همه اطلاعات لازم درباره روش نگهداری و هرس کردن بونسای
همان‌طور
که می‌دانید بونسای یک نمونه کوچک شده از درختان موجود در طبیعت است که می‌توان از
آن به عنوان گیاه آپارتمانی نگهداری کرد. اما اگر قصد خرید بونسای و پرورش
آن را در خانه خود دارید، در ابتدا باید روش نگهداری و هرس کردن بونسای را به طور کامل بیاموزید. به
این منظور نیز پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را مطالعه فرمایید.
مقدمه
می‌دانستید پرورش دادن گیاه بونسای ، یک مهارت باستانی چینی است؟ این هنر از حدود 700 سال بعد از میلاد مسیح در بین ژاپنی‌ها هم محبوب شد و تا به امروز ادامه دارد. اگر کلمه ژاپنی بونسای را کلمه به کلمه ترجمه کنیم، به ترکیب (رشد کننده در گلدان) می‌رسیم. به‌همین‌خاطر بونسای یک نماد مینیاتوری کوچک از طبیعت دانسته می‌شود که در گلدان رشد می‌کند. نگهداری از بونسای در مقایسه با نگهداری از یک گیاه گلدانی بسیار متفاوت است. یکی از دلایل اصلی این موضوع، این است که این گیاه در گلدان‌های کوچک کاشته می‌شود، به همین علت ذخیره کمی برای دریافت و حفظ آب و مواد مغذی دارد. دلیل دیگر نیز به گیاهان انتخابی برمی‌گردد، یک گیاه گرمسیری به نور و رطوبت بالایی نیاز دارد و اگر بخواهید به‌عنوان بونسای از آن نگهداری کنید، باید تلاش کنید تا شرایط داخلی خانه را به خوبی برای آن فراهم کنید. کاری که به کمی همت نیاز دارد. باتوجه به این موارد اگر به دنبال چالش در نگهداری از گیاهان هستید، اینبار برای خرید گیاه خانگی بونسای را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری آن نیز با این مطلب همراه باشید.
روش مراقبت از بونسای
در این بخش به توضیح روش مراقبت از بونسای می‌پردازیم.
نور مناسب و دمای مورد نیاز
بونسای در گلدان های کوچک و در محیط پرنور رشد می‌کند. با این اوصاف، جایی مثل طاقچه های کنار پنجره برای آن مناسب است. بن سای باید از گرمای مستقیم دور نگه داشته شود.
روش صحیح آبیاری
در
طول نگهداری از بونسای هرگز نباید نسبت به آبیاری آنبی‌تفاوت باشید. به‌این‌منظور زمانی
که خاک شروع به خشک شدن کرد، آن را آبیاری کنید و هرگز اجازه ندهید خاک بونسای
کاملا خشک شود. اگر بونسای شما در معرض دریافت نور کامل و زیاد خورشید است، ممکن
است لازم شود آن را هر روز آبیاری کنید. البته
که این مقدار می‌تواند بسته به اندازه گلدان، نوع خاک و نوع درخت بونسای شما
متفاوت باشد. بنابراین بهتر است میزان آب مورد نیاز بونسای خود را بدانید و میزان
کلی آبیاری را با توجه به آن تنظیم کنید. استفاده از رطوبت سنج هم برای تشخیص نیاز
درخت ایده خوبی است. آبیاری بونسای باید توسط شلنگ با درجه تنطیم ویا یک آب پاش
مناسب صورت بگیرد، به‌طوری‌که آب با ملایمت به خاک اضافه شود و جریان آن به خاک
آسیبی نرساند. موقع آییاری بونسای، آبیاری را تا زمانی که آب‌های اضافی از حفرات
زهکشی زیر گلدان خارج شوند ادامه دهید.
به‌عنوان نکته آخر در مورد آبیاری بونسای نیز گفتنی است که برای آبیاری بونسای حتی‌الامکان
از روش غرق کردن استفاده کنید. به‌این‌صورت
که یک ظرف را پر از آب کنید، بن سای را به مدت 10 دقیقه در آن غوطه‌ور کنید و سپس
آن را خارج کنید.
رطوبت مناسب محیط نگهداری
بونسای به رطوبت متوسطی نیاز دارد، ازاین‌رو در طول نگهداری از بونسای باید رطوبت مورد نیاز آن را تامین کنید، این نکته بسیار حائز اهمیت است به‌خصوص اگر در منطقه‌ای خشک زندگی می‌کنید. برای تامین رطوبت مورد نیاز بونسای از تکنیک سینی پر از آب استفاده کنید؛ به‌این‌شکل که یک سینی کم عمق انتخاب کرده، داخل آن سنگریزه بریزید و آن را پر از آب کنید. در نهایت گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید. فقط باید دقت کنید که سطح آب نباید اینقدر بالا باشد که گلدان تماس مستقیم با آب موجود در سینی داشته باشد. با انجام این کار رطوبت مورد نیاز هوای اطراف گیاه را فراهم شده و مانع از دست رفتن رطوبت گیاه در اثر مجاورت با دستگاه‌های گرمایشی می‌شود.
روش کود دادن به بونسای
در
طول نگهداری از بونسای اگر می‌خواهید بونسای شما سالم و زیبا بماند، حتما باید به
آن کود بدهید. می‌دانید که بونسای در مقدار کمی از خاک رشد می‌کند، به همین دلیل
ضروری است تا با کود دادن به آن کمبود عناصر معدنی خاک را جبران کنید. به‌این‌منظور
هر نوع کود مایع همه منظوره مناسب است.
این نوع کودها در تمام فروشگاه‌های گل و گیاه یافت می‌شوند. توصیه ما این است که
از نصف مقدار توصیه شده کود برای این گیاه استفاده کنید به‌عبارت آب مورد نیاز
برای رقیق کردن کود را دو برابر درنظر بگیرید. کوددهی باید از بهار تا پاییز حداقل
ماهی یکبار صورت بگیرد و در ماه‌های سرد سال و زمستان متوقف شود.
به‌عنوان نکته آخر در مورد کوددهی به بونسای نیز گفتنی است که بونسای از روش محلول
پاشی نیز لذت می‌برد. در این روش کوددهی، باید یک کود مایع محلول در آب را به‌صورت
مستقیم به برگ‌های گیاه اسپری کنید. محلول پاشی باید یک ماه در میان صورت بگیرد.
آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی بونسای
بن سای یک درخت است که در اندازه کوچک نگهداری می‌شود. بنابراین اگر بن سای شما دچار آفات یا بیماری‌ها شد، برای درمان آن باید مثل درمان سایر درخت‌ها عمل کنید. اگر هر گونه آفاتی را بر سطح بن سای مشاهده کردید؛ راه حل کلی، اسپری کردن مخلوط آب و صابون به بخشهای مختلف گیاه است.
آیا بونسای سمی است؟
در مورد سمی بودن یا نبودن بونسای باید بگوییم که بونسای گیاهی سمی است و در صورت خورده شدن می‌تواند عوارض جانبی به‌همراه داشته باشد. بنابراین بونسای خود را در محلی قرار دهید که خارج از دسترس کودکان و حیوانات خانگی شما باشد.
روش هرس کردن بونسای چگونه است؟
قبل از هر چیز باید بگوییم
که هرس کردن بونسای یک کار تخصصی است و باید با دقت بالایی انجام شود وگرنه منجربه
ازبین رفتن گیاه شما می‌شود، بنابراین اگر در این کار تخصص لازم را ندارید بهتر
است برای هرس کردن بونسای خود سراغ یک متخصص گل و گیاه بروید.
و اما در مورد هرس کردن بونسای باید بگوییم درخت‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری مثل
بونسای، باید مرتبا در طول سال هرس شوند. چون میزان رشد هر درختی متفاوت است، باید
رشد آنها را منحصرا زیر نظر بگیرید و طبق آن برنامه‌ای مناسب برای هرس کردن بخشهای
جدید گیاه تدوین کنید. هرس کردن بونسای را همیشه در اندازه مینیاتوری نگه می‌دارد
و از رشد نامتوازن آن جلوگیری می‌کند.
در طول نگهداری از بونسای خود برای هرس کردن آن دو روش پیش روی شماست:
1. هرس تعمیری: هرس تعمیری درخت را برای رشد جدید تقویت می‌کند.2. هرس ساختاری: هرس ساختاری تکنیکی پیشرفته‌تر است و باید زمانی انجام شود که درخت خواب است. این فرآیند شامل حذف شاخه‌های اولیه ساختاری درخت بوده و نیازمند مهارت‌های حرفه‌ای برای اطمینان از بازیابی درخت است.
روش نگهداری بونسای در فصل‌های مختلف سال چگونه است؟
1. فصل‌های بهار، تابستان و پاییز
اگر دمای هوا در شب به زیر 4 درجه سانتی‌گراد نمی‌رسد، بهتر است بونسای را خود در خارج از خانه مثل بالکن، پاسیو، تراس یا حیاط قرار دهید. در این حالت، بونسای باید در نقطه‌ای قرار بگیرد که نور کامل خورشید به آن بتابد. به‌این‌منظور نور صبح و سایه بعدازظهر بهترین حالت برای بونسای است، اما اگر اینطور نیست و دمای هوا شب‌ها در منطقه زندگی شما سرد است یا نه می‌خواهید زیبایی بونسای بیشتر جلوه کند، آن را در داخل خانه نگهداری کرده و بونسای را روی میز، قفسه یا گلدان‌های آویزی قرار دهید.
2. فصل زمستان
اولین نکته‌ای که درباره
نگهداری از بونسای در زمستان باید در نظر داشته باشید این است که اگر بونسای شما
بیرون از خانه نگهداری می‌شود باید آن را به داخل خانه منتقل کنید. بعد از انتقال
بونسای به خانه مکان ایده‌آل برای قرار دادن آن در داخل خانه، کنار یک پنجره
نورگیر جنوبی است. اگر پنجره جنوبی ندارید، پنجره‌های شرقی و غربی انتخاب‌های بعدی
هستند. یک پنجره شمالی هم بد نیست، اما در این صورت برای جبران میزان کم نور باید
از لامپهای مخصوص نیز استفاده کنید.
به‌عنوان آخرین نکته نیز گفتنی است دریافت 4 الی 6 ساعت نور خورشید در روز برای
بونسای ایده‌آل است، حتی اگر می‌توانید بیشتر از این میزان نیز برای آن نور فراهم
کنید، عالی است!
آموزش جامع شیوه نگهداری بونسای
بونسای درواقع یک نمونه
کوچک شده و مینیاتوری از درختان موجود در طبیعت است که می‌توان از آن به عنوان گیاه
آپارتمانی در خانه نگهداری کرد. اما اگر شما هم قصد خرید بونسای را برای خود دارید، در ابتدا باید با شیوه نگهداری و هرس کردن بونسای به طور کامل آشنا شوید. بنابراین
پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را مطالعه فرموده تا همه اطلاعات لازم درباره بونسای و نگهداری از آن را
یاد بگیرید.
مقدمه
اگر دنبال خرید درختچه های
آپارتمانی هستید، قطعا بونسای یک انتخاب عالی است. منتها پیشنهاد ما این است که
نگهداری از بونسای را با بونسای‌هایی شروع کنید که زیاد به مراقبت نیاز ندارند،
برای مثال بونسای جنسینگ. سپس در کنار آن می‌توانید به مطالعه در مورد روش نگهداری
از انواع بونسای پرداخته و در صورت تمایل اقدام به خرید بونسای های دیگر کنید.
باتوجه به محبوبیت بالای بونسای در این مقاله قصد داریم هر آنچه در مورد بونسای و
نگهداری از آن باید بدانید را به شما بگوییم. ناگفته نماند حرف و نکته‌ی یادگرفتنی
در مورد بونسای زیاد است و سعی ما بر این بوده که به زبان ساده، نیازهای اولیه‌ی بونسای
را برای شما بگوییم.
شناخت بونسای
بونسای
گروهی از گیاهان را شامل می‌شود که جز گیاهان آپارتمانی خاص و درختانی مینیاتوری
هستند که به‌شکلی خاص دیزاین شده است. به‌عبارت دیگر بونسای ها درواقع همان گیاهان
عادی هستند که با یک روش خاص ریشه‌ها و ساقه‌هایشان کوتاه شده و در گلدانی ظرف
مانند کاشته می‌شوند. سپس برای اینکه شکل خاصی به خودش بگیرد، آن را به روش خاص
هرس کرده یا دورساقه‌هایش را سیم‌پیچی می‌کنند.
خواستگاه بونسای از چین و ژاپن است و آنها قرن‌ها در درست کردن بونسای فعالیت
داشته‌اند. خیلی‌ها معتقدند که هنر درست‌کردن بونسای روشی آرام بخش برای جسم و ذهن
است و می‌تواند به کم‌کردن استرس‌ها کمک کند.
روش آبیاری بونسای
در نگهداری از بونسای
آبیاری آن خیلی مهم است و هرگز نباید آن را فراموش کنید. به عبارت دیگر بونسای
نباید تشنه بماند مخصوصا اگر زیر نور مستقیم آفتاب و در هوای آزاد قرار دارد. در مورد
زمان آبیاری نیز باید بگوییم که زمان دقیق آبیاری هر بونسای متفاوت است و بستگی به
شرایط محیطی، جنس خاک و نیاز گیاه دارد. برای تشخیص زمان آبیاری ابتدا از میزان
نیاز بونسای خود به آبیاری اطلاعات کافی کسب کرده و سپس هر بار برای آبیاری، میزان
خشکی خاک را بررسی کنید و ببینید آیا بونسای شما به آبیاری نیاز دارد یا نه.
اگر بعد از بررسی متوجه شدید، بونسای شما نیاز به آبیاری دارد، یکی از روش‌های مناسب
این است که به‌آرامی آب را در گلدان بریزید تا همه‌ی سطح خاک گلدان را بپوشاند و
خاک گلدان را جا‌به‌جا نکند. آبیاری به این شکل باید باید تا زمانی ادامه پیدا کند
که آب اضافی از سوراخ‌های زیر گلدان بیرون بیاید.
علاوه‌بر روش اول، روش دیگر این است که هرزمانی که سطح خاک بونسای خشک شد، گلدان بونسای
را در ظرف بزرگی پر از آب بگذارید، به‌طوری‌که تمام سطح گلدان را بپوشاند و به
گیاه نرسد. بعد از گذشت مدتی وقتی که حباب‌های هوا تمام شد، یعنی گلدان به اندازه‌ی
کافی آب جذب کرده است و می‌توانید آن را از آب خارج کنید.
میزان رطوبت محیط نگهداری
در طول نگهداری از بونسای
رطوبت هوا برای حفظ سلامتی آن، مخصوصا در فصل زمستان بسیار مهم است. به‌این‌منظور یکی
از روش‌های خوب جهت تامین رطوبت بونسای، استفاده از جزیره است. جزیره را خودتان
به‌راحتی می‌توانید درست کنید.
برای درست کردن جریزه در یک سینی یا ظرف کم‌عمقی که بزرگ‌تر از اندازه بونسای است،
یک یا چند لایه سنگ کوچک بریزید، به‌طوری‌که تمامی سطح سینی را بپوشاند. حالا روی
آن آب بریزید. جزیره شما آماده است؛ کافیست گلدان بونسای را روی آن بگذارید. این
آب کم‌کم بخار می‌شود و رطوبت هوای اطراف بونسای را حفظ می‌کند. در این باره حتما
یادتان باشد که باید به مقداری آب بریزید که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد، در
این صورت آب باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن بونسای شما خواهد شد.
نور مناسب
یکی
از مشکلات اساسی نگهداری بونسای در منزل، فراهم کردن نور کافی برای آن است. میزان
نور دریافتی در داخل خانه، به میزان قابل توجهی کمتر از محیط بیرونی است؛ در واقع
نور داخل خانه (وبه طور کلی فضاهای بسته) برای اکثر گونه‌های بونسای بسیار کم است.
نور ناکافی مانع رشد گیاه
شده و با متوقف کردن رشد برگها، هرس کردن را نیز به تاخیر می‌اندازد.
اما خوشبختانه امروزه اکثر بونسای
هایی که در فروشگاه‌های عمومی عرضه می‌شوند، به صورت بهینه برای نگهداری در داخل
آپارتمانها پیوند زده شده اند و در نتیجه نور کم و یا مصنوعی را نیز می‌پذیرند.
کم بودن بیش از حد نور خورشید،
بلافاصله به مرگ گیاه منجر نمی‌شود؛ اما رشد گیاه آنقدر کم می‌شود تا در مرور زمان
گیاه را به سمت نابودی بکشاند.
برای جلوگیری از چنین وضعیتی،
بونسای خود را در نزدیکی یک پنجره نورگیر جنوبی قرار دهید.نقطه‌ای را برای آن
انتخاب کنید که در طول روز همواره روشن باشد. می‌توانید از نور لامپهای فلوئورسنت
نیز کمک بگیرید. استفاده از این لامپها ضمن تقویت اثر نور خورشید، نگهداری از بونسای
را در داخل منزل آسان‌تر می‌کند. می‌توانید از لامپهای بسیار پرنور نیز استفاده
کنید. اگر به دلیل سرما/گرمای وارده از پنجره گیاه را از نور خورشید دور کنید،
برای جبران کمبود نور از این لامپها کمک بگیرید.
بهترین مکان برای نگهداری بونسای
یکی
دیگر از مواردی که در نگهداری از بونسای باید به آن توجه داشته باشید محل نگهداری
از آن است. بونسای‌ها معمولا به ۴ تا ۶ ساعت نور خورشید در طول روز نیاز دارد.
برای بعضی از آنها اگر این مدت زمان بیشتر هم باشد، بهتر است. ازاین‌رو بونسای
را در جایی بگذارید که نور مستقیم خورشید را به‌طور کامل دریافت کند؛ مثلا نزدیک
پنجره یا در فضای باز؛ البته اگر شرایط مناسب است.
اگر قصد نگهداری از بونسای در داخل منزل را دارید، بهترین محل برای نگهداری از بونسای
پنجره‌ی رو به جنوب و بعد از آن پنجره رو به غرب یا شرق است. ناگفته نماند می‌توانید
بونسای خود را در نزدیکی پنجره‌ی شمالی هم قرار دهید، اما احتمالا بونسای شما برای
رشد به نور مصنوعی نیاز خواهید داشت.
اگر شب‌ها دمای هوا کمتر از ۴ درجه نمی‌شود، می‌توانید بونسای را در تراس، پاسیو
یا حیاط بگذارید. در این حالت، بهتر است بونسای در جایی باشد که نور خورشید
صبحگاهی را دریافت کند و هنگام عصر در سایه باشد، اما اگر دمای هوا در فضای باز در
شب به زیر ۴ درجه رسید، وقت آن رسیده که بونسای را داخل خانه بیاورید.
روش هرس کردن بونسای
قبل
از هر چیز باید بگوییم که هرس کردن بونسای یک کار تخصصی است، بنابراین اگر مهارت
کافی در این زمینه ندارید، حتما هرس کردن را به دست یک متخصص بسپارید، چراکه در
غیراینصورت ممکن است، درختچه زیبای خود را به کلی از دست بدهید.
از نکته یاد شده که بگذریم، هرس کردن یکی از موارد در نگهداری از بونسای و جز یکی
از جالب‌ترین کارهایی که می‌توانید با بونسای‌تان انجام دهید. هرچه قدر در مورد هنر آراستن بونسای بیشتر بدانید، بیشتر خواهید
فهمید که بونسای می‌تواند
تا چه اندازه اشکال متفاوت و زیبا داشته باشد.
هرس کردن بونسای یک هنر است که نیاز به ظرافت و خلاقیت دارد و نتیجه‌ی نهایی آن
فوق العاده خواهد بود. هرس کردن بونسای علاوه بر ظرافت و خلاقیت، به دقت و تمرکز
نیز نیاز دارد و فعالیتی آرام‌بخش به‌حساب می‌آید. هدف از هرس کردن بونسای، شکل
دادن به آن یا حفظ شکل قبلی‌اش است. به‌علاوه اینکه هرس کردن شاخه‌های بالایی گیاه
باعث رشد شاخه‌های اطراف گیاه و پرشدن آن نیز خواهد شد.
برای هرس کردن بونسای حتما از قیچی‌های استریل شده و مخصوص هرس بونسای استفاده
کنید و هرگز از قیچی‌های معمولی استفاده نکنید. همچنین لازم نیست همه‌ی جوانه‌های
جدید را بچینید. ابتدا شاخ و برگ‌های خشک گیاه را بچینید. برگها را هم از نزدیکترین نقطه به محل اتصالشان به ساقه ببرید. سپس تصمیم
بگیرید که برای مرتب کردن ظاهر گیاه، می‌خواهید کدام شاخه‌ها را حذف کنید. این کار
کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. به همین دلیل است که نگهداری از بونسای کاری خلاقانه
است!
بهترین خاک برای بونسای
خاک نیز یکی دیگر از موارد اساسی و مهم در نگهداری از بونسای است. بونسای به خاکی نیاز دارد که سه ویژگی مهم را داشته باشد:
- زهکش خوبی داشته باشد. یعنی آب اضافی را سریع خارج کند.
- آب مورد نیاز گیاه را در خودش نگه دارد.
- ذرات درشت هم داشته باشد تا جریان هوا داخل خاک هم وجود داشته و اکسیژن به ریشه‌ها برسد.
خوشبختانه این روزها خاک مخصوص بونسای در بازار موجود است و به راحتی می‌توانید از آن استفاده کنید. این خاک‌ها شامل آکاداما (خرده سفال)، پومیس و سنگ گدازه هستند.
آیا در طول نگهداری بونسای باید به آن کود بدهیم؟
جواب این سوال بله است. اگر
می‌خواهید بونسای شما برای همیشه سالم و زیبا بماند، باید به آن کود بدهید. دلیل
اصلی این موضوع این است که بونسای در مقدار کمی خاک رشد می‌کند، پس لازم است به‌صورت
مرتب به آن کود بدهید.
در طول نگهداری از بونسای به‌منظور کوددهی به آن، در فصل رشد یعنی اوایل بهار تا
اواسط پاییز ماهی یکبار به خاک بونسای کود اضافه کنید. در مورد کود مناسب برای بونسای
نیز باید بگوییم تقریبا هر نوع کود عمومی مخصوص گیاهان برای بونسای مناسب است.
برای کوددهی به بونسای پیشنهاد ما این است که کود را به اندازه نصف میزان غلظت
تعیین‌شده استفاده کنید. مثلا اگر قرار است به‌ازای هر قاشق کود یک لیتر آب اضافه
کنید، شما میزان آب را دو برابر یعنی دو لیتر درنظر بگیرید.
زمان تعویض خاک و گلدان بونسای
بونسای‌ها اصولا زمانی که ریشه‌شان همه گلدان را پر کند زمان عوض کردن گلدان‌شان فرا رسیده است. اگر بونسای شما در چنین شرایطی قرار دارد، باید گلدان آن را بزرگ‌تر کرده و مقداری خاک مناسب نیز به آن اضافه کنید. فقط نکته‌ای که دراین باره باید به آن توجه کنید این است که گلدان بونسای را در وسط تابستان یعنی مرداد ماه عوض کنید. در مورد عوض کردن خاک بونسای نیز باید بگوییم، خاک بونسای شما زمانی باید عوض شود که خاک آن ضعیف شده باشد. امروزه خاک مخصوص بونسای در بازار موجود است و به راحتی می‌توانید از آن استفاده کنید. این خاک‌ها شامل آکاداما (خرده سفال)، پومیس و سنگ گدازه هستند.
نکته پایانی: سعی کنید اطلاعات خود را درباره بونسای افزایش دهید
به‌عنوان حرف آخر در مورد
نگهداری از بونسای گفتنی است که اگر می‌خواهید به بهترین شکل از بونسای خود
نگهداری کنید، اطلاعات‌تان را در مورد بونسای زیاد کنید. راه‌های زیادی برای
افزایش اطلاعات‌تان در مورد نگهداری از بونسای وجود دارد. مثلا می‌توانید پرورش‌دهندگان
بونسای را در اینترنت پیدا کنید و مطالب بلاگ و شبکه‌های اجتماعی آن را مطالعه
کنید یا سراغ فروشندگان گل و گیاه نظیر رفته و در بلاگ یا شبکه‌های اجتماعی آنها
که معمولا اطلاعات مربوط به گل و گیاهان آپارتمانی را به‌طور تخصصی ارائه می‌دهند
عضو شوید. بی‌شک بین اطلاعاتی که ارائه می‌دهند در مورد بونسای نیز اطلاعات مفید
دستگیر شما خواهد شد.
فراموش نکنید با استفاده از اینترنت، کلی نکته و اطلاعات مفید در مورد نگهداری از بونسای
به دست خواهید آورد. بااین‌حال اگر زیاد اهل اینترنت و وب گردی نیستید یک راه دیگر
این است که، در کارگاه‌های پرورش یا دیزاین بونسای شرکت کنید و از نزدیک با روش‌ها و تکنیک‌های نگهداری و دیزاین
بونسای آشنا شوید.
بونسای هدیه‌ای عالی برای همکاران و عزیزان‌تان است و همراه با خودش زیبایی، آرامش
و شگفتی می‌آورد. اگر از آن به درستی نگهداری کنید، به راحتی چندین‌سال در کنارتان
خواهد ماند. از آن‌جایی که بونسای یک موجود زنده و مینیاتوری است، هرچه قدر
رسیدگی به آن بیشتر شود، زیبایی و جذابیتش هم بیشتر خواهد شد.