگی رشد می‌کند و ریشه‌های گیاه به‌سرعت فضای گلدان را پر نمی‌کند نباید زیاد نگران تعویض گلدان در کوتاه مدت باشید.
واضح است که گلدان‌های خیلی کوچک نسبت به گلدان‌های بزرگ‌تر باید سریع‌تر عوض شوند تا فضای کافی را فراهم کنند. در طول نگهداری از نخل شامادورا هر موقع قرار است گلدان را تعویض کنید کافی است گلدانی با یک سایز بزرگ‌تر انتخاب کنید. از انتخاب گلدان خیلی بزرگ بپرهیزید زیرا باعث می‌شود آب بیشتری در خاک بماند و باعث پوسیدگی ریشه نخل شامادورا شود.
برای انتخاب جنس گلدان هم هر جنس گلدانی که سوراخ در کف آن داشته باشد مناسب است، اما گلدان‌های سفالی نسبت به گلدان‌های پلاستیکی یک مزیت دارند و آن هم این است که، خاک در داخل این نوع گلدان زودتر خشک می‌شود.

- مراحل عوض کردن گلدان

1. گلدانی با اندازه مناسب انتخاب کنید که کف آن سوراخ باشد. سپس یک سوم آن را با خاک مناسب پر کنید و به آن آب بدهید.
2. گیاه را از گلدان قدیمی خارج کنید و ریشه‌ها را چک کنید. دقت کنید که ریشه‌ها در یکدیگر گره نخورده باشند، اگر اینطور بود به‌آرامی و بادقت با انگشتان خود گره ریشه‌ها را باز کنید.
3. گیاه را به گلدان جدید منتقل کنید و فضای باقیمانده گلدان را با خاک پر کنید. فقط مطمئن شوید که گیاه در همان عمقی کاشته شود که در گلدان قبلی خود بود. به‌عبارتی انتهای ساقه در گلدان جدید به‌اندازه‌ای بیرون از خاک باشد که در گلدان قدیمی بیرون از خاک بود.
4. در نهایت به گیاه آب دهید تا جایی که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود و آن را به محل مناسب خود برگردانید.

نخل شامادورا را چگونه تکثیر کنیم؟

تکثیر شامادورا از طریق دانه انجام می‌شود. شامادورا در فصل بهار گل‌های زرد رنگی می‌دهد که حاوی دانه‌های سیاه است و همین دانه‌ها عامل تکثیر گیاه است، البته معمولا شامادورا در خانه گل نمی‌دهد. پس در طول نگهداری از نخل شامادورا اگر هیچ‌وقت گل‌های شامادورا را ندیدید، خیلی تعجب نکنید، چون این طبیعی است.
اگر قصد تکثیر نخل شامادورا خود را دارید، می‌توانید بذر گیاه شامادورا را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید، فقط یادتان باشد که هر چقدر بذر تازه‌تر باشد شانس بیشتری برای رشد دارد، بنابراین از فروشنده درخواست کنید که بذرهای تازه به شما بدهد.
از آنجایی که همه دانه‌ها جوانه نمی‌زنند. موقع کاشت بذرها بهتر است چندین بذر در خاک بکارید تا شانس جوانه زدن دانه‌ها بالاتر برود.
روند کاشت و رشد بذر شامادورا بسیار ساده است؛ کافی است طبق روالی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم این کار را انجام دهید. فقط یادتان باشد بهترین زمان برای این‌کار زمانی است فصول گرم سال است. اگر هم قصد تکثیر گیاه در داخل خانه را داشتید، سعی کنید محیطی گرم برای دانه‌ها فراهم کنید.

- کاشت بذر گیاه در گلدان

1. یک گلدان کوچک 10 سانتی‌متری تهیه کنید که در انتهای آن سوراخی برای تخلیه آب وجود داشته باشد و با خاک گلدان سبک آن را پر کنید.
2. کمی به خاک آب دهید تا خاک ته‌نشین شود.
3. بذر گیاه را در عمق 50 سانتی‌متری خاک بکارید و با خاک روی آن را بپوشانید، سپس دوباره به آن آب بدهید.
4. اگر چند بذر را با هم می‌کارید بهتر است بین هر کدام چند سانتی‌متر فاصله باشد.
5. می‌توانید برای ایجاد رطوبت و دمای لازم و همچنین جلوگیری از تخم‌گذاری حشرات، گلدان را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید.

- کاشت بذر گیاه در باغچه

• اگر قرار است بذر شامادورا را در بیرون از خانه بکارید، گرم‌ترین محل را برایش انتخاب کنید.
• بهترین دما برای رشد بذر این گیاه بین 30 الی 35 درجه سانتی‌گراد است.
• اگر در داخل خانه بذر را نگه می‌دارید دمایی حدود 30 درجه سانتی‌گراد را برایش فراهم کنید.
• بعد از کاشت بذر نخل شامادورا در باغچه، خاک باغچه را همیشه مرطوب نگه دارید، اما بیش‌ازحد خیس نکنید و اگر سطح خاک خشک شد دوباره به آن آب بدهید.
• مثل بسیاری از نخل‌ها چند ماهی زمان نیاز است تا بذر این گیاه جوانه بزند.

آیا نخل شامادورا گیاهی سمی است؟

نخل شامادورا برای کودکان و حیوانات خانگی غیرسمی است. بااین‌حال برای حفظ شکل ظاهری آن بهتر است آن را دور از دسترس کودک یا حیوانات خانگی خود قرار دهید.

مشکلات احتمالی گیاه

1. آبیاری زیاد

آب‌دهی زیاد بزرگترین دشمن گیاه نخل شامادورا است که می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه‌ها و به طبع آن مرگ گیاه شود. این مشکل در حالت خفیف باعث می‌شود تا برگ‌های گیاه و بدنه آن قهوه‌ای و نرم شود، اما در حالت شدید این مشکل باعث می‌شود ریشه‌ها لجنی و پوسیده شوند.

برای حل این مشکل باید:

• هرگاه متوجه شدید چنین مشکلاتی در حال رخ دادن است آب‌دهی را متوقف کنید و اجازه دهید خاک کاملا خشک شود. سپس مطمئن شوید در کف گلدان سوراخ خروج آب وجود داشته باشد.
• اگر خاک بیش‌ازحد سنگین است و اجازه نمی‌دهد آب به‌خوبی تخیله شود باید گیاه را مجددا با خاکی سبک‌تر بکارید و ریشه‌های آسیب دیده را از گیاه جدا کنید.
• بعد انجام کارهای یاد شده، تنها زمانی به گیاه آب دهید که چند سانتی‌متر بالایی خاک خشک است.
• گیاه را در محیطی پر نور پرورش دهید.
• چک کنید زهکشی خوب باشد و اجازه ندهید خاک بیش‌ازحد خیس بماند.

2. زردی برگ‌های گیاه

زرد شدن برگ‌ نخل‌ها گاهی اوقات –نه همیشه- می‌تواند نگران کننده باشد. در واقع ما باید بتوانیم تشخیص دهیم که آیا این زرد شدن، طبیعی است یا خیر؟
همانطور که شامادورا رشد می‌کند و برگ‌های جدیدی به وجود می‌آورد، باید برگ‌های قدیمی خود را نیز از دست بدهد. این برگ‌های قدیمی، در بخش پایینی گیاه هستند. آنها ابتدا زرد شده و سپس خواهند ریخت که این امری طبیعی است.
پس اگر در طول نگهداری از نخل شامادورا برگ‌های قدیمی و پایینی نخل شما زرد شدند، این موضوع طبیعی و مشکلی خاص نخل‌تان را تهدید نمی‌کند، اما اگر برگ‌های زرد در ریختن تاخیر دارند، در بخش بالایی گیاه هستند یا به‌صورت غیرعادی ظاهر شده‌اند، احتمالا مشکلی برای گیاه‌تان پیش آمده و باید سریعا درصدد رفع آن برآیید.
دراین باره باید بگوییم که گاهی اوقات برگ‌های شامادورا به‌علت کافی نبودن عناصر ضروری برای رشد، تغییر رنگ می‌دهند. عناصری مثل نیتروژن، منیزیم و منگنز که برای رشد گیاه بسیار حیاتی هستند. در واقع این عناصر به گیاه کمک می‌کنند تا سبز و سالم و پابرجای باقی بماند. طبیعی است که اگر این عناصر در خاک نباشد، گیاه دچار مشکل خواهد شد.

حال که کمی این موضوع را بررسی کردیم، وقت آن است که روش حل مشکل را نیز به شما بگوییم:

خاک را چک کنید. به‌این‌طریق می‌توانید کمبود عناصر را به دقت متوجه شوید. معمولا کیت‌های تشخیص عناصر را می‌توانید از فروشگاه‌های مرکزی گیاهان تهیه کنید، اما شاید فروشنده گیاهان محلی نیز بتوانند این کار را برای شما انجام دهند. اگر به چنین آزمایشی دسترسی ندارید، می‌توانید روش تفکر را جایگزین کنید! به‌این‌شکل که سوالات زیر را از خودتان بپرسید:

• آخرین بار چه زمانی به شامادورا کود داده‌اید؟
• آیا کود مصرفی، شامل عناصری که نام بردیم بود؟
• آیا اصلا کود شما برای نخل‌ها مناسب است؟
• آخرین دفعه تعویض خاک نخل‌تان، به چند سال قبل باز می‌گردد؟ (هر چه دیرتر خاک را عوض کرده باشید، احتمال کمبود عناصر بیشتر است.)

بر اساس نتیجه آزمایش بالا یا پاسخ سوالات خود، اگر متوجه کمبود عناصر ضروری در خاک نخل شامادورا شدید کوددهی را انجام دهید. اگر تست مخصوص را از خاک به عمل آورده باشید، متوجه کمبود دقیق هر عنصر خواهید شد. بنابراین راحت‌تر می‌توانید بهترین کود را انتخاب کنید. اما اگر دسترسی نداشتید، می‌توانید از کودهای با رهایش آرام استفاده کنید. برای کوددهی باید یک برنامه دقیق تنظیم کنید. در طول نگهداری از نخل شامادورا معمولا سالی 3 الی 4 بار کوددهی برای آن کافی است.
اگر مشکل کمبود عناصر مغذی نبود، خشک شدن توپ ریشه، از سایر دلایل است. اگر خاک کاملا خشک بود، باید گیاه را بیشتر آبیاری کنید.
اما اگر مشکل کمبود عناصر نبود، شاید قارچ‌ها و آفات به شامادورا شما حمله کرده‌اند. این مهمان‌های ناخوانده نیز سبب زرد شدن برگ‌ها می‌شوند. برگ‌های پژمرده و ریشه پوسیده، نشانه عفونت قارچی است. چنین عفونتی به علت آبیاری بیش‌ازحد رخ می‌دهد. اگر چنین اتفاقی افتاده بود، اجازه دهید خاک کاملا خشک شود. سپس آبیاری را طوری انجام دهید که بین هر بار، سطح خاک کمی خشک شده باشد. البته برای درمان ریشه پوسیده، لازم است گیاه را از گلدان بیرون آورده، بخش‌های آسیب دیده ریشه را جدا کنید و آن را مجدد بکارید.
اگر شاهد شبکه‌های تاری یا مایعات چسبنده بر سطح برگ‌ها بودید، یک آفت به شامادورا حمله کرده است. باید نوع آن را شناسایی کرده و برای حذف آن سراغ سم مناسب بروید، به‌این‌منظور کافی است به یک مرکز فروش گل و گیاه رفته و مشکل را با متخصصین مرکز مطرح کنید تا سم یا داروی موردنیاز گیاه را به شما بدهند.
گفتنی است اگر حشره قابل دیدن بود می‌توانید آن را با دست بردارید.

آفات آلوده کننده نخل شامادورا

مثل بسیاری از گیاهان خانگی، بزرگترین آفتی که در طول نگهداری از نخل شامادورا آن را تهدید می‌کند شپشک و کنه تارعنکبوتی است. یکی از دلایلی که باعث ایجاد آفت در این گیاه می‌شود، قرار گرفتن گیاه در محیطی خشک و بیش‌ازحد گرم، در زمستان است. خوشبختانه تشخیص هر دوی این آفت‌ها بسیار آسان است و شما می‌توانید قبل از اینکه تمام گیاه شما از این آفت‌های مزاحم آسیب ببیند با آن‌ها مبارزه کنید.

1. آفت کنه تار‌عنکبوتی

این آفت کوچک برگ‌های نخل شامادورا را با چیزی شبیه به تار عنکبوت می‌پوشاند. این موجودات مزاحم شیره برگ را می‌نوشند و اگر زود اقدام نکنید برگ‌های گیاه‌تان بی رنگ شده و در بدترین حالت گیاه‌تان از بین خواهد رفت.
کنه‌های تارعنکبوتی از رطوبت بیزارند پس بهتر است محیط اطراف گیاه را مرطوب نگه دارید و روی برگ‌های آن آب اسپری کنید. ضمن اینکه پوشاندن گیاه با یک پلاستیک شفاف نیز، به از بین بردن آفت کمک می‌کند.

2. آفت شپشک آردی

این موجودات ریز به‌صورت گروهی به برگ‌های گیاه یا به محل اتصال برگ به ساقه می‌چسبند و مثل کنه‌های تار عنکبوتی شیره برگ را می‌نوشند تا برگ‌ها بی رنگ شوند. درصورت حمله این آفت به گیاه شما، هر چقدر نخل شامادورای شما کوچک‌تر باشد آسیب بیشتری خواهد دید.

- روش مبارزه با آفات آلوده کننده گیاه

برای اینکه بتوانید به‌طور کامل آفت‌ها را از بین ببرید و طول دوره درمان گیاه شما طولانی نشود. همچنین شانس ازبین نرفتن نخل‌تان بالا باشد. خیلی زود برای دفع آفت‌ها اقدام کرده و زمانی که آلودگی کم است، برگ‌های گیاه را با یک دستمال نرم و تمیز پاک کنید و سپس با صابون‌های مخصوص همین کار، برگ‌ها را بشورید.

پاسخ به سوالات متداول درباره نخل شامادورا

1. چرا برگ‌های این گیاه قهوه‌ای می‌شود؟

دلایلی زیادی برای این اتفاق وجود دارد؛ مثلا زمانی که برگ‌های گیاه به‌صورت طبیعی پیر شده‌اند و قرار است بمیرند از لبه قهوه‌ای رنگ شده و روند قهوه‌ای شدن برگ‌ها تا محل اتصال برگ به ساقه ادامه دارد. اگر برای گیاه شما چنین اتفاقی افتاد، نگران نباشید این یک اتفاق طبیعی است. دلیل دیگری که ممکن است باعث قهوه‌ای شدن برگ‌ها شود آب دادن بیش‌ازحد یا تجمع بیش‌ازحد نمک در خاک به‌خاطر کوددهی است. اگر مشکل از آب‌دهی نیست و کود دادن باعث تجمع نمک در خاک گیاه شده کافی است مثل آنچه دربخش کوددهی به نخل شامادورا گفتیم، خاک گیاه را با آب شیرین بشویید و اجازه دهید خشک شود. اگر متوجه شدید مشکل از کود دادن نیست و فقط خاک بیش‌ازحد خیس است، آب دادن را متوقف کنید تا خاک کاملا خشک شود. اگر خاک بیش‌ازحد سنگین است گیاه را دوباره در خاکی سبک تر و با زهکشی بهتر بکارید. موقع تعویض خاک بهتر است ریشه‌ها را چک کنید تا ببینید پوسیده یا لزج شده‌اند یا خیر، اگر اینطور بود با ابزاری استریل شده ریشه‌های خراب را به‌آرامی و احتیاط قطع کنید.

2. برگ‌های شامادورا به چه دلیل زرد می‌شود؟

در طول نگهداری از نخل شامادورا وجود برگ‌های زرد در گیاه می‌تواند نشانه کم‌آبی باشد. این درست است که گیاه خاک خیس را دوست ندارد، اما به‌معنای خشکی بیش‌از‌حد گیاه هم نیست، بلکه گیاه باید آب کافی را جذب کند. بنابراین خاک گیاه را مرتبا چک کرده و اگر متوجه شدید، چند سانتی‌متر بالایی خاک خشک مجددا گیاه را آبیاری کنید. آبیاری را باید تا جایی ادامه دهید که آب از زیر گلدان خارج شود، سپس آب اضافه که زیرگلدانی جمع می‌شود را نیز دور بریزید. گاهی اوقات هم برگ‌های شامادورا به‌علت کافی نبودن عناصر ضروری برای رشد، تغییر رنگ می‌دهند. عناصری مثل نیتروژن، منیزیم و منگنز که برای رشد گیاه بسیار حیاتی هستند. در صورتی که متوجه چنین مشکلی شدید، کافی است با یک کود مناسب، عناصر ضروری را تامین کنید.

3. آیا این گیاه قادر به گلدهی است؟

بله، منتها نخل شامادورایی که بیرون از خانه کاشته شده باشد، البته نخل شامادورا آپارتمانی نیز می‌تواند گل‌های زرد رنگ زیبایی تولید کند، اما باید به‌قدر کافی بالغ شده و به‌میزان کافی نور خورشید را دریافت کند. گل‌های شامادورا بسیار ریز هستند، طوری که انگار برگ‌ها با رنگ زرد اسپری شده‌اند و خبری از حجم گل‌برگ نیست! بسته به نوع خاص شامادورای شما، ممکن است در تمام سال هم این گل‌ها را داشته باشید.این گل‌های زرد رنگ، پس از سپری کردن مدتی از عمر خود ضعیف شده و می‌ریزند.

4. دلیل کمرنگ شدن برگ‌های نخل شامادورا چیست؟

برگ‌های قدیمی، بالاخره از بین خواهند رفت، اما قبل از اینکه کاملا قهوه‌ای شده و به نابودی نزدیک شوند، گیاه تمام بخش‌های مفید درون برگ‌ها را خالی می‌کند و آن‌ها را به سایر نقاط گیاه فرستاده یا به‌عنوان انرژی برای ساخت برگ‌های جدید، ذخیره می‌کند، به‌همین‌علت برگ‌ها کم‌رنگ می‌شوند و دیگر مثل روز اول سبز نیستند. این روند در بعضی از گیاهان بسیار سریع رخ می‌دهد، اما در نخل شامادورا ممکن است چندین هفته یا حتی چند ماه طول بکشد. تفاوت رنگ میان برگ‌های درگیر با برگ‌های جوان، قابل توجه است. اما خوششبختانه جای نگرانی نیست و این اتفاق کاملا طبیعی است، اما اگر رنگ برگ به زردی روی آورد، باید آن را به چشم دیگری ببینید و مشکل را پیگیری کنید.

5. چه موقع باید گلدان شامادورا را عوض کنیم؟

نخل‌ها از ایجاد شوک برای ریشه، خیلی استقبال نمی‌کنند. در واقع چون سیستم ریشه‌ای آنها ضعیف و حساس است. درنتیجه تغییر مداوم گلدان می‌تواند در دراز مدت آسیب مخربی بر گیاه داشته باشد. بااین‌حال شامادورای جوان باید تا زمان رسیدن به دوران بلوغ و ثبات، سالی یکبار تعویض گلدان را تجربه کند. زیرا سریع رشد می‌کند و به فضای بیشتری احتیاج خواهد داشت. در مورد شامادورای بالغ اما، باید زمانی گلدان را عوض کنید که خاک ضعیف شده باشد، به گونه‌ای که آبیاری گیاه را تحت تاثیر قرار دهد. یعنی هنگامی که خاک، به‌سرعت آب را عبور داده و دائما خشک باقی می‌ماند یا برعکس، مثل یک اسفنج عمل کرده و همیشه خیس و مرطوب است. این اتفاق‌ها هر 2 الی 3 سال یکبار برای شامادورا رخ می‌دهد.

شناخت درخت زرشک و یادگیری شرایط نگهداری آن

اگر به پرورش انواع درختان و درختچه‌ها در خانه خود علاقه دارید، درخت زرشک نیز می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. زیرا این درخت زیبایی و ماندگاری زیادی دارد و نگهداری از آن نیز بسیار آسان است. حال اگر دوست دارید با درخت زرشک و روش نگهداری آن به خوبی آشنا شوید، با ما همراه شده و مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی آنلاین تهران تهیه شده است مطالعه فرمایید.

مقدمه

به عنوان درختچه‌ای رنگارنگ، بی‌دردسر و مقاوم، زرشک می‌تواند انتخاب بسیار خوبی برای باغچه‌ها و حتی کاشتن در گلدان باشد. اگر دوست دارید حصاری خوش رنگ دور منزل خود ایجاد کنید، ما نگهداری از درخت رزشک را به شما پیشنهاد می‌کنیم. معمولا وقتی صحبت از زرشک می‌شود، همه به درختچه‌ای در مناطق گرمسیری فکر می‌کنند، اما خبر خوش این است که این گیاه زیبا می‌تواند رشد خوبی در گلدان نیز داشته باشد و میوه خوش طعم خود را در دل یک گلدان پلاستیکی نیز به بار بنشاند. بنابراین اگر دنبال خرید گل و گیاه خاص برای خانه‌تان هستید، درخت زرشک را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری از آن نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب همه آنچه درباره نگهداری از درخت زرشک باید بدانید را به شما خواهیم گفت.

ویژگی‌های اصلی گیاه زرشک

• نوع گیاه: چوبی، درختچه
• فصل گلدهی :تمام طول سال (بسته به نوع گونه متغیر است)
• نیازهای نوری :نور کامل خورشید تا سایه نسبی
• نوع خاک :خاک گلدان دارای زه کشی عالی، خاک‌های رسی و غنی
• Ph خاک :7.5 الی 6
• نیازهای آبیاری: کم الی متوسط
• رنگ گل: زرد، سبز، قرمز، نارنجی، بنفش
• بومی منطقه :آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی
• زمان موردنیاز تا بالغ شدن درختچه: بیش از 2 سال
• جاذب :زنبور و پرنده

شناخت بیشتر گیاه زرشک

حدود 400 گونه مختلف از زرشک وجود دارد. بعضی برگریز هستند و بعضی دیگر همیشه سبز. برگ تعدادی از آن‌ها سبز است و تعدادی دیگر دارای برگ‌هایی زرد و قرمز و حتی بنفش هستند. اغلب گونه‌های زرشک، بومی شرق آسیا هستند و باقی به شمال یا جنوب آمریکا تعلق دارند. پرنده‌ها هم عاشق زرشک هستند! زیرا تیغ‌های این درختچه پرنده‌ها را از حمله شکارچیان در امان نگه می‌دارد. گاهی دانه این گیاه نیز توسط پرندگان خورده می‌شود، این اتفاق عموما در اواخر زمستان رخ می‌دهد. هنگامی که ذخایر غذایی آن‌ها به پایان رسیده و بی‌صبرانه منتظر رسیدن فصل بهار هستند.

شرایط نگهداری درخت زرشک

در این بخش به توضیح شرایط نگهداری درخت زرشک خواهیم پرداخت.

روش صحیح آبیاری

شیوه آبیاری زرشک را می‌توان به سه بازه زمانی متفاوت تقسیم کرد:

1. بلافاصله پس از کاشت درخت در خاک

اگر در مرحله کاشت درخت رزشک در خاک هستید، باید بلافاصله پس از کاشت، خاک را به خوبی آبیاری کنید؛ به گونه‌ای که توپ ریشه کاملا خیس شود. برای تقویت گیاه، می‌توانید مخلوط محرک ریشه زنی را نیز در آب حل کرده و در همین هنگام به گیاه اضافه کنید. این کار ضمن کاهش شوک ناشی از کاشت، زرشک را برای داشتن رشدی بیشتر و برگ‌هایی چشم‌نوازتر ترغیب می‌کند. اگر قصد دارید زرشک را در دوران خفتگی (فصل زمستان) بکارید، فراموش نکنید که به آبیاری بسیار کمتری نیاز خواهد داشت. بنابراین، مواظب باشید تا آن را در زمستان غرقاب نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که در سال نخست کاشته شدن و نگهداری از درخت زرشک ، خاک آن را به‌اندازه کافی آبیاری کنید، چراکه در این ایام، ریشه در حال شکل‌گیری و گسترش است و به آب نیاز دارد. البته که نباید آبیاری کافی را با آبیاری بیش‌ازاندازه و غرقاب کردن خاک اشتباه بگیرید.

2. در طول اولین فصل رشد درخت

یک درختچه زرشک کاشته شده در خاک باغچه، نباید به‌طور روزانه آبیاری شود؛ با توجه به این مسئله مهم در نگهداری از درخت زرشک ، اگر در آبیاری افراط کنید، خاک کاملا خیس شده و پوسیدگی ریشه در انتظار درخت زرشک نوپای شما خواهد بود. برای تامین درست و به‌اندازه نیازهای آبی درخت زرشک خود، اگر در منطقه‌ای بارانی زندگی می‌کنید، آب باران می‌تواند به‌خوبی پاسخگوی نیازهای آبی درخت شما باشد، در غیراینصورت، باید دست به‌کار شده و با بررسی خاک و میزان خشکی آن نسبت به آبیاری گیاه اقدام کنید! در مورد زرشک‌های گلدانی نیز همینطور است. آبیاری درخت زرشک باید به گونه‌ای باشد که ریشه و خاک اطراف آن، همواره مرطوب باقی بمانند. علاوه‌بر آبیاری به‌موقع و درست، مالچ پاشی نیز می‌تواند با حفظ رطوبت در خاک به این موضوع کمک کند.

- نکته‌ای درباره آبیاری درخت زرشک:

 به‌خاطر داشته باشید که آبیاری عمقی در دفعات کمتر و صبر برای خشک شدن خاک، از ریختن کمی آب به‌صورت روزانه روی خاک گیاه بسیار موثرتر خواهد بود. اهمیت این موضوع برای درختچه‌هایی که در فصل زمستان کاشته شده‌اند، حتی بیشتر است. در این فصل، گیاه در حال رشد فعال نیست و تبخیر نیز بسیار آرام‌تر صورت می‌گیرد. ازاین‌رو، احتمال غرقاب کردن زرشک در این فصل بیشتر است. درنتیجه صبر کنید تا خاک خشک شود و پس از خشک شدن خاک گیاه را آبیاری عمیق کنید. این قانون مختص زرشک نیست، بلکه در مورد اغلب گیاهان دیگر نیز صادق است.

3. سال‌های بعد از استقرار درخت در خاک

گیاه زرشک پس از استقرار در خاک، توانایی فوق‌العاده‌ای در برابر تحمل خشکی پیدا می‌کند و تنها در ایام بسیار داغ تابستانی است که مجبور می‌شوید آبیاری را در دفعات بیشتری انجام دهید؛ در غیر این‌صورت، آبیاری متعادل برای زرشک کافی خواهد بود. پس از استقرار در خاک بد نیست اگر خاک در بین دفعات آبیاری کمی خشک شود. با اینکه این گیاه در برابر خشکی مقاوم است، اما بهتر است مدت طولانی در معرض تشنگی قرار نگیرد. اگر شاهد ریزش یا پژمردگی برگ‌های زرشک بودید، آن را حسابی آبیاری کنید! اگر هم زرشک خود را در گلدان نگهداری می‌کنیدحتی بد نیست که گلدان را در سینک پر از آب قرار دهید.  
در طول نگهداری از درخت زرشک آبیاری باید در ساعات نخستین روز انجام شود. اگر بعد از یک روز پرمشغله به خانه آمده‌اید و هنگام صرف شام به یاد آبیاری گیاهان خود افتادید، دست نگه دارید! زرشک نیز مثل سایر گیاهان باید در روشنایی روز آب دریافت کند تا فرصت کافی برای جذب آن داشته باشد. گفتنی است تبخیر میزان اضافی آب توسط نور خورشید، از بروز بسیاری از بیماری‌های قارچی جلوگیری خواهد کرد.

بهترین خاک برای درخت زرشک

زرشک حساسیتی نسبت به نوع خاک خود ندارد و غنی و سبک بودن خاک، شرایط بهتری را برای رشد این گیاه فراهم می‌کند. اصلی‌ترین نیاز زرشک در مورد خاک، عالی بودن زهکشی آن است. خاک زرشک باید بتواند آب اضافی را به‌خوبی از خود عبور دهد، زیرا برای درخت زرشک نیز مثل سایر گیاهان زینتی دیگر، خاکی همواره خیس زمینه‌ساز ابتلای گیاه به بیماری‌های بسیار خطرناکی خواهد بود. در مورد زرشک گلدانی نیز مهم‌ترین مناسب بودن زهکشی خاک است. خاک باید زهکشی را به‌خوبی انجام دهد، زیرا زرشک از زندگی در خاکی مرطوب (نه خیس) استقبال می‌کند!
اگر زرشک را در گلدان می‌کارید، خاکی شنی- رسی برای آن تهیه کنید. خاک گلدان باید مرطوب و PH آن در محدوده بازی تا خنثی باشد. برای نگهداری از درخت زرشک در گلدان از یک زیر گلدانی مناسب استفاده کرده و یک لایه نازک از سنگریزه داخل زیرگلدانی بریزید و گلدان را روی آن قرار دهید. این سنگریزه‌ها به جذب بیشتر آب‌های اضافی کمک کرده و همزمان رطوبت محیط را نیز افزایش می‌دهند. فقط تنها نکته‌ای که باید درنظر داشته باشید این است که حتما زیرگلدانی را از هرگونه آب اضافی خالی کنید، چراکه گلدان زرشک نباید در تماس با آب قرار بگیرد.
اگر قصد نگهداری از درخت زرشک در باغچه را دارید، احتمالا هنگام کاشت زرشک در خاک باغچه، دچار تردید شده و نتوانید مکان مناسبی برای آن پیدا کنید. البته تنها شما نیستید که به این بزنگاه رسیده‌اید! به‌طور لی کاشت گیاه و درختچه در باغچه، می‌تواند ما را با چالش‌هایی در مورد خاک و محل مناسب رروبرو کند.
برای حل این مشکل اگر نوع خاک باغچه خود را می‌دانید که دیگر جای نگرانی نیست، زیرا به ویژگی‌های آن آگاهید و با برقرار کردن تعادلی مناسب میان میزان آبیاری و مقدار کوددهی، می‌توانید زرشک را در شرایط خوبی نگه دارید، اما اگر هنوز در مورد زهکشی خاک باغچه مطمئن نیستید، وقت آن است که با راه حل گُل‌سِتان ادامه کار را پیش ببرید؛
راه حل ما به شما انجام آزمون سنجش زهکشی خاک است. اگرچه ممکن است این سنجش طولانی و پرزحمت به نظر برسد، اما شک نکنید ارزشش را دارد؛ برای سنجش زهکشی خاک باغچه، یک چاله مربعی شکل با ضلع حدودا 30 سانتی‌متر حفر در نقطه‌ای که قرار است درخت را آنجا بکارید، حفر کنید. چاله را با آب پر کرده و اجازه دهید آب آن کاملا در زمین نفوذ کند. پس از نفوذ کامل آب در زمین، مجدد آن را پر از آب کنید. اما این بار، زمان را سنجیده و چک کنید چند ساعت طول می‌کشد تا حفره خالی شود. اگر زهکشی خاک عالی باشد، هر یک ساعت حدود 2.5 سانتی‌متر از سطح آب پایین خواهد رفت. اگر کاهش سریع‌تر اتفاق افتاد، نشانگر خاکی متخلخل و شنی مانند است، در این شرایط نیز هنوز اوضاع خوب است، اما سرعت کم بدش می‌تواند هشداری برای نامناسب بودن زهکشی باشد. در این حالت، باید زهکشی خاک آن نقطه را تقویت کرده یا نقطه دیگری را برای کاشت و نگهداری از درخت زرشک خود انتخاب کنید.

نور مورد نیاز

بهترین رشد درختچه زرشک در نور کامل خورشید صورت می‌گیرد، بااین‌حال این درخت می‌تواند مقداری سایه را نیز تحمل کند. در طول نگهداری از درخت زرشک ، دریافت روزانه حداقل 7 ساعت نور خورشید، برای داشتن برگ‌های متراکم و رنگی درخشان، ضروری است. برای تامین نور مورد نیاز درخت زرشک خود، بهتر است هنگام کاشت گیاه، نقطه‌ای نورگیر در جهت جنوبی یا غربی را انتخاب کنید.

زمان و روش کود دادن به درخت زرشک

زرشک نیاز زیادی به کود ندارد، اما به هر حال از دریافت آن لذت برده و رشدی بهتر را تجربه خواهد کرد. بهترین زمان برای کوددهی این درختچه، اواخر زمستان تا اوایل بهار است. از آنجایی که زرشک یک درختچه است، طبیعی است که برای کوددهی آن باید به سراغ کودهای مخصوص درخت و درختچه بروید. سپس دستورالعمل نوشته شده روی کود را با دقت مطالعه کرده و طبق میزان توصیه شده پیش بروید. فراموش نکنید که کود همواره باید به گیاهی با خاک مرطوب اضافه شود تا ریشه‌ها گیاه دچار سوختی نشوند. همچنین یادتان باشد که اگر زرشک را در خاکی غنی کاشته‌اید یا برای تقویت زهکشی خاک از کمپوست و سایر مواد طبیعی استفاده کرد‌ه‌اید‌، می‌توانید از کود دادن به زرشک صرف نظر کنید. حتی می‌توانید تنها زمانی به این گیاه کود بدهید که احساس کردید رشد آن کاهش یافته یا نیاز به تقویت شدن دارد.

دما و رطوبت مناسب برای گیاه

گیاه زرشک بومی مناطق نیمه گرمسیری جهان است. این درختچه در برابر سرمای زمستانی مقاوم بوده و نیازی نیست در این فصل، نگران آن باشید. حتی اگر گلدان آن را در خارج از خانه قرار داده‌اید، می‌توانید اجازه دهید تا فصل زمستان را در خارج از خانه سپری کند! فقط تنها مسئله‌ای که در این باره باید به آن توجه داشته باشید این است که گیاه را در برابر بادهای شدید حفظ کنید.
از دما گذشته نوبت به رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از درخت زرشک می‌رسد. دراین‌باره باید بگوییم که این درخت زیبا و خوش رنگ، حساسیت زیادی نسبت به میزان رطوبت هوا از خود نشان نمی‌دهد و سخت‌گیر نیست، تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که زرشک نمی‌تواند رطوبت بسیار بالای هوا و زندگی در مناطق دریایی را تحمل کند.

روش هرس کردن درخت زرشک

به طور کلی، هرس کردن نیازی ضروری برای زرشک به حساب نمی‌آید. این موضوع، تا حد زیادی به سلیقه شما و همچنین نوع زرشک کاشته شده بستگی دارد. اگر دوست دارید درختچه شما همواره ظاهری مرتب، متراکم و خوش فرم داشته باشد، می‌توانید آن را در شکل و اندازه دلخواه خود هرس کنید. البته که در طول نگهداری از درخت زرشک جدا کردن بخش‌های مرده، آسیب دیده یا بیمار گیاه یک کار ضروری است و این جنس هرس باید حتما انجام شود. نکته‌ای که در مورد هرس کردن درخت زرشک باید به آن توجه داشته باشید این است که حتما از دستکش زخیم استفاده کنید، چراکه درخت زرشک پر از تیغ‌های آشکار و مخفی است و در صورت استفاده نکردن از دستکش، باعث زخمی شدن و خراش برداشتن دشت شما خواهد شد.
اگر قصد هرس کردن درخت زرشک خود را دارید و هرس شما از نوع هرس‌‌های سنگین و اساسی است، باید اینکار را پس از گلدهی درختچه زرشک (بهار یا اوایل تابستان) انجام دهید. اگر هم منتظر رسیدن و لذت بردن از میوه خوش طعم زرشک هستید، باید هرس را به پاییز و زمستان موکول کنید. البته که حذف بخش‌های مرده و آسیب دیده در هر بازه‌ای از سال بلامانع است. گفتنی است می‌توانید در حذف تیغ‌های درخت زرشک بی‌پروا باشید. این کار نه‌تنها آسیبی به گیاه وارد نمی‌کند، بلکه به نفع دست‌های شما نیز خواهد بود!

روش عوض کردن گلدان گیاه

همانطور که در نگهداری درخت زرشک ، هرس کردن برای حفظ ظاهر مرتب و متراکم آن ضروری است، تعویض گلدان نیز یکی از فاکتورهای داشتن گیاهی زیبا و سرزنده به‌شمار می‌رود. معمولا تعویض گلدان زرشک به صورت نامنظم انجام می‌شود و تایم مشخصی ندارد؛ به‌این‌صورت که اگر گیاه در حال تکمیل رشد خود در خارج از گلدان بود، وقت آن رسیده که گلدان را عوض کنید.

- فواید عوض کردن گلدان:

• عناصر ضروری از دست رفته را در خاک جایگزین می‌کند.
• ریشه‌ها فضای بیشتری برای رشد پیدا می‌کنند.
• ریشه‌های طولانی کوتاه شده و از گره خوردن توپ ریشه جلوگیری می‌شود.

برای اطلاع از زمان تعویض و خرید گلدان جدید برای زرشک هر چند وقت یکبار، سطح زیرین گلدان را چک کرده و ببینید آیا ریشه‌ها از حفرات زیر گلدان به بیرون جوانه زده‌اند یا خیر. این اتفاق، یک نشانه عالی برای تعیین زمان تعویض گلدان است.

- نکات مهم درباره گلدان مناسب برای درخت زرشک:

• می‌توانید درخت زرشک خود را در یک گلدان پلاستیکی کاشته و سپس این گلدان پلاستیکی را در یک گلدان زیبا و تزئینی قرار دهید.
• نگهداری از درخت زرشک در گلدان پلاستیکی انتخاب بهتری است. زیرا گلدان پلاستیکی عملیات تعویض گلدان را برای شما راحت‌تر می‌کند. زیرا می‌توانید در صورت خارج شدن ریشه‌ها از زیر گلدان، به راحتی پلاستیک را برش زده و گیاه را بدون آسیب خارج کنید.

چگونه زرشک را تکثیر کنیم؟

دو روش برای تکثیر زرشک وجود دارد که شامل کاشت دانه یا قلمه زدن می‌شود. اگر تکثیر از طریق کاشت دانه را انتخاب کردید، حتما تمامی تکه‌های میوه را جدا کرده و تنها دانه را حفظ کنید. در غیر این‌صورت، جوانه‌ای در کار نخواهد بود.
اما اگر سراغ تکثیر درخت زرشک از طریق قلمه رفتید، درنظر داشته باشید که برای تکثیر زرشک از طریق قلمه ساقه، باید قلمه‌ای با طول 15 سانتی‌متر از گیاه جدا کنید. این کار باید پس از پایان گلدهی و حذف شدن گل‌ها انجام شود. همچنین باید دقت کنید که برش قلمه درست زیر غده برگ ایجاد شود. سپس جوانه‌ها و برگ‌های نیمه پایینی قلمه را جدا کرده و آن را از سمت برش خورده، در هورمون رشد فرو کنید. در نهایت قلمه را در گلدانی با اندازه مناسب بکارید.
بعد از کاشت قلمه جدید، خاک را مرطوب نگه داشته و برای حفظ رطوبت بیشتر، سطح گلدان را با یک پلاستیک بپوشانید. تا شکل‌گیری کامل ریشه‌ها و موفقیت کامل فرایند قلمه‌زنی، هرگز اجازه ندهید که خاک خشک شود و به محض خشک شدن سطح رویی، قلمه زرشک جوان را آبیاری کنید. پس از گذشت حدودا 3 هفته، قلمه‌ها جوانه خواهند زد و 2 هفته بعد از جوانه زنی نیز، قلمه‌ها آماده کاشته شدن در باغچه یا انتقال به گلدان اصلی خود خواهند بود.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گیاه

شته، کنه تار عنکبوتی قرمز و شپشک از متداول‌ترین آفات درخت زرشک گلدانی هستند، ازاین‌رو در صورت مشاهده هر گونه حشره یا تار روی بخش‌های مختلف گیاه، آن‌ها را برداشته و با اسپری کردن محلول آب و صابون، درخت خود را درمان کنید.
از آفات گذشته پوسیدگی ریشه و بیماری‌های قارچی برگ نیز در کمین درختچه زرشک شما هستند. در طول نگهداری از درخت زرشک باید درنظر داشته باشید که آبیاری بیش‌ازحد، اصلی‌ترین عامل ابتلای گیاه شما به بیماری‌ است. همچنین به‌یاد داشته باشید که ریزش ناگهانی، زرد شدن و پژمردگی برگ‌ها ممکن است نشانه پوسیدگی ریشه باشد. بنابراین همواره سعی کنید آبیاری را در حدی متعادل نگه داشته و از غرقاب کردن درخت زرشک خود خودداری کنید.
در انتخاب میان خشکی و خیسی، بدون شک خشکی را برای این گیاه انتخاب کنید! سعی کنید همواره گیاه و ریشه آن را بررسی کنید و هر چیز مشکوک در گیاه یا ریشه‌های آن با یک متخصص گیاه مشورت کنید. اگر بخش مشکوکی در ریشه گیاه دیدید، بهتر است گیاه را بادقت از گلدان خود خارج کنید. سپس بخش‌های آسیب دیده ریشه را با یک قیچی تمیز جدا کرده و درختچه را در خاکی تمیز بکارید، اما از آنجایی که تعویض گلدان زرشک کار دشواری است، پیشنهاد می‌کنیم به‌خوبی از درخت زرشک خود نگهداری کنید تا مجبور به تعویض گلدان آن مگر در زمان اصلی آن، نباشید.

آیا زرشک گیاهی سمی است؟

بسیاری از انواع زرشک بی‌خطر هستند، بااین‌حال ممکن است زرشک شما سبب بروز آلرژی در حیوانات شده و عوارض گوارشی در پی داشته باشد. ازاین‌ر توصیه کلی ما این است که درخت زرشک خود را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

روش نگهداری درخت زرشک در فصل زمستان

حس کردن تفاوت فصل‌ها، نقش مهمی در روند رشد زرشک ایفا می‌کند. به عبارت دیگر، گیاه باید در فصول مختلف سال (به ویژه تابستان و زمستان) در شرایط محیطی مختلفی زندگی کند. این اتفاق به‌طور طبیعی در منازل و آپارتمان‌ها رخ نخواهد داد، زیرا دمای خانه باتوجه به تغییر فصل تنظیم شده و عموما حول 20 درجه سانتی‌گراد است و از آنجایی وارد شدن زرشک به دوران خفتگی برای رشد، گسترش، گلدهی و تقویت ریشه بسیار ضروری است و ثابت بودن دما مانع از ورود درخت زرشک به دوران خفتگی می‌شود. باید گیاه را به خفتگی ببرید. حال برای اینکه گیاه را به دوران خفتگی ببرید، باید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. گیاه را به اتاقی تاریک‌تر ببرید. مثل راهرو، انباری، اتاق زیر شیروانی یا هر نقطه دیگری که نور کمی دارد.
2. اگر مکان انتخابی با نور کم، دارای دمای پایین‌تری باشد بسیار بهتر خواهد بود. پس کم بودن نور و دما را همزمان اعمال کنید.

برای کاهش دمای محیط به دنبال محیطی با دمایی حدود 10 الی 15 درجه سانتی‌گراد و حدودا 12 الی 14 ساعت تاریکی باشید. سپس زرشک را برای 6 الی 8 هفته در این شرایط قرار دهید. اگه شرایط گفته شده فراهم نیست یک راه دیگر برای وارد کردن زرشک به دوران خفتگی، قرار دادن آن در خارج از خانه است. به‌این‌منظور می‌توانید گلدان درخت زرشک خود را را برای 2 ماه در بالکن یا تراس منزل قرار دهید. فقط توجه داشته باشید که گیاه باید از بادهای سرد درامان باشد. همچنین دراین‌باره گفتنی است که ریزش مقداری برگ در این دوران خفتگی درخت زرشک، طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.

روش نگهداری درخت زرشک در گلدان

اگر قصد نگهداری از درخت زرشک در گلدان را دارید، گلدان انتخابی شما باید دارای حفرات زهکشی متعددی در سطح زیرین خود بوده و با مخلوطی مناسب از خاک گلدان پر شود. حتی می‌توانید با اضافه کردن مقداری پومیس و پرلیت، زهکشی خاک را تقویت کنید.
با توجه به اندازه زرشک خود باید گلدانی را انتخاب کنید که بتواند حداقل تا 2 الی 3 سال آینده، میزبان خوبی برای گیاه باشد. پس گلدان‌های کوچک نمی‌توانند انتخاب درستی برای زرشکی با اندازه متوسط باشند. به عبارت دیگر، قطر گلدان انتخابی شما باید حدود 20 سانتی‌متر بزرگ‌تر از قطر ریشه زرشک شما باشد.
از آنجایی که زرشک در داخل خانه قرار می‌گیرد، بهتر است رنگی را برای آن انتخاب کنید که هارمونی خوبی با فضای داخلی ایجاد کند.

مختصری درباره میوه زرشک

بخش مهمی از انگیزه افراد برای پرورش زرشک، به میوه خوش طعم و رنگ آن مربوط می‌شود! سال‌هاست که این گیاه به‌دلیل وجود همین میوه کاشته شده و در سراسر جهان به شهرت رسیده است. میوه زرشک را می‌توانید به صورت خام، پخته و حتی در ترشی‌ها مصرف استفاده کنید. طعم زرشک اسیدی است و در ترکیب با سرکه، ترشی جذابی را ایجاد می‌کند. قطعا نیازی به توضیح بیشتر در مورد میوه زرشک نیست، زیرا ما ایرانیان تاریخچه طولانی در استفاده از زرشک داشته و با این میوه به‌خوبی آشنا هستیم. جالب است بدانید علاوه بر میوه‌ها، برگ‌های زرشک نیز خوراکی هستند؛ به‌طوری‌که می‌توانید برگ آن را خشک کرده و از آن یک دم‌نوش گیاهی با خواص درمانی بالا تهیه کنید.
نکته‌ مهمی که در مورد میوه و برگ درخت زرشک باید درنظر داشته باشید این است که میوه و برگ همه درختچه‌های زرشک خوراکی نیستند. حتی بعضی از آن‌ها دارای میوه‌هایی سمی بوده و می‌توانند سبب بروز واکنش‌های گوارشی شدیدی شوند. ازاین‌رو اگر قصد نگهداری از درخت زرشک به‌منظور بهره‌برداری از میوه آن را دارید یا در خانه‌تان درخت زرشک دارید و در مورد خوراکی بودن یا نبودن میوه و برگ آن مطلع نیستید، حتما قبل از مصرف برگ و میوه، با مشورت با یک متخصص گیاه از خوراکی بودن یا نبودن محصولات درختچه زرشک خود اطمینان حاصل کنید.

یادگیری شیوه مراقبت از گل سوسن و شناخت گونه‌های مختلف آن

گل سوسن یا لیلیوم یکی از گل‌های معروف و دوست داشتنی است که معمولا جزء اولین گل‌های انتخابی در هنگام خرید باکس گل یا دسته گل نیز می‌باشد. این گل دارای گونه‌های متنوع و رنگارنگی است که همه آن‌ها بسیار زیبا هستند و نظر بینندگان را به خوبی به خود جلب می‌کنند. اما جالب است بدانید که گل سوسن را می‌توانید در خانه به عنوان گل گلدانی نیز نگهداری کنید. البته برای این کار، در ابتدا باید با روش نگهداری گل سوسن به خوبی آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر گل سوسن

همه عاشق سوسن هستند. اصلا مگر می‌شود عاشق گلی بزرگ و چشم‌گیر که عطر خوبی دارد نشد؟ این گل زیبا از طریق پیاز رشد می‌کند و گیاهی چند ساله است که می‌تواند هر سال مجددا باز گشته و فضای خانه شما را زیبا و عطرآگین کند. نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و نیاز به مراقبت چندانی ندارد. بنابراین اگر در پرورش گل و گیاه تازه‌کار هستید و دنبال خرید گل معطر برای خانه‌تان هستید، نگهداری از سوسن برایتان سخت نخواهد بود. سوسن گل‌هایی با شش گلبرگ دارد که معمولا شیپوری شکل هستند و روی ساقه‌ای بلند به‌همراه برگ‌هایی نیزه شکل می‌نشینند. سوسن در رنگ‌های زیبایی مثل صورتی، طلایی، قرمز، نارنجی و سفید پیدا می‌شود و می‌توانید از بین رنگ‌های مختلف آن یکی را به انتخاب برای خانه‌تان انتخاب کنید؛ برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست با این مطلب از گُل‌سِتان همراه شده و از صفر تا صد آن را یاد بگیرید. در این مطلب قبل از پرداخت به روش نگهداری گل سوسن درباره گونه‌های مختلف آن نیز برای شما خواهیم گفت.

شناسنامه گل سوسن

• نام علمی : Lilium
• بومی: مناطق معتدل نمیکره شمالی
• خانواده: سوسنیان
• نام‌های مرسوم: سوسن، لیلیوم، لی لی

شیوه مراقبت از گل

همان‌طور که گفتیم نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و می‌توانید از آن به‌خوبی از پس آن برآیید، فقط نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که این گیاه بومی نیمکره شمالی است و به شرایطی نیاز دارد که مانند شرایط طبیعی‌اش باشد.

نور مناسب

سوسن گیاهی نور دوست است و دوست دارد در نور کامل خورشید باشد، به‌طوری‌که حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند. درواقع این گیاه ترجیح می‌دهد سرش در آسمان باشد و پاهایش در سایه؛ برای اینکه این شرایط نگهداری را برای گل سوسن فراهم کنید می‌توانید گیاهانی کوتاه‌تر مثل چمن در نزدیکی آن بکارید. در طول نگهداری از گل سوسن یادتان باشد نور کم باعث می‌شود که شاخه‌های گیاه به سمت نور خمیده شده یا حتی سقوط کنند.

بهترین خاک برای سوسن

بیشتر گونه‌های سوسن دوست دارند که خاکی غنی داشته باشند، اما این غنی بودن نباید بیش‌ازحد و زیاد باشد. بعد از خاک غنی زهکشی مهم‌ترین مساله‌ای است که در مورد این گیاه باید به آن توجه داشته باشید؛ سوسن از خیس بودن زیاد اطراف پیاز خود اصلا خوشش نمی‌آید و از آن آسیب می‌بیند. در نهایت نوبت به PH خاک می‌رسد. برای نگهداری از گل سوسن سطح PH بین 5.5 تا 6.5 باشد.

روش صحیح آب‌دهی

در طول فصل رشد گیاه می‌توانید با خیال راحت به آن آب بدهید. فقط باید توجه داشته باشید که گل سوسن از خیس ماندن بیش‌ازحد خوشش نمی‌آید و فقط ترجیح می‌دهد خاکی مرطوب داشته باشد. ازاین‌رو هر زمان سطح بالایی خاک خشک شد دوباره به آن آب بدهید تا پیاز گیاه آسیب نبیند. برای اطلاع از خشکی خاک گیاه می‌توانید انگشت خود را داخل خاک گلدان فرو کرده یا از یک سیخ چوبی برای اینکار استفاده کنید. به‌این‌شکل که بعد از فرو کردن انگشت یا سیخ چوبی داخل خاک اگر حس کردید خاک خشک شده به آن آب بدهید.

زمان و روش کود دادن به گل

از زمانی که گیاه را می‌کارید تا شش هفته بعد از پایان گل‌دهی، هر دو هفته یک بار به سوسن کودی با سطح پتاسیم بالا بدهید. این کار کمک می‌کند تا گیاهی سالم‌تر و قوی‌تر داشته باشید. ضمن اینکه می‌توانید در هر بهار نیز یک لایه نازک از کمپوست به خاک گیاه اضافه کنید.

روش هرس کردن گل

گل سوسن در هر فصل بیش از یک بار گل نمی‌دهد و نیازی به هرس کردن گل‌های مرده از روی آن ندارد، اما می‌توانید گل‌های ضعیف شده و مرده را جدا کنید تا دیگر انرژی خاصی برای آن مصرف نشود و این انرژی به سمت تقویت پیاز گیاه برود. حتی می‌توانید کل ساقه گل را از روی گیاه هرس کنید.
در طول نگهداری از گل سوسن هیچگاه برگ‌های آن را تا زمانی که سبز هستند هرس نکنید؛ چراکه این برگ‌ها تا زمانی که سبز و زنده هستند به تامین انرژی و تقویت پیاز سوسن مشغول‌اند؛ بنابراین هرس کردن آن‌ها باعث ضعف گیاه شده و این کار می‌تواند توانایی گیاه را در گل‌دهی برای فصل بعد از بین ببرد.

زمان گل دادن سوسن

گل‌های سوسن واقعا زیبا هستند و به‌عنوان یک گل شاخه بریده یا گل زینتی استفاده زیادی دارند. سوسن‌ها معمولا دوست دارند که از ابتدای تابستان تا اوایل پاییز گل بدهند، البته این بستگی به نوع گیاه شما دارد. همین مساله باعث می‌شود تا اگر انواع مختلف سوسن را با هم ترکیب کنید بتوانید از بهار تا اولین سرمای زمستان باغچه‌ای پر گل داشته باشید.

چگونه از این گل در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

اگر می‌خواهید گیاه خود را به‌صورت چند ساله نگهداری کنید باید در زمستان هم مراقب آن باشید تا در سال بعد نیز مجددا گل بدهد. قبل از آغاز زمستان می‌توانید یک لایه 10 الی 12 سانتی‌متری مالچ روی خاک سوسن بپاشید تا خاک اطراف آن کمتر و دیرتر دچار سرمازدگی شود. همچنین این کار باعث می‌شود ریشه‌ها رشد خود را ادامه دهند. فقط یادتان باشد این مالچ‌ها را تا آخرین یخبندان و سرما نگه دارید سپس از روی خاک جمع کنید.

چگونه از گل شاخه بریده سوسن نگهداری کنیم؟

همان‌طور که قبلا گفتیم این گل زیبا به‌عنوان یک گل شاخه بریده واقعا زیباست. بنابراین می‌ارزد که آن را داخل گلدان آب نگه دارید. فقط برای نگهداری از این گل زیبا به‌عنوان گل شاخه بریده باید به نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم توجه داشته باشید:

• اگر می‌خواهید گل‌های سوسن را از روی ساقه بچینید هیچگاه بیش از یک سوم ساقه را نبرید، چراکه بیشتر از این باعث می‌شود ساقه ضعیف شود؛ ساقه‌ای که گیاه برای رشد برگ و تقویت خود به آن نیاز دارد.
• برای نگهداری از گل سوسن به‌عنوان گل شاخه بریده گلی را از روی ساقه بچینید که غنچه آن در حال باز شدن باشد و رنگ آن کمی معلوم باشد. این کار باعث می‌شود که این گل مدت بیشتری را در کنار شما بماند. گلی که کاملا باز شده باشد عمر زیادی نخواهد داشت.
• قبل از قرار دادن گل بریده شده در گلدان، حدود دو سانتی‌متر از انتهای ساقه را به صورت اریب و کج ببرید.
• برگ‌های قسمت پایینی ساقه را هرس کنید تا هیچ برگی درون آب گلدان فرو نرود.
• اگر فکر می‌کنید گرده‌های این گل ممکن است باعث ایجاد حساسیت در شما یا دیگران شود، به‌راحتی پرچم‌های گیاه را با دست از روی آن جدا کنید.
• یک سوسن خوب و سرزنده می‌تواند 2 یا 3 هفته درون گلدان آب زندگی کند.
• بهتر است هرچند روز آب گلدان را عوض کنید تا خزه یا جلبک نبندد.

روش کاشتن گل

در بیشتر مناطق پیازهای سوسن باید در پاییز و چند هفته قبل از اینکه سرمای زمستان آغاز شود کاشته شوند. پیازی که در پاییز کاشته شود در بهار ریشه قوی‌تری خواهد داشت؛ چراکه این پیاز تواسنته در زمستان انرژی لازم را ذخیره کند تا در بهار با قدرت بازگردد.

نکات مورد توجه درباره کاشتن گل سوسن:

• اگر در منطقه شما زمستان بسیار سختی وجود دارد بهتر است به جای پاییز، گیاه را در بهار بکارید، به‌این‌شکل که به محض پایان سرمای سخت زمستان، گیاه را بکارید.
• همیشه زمانی پیاز سوسن را بخرید که آماده کاشتن آن هستید. این گیاه برخلاف بیشتر گیاهان دیگر فصل خواب و استراحت ندارد؛ بنابراین نمی‌توانید مثلا پیاز گیاه را در پاییز خریده و نگهداری کنید تا در بهار بکارید.
• برای پیدا کردن محل مناسب کاشت سوسن یک راه حل ساده وجود دارد؛ کافی است پس از بارش باران سراغ باغچه بروید و اولین نقطه‌ای که خشک شد را انتخاب کنید. خشک شدن سریع این نقطه نشان می‌دهد که زهکشی خوبی در اینجا وجود دارد که سوسن عاشق آن است.
• محل کاشت و نگهداری از گل سوسن را حدود 30 الی 35 سانتی‌متر گود کنید و سپس پیاز گیاه را داخل آن قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا ساقه‌های گیاه تکیه‌گاه خوبی برای رشد داشته باشند و شما مجبور نشوید برای کمک به آن از چوب یا چیز دیگری استفاده کنید. ضمن اینکه عمق مناسب کمک می‌کند تا ریشه گیاه خنک بماند.
• بین هر پیاز گل حدود 3 برابر قطر آن فاصله بگذارید و برای نمای بهتر آن‌ها را در گرو‌ه‌های 3 یا 5 تایی بکارید. 

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گل سوسن

کپک خاکستری یکی از بیماری‌هایی است که گل سوسن درگیر آن می‌شود؛ مخصوصا اگر بهار یا تابستانی خنک و خیس داشته باشید؛ در این شرایط این مشکل بیشتر خودش را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید گیاه شما دچار این مشکل نشود بهتر است مطمئن شوید که جریان هوای خوب و کافی در اطراف گیاه برقرار است. برخی از گونه‌های گل سوسن می‌توانند توسط ویروس‌هایی که شته‌ها منتقل می‌کنند آسیب ببیند، اما برخی دیگر از گونه‌های آن مقاوم هستند.
افزون بر کپک خاکستری سوسک قرمز نیز یکی از آفاتی است که به این گیاه جذب می‌شود و تنها راه خلاصی از دست آن‌ها از بین بردن دانه به دانه هر کدام است.

گونه‌های مختلف گل

گونه‌های مختلفی از گل سوسن وجود دارد و بی‌نهایت گونه هیبریدی از آن ساخته شده است.

1. گونه قد کوتاه سوسن کوهی

سوسن کوهی در اوایل تابستان گل می‌دهد و تا زمانی که درخاکی با زهکشی خوب زندگی کند مشکل خاصی نخواهد داشت. این نوع از سوسن کوتاه‌ترین قد را در بین بقیه سوسن‌ها داشته و در رنگ‌های مختلف وجود دارد. سوسن کوهی عطر زیادی نداشته، اما رنگ‌های زیبا و درخشانی برای نمایش دارد.

2. گونه لانگیفلوروم، مناسب برای نگهداری در خانه

سوسن لانگیفلوروم معمولا داخل خانه نگهداری می‌شود و نزدیکی‌های اسفند و فروردین شروع به گل دادن می‌کند. اگر می‌خواهید سوسن لانگیفلوروم را در بیرون از منزل بکارید بهتر است در مناطقی که کمی گرمسیرتر است کاشته شود تا بتواند زمستان و فصل‌های سرد را به‌راحتی پشت سر بگذارد.

3. گونه خوش‌عطر اورینتال یا استارگازر

سوسن اورینتال به عطر خوبی که دارد در بین گونه‌های دیگر مشهور است. این گیاه قد بلندی دارد، اما سرعت رشد آن کم است. استارگازر معمولا بعد از سوسن کوهی یعنی از اواسط تابستان تا اواخر آن گل می‌دهد.

4. گونه کمیاب و زیبای چلچراغ

یکی از گونه‌های محبوب و معروف سوسن در ایران که معمولا به‌صورت طبیعی در اطراف اردبیل و گیلان رشد می‌کند، سوسن چلچراغ است. جالب است بدانید این گل تنها گونه ایرانی سوسن است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سوسن چلچراغ معمولا بین 4 تا 10 گل دارد، اما اگر خوش شانس باشید می‌توانید انواعی از آن را ببینید که 10 الی 15 گل دارند. متاسفانه سوسن چلچراغ در حال انقراض است و به‌عنوان یکی از گیاهان حفاظت شده شناخته می‌شود.

5. گونه شیپوری، با گل‌هایی زیاد و کوچک

سوسن شیپوری مثل استارگازر گل‌های معطر و زیاد شکوفا می‌کند که همگی کوچک و شیپوری شکل هستند.
علاوه‌براین 5 مورد حدود 95 مورد دیگر از گل سوسن وجود دارد که در آینده در مطلبی جداگانه به گونه‌های بیشتری خواهیم پرداخت.

پاسخ به سوالات رایج درباره گل سوسن

1. معطر‌ترین گونه این گل کدام است؟

بیشترین عطر از این گیاه برای گونه‌های اورینتال و شیپوری است. سوسن کوهی عطر کمتری دارد. گونه اورینتال عطر تندی دارد و گونه شیپوری عطری شیرین‌تر دارد.

2. آیا سوسن گلی سمی محسوب می‌شود؟

بسیاری از گونه‌های این گیاه برای گربه‌ها بسیار سمی هستند و در صورت خورده شدن باعث نارسایی کلیه می‌شوند. تمام قسمت‌های این گیاه برای گربه‌ها سمی هستند و بهتر است اگر گربه دارید این گیاه را به خانه نبرید.

3. دلیل زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌های این گل چیست؟

دلیل اصلی این مشکل، مشکلات آبیاری است. این مشکل در اثر آبیاری بسیار کم یا بسیار زیاد رخ می‌دهد. این گیاه از خاکی کاملا خیس و یا خشک شده خوشش نمی‌آید و ریشه‌هایش دچار مشکل می‌شود. بهتر است همیشه خاکی مرطوب داشته باشد تا بتواند سر زنده بماند.

4. دلیل گل ندادن سوسن چیست؟

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود این گیاه گل ندهد. کوچک بودن پیاز گیاه، کاشته شدن در عمق کم، عدم دریافت نور کافی و کوددهی زیاد می‌توانند همگی باعث شوند تا این گیاه گل ندهد. همچنین اگر بعد از پایان گل‌دهی، برگ‌های سبز گیاه را هرس کنید باعث می‌شوسد تا نتواند در سال بعدی مجددا گل بدهد زیرا نتوانسته انرژی لازم را جذب کند.

معرفی گیاه خر دم یا اسکینانتوس

گیاه خر دم یا اسکینانتوس یکی از گیاهان زیبا و مناسب برای افرادیست که به گیاهان گلدانی آویزی علاقه دارند. همچنین این گیاه دارای گل‌های خاص قرمز‌رنگی است که بسیار جذاب هستند و نظر همگان را به خوبی به خود جلب می‌کنند. حال اگر دوست دارید با گیاه خر دم و روش نگهداری آن بیشتر آشنا شوید، مقاله زیر را که توسط بهترین فروشگاه آنلاین گل و گیاه تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

آشنایی با گیاه اسکینانتوس (خر دم)

اسکینانتوس گیاهی با برگ‌های همیشه سبز و گل‌هایی زیباست که در صورت فراهم بودن شرایط نگهداری تا سال‌ها در کنار شماست. این گیاه جز گیاهان آویزی به‌شمار رفته و یک گزینه عالی برای نگهداری در گلدان‌های آویزی است. اسکینانتوس از حضور در محیط‌های گرم و مرطوب لذت می‌برد. این گیاه در ایران به خر دم مشهور است، زیرا ساقه‌هایی بلند و پر از برگ دارد که به دم خر شبیه هستند. در کشورهای دیگر نیز این گیاه به گیاه رژلبی مشهور است و دلیل آن هم گل‌های لوله‌ای و قرمز رنگ این گیاه است که شبیه به رژ لب هستند. با توجه به ویژگی‌های خر دم اگر دنبال گیاهی آویزی با ظاهر متفاوت و جذاب هستید، ما نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای یادگیری روش نگهداری اسکینانتوس یا خر دم نیز کافیست تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

شناسنامه گیاه

• نام علمی : Aeschynanthus
• خانواده: جِسنِریان
• بومی: جنوب آسیا، اندونزی، مالزی
• نام‌های مرسوم :اسکینانتوس، خَر دُم، گیاه رژ لبی

شناخت بیشتر گیاه خر دم

این گیاه بومی جنگل‌های بارانی جنوب آسیاست و معمولا به‌صورت هوازی رشد می‌کند، به‌عبارت دیگر به جای اینکه در خاک زندگی کند ترجیح می‌دهد بیرون از خاک و روی گیاهان دیگر رشد کند. این گیاه گونه‌های زیادی دارد که برخی از انواع آن به عنوان گیاه خانگی نیز نگهداری می‌شود. دقیق‌تر بخواهیم بگوییم این گیاه 185 گونه مختلف دارد که همه آن‌ها مناسب نگهداری در داخل خانه نیستند.

شرایط نگهداری گیاه

در این بخش به توضیح شرایط نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس خواهیم پرداخت.

میزان نور لازم برای گیاه خر دم

گیاه خر دم به محیطی نورگیر با نور زیاد ولی غیرمستقیم نیاز دارد. البته نور مستقیم خورشید نیز در صورتی که شدید نباشد و مدت طولانی در معرض آن قرار نگیرد مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در مجموع بهتر است محلی برای نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس فراهم شود که نور کامل روز را دریافت کند و این نور به‌صورت غیر مستقیم یا فیلتر شده به آن برسد. در مورد گیاه خر دم درنظر داشته باشید که نور شدید باعث سوختن برگ‌های گیاه و نور کم باعث پژمردگی آن می‌شود.

روش آب‌دهی

گیاه خر دم نیاز دارد تا خاکی همیشه مرطوب داشته باشد، اما این رطوبت نباید به سمت خیس ماندن دائمی خاک پیش برود. ضمن اینکه باید درنظر داشته باشید که خشک شدن کامل خاک گیاه نیز می‌تواند به آن آسیب بزند. بنابراین در مورد آبیاری خر دم باید گفت زمانی که خاک گیاه رو به خشکی رفت، زمان آبیاری آن فرارسیده است. در طول نگهداری از گیاه خر دم بهترین روش برای تشخیص زمان آبیاری بررسی خاک آن است، به‌این‌شکل که دوبند از انگشت خود یا یک سیخ چوبی را داخل خاک آن فرو کنید، اگر خاک رطوبت کمی دارد و رو به خشکی رفته است، یعنی زمان آبیاری مجدد گیاه است. برای آبیاری آن نیز حتما آن را به طور کامل آبیاری کنید، طوری که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود.
بعد از گذر از فصل بهار و تابستان در فصول پاییز و زمستان، به‌خصوص زمستان میزان آبیاری را کاهش دهید، چون در طول این مدت گیاه شما در حال استراحت است و رشد چندانی ندارد؛ بنابراین نیاز به آب زیادی هم ندارد. یادتان باشد که در طول مدت نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس هیچ‌گاه از آب سرد استفاده نکنید، زیرا این گیاه نسبت به آب یا هوای سرد حساس است و آسیب می‌بیند.
به‌عنوان نکته آخر در مورد آبیاری خر دم نیز درنظر داشته باشید که آبیاری کم می‌تواند باعث توقف رشد گیاه یا خشک شدن برگ‌های قدیمی‌تر شود؛ درمقابل آبیاری بیش‌ازحد نیز باعث پوسیدن ریشه‌ها و در نتیجه زرد شدن برگ‌ها خواهد شد.

رطوبت مناسب

همانطور که گفتیم خر دم از جنگل‌های بارانی جنوب آسیا آمده است؛ جایی که همیشه هوایی مرطوب در اطراف خود داشته است. ازاین موضوع می‌توان متوجه شد که در داخل خانه نیز این گیاه به محیطی با رطوبت بالاتر نیاز دارد. برای تامین رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گیاه اسکینانتوس یا خر دم می‌توانید با کمک دستگاه بخور، قرار دادن ظرف آب در نزدیکی گیاه یا قرار دادن چند گیاه مختلف در کنار یکدیگر تامین کنید. همچنین اسپری کردن هفتگی آب به این گیاه هم می‌تواند برای آن لذت بخش باشد.
در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس یادتان باشد که قرار دادن این گیاه در نزدیکی وسایل گرمایشی می‌تواند به آن آسیب بزند. چون این وسایل هوای اطراف خود را خشک می‌کنند و این مساله می‌تواند باعث آسیب دیدن گیاه شود.

روش کود دادن به خر دم

برای کوددهی به گیاه خر دم در طول فصل رویش گیاه و بعد از هر چهار بار آبیاری و در پاییز و زمستان بعد از هر شش بار آبیاری به آن کود بدهید و یادتان باشد هیچ‌گاه بدون آبیاری به گیاه کود ندهید، زیرا این مساله باعث سوختن ریشه‌های گیاه و زرد شدن برگ‌های آن می‌شود. کود مناسب برای کوددهی به خر دم کود استاندارد گیاهان خانگی است و می‌توانید از این دست کودها برای تغذیه آن استفاده کنید.

روش هرس کردن گیاه

خر دم یا اسکینانتوس نیاز خاصی برای هرس کردن ندارد، مگر اینکه بخواهید به گیاه خود شکل بدهید؛ دراین‌صورت لازم است گیاه خود را هرس کنید. به‌این‌منظور می‌توانید این کار را در فصل رشد انجام دهید. در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس برای هرس کردن آن همیشه از ابزاری استریل شده و تیز استفاده کنید تا هم گیاه آلوده نشود و هم ساقه‌ها آسیب نبینند و له نشوند.
در مجموع مورد هرس کردن گیاه خر دم درنظر داشته باشید که هرس کردن باعث تقویت رشد گیاه می‌شود و می‌تواند آن را پرپشت‌تر کند. ضمن اینکه هرس کردن برگ‌های مرده و زرد شده نیز کمک می‌کند تا انرژی گیاه هدر نرود.

زمان گل دادن اسکینانتوس یا خر دم

گیاه خر دم می‌تواند در طول تابستان گل بدهد. گل‌هایی که معمولا چند هفته زنده می‌مانند و به‌شکل یک رژ لب قرمز هستند. در طول مدت گلدهی تغذیه گیاه با کودی که پتاسیم بیشتری داشته باشد باعث می‌شود تا گیاه گل‌هایی شاداب‌تر و قوی‌تر داشته باشد. ضمن اینکه کودی که نیتروژن بالاتری دارد باعث می‌شود تا برگ‌های گیاه رشد بهتر و سالم‌تری داشته باشند.

آیا گیاه خر دم سمی است؟

این گیاه انواع مختلفی دارد و برخی گونه‌های آن غیر سمی و برخی از آن‌ها سمی هستند. گونه‌های سمی این گیاه در قورت خورده شدن می‌توانند باعث تهوع، اسهال، از دست دادن اشتها و مشکلات گوارشی شود. با توجه به اینکه گیاه گونه‌های مختلفی داشته و برخی از آن‎‌ها سمی است، به‌طورکلی آن را از دسترس کودک یا حیوانات خانگی خود دور نگه دارید.

چگونه از این گیاه در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

گیاه خر دم از اواسط پاییز تا اواخر زمستان به استراحت می‌رود و نیاز دارد تا در این فصل انرژی خود را ذخیره کند. این ذخیره‌سازی انرژی باعث می‌شود گیاه رشد سالم‌تری داشته و همچنین بتواند در بهار و تابستان بعدی گل‌دهی خوبی را تجربه کند. برای نگهداری از گیاه اسکینانتوس یا خر دم در طول این مدت بهتر است به موارد زیر توجه کنید:

• گیاه را در محلی نورگیر با نور غیرمستقیم قرار دهید، محلی که هیچگاه نور مستقیم خورشید به آن نرسد. اگرچه نور خورشید در زمستان شدت زیادی ندارد، اما می‌تواند باعث خشک شدن سریع‌تر خاک گیاه شده و میزان آبیاری را افزایش دهد.
• بهتر است در طول شب نور مصنوعی مثل چراغ در اطراف گیاه نباشد تا بتواند استراحت کند.
• در فصل زمستان میزان آبیاری باید کمتر شود. در طول این فصل صبر کنید تا حجم بیشتری از خاک گیاه خشک شود. همچنین بهتر است آب را از پایین و نزدیک به خاک بریزید، چون خیس شدن برگ‌ها در این فصل باعث آسیب دیدن آن‌ها می‌شود.
• یکی از مهم‌ترین اقدامات در نگهداری گیاه خر دم یا اسکینانتوس در فصل زمستان، کنترل دماست، به‌طوری‌که گیاه خر دم برای گل‌دهی در فصل رشد خود نیاز به هوایی خنک دارد. به‌این‌منظور اتاقی با دمای حدودی 15 درجه سانتی‌گراد برای این گیاه عالی است و از آن لذت می‌برد.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های خر دم در طول مدت نگهداری

یکی از آفت‌هایی که می‌تواند به خر دم حمله کند، شته سبز است. این حشره کوچک و سبز رنگ به برگ‌های گیاه می‌چسبد و از شیره آن استفاده می‌کند. علاوه‌بر شته سبز آفات دیگری مثل شپشک آردی و کنه عنکبوتی هم می‌توانند به این گیاه حمله کنند. در صورتی که به موقع متوجه این آفات نشوید ممکن است دیگر نتوانید کار خاصی انجام دهید و گیاه شما از بین برود.
در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس اگر گیاه شما به آفات یاد شده مبتلا شد، برای خلاصی از دست این آفات ابتدا برگ‌ها را با دستمالی تمیز و مرطوب پاک کنید، سپس گیاه را با کمک آفت‌کش‌های صنعتی و مناسب درمان کنید.
از آفات گذشته نوبت به بیماری‌های رایج در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس می‌رسد؛ پوسیدگی ریشه از جمله بیماری‌های معمول در این گیاه است. این اتفاق اکثر مواقع به‌خاطر آبیاری بیش‌ازحد یا زهکشی نامناسب خاک رخ می‌دهد. اگر نشانه‌ای از زرد شدن برگ‌ها، خاک لجنی، توقف رشد یا قهوه‌ای شدن پایه گیاه دیدید احتمالا گیاه شما دچار پوسیدگی ریشه شده است. در این زمان باید گیاه خود را از خاک خارج کنید و ریشه‌ها را بررسی کنید. اگر حجم پوسیدگی زیاد باشد دیگر کاری نمی‌شود کرد، اما اگر حجم پوسیدگی کم باشد می‌توانید قسمت‌های پوسیده را برش بزنید و گیاه را در خاکی تازه و تمیز بکارید.

روش تکثیر کردن گیاه خر دم

در طول نگهداری از گیاه خر دم یا اسکینانتوس بهترین روش برای تکثیر آن قلمه زدن ساقه‌های آن است. برای گرفتن یک قلمه خوب باید ساقه‌ای سالم را انتخاب کنید که حداقل یک گره و یک برگ روی آن وجود داشته باشد. این گره قرار است محل رشد برگ و ریشه‌ها باشد. بعد از گرفتن قلمه بهتر است آن را درون هورمون ریشه قرار دهید. البته این گیاه بدون کمک هورمون نیز می‌تواند ریشه بدهد، اما این کار شانس موفقیت شما را چند برابر می‌کند.
بعد از قلمه زدن ساقه را درون گلدانی با خاک تازه بکارید، به‌طوری‌که گره درون خاک و برگ بیرون از خاک باشد؛ سپس گلدان را در محلی نورگیر با نور غیرمستقیم قرار دهید. در چند هفته اول بهتر است گلدان را درون پلاستیک نگهداری کنید تا رطوبت مورد نیازش تامین شود. البته هرازگاهی نیز پلاستیک را کنار بزنید تا جریان هوا دوباره برقرار شود.
بعد از حدود هشت هفته قلمه شما باید ریشه بدهد. پس از طی شدن این زمان می‌توانید مثل یک گیاه بالغ با قلمه برخورد و از آن نگهداری کنید.

پاسخ به سوالات متداول درباره گیاه اسکینانتوس یا خر دم

1. دلیل قهوه‌ای شدن لبه برگ‌های گیاه چیست؟

این مساله عموما به‌خاطر کمبود رطوبت در محیط یا نزدیک بودن گیاه به وسایل گرمایشی است. چون نزدیک بودن گیاه به وسایل گرمایشی یا کم بودن رطوبت می‌تواند گیاه را تشنه‌تر کند و زمانی که سرعت تبخیر آب در برگ‌ها بیشتر شود، برگ‌ها شروع به قهوه‌ای شدن از لبه‌ها می‌کنند.

2. علت شکننده شدن برگ‌های اسکینانتوس چیست؟

قهوه‌ای شدن کامل برگ‌ها که معمولا با شکننده شدن آن‌ها همراه می‌شود، نشانه‌ای از دریافت بیش از حد نور خورشید است. نور زیاد خورشید در قدم اول آب درون برگ‌ها را خشک می‌کند و باعث قهوه‌ای شدن آن‌ها می‌شود و در ادامه باعث شکنندگی، تردی برگ‌ها و در نهایت مرگ برگ‌ها می‌شود.

هر آنچه باید درباره گیاه یوکا فیلی و شرایط نگهداری آن بدانید

اگر قصد خرید گیاه آپارتمانی خاصی را دارید که هم زیبا و مقاوم باشد و هم بتوان به راحتی از آن مراقبت کرد، گیاه یوکا فیلی را خریداری فرمایید. این گیاه زیبا با تنه چوبی و برگ‌های سبز و جذابش، در خانه شما به زیبایی درخشیده و جلوه بیشتری به محیط زندگی شما خواهد بخشید. روش نگهداری از گیاه یوکا فیلی نیز بسیار آسان است و مطمئنا از پرورش آن لذت زیادی خواهید برد.

مقدمه‌ای بر گیاه یوکا فیلی

یوکا فیلی گیاهی خاص و چشمگیر و از جمله گیاهان دکوراسیونی است که فضای خانه شما را به فضای دلنشین و تماشایی مبدل می‌کند. این گیاه اصالتا متعلق به صحراهای آمریکا و مکزیک است، بااین‌حال با شرایط آب‌وهوایی اکثر مناطق ایران سازگار است. نگهداری از گل یوکا فیلی آسان است و برای افراد تازه‌کار انتخابی عالی است. درواقع یوکا فیلی گیاهی جان‌سخت با نیاز به مراقبت کم است و همین مساله آن را تبدیل به انتخابی ایده‌آل برای خانه می‌کند؛ وقتی می‌گوییم جان‌سخت درباره گیاهی صحبت می‌کنیم که سال‌ها سبز است، کم‌آبی را تحمل می‌کند، در برابر آفات مقاوم است، رشد آهسته‌ای دارد و به‌راحتی قابل تکثیر است. با توجه به این تفاسیر می‌توانیم بگوییم که با یک گیاه زیبا، مقاوم و جذاب روبه‌رو هستید؛ پس اگر دوست دارید گیاهی زیبا، مقاوم با نگهداری آسان را داشته باشید، یوکا فیلی را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری گیاه یوکا فیلی نیز ادامه این مطلب را از دست ندهید.

شناخت بیشتر گیاه

گل یوکا را می‌توانید در شکل‌های مختلفی پیدا کنید؛ از مدل‌های بدون ساقه با برگ‌های زیاد تا مدل‌های تنومند و درخت شکلی با یک یا دسته‌ای برگ در بالا!
یوکا فیلی به‌عنوان یک گیاه آپارتمانی می‌تواند به ارتفاع 30 سانتی‌متر برسد. این عدد برای یوکایی که در باغچه کاشته شده است چندین برابر است. به‌طوری‌که یوکایی که در باغچه کاشته شده است می‌تواند به 4.5 متر هم برسد!
در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی زمانی که گیاه جوان است بدون ساقه بوده و برگ‌های آن به‌صورت نوک تیز رشد می‌کنند، اما زمانی که گیاه به‌اندازه کافی بالغ شد شروع به رشد تنه‌ای چوبی و کلفت می‌کند که چند دسته برگ در بالای خود دارد؛ برگ‌هایی که دیگر مثل قبل تیز و محکم نیستند.

شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی

در این قسمت به توضیح شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی خواهیم پرداخت.

نور مناسب

یوکا یکی از جمله گیاهان آپارتمانی است که به‌شدت از دریافت نور زیاد خورشید لذت می‌برد. اگر یوکا را در خانه نگهداری می‌کنید، حوالی یک پنجره نورگیر باید انتخاب اول شما برای آن باشد. فرقی نمی‌کند که میزان نور دریافتی چقدر است، سعی کنید آن را در نقطه‌ای قرار دهید که بیشترین میزان نور خورشید را دریافت کند.
در فصل تابستان نیز می‌توانید یوکا فیلی خود را بیرون از منزل و در زیر نور آفتاب قرار دهید تا به رشد برگهای جدید کمک کنید. منتها در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی درنظر داشته باشید که اگر یوکا فیلی در طولانی مدت در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، برگ‌هایش می‌سوزد.
درمقابل، نگهداری از گل یوکا فیلی در مکان‌های کم‌نور نیز، سبب کاهش سرعت رشد گیاه می‌شود و این گیاه هرگز نباید در نقاط تاریک قرار بگیرد، چراکه دریافت نور برای حفظ سلامت گیاه ضروری است.

روش آب‌دهی

اگر یوکا در مکانی پرنور قرار دارد، اجازه بدهید یک سوم از سطح خاک خشک شود، سپس گیاه را آبیاری کنید. در صورتی که یوکا نور زیادی دریافت نمی‌کند، باید پس از خشک شدن سه چهارم خاک گیاه را آبیاری کنید. در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی، بهترین راه برای تشخیص میزان رطوبت خاک چک کردن خاک است، به‌این‌شکل که انگشت خود یا یک سیخ چوبی را در خاک گیاه فرو کرده و میزان رطوبت خاک را بررسی کنید. اگر خاک خشک باشد، وقتی انگشت خود یا سیخ چوبی را از خاک بیرون می‌آورید خشک بوده و هیچ‌گونه خاک به آن نچسبیده است. در این صورت وقت آبیاری یوکا فیلی است. اما در صورتی که خاک مرطوب باشد باید اجازه دهید تا خاک خشک شود.
پس از آبیاری نیز کمی صبر کنید تا آب اضافه گلدان وارد زیرگلدانی شده و سپس آب زیر گلدانی را دور بریزید. یادتان باشد که در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی هرگز اجازه ندهید زیر گلدانی یوکا فیلی خیس بماند و سریعا آب اضافه جمع شده در زیرگلدانی را تخلیه کنید؛ چراکه آب اضافی سبب پوسیدگی ریشه خواهد شد.
در مجموع در مورد آبیاری یوکا فیلی دقت کرده و آن را به‌اندازه آبیاری کنید. چراکه‌ آبیاری کمتر یا بیشتر از میزان مورد نیاز گیاه هر دو باعث آسیب به آن می‌شوند؛ به‌خصوص آبیاری بیش‌ازحد که نتیجه آن پژمرده شدن برگ‌ها یا فاسد شدن تنه اصلی گیاه است و همه اینها می‌تواند به ازبین‌رفتن گیاه شما منجر شود.

روش هرس کردن گیاه

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی این گیاه به هرس کردن نیاز ندارد. فقط لازم است برگ‌های مرده و آسیب دیده آن را جدا کنید. با جدا کردن برگ‌های آسیب دیده و مرده، کمک می‌کنید تا یوکا تمام انرژی خود را روی رشد برگ‌های جدید متمرکز کند.
برای انجام این کار بهتر است از قیچی کمک نگرفته و با کمک دست برگ‌ها را جدا کنید. اگر هم از قیچی استفاده کردید، حتما قیچی شما استریل شده باشد تا بیماری به گیاه شما منتقل نشود.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

در مورد رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گل یوکا فیلی باید بگوییم که چون یوکا گیاهی بیابانی است و در شرایط خشک و بدون رطوبت هم مقاومت می‌کند، با رطوبت معمول داخل خانه (چیزی حدود 40%) هم مشکلی ندارد. بنابراین در مورد رطوبت نیازی به انجام کار خاصی ندارید، مگر اینکه هوای خانه شما بیش‌ازحد خشک باشد. در این صورت باید با روش های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی رطوبت محیط نگهداری از یوکا فیلی را افزایش دهید.
اما در مورد دمای مورد نیاز برای نگهداری گل یوکا فیلی باید بگوییم که این گیاه می‌تواند بازه گسترده‌ای از دماهای مختلف را تحمل کند، اما بهترین دما برای آن دمای معمول اتاق (18 الی 24 درجه) است. ضمن اینکه کاهش دمای هوا در زمستان نیز برای آن خوشایند است، البته نباید این کاهش دما به زیر 7 درجه سانتی‌گراد برسد.

بهترین خاک برای یوکا فیلی

این گیاه به خاکی با کیفیت بسیار بالا نیاز ندارد؛ درواقع یوکا به خاکی متعادل با زهکشی عالی نیاز دارد. ازاین‌رو اگر بعد از خرید گیاه یوکا فیلی خود متوجه شدید زهکشی آن به‌خوبی صورت نمی‌گیرد، با اضافه کردن مقداری شن و ماسه به خاک آن را تقویت کنید.
علاوه‌بر زهکشی عالی، خاک گیاه باید به قدری سنگین باشد که بتواند یوکا را نگه دارد و گیاه کج نشود. بنابراین در انتخاب خاک مناسب برای نگهداری از گیاه یوکا فیلی باید حسابی دقت به‌خرج دهید، چراکه قرار گرفتن یوکا در خاک خیس، سبب پوسیدگی یا ابتلای ریشه به عفونتهای قارچی خواهد شد.
باتوجه به آنچه گفتیم خاک مناسب برای نگهداری گل یوکا فیلی خاک لوم است؛ خاکی که مخلوطی از شن رس و مواد آلی است.

زمان و روش کود دادن به گیاه

کوددهی به یوکا فیلی باید فقط در طول فصول رشد آن انجام شود. به‌این‌منظور از یک کود متعادل استفاده کرده و طبق دستور اصلی نوشته شده روی کود عمل کنید. دقت کنید که بیش‌ازحد به گیاه کود نداده و موقع آبیاری به گیاه کود بدهید، درغیراینصورت باعث تجمع نمک در خاک یوکا فیلی خود شده و در نهایت باعث سوختن ریشه‌ها و از بین رفتن آن خواهید شد.

روش تکثیر کردن یوکا فیلی

یوکا فیلی را می‌توانید از 4 طریق تکثیر کنید:

• از طریق ریزوم
• از طریق پاگیاه
• از طریق تنه‌جوش
• از طریق قلمه زدن

بهترین زمان برای تکثیر یوکا نیز فصل پاییز است. بنابراین اگر قصد تکثیر یوکا فیلی خود را دارید، در فصل پاییز اقدام کنید.

1. تکثیر کردن گیاه از طریق ریزوم

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی برای تکثیر آن از طریق ریزوم، باید ریزوم یا همان زمین‌ساقه‌های گیاه را از زیر خاک بیرون آورید و جدا کنید. سپس آن‌ها را به گلدانی جدید منتقل کنید و در نور خورشید قرار دهید. پس از مدتی این ریزوم‌ها ریشه می‌دهند و شما یک یوکای جدید خواهید داشت.

2. تکثیر کردن گیاه از طریق کاشت پا‌گیاه

یوکا می‌تواند در کنار گیاه اصلی، پاگیاه نیز تولید کند. پاگیاه، گیاهی کوچک‌تر از گیاه اصلی است که در کنار گیاه مادر و از همان ریشه می‌روید. زمانی که پاگیاه یوکا سبز است به این معنی است که دیگر بالغ شده و می‌تواند مستقل شود. شما می‌توانید این گیاه تازه بالغ شده را به‌آرامی از گیاه مادر جدا کنید و به گلدان جدید منتقل کنید.

3. تکثیر کردن یوکا فیلی از طریق کاشت تنه‌جوش

یوکا فیلی روی ساقه‌های خود اندام دیگری هم تولید می‌کند به نام تنه‌جوش.تنه‌جوش‌ها را نیز می‌توانید به‌آسانی از روی ساقه جدا کرده و در گلدانی جدید بکارید.

4. تکثیر کردن گیاه از طریق کاشت قلمه

در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی برای تکثیر آن از طریق قلمه زدن، کافی است یک قلمه بالغ از گیاه جدا کرده و آن برای مدتی داخل آب قرار دهید. پس از مدتی قلمه ریشه خواهد زد. وقتی ریشه‌ها به اندازه کافی رشد کردند، وقت انتقال گیاه به گلدانی جدید فرارسیده است.

زمان و روش عوض کردن گلدان یوکا فیلی

یوکا فیلی دوست دارد در گلدانی کوچک باشد و ریشه‌هایش متراکم شود. ازاین‌رو بهتر است آن را در گلدانی نسبتا کوچک نگهداری کرده و سالی یا هر دو سال یک‌بار گلدان آن  را تعویض کنید. برای تعویض گلدان در فصل بهار اقدام کرده و به‌این‌منظور گلدانی با یک سایز بزرگ‌تر تهیه کنید.
گفتنی است پس از گذشت چند سال از نگهداری گیاه یوکا فیلی ، گیاه شما سنگین شده و اکثر وزن آن در بخش بالایی متمرکز می‌شود. ازاین‌رو موقع خرید گلدان باید برای آن گلدانی سنگین خریداری کنید تا با وزن گیاه هماهنگ شده و مانع از برعکس شدن آن در اثر تکانه شود.

آیا یوکا فیلی گیاهی سمی است؟

بله. یوکا فیلی جز گیاهان آپارتمانی سمی و حاوی ماده خطرناک و سمی “ساپونین” است. ازاین‌رو خورده شدن آن توسط کودک یا حیوانات خانگی شما می‌تواند منجر به مسمومیت شود.

مشکلات احتمالی گیاه و روش رفع آن‌ها

در طول نگهداری از گل یوکا فیلی درنظر داشته باشید که اولین قدم، نگاهی نزدیک به گیاه است تا بتوان مشکل را تشخیص داده و راه حلی برای آن پیدا کنید. اکثر مواقع این مشکل با انجام کمی تغییر به‌راحتی برطرف شده و یوکا سلامت خود را دوباره به دست می‌آورد.

1. زیاد بودن میزان آبیاری

یوکا فیلی گیاهی است که کم آبی را به‌خوبی تحمل می‌کند، اما از آب دادن زیاد بیزار است. به زبان ساده یوکا از آن چیزی که شما فکر می‌کنید کمتر آب نیاز دارد.
یوکا فیلی که آب زیادی گرفته باشد برگ‌هایش زرد، ریشه‌هایش پوسیده و بدنه آن اسفنجی می‌شود. باگر زود متوجه این موضوع شدید، کافی است میزان آب‌دهی را کم کنید و اجازه دهید خاک گیاه خشک شود، اما اگر دیرتر متوجه شدید و ریشه‌ها آسیب دیده باشند باید ریشه‌های پوسیده را از گیاه جدا کرده و گلدان گیاه را عوض کنید.  سپس سیکل آبیاری گیاه را اصلاح کرده و زمانی به یوکا آب بدهید که خاک آن کاملا خشک شده باشد.

2. شوک دمایی

یکی از خصوصیات جالب یوکا تحمل دماهای مختلف است. اگر تمام شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی عالی باشد این گیاه می‌تواند دمایی بین 7 تا 30 درجه را تحمل کند، اما خارج از این بازه دمایی دردسرها آغاز می‌شود. در این زمان برگ‌های گیاه شروع به تغییر شکل کرده یا روی آن‌های لکه ایجاد می‌شود. اگر متوجه چنین مشکلاتی در برگ‌های یوکا فیلی خود شدید، آن را به محیطی با دمای مناسب منتقل کنید.

3. کم یا زیاد بودن میزان نور دریافتی

شاید تعجب کنید اما اولین نشانه یوکایی که نور کمی دریافت می‌کند، سبزتر شدن برگ‌هایش است. گیاه در نور کم سعی می‌کند کلروفیل بیشتری تولید کند تا بتواند نور بیشتری جذب کند، اما پس مدت کوتاهی برگ‌ها زرد شده و شروع به ریزش می‌کنند.
راه حل این مشکل بسیار ساده است، گیاه را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید تا گیاه پس از مدت کوتاهی خود را بازیابی کند. منتها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر محیط خیلی کم نور بوده است، یکباره گیاه را به محیطی پرنور منتقل نکرده و کم‌کم شرایط نوری آن را بهبود داده و زیاد کنید.

4. کم یا زیاد بودن میزان کود‌دهی

در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی اکثر مواقع، این کوددهی بیش از حد است که به گیاه آسیب می‌زند، زیرا یوکا یک الگوی رشد آهسته داشته و نیاز به کود زیادی ندارد. کوددهی زیاد باعث ایجاد لبه‌های قهوه‌ای روی برگ‌های گیاه، رشد آهسته‌تر، ریزش برگ و زرد شدن برگ‌های زیرین یا عدم رشد آن‌ها می‌شود.
اگر فکر می‌کنید به گیاه خود بیش‌ازحد کود داده‌اید گلدان آن را به سینک ظرفشویی منتقل کنید و خاک گیاه را شستشو دهید تا نمک اضافه خاک شسته شود. به‌این‌منظور شیر آب را باز کرده کرده و گلدان را زیر آب قرار دهید، طوری‌که آب به‌آرامی و مستقیما روی خاک ریخته شود. حال چند دقیقه‌ای گلدان را زیر آب نگه دارید تا نمک اضافه خاک شسته شده و از زیر گلدان خارج شد.
همچنین یادتان باشد که در این حالت هرگز گلدان گیاه را عوض نکنید، زیرا گیاه به اندازه کافی شوکه شده و تحمل شوک بیشتری ندارد.

5. ابتلای گیاه به بیماری‌های مربوط به ریشه و برگ‌ها

شرایط نگهداری بد باعث ایجاد مشکلاتی در ریشه یا برگ‌های یوکا فیلی می‌شود. این شرایط شامل آب‌دهی بیش‌ازحد، رطوبت بالا به‌مدت طولانی و خاکی آلوده است. علاوه‌بر موارد یاد شده گیاه‌کش نیز بیماری دیگری است که ممکن است گیاه به آن مبتلا شده و باعث آسیب به پوسته، ریشه یا تاج گیاه شود.
یوکایی که به گیاه‌کش مبتلا شود پژمرده و بی‌رنگ می‌شود و دیگر نمی‌شود برای نجاتش کاری کرد. گاهی برگ‌های گیاه نیز دچار قارچ می‌شوند که باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا زرد روی برگ‌ها می‌شود. اگر میزان ابتلا کم باشد مشکلی نیست، اما اگر میزان ابتلا بیشتر شود باید با قارچ‌کش‌های صنعتی با آن مبارزه کنید.

6. شوک ناشی از جابجایی

در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی زمانی که آن را از گلدان قدیمی خود به گلدانی جدید منتقل می‌کنید، ممکن است باعث شوک به گیاه شوید. این شوک می‌تواند به مرگ گیاه منجر شده یا تغییراتی در رشد گیاه رخ دهد. در این حالت ممکن است برخی از ریشه‌های گیاه بمیرند و نتوانند نیاز گیاه را تامین کنند یا ممکن است گیاه پژمرده شده و رشد خود را متوقف کند؛ ازاین‌رو در مدت زمان نگهداری از گل یوکا فیلی موقع انتقال و تعویض گلدان، اینکار را با دقت و به‌آرامی انجام دهید و گلدانی را انتخاب کنید که نهایتا یک سایز بزرگ‌تر از گیاه شما باشد.

آفات آلوده کننده گیاه یوکا فیلی

یوکا گیاهی است که در برابر آفت مقاومت بالایی دارد و آفات کمی هستند که یوکا را هدف قرار می‌دهند؛ ازاین‌رو احتمال اینکه آفتی به گیاه شما حمله کند بسیار کم است، اما صفر نیست پس بهتر است این آفات را بشناسیم.

1. حشرات مختلف

اکثر آفت‌هایی که به یوکا حمله می‌کنند، برگ‌ها را هدف قرار می‌دهند. این دسته از آفت‌ها شپشک‌های معمولی، نرم و زره‌دار، شپشک‌های آردی و ریشک‌بال‌ها هستند که می‌توانند به برگ‌های گیاه بچسبند، شیره آن را بکشند و باعث آسیب به گیاه شوند.
شپشک‌های نرم مثل توده‌ای بی‌رنگ و کوچک به گیاه می‌چسبند. شپشک‌های زره‌دار نیز به‌همین‌صورت به گیاه می‌چسبند، اما برای خود پوششی سخت درست می‌کنند. شپشک‌های آردی نیز به‌صورت دسته‌جمعی به برگ می‌چسبند و ظاهری آرد مانند یا پارچه مانند دارند.
ریشک‌بال‌ها اما به‌شدت کوچک و به‌راحتی دیده نمی‌شوند، ولی از خود مدفوع به جا می‌گذارند. البته که شپشک‌های نرم و شپشک‌های آردی نیز از خود مایعی چسب‌ناک به جا می‌گذارند که باعث ایجاد کپک سیاه می‌شود.
این حشرات باعث می‌شوند تا گیاه خمیده و پژمرده شود. همچنین باعث زرد شدن و ریزش برگ‌های آن نیز می‌شوند.
اگر در طول نگهداری از گیاه یوکا فیلی یکی از آفت‌‌های نام‌برده به گیاه شما حمله کرد باید خیلی سریع آن‌ها را ریشه‌کن کنید، چراکه جمعیت این آفات کنترل نشود، جلوی رشد گیاه را گرفته و در طولانی مدت باعث مرگ کامل گیاه شما می‌شود.
پیشنهاد ما به شما این است که در طول نگهداری از یوکا فیلی مرتبا آن را بررسی کنید تا چنانچه گیاه شما به آفتی مبتلا شد، سریعا متوجه آن شوید.
در طول ابتلای گیاه‌تان به آفت، اگر جمعیت این حشرات کم است می‌توانید به راحتی با اسپری کردن آب و دستمال تمیز آن‌ها را از بین ببرید، اما اگر میزان درگیری بیشتر است باید به سراغ صابون‌های آفت‌کش یا روغن باغبانی بروید.

2. آفت سوسکچه

یوکا فیلی یک طرفدار بزرگ دارد و آن آفتی نیست جز سوسکچه یوکا که با نام علمی (Scyphophorus yuccae) شناخته می‌شود. این سوسکچه که بدنی تیره و خرطومی دراز دارد، فقط به یوکا حمله می‌کند.
سوسکچه‌ها از زمانی که لارو هستند به گیاه حمله می‌کنند و به‌سراغ ساقه آن می‌روند، در این زمان ممکن است باعث خم شدن گیاه شود. زمانی هم که این سوسکچه‌ها بالغ شدند به سراغ برگ‌های یوکا فیلی رفته و آن‌ها را سوراخ می‌کنند.
بدتراز همه اینکه عوامل بیماری‌زایی از طریق ضعف‌هایی که این سوسکچه در یوکا فیلی ایجاد می‌کنند وارد خاک و بدنه گیاه می‌شوند و همین مساله باعث مرگ گیاه خواهد شد.
تنها راه مبارزه با این سوسکچه‌ها پیشگیری از ورود آن‌هاست؛ باید گیاه را همیشه در شرایط خوبی نگه دارید و مدام آن را بررسی کنید، چون اگر این سوسکچه‌ها به یوکا حمله کنند دیگر کاری از دست شما بر نمی‌آید.

پاسخ به سوالات رایج درباره گیاه یوکا فیلی

1. دلیل قهوه‌ای شدن برگ‌های گیاه چیست؟

گاهی این اتفاق چرخه طبیعی عمر یوکا فیلی است، به‌طوری‌که برگ‌های پیرتر شروع به قهوه‌ای شدن از سمت لبه‌ها می‌کنند و پس از مدتی می‌ریزند. شما می‌توانید از این برگ‌ها به عنوان کود یا مالچ برای تقویت گیاه استفاده کنید، اما گاهی دلایل دیگر مثل نور کم، کمبود فضا برای ریشه گیاه و آب‌دهی نامناسب باعث قهوه‌ای شدن برگ‌های یوکا فیلی می‌شوند. دراین‌صورت باید مشکل را سریعا شناسایی کرده و نسبت به رفع آن اقدام کنید.

2. علت زرد شدن برگ‌های گیاه چیست؟

اگر برگ‌های گل یوکا فیلی بیش از حد در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند شروع به زرد شدن می‌کنند. ضمن اینکه رطوبت نامناسب خاک می‌تواند عامل زرد شدن برگ‌های این گیاه باشد، اما اصلی‌ترین دلیل زرد شدن برگ‌های یوکا فیلی، آب‌دهی بیش‌ازحد و پوسیدن ریشه‌های آن است، چراکه این گیاه به آب زیادی نیاز ندارد و آب‌دهی بیش‌ازحد به آن آسیب می‌زند.

3. خمیده شدن یوکا فیلی به چه دلیل است؟

سه دلیل عمده که باعث خم شدن یوکا فیلی می‌شود که شامل پوسیدگی ریشه، خشکی و شوک است. در این باره باید بدانید که آب‌دهی بیش‌ازحد باعث متراکم شدن خاک، عدم جریان هوا و در نتیجه پوسیدگی ریشه گیاه می‌شود. در این زمان گیاه نمی‌تواند انرژی لازم را از خاک و آب‌دهی جذب کند و در نهایت خمیده، زرد و دچار ریزش برگ می‌شود. کم آبی نیز به شکل جالبی نشانه‌های مشترکی با آب‌دهی زیاد دارد، زیرا گیاه کماکان نمی‌تواند انرژی لازم را جذب کند و همین موضوع باعث زرد شدن، پژمردگی و خم شدن یوکا فیلی می‌شود. درنهایت شوک‌هایی که به گیاه وارد می‌شود مثل شوک انتقال به گلدان یا محیطی تازه و شوک‌های گرمایی یا سرمایی نیز هر کدام می‌توانند یوکا فیلی را خمیده و کج کند.

4. آیا این گیاه قادر به گلدهی است؟

این گیاه زیبا زمانی که به بلوغ می‌رسد توانایی گل دهی دارد. به‌طورمعمول گلدهی یوکا فیلی هر چند سال یک‌بار رخ می‌دهد، اما اگر خوش‌شانس باشید این گل‌دهی در هر فصل تکرار می‌شود، این گل‌ها برای چند هفته روی گیاه باقی می‌مانند و بعد از آن می‌میرند. بهتر است بعد از پایان عمر گل‌ها آن‌ها را از روی شاخه هرس کنید تا گیاه بتواند به رشد سالم‌تر خود ادامه دهد و همچنین در آینده نیز مجددا گل بدهد.

5. روش تشویق کردن یوکا فیلی به گلدهی چگونه است؟

کمبود نور می‌تواند یکی از دلایل اصلی برای عدم گل‌دهی در یوکا فیلی باشد. بنابراین فراهم کردن نور کافی برای رشد یوکا فیلی، عاملی موثر در گلدهی آن است. علاوه‌براین کوددهی منظم و هرس گل‌های مرده نیز می‌تواند کمک زیادی به سلامت، رشد و گل‌دهی در گیاه بکند. در نهایت کودهایی که فسفر بیشتری دارند و اضافه کردن کنجاله استخوان به خاک هم کمک زیادی به گلدهی گیاه یوکا فیلی خواهد کرد.