معرفی کاکتوس کریسمس و یادگیری شرایط نگهداری آن

اگر دوست دارید یک گیاه آپارتمانی داشته باشید که در طول فصل زمستان که دیگر گیاهان به خواب زمستانی می‌روند، به گل بنشیند، کاکتوس کریسمس را خریداری فرمایید. این کاکتوس جذاب با گل‌های رنگارنگ خود می‌تواند منظره‌ای زیبا و بهاری را در خانه شما به وجود آورد. اما اگر قصد خرید کاکتوس کریسمس را دارید، پیشنهاد می‌کنیم در ابتدا مقاله زیر را مطالعه فرمایید تا با شرایط نگهداری کاکتوس کریسمس به خوبی آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس به همراه بنت قنسول یا گل کریسمس و درخت کاج و صنوبر، از جمله محبوب‌ترین گیاهان زمستانی به شمار می‌آید. کاکتوس کریسمس دارای برگ‌های جذاب با شکوفه‌های بسیار زیباست. با اینکه ریشه‌های اصلی این گیاه به مناطق گرمسیری باز می‌گردد، اما می‌توانید آن را در هر زمانی از سال خریداری کرده و در داخل خانه به عنوان یک گیاه آپارتمانی پرورش دهید. نگهداری از کاکتوس کریسمس تقریبا آسان است و کمی رسیدگی کافی است تا در روزهای سرد زمستانی و ایام کریسمس، شاهد شکوفه‌های خوش رنگ آن باشید! اگر قصد خرید کاکتوس کریسمس را داشته و دنبال یادگیری روش نگهداری آن هستید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.

ویژگی‌های اصلی کاکتوس

• نام رایج: کاکتوس کریسمس، کاکتوس تعطیلات
• نام علمی :Schlumbergera * buckleyi
• خانواده :کاکتوس‌‌ها
• نوع گیاه :ساکولنت، کاکتوس، اپی فیت
• اندازه گیاه بالغ :ارتفاع 15 الی 30 سانتی متر/ پهنای 30 الی 60 سانتی متر
• نیازهای نوری :نور نسبی خورشید
• نوع خاک: مرطوب، دارای زهکشی قوی، خاک گلدان (دارای شن و ماسه و گیاخاک (هوموس) کافی)
• PH خاک: خنثی تا اسیدی (5.0 تا 7.0)
• زمان گلدهی :اواخر پاییز، اوایل زمستان
• رنگ گل :صورتی، قرمز، سفید، بنفش، نارنجی
• منطقه بومی :آمریکای جنوبی

آشنایی بیشتر با کاکتوس کریسمس

برخلاف کاکتوس‎های کویری که در برابر خشکی مقاوم هستند، کاکتوس کریسمس بومی جنگل‌های بارانی گرمسیری است و برای حفظ طراوت و سلامت خود به آبیاری منظم نیاز دارد. برگ‌های صاف این کاکتوس، در اصل بخش‌های ساقه مانندی هستند که به زیبایی از گلدان و سبد گیاه آویزان می‌شوند؛ گل‌های آن نیز در نوک برگ‌ها ایجاد می‌شوند، بنابراین هر چه گیاه شما ساقه بیشتری داشته باشد، گل‌های بیشتری تولید خواهد کرد. معمولا گل اغلب کاکتوس‌ها به رنگ قرمز است؛ اما کاکتوس کریسمس می‌تواند گل‌هایی به رنگ صورتی، بنفش و نارنجی نیز شکوفا کند.
در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس برای تشویق گیاه به گلدهی بیشتر، کاکتوس کریسمس خود را به صورت یک گیاه آویزی پروش داده یا آن را در مکانی قرار دهید که فضای کافی برای گسترش و آویزان شدن برگ‌ها وجود داشته باشد. خوبی کاکتوس کریسمس در این است که برخلاف اغلب کاکتوس‌های دیگر هنگام لمس آن نیازی نیست نگران تیغ‌های تیز آن باشید!

شرایط نگهداری کاکتوس

در این قسمت به توضیح شرایط نگهداری کاکتوس زیبای کریسمس خواهیم پرداخت.

نور مناسب

کاکتوس کریسمس سایه نسبی یا نور فیلتر شده را ترجیح می‌دهد؛ البته این گیاه می‌تواند سریعا به سایر شرایط نوری و محیطی نیز عادت کند، اما بهتر است در آن را در محیطی با نور غیرمستقیم نگهداری کنید. بااین‌حال اگر می‌خواهید آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید، این کار را تنها در طول ماه‌های زمستان انجام دهید، چراکه نور بیش‌ازحد خورشید در فصول بهار و تابستان می‌تواند منجر به زرد شدن و رنگ پریدگی گیاه شود.

آب‌دهی صحیح

با اینکه کاکتوس کریسمس یک کاکتوس است، اما پیشینه گرمسیری آن سبب شده تا بیشتر از سایر همتایان خود تشنه دریافت آب باشد. بنابراین در طول نگهدری از کاکتوس کریسمس آن را منظم آبیاری کنید. نکته مهمی که درباره آبیاری کاکتوس کریسمس باید درنظر داشته باشید این است که موقع آبیاری اجازه دهید تا میزان آب اضافی از طریق حفرات زهکشی موجود در زیر گلدان خارج شود. علاوه‌براین خاک نیز باید بین دفعات آبیاری کاملا خشک شود. البته ناگفته نماند اگر خاک بیش‌ازحد خشک باشد، برگ‌ها شروع به پژمردگی و چروک شدن خواهند کرد.
در مورد اینکه هر چند وقت یکبار گیاه خود را آبیاری کنید باید بگوییم که این مورد بستگی به شرایط محیطی نگهداری از کاکتوس شما دارد. برای مثال در طول یک تابستان داغ و پرنور، تقریبا باید هفته‌ای 2 بار گیاه را آبیاری کنید. یا مثلا اگر در فصل زمستان کاکتوس کریسمس خود را در کنار یک پنجره نورگیر قرار داده‌اید، شاید لازم باشد هفته‌ای یک بار به آن آب بدهید.
برای فهمیدن اینکه چه موقع خاک کاکتوس شما خشک شده و نیاز به آبیاری دارد، انگشت خود را حدود 5 سانتی‌متر در خاک فرو کنید، اگر حس کردید خاک خشک است، گیاه را آبیاری کنید. درغیراینصورت از آبیاری گیاه پرهیز کنید، چراکه آبیاری بیش‌ازحد باعث ازبین رفتن کاکتوس شما خواهد شد.

بهترین خاک برای کاکتوس کریسمس

در مورد خاک مناسب برای نگهداری از کاکتوس کریسمس باید بگوییم که نوع خاک یک فاکتور حیاتی برای کاکتوس کریسمس به‌شمار نمی‌آید. این گیاه تطبیق‌پذیری بالایی در برخورد با انواع مختلف خاک داشته و می‌تواند در خاک‌های گوناگون به‌خوبی رشد کند. جالب است بدانید که این گیاه در طبیعت اصلی خود به‌صورت اپی فیت (هوایی) رشد می‌کند.
با همه این احوالات در مورد خاک کاکتوس کریسمس باید بگوییم که کاکتوس کریسمس می‌‌تواند به‌خوبی در خاک‌ ماسه‌ای، شنی، حاوی پرلیت، خاک گلدان (چند منظوره) و خاک مخصوص کاکتوس رشد کند. برای حصول بهترین رشد نیز، بهتر است PH  خاک بین 5.5 الی 6.2  باشد. به‌این‌منظور پیت ماس می‌تواند یک افزودنی مناسب برای داشتن محیطی با اسیدیته بیشتر باشد.

روش کود دادن به کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس برای رشد بهتر نیاز به کوددهی دارد. به‌این‌منظور در طول بهار و تابستان، ماهی یکبار کاکتوس کریسمس خود را با یک کود متعادل حلال در آب و رقیق شده به اندازه دو برابر مقدار توصیه شده تقویت کنید. مثلا اگر روی بسته‌بندی نوشته شده هر 10 میلی‌لیتر از کود را در یک لیتر آب رقیق کنید، شما مقدار آب را دو برابر یعنی 2 لیتر درنظر بگیرید. در طول زمان کوددهی هنگامی که متوجه شکل‌گیری غنچه گل‌ها شدید – معمولا اواخر تابستان یا اوایل پاییز- حتما کوددهی را متوقف کنید.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

کاکتوس کریسمس از جمله کاکتوس‌هایی است که برای زندگی به رطوبت نیاز دارد، به ویژه هنگامی که در منطقه‌ای خشک رشد کرده یا زمستان را در محیطی گرم سپری می‌کند. برای تامین رطوبت کاکتوس کریسمس می‌توانید با اسپری کردن آب روی برگ‌ها یا قرار دادن گلدان گیاه روی سینی حاوی آب و سنگ‌ریزه، رطوبت مورد نیاز آن را فراهم کنید. فقط دقت کنید که سطح زیرین گلدان نباید تماسی با آب داشته باشد.
از رطوبت گذشته وقتی نوبت به دما می‌رسد، کاکتوس کریسمس کمی سخت‌گیری می‌کند! این گیاه در طول ماه‌های اوج رشد خود (فروردین تا شهریور)، دمای مطبوع بین 21 الی 26 درجه سانتی‌گراد را ترجیح می‌دهد و پس از استقرار غنچه‌ها، گیاه باید دمای پایین‌تری معادل 12 الی 18 درجه سانتی گراد را در شب و حداقل 13 ساعت تاریکی را تجربه کند تا گلدهی آن تقویت شود.
در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس آن را از درها و پنجره‌هایی که مدام باز و بسته می‌شوند، دور نگه دارید. این کاکتوس تمایلی ندارد تا کاهش یا افزایش ناگهانی دما را تجربه کند و این اتفاق می‌تواند منجر به ریزش غنچه‌ها و گل‌های آن شود.

روش هرس کردن کاکتوس کریسمس چگونه است؟

کاکتوس کریسمس را بلافاصله پس از گلدهی هرس کنید. هنگامی که گیاه وارد یک دوره رشد تازه می‌شود و بخش‌های نو رسته خود را گسترش می‌دهد، هرس کردن گیاه را وادار می‌کند تا شاخه‌های جدیدی ایجاد کرده و تعداد بیشتری از ساقه‌های جذاب خود را تولید کند.
برای هرس کردن کاکتوس کریسمس می‌توانید ساقه‌هایی که قصد هرس کردن آن‌ها را دارید را پیچانده و از این طریق هرس کنید یا با یک چاقو یا قیچی تیز و استریل شده این کار را انجام دهید. هر سال می‌توانید نهایتا یک سوم گیاه را در روند هرس کردن حذف کنید. یادتان باشد اگر تمایل داشتید این کار را به میزان بیشتری انجام دهید، نوک انتهایی یک یا دو تکه از ساقه را نیز کوتاه کنید.

روش تکثیر کردن کاکتوس چگونه است؟

در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس بهترین زمان برای تکثیر آن، یک الی دو ماه پس از پایان گلدهی است. جداکردن قلمه از کاکتوس کریسمس (چه بزرگ و چه کوچک) به رشد متراکم‌تر گیاه کمک کرده و به ایجاد شکوفه‌های بیشتر منتهی خواهد شد. بهترین روش برای تکثیر کاکتوس کریسمس، تکثیر از طریق جدا کردن و کاشت قلمه است. برای انجام این کار باید طبق گام‌های زیر پیش بروید:

1. ساقه‌هایی که قصد تکثیر از طریق آن‌ها را دارید با پیچاندن یا استفاده از یک چاقو یا قیچی ضد عفونی شده جدا کنید.
2. یک گلدان برداشته و آن را با خاک مناسب مثل خاک مخصوص کاکتوس، خاک گل معمولی یا ترکیب شنی/ پیت پر کنید.
3. قلمه را در عمق 2.5 سانتی متری از خاک مرطوب بکارید. ریشه‌دهی حدود 2 تا 3 هفته زمان می‌برد.
4. سپس گیاه را به صورت ملایم آبیاری کنید و اجازه دهید خاک گلدان در بین دفعات آبیاری خشک شود.
5. بعد از کاشت گیاه در خاک باید صبر کنید تا سیستم ریشه‌ای آن کاملا شکل گرفته و مستقر شود. ازاین‌رو بهتر است 8 الی 10 هفته صبر کنید و سپس قلمه را به خانه همیشگی خود منتقل کنید. بهترین شاهد بر سیستم ریشه‌ای مناسب، ظهور برگی جدید یا رشد ساقه‌ای تازه است.

نکات مهم درباره تکثیر کردن کاکتوس کریسمس:

1. بسته به انتخاب خود می‌توانید قبل از کاشتن قلمه در خاک، آن را در آب قرار دهید تا در آنجا ریشه دهد. به‌این‌منظور قلمه را از بخش بریده شده خود حدود 2.5 الی 5 سانتی متر در آب قرار دهید. سپس آن را در کنار یک پنجره با نور غیرمستقیم خورشید قرار دهید. سپس تازمانی که ریشه‌زایی به‌خوبی انجام نشده و اندازه ریشه به حد کافی نرسیده است، بگذارید قلمه‌ها در آب باشند. گفتنی است برای کاشت قلمه‌ها در خاک، طول ریشه باید حداقل به 2.5 الی 5 سانتی‌متر رسیده باشد
2. هر ساقه‌ای که از گیاه مادر کوتاه و جدا می‌کنید باید حداقل از 1 الی 4 قسمت تشکیل شده باشد.
3. بخش‌های جدا شده باید 2 الی 4 روز در نقطه‌ای خشک و خنک قرار دهید. قلمه باید تا زمان ترمیم محل برش و خشک شدن آن در همین مکان باقی بماند و پس از آن در خاک کاشته شود، زیرا این کار از پوسیدگی آن جلوگیری خواهد کرد.
4. از تکثیر کردن این گیاه در فصل پاییز (هنگامی که گیاه هنوز در حال رویاندن غنچه‌ها و سپری کردن رشد فعال خود است) خودداری کنید.

روش کاشتن کاکتوس و عوض کردن گلدان آن

کاکتوس کریسمس به تعویض مکرر گلدان نیاز ندارد و تعویض گلدان هر 3 الی 4 سال یکبار برای آن کافی است. در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس اگر متوجه شدید که ریشه‌ها در حال خروج از حفرات زهکشی موجود در زیر گلدان هستند، یعنی زمان تعویض گلدان فرا رسیده است. این ساکولنت قدرتمند تمایل دارد تا کمی فشردگی ریشه را تجربه کند، به همین دلیل تعویض مداوم گلدان می‌تواند به این گیاه آسیب بزند. برخلاف سایر گیاهان که بهتر است تعویض گلدان آن‌ها پس از ظاهر شدن بخش‌های تازه روییده شده در فصل بهار صورت بگیرد، تعویض گلدان کاکتوس کریسمس باید پس از پایان گلدهی و پژمردگی گل‌ها یعنی تقریبا اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام شود. یادتان باشد که هرگز این گیاه را در زمان رشد و گلدهی فعال خود جابه‌جا نکرده و برای تعویض گلدان آن صبور باشید.
برای انتخاب و خرید گلدان درنظر داشته باشید که بهترین گلدان برای کاکتوس کریسمس، گلدان سفالی است. گلدان‌های سفالی با ساختار متخلخل خود، به گردش هوا در اطراف ریشه کمک کرده و آب اضافی که در اثر آبیاری بیش‌ازحد در خاک تجمع پیدا می‌کند را سریعا از گیاه دور می‌کند. گلدان انتخابی شما باید دارای حفرات زهکشی متعدد یا یک سوراخ بزرگ در سطح زیرین خود باشد.
علاوه‌بر انتخاب گلدان سفالی، گلدانی را انتخاب کنید که شعاع آن فقط 2.5 الی 5 سانتی متر از گلدان قبلی بزرگ‌تر است؛ چراکه انتخاب یک گلدان بسیار بزرگ می‌تواند با حفظ بیش‌ازحد رطوبت در خاک، به بستری برای رشد حشرات و آفات تبدیل شده و گیاه را با بیماری‌های متعددی روبرو کند.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی کاکتوس

متداول‌ترین آفات و حشراتی که به کاکتوس کریسمس حمله می‌کنند تریپس گل، ریشک بال، شته، کنه تار عنکبوتی و شپشک آردی هستند. برای جلوگیری از حمله این آفات، کاکتوس کریسمس خود را بیش‌ازحد آبیاری نکنید، چراکه خاک خیس عامل اصلی و جاذب حشره و آفت است.
اگر کاکتوس شما به آفت دچار شد، صابون حشره‌کش و روغن‌های مخصوص باغبانی معمولا در برطرف کردن مشکلات ناشی از حشرات موثر هستند. دراین‌باره گفتنی است که اگر تعداد آفت‌ها کم باشد با استفاده از یک دستمال یا گوش پاک کن آغشته به الکل از بین خواهند رفت و لزوما نیازی به مواد شیمیایی حشره‌کش نخواهید داشت. در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس درنظر داشته باشید که این گیاه از یک عفونت و درگیری گسترده جان سالم به در نخواهد برد و شاید نیاز باشد تا آن را دور بیاندازید، به ویژه اگر گیاهان دیگری نیز در نزدیکی آن گرفته باشد. در نتیجه با توجه به این مورد حتما مرتبا کاکتوس خود را چک کرده و از آبیاری بیش‌ازحد آن جدا خودداری کنید.
از آفت‌ها گذشته نوبت به بیماری‌های کاکتوس کریسمس می‌رسد. کاکتوس کریسمس مستعد ابتلا به بیماری‌های قارچی است. این دسته از بیماری‌ها وقتی رخ می‌دهند که گیاه بیش‌ازحد آبیاری شود. درنتیجه نه‌تنها برای جلوگیری از حمله آفات، بلکه برای پیشگیری از عفونت‌های قارچی نیز از آبیاری بیش‌ازحد گیاه خودداری کنید.
قارچ‌های فوزاریوم و فیتوفترا دو قارچ رایج در کاکتوس کریسمس هستند که می‌توانند منجر به پوسیدگی ساقه شوند. پوسیدگی ساقه ناشی از قارچ فوزاریوم لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی ساقه و نزدیک به سطح خاک ایجاد می‌کند. قارچ فیتوفترا نیز کشنده است. ازاین‌رو اگرچه ممکن است یک کاکتوس کریسمس مبتلا شده به قارچ فوزاریوم درمان شود (اگر عفونت در مراحل اولیه تشخیص داده شود)، اما در اغلب اوقات دست و پنجه نرم کردن با عفونت‌های قارچی در این نوع کاکتوس بسیار دشوار است و نهایتا به مرگ کاکتوس منجر خواهد شد. در صورت ابتلا کاکتوس شما به قارچ، اگر خاک گیاه بیش‌ازحد خیس است، ابتدا اجازه دهید تا خشک شود. سپس یک قارچ‌کش تهیه کرده و طبق دستور نوشته شده روی بسته‌بندی، از آن برای نابودی قارچ‌ها استفاده کنید.

چگونه می‌توان از این کاکتوس در فصل زمستان نگهداری کرد؟

اگر در منطقه‌ای با آب‌وهوای گرم و معتدل زندگی می‌کنید، می‌توانید در فصل زمستان از این گیاه گرمسیری در خارج از خانه نیز نگهداری کنید. کاکتوس کریسمس می‌تواند دمای حدود 15 درجه را نیز در شب تحمل کند، اما این گیاه در برابر سرمای هوا در فصل زمستان مقاوم نیست. بنابراین هر دما و موقعیتی که حتی نزدیک به یخبندان باشد نیز سبب مرگ و نابودی گیاه خواهد شد. ازاین‌رو اگر در منطقه‌ای با زمستان‌های سرد و یخبندان زندگی می‌کنید، قبل از اولین موج سرما، گیاه را به داخل خانه بیاورید و خاک را کمی خشک نگه دارید.
گفتنی است در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس کمی هوای سرد برای آن نیاز است، چراکه دمای پایین هوا سبب تحریک تولید غنچه‌ها می‌شود. اگر شرایط نگهداری از کاکتوس کریسمس به‌خوبی فراهم باشد، باید در ماه آبان شاهد شکل‌گیری و ظهور غنچه‌ها باشید.

روش وادار کردن کاکتوس کریسمس به گلدهی

تحت شرایط محیطی مناسب، این گیاه 18 ماه پس از کاشت دانه شروع به گلدهی خواهد کرد. هر گل حداقل تا 6 روز باز می‌ماند کاکتوس تا 4 الی 6 هفته به روند تولید گل خود ادامه خواهد داد. گل‌های کاکتوس کریسمس جذاب و رنگارنگ هستند، اما عطری ندارند. بهترین راه برای اطمینان از ادامه یافتن گلدهی در فصل زمستان، حذف گل‌های سپری  شده یا چیدن نوک ساقه‌هاست.
برای اینکه در ایام کریسمس شاهد گلدهی کاکتوس کریسمس خود باشید، باید آن را وارد خفتگی کنید. برای انجام اینکار کارهای زیر را انجام دهید:

1. در اوایل آبان ماه، میزان آبیاری را کاهش دهید (تقریبا یک الی دو بار در هفته) و تنها زمانی گیاه را آبیاری کنید که، 2.5 سانتی‌متر رویی خاک خشک شده باشد.
2. علاوه‌بر کم کردن میزان آبیاری، کوددهی را نیز متوقف کنید.
3. کاکتوس کریسمس خود را در محیطی خنک (10 الی 12 درجه سانتی گراد) قرار داده و نور دریافتی آن را حدود 6 الی 8 هفته محدود کنید.  در این باره باید بگوییم که در طول روز گیاه می‌تواند نور غیرمستقیم خورشید را دریافت کند، اما باید 12 الی 14 ساعت تاریکی شب را نیز سپری کند.
4. به‌یاد داشته باشید اگر دمای اتاق گرم‌تر از 12 درجه است، ساعات تاریکی را افزایش دهید.
5. اگر در طول 12 ساعت تاریکی شبانه نوری به گیاه می‌تابد، گیاه را با یک پارچه تیره بپوشانید.
6. پس از شکل‌گیری غنچه‌ها، گیاه را به نزدیکی یکی پنجره نورگیر منتقل کنید. مطمئن شوید که کاکتوس کریسمس در نزدیکی هیچ‌گونه دستگاه گرمایشی قرار نگیرد، درغیراین‌صورت غنچه‌ها و شکوفه‌ها دچار ریزش خواهند شد.

مشکلات رایج کاکتوس در طول نگهداری از آن

کاکتوس کریسمس گیاهی با عمر طولانی است که نسبت به دما و رطوبت حساس است. اگر آن را در دمای بالاتر از یخ زدگی نگهداری کنید، با قدرت به رشد خود ادامه خواهد داد. همان‌طور که از نام آن مشخص است، در دل روزهای سرد زمستانی باید منتظر گلدهی آن باشید. به‌همین‌دلیل، فراهم کردن دمای مناسب برای آن می‌تواند امری دشوار به‌حساب آمده و شاید گیاه را با مشکلاتی درگیری کند. ازاین‌رو در ادامه به بررسی 3 مورد از مهم‌ترین مشکلات احتمالی در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس و روش برطرف کردن آن‌ها خواهیم پرداخت:

1. متوقف شدن رشد کاکتوس

اگر متوجه شدید که کاکتوس کریسمس شما با کاهش یا توقف رشد مواجه شده است، بخش‌های مختلف آن را از نظر وجود شپشک آردی بررسی کنید. شپشک آردی شبیه به نقاط سفید و پنبه‌ای کوچک با طول چند میلی‌متری است. این آفت به‌آرامی حرکت کرده و معمولا نخستین بار روی سطح برگ‌ها در نقاط تاریک، گرم و مرطوب نزدیک به ساقه مرکزی کاکتوس نمایان می‌شود. این حشره از شیره موجود در گیاه تغذیه کرده و ترکیباتی به نام “عسلک” از خود باقی می‌گذارد که سبب ایجاد کپک روی گیاه خواهد شد.

2. زردی و پژمردگی برگ‌ها و ساقه‌ها و ایجاد لکه روی آن‌ها

اگر با زرد شدن برگ‌ها و ساقه‌ها، ظهور لکه روی آن‌ها یا پژمردگی گیاه روبرو شدید، گیاه را از نظر وجود حشره تریپس کاملا بررسی کنید. تریپس‌ها حشراتی ریز و خرچنگ مانند به رنگ مشکی- نقره‌ای هستند. آسیب برگ و ساقه مستقیما به دلیل وجود تریپس ایجاد نمی‌شود، بلکه این مشکلات ناشی از ویروس‌هایی هستند که توسط این حشرات به گیاه منتقل می‌شوند. اگر متوجه وجود تریپس در کاکتوس کریسمس خود شدید، با کمک صابون حشره‌کش یا روغن مخصوص باغبانی از شر آن‌ها خلاص شوید.
بد نیست حتی اگر گیاه را از گلدان قبلی خود خارج کرده و در گلدانی جدیدو ضد عفونی شده با خاک گلدان تازه بکارید. علاوه‌بر آفت تریپس پژمردگی می‌تواند در اثر کمبود نور، آبیاری نامناسب یا فشردگی بیش‌ازحد ریشه نیز ایجاد شود. در نتیجه در صورت مشاهده زرد شدن، ایجاد لکه یا پژمردگی برگ‌ها و ساقه‌ها، این موارد را نیز در نظر گرفته و تغییرات لازم را اعمال کنید.

3. تغییر رنگ برگ‌ها به قرمز یا صورتی

در طول نگهداری از کاکتوس کریسمس اگر برگ‌های کاکتوس کریسمس شما به رنگ قرمز یا صورتی تغییر پیدا کرده‌اند، احتمالا مشکل به دریافت بیش‌ازحد نور خورشید یا کمبود آب باز می‌گردد. در نتیجه برای حل این مشکل اگر کاکتوس کریسمس را در کنار پنجره‌ای نورگیر با نور مستقیم خورشید قرار داده‌اید، آن را به نقطه‌ای ببرید که نور را به‌طور غیر مستقیم دریافت کند. اگر هم تا عمق 2.5 سانتی‌متری از سطح خاک خشک شده است، آن را به‌مقدار کافی آبیاری کنید.

آشنایی با انواع مختلف گل پامچال زینتی و شیوه نگهداری آن

پامچال یکی از گل‌های گلدانی معروف و بسیار زیبا‌ست که در آغاز فصل بهار در خانه‌ها و فضا‌های سبز زیاد دیده می‌شود. اما جالب است بدانید که این گل زیبا انواع مختلفی دارد که هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند و برای مکان خاصی مناسب‌اند. حال اگر دوست دارید با گونه‌های مختلف و نیز روش نگهداری گل پامچال زینتی به خوبی آشنا شوید، مقاله زیر را مطالعه فرمایید.

آشنایی با گل پامچال زینتی

پامچال نام یک سرده از گیاهان است که بیش‌از 500 گونه مختلف را شامل می‌شود. این تعداد را با بی‌نهایت گونه پیوندی و هیبریدی دیگر جمع بزنید تا متوجه شوید با چه خانواده بزرگی روبرو هستید. اکثر گونه‌های پامچال زینتی که امروز در گلدان‌ها یا باغچه‌هایمان وجود دارند گونه‌هایی پیوندی و هیبریدی هستند و تقریبا اکثر گونه‌های آن ظاهری مشابه دارند؛ ظاهری به این شکل: برگ‌هایی به رنگ سبز تیره با گل‌هایی رنگارنگ که در بهار روی یک شاخه می‌رویند. خوبی پامچال‌ها در این است که اکثر گونه‌های آن چند ساله هستند و در شرایط مناسب می‌توانند همیشه سبز باشند، منتها روش گل‌دهی در گونه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. برخی از گونه‌های پامچال به‌صورت خوشه‌ای گل می‌دهند و برخی دیگر روی هر ساقه تنهه یک گل منفرد دارند. اگر قصد نگهداری از یک گل آپارتمانی رنگارنگ زیبا دارید، ما پرورش و نگهداری گل پامچال زینتی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

شناسنامه گل پامچال

• نام علمی : Primula
• خانواده: پامچالیان
• بومی: اتیوپی، اندونزی، گینه نو، هیمالیا، ژاپن، جنوب آمریکا

گونه‌های مختلف گل

قبل از معرفی روش نگهداری گل پامچال بهتر است، کمی بیشتر در مورد انواع گل پامچال صحبت کنیم.

1. پریمولا پولی‌آنتا ،(Primula x polyantha) گونه‌ای پیوندی و مدرن با روش نگهداری آسان

 یکی از گونه‌های پیوندی و مدرن پامچال که رنگ‌های جذاب و درخشانی دارد پریمولا پولی‌آنتا است. اکثر گیاهانی که در فروشگاه‌ها و باغچه‌ها می‌بینید از این نوع است. رشد و نگهداری آسان ویژگی این گونه از گل های پامچال است.

2. پامچال معمولی  ،(Primula vulgaris)گونه‌ای وحشی با گل‌های زرد کمرنگ

یکی از گونه‌های وحشی این گیاه که به‌صورت بومی در غرب و مرکز اروپا رشد می‌کنند، پامچال vulgaris است. این گیاه گل‌هایی به‌رنگ زرد کمرنگ دارد و در بهار شکوفا می‌شود. از این نوع معمولا در باغچه‌ها استفاده نمی‌شود، اما از آن در پیوند دادن گونه‌های دیگر استفاده زیادی می‌شود.

3. پامچال دندانه‌دار  ،(Primula denticulata)گونه‌ای خاص با گل‌های خوشه‌ای

این نوع پامچال بومی هیمیالیا است و می‌تواند تا 30 سانتی‌متر رشد کند .این نوع از پامچال گل‌هایی به‌صورت خوشه‌ای می‌دهد و جزء گیاهانی است که تکثیر آن از طریق بذر بسیار ساده‌تر است.

4. پامچال گاوزبان (Primula veris) گونه‌ای جذاب دارای گل‌های زرد‌رنگ

گل پامچال گاوزبان جز گونه‌های این گل است که گل‌های زرد رنگ می‌دهد و بومی اروپا و آسیاست، اما در حال حاضر در شمال شرقی آمریکا هم بومی شده است.

5. پامچال کیسونا ،(Primula kisoana) گونه‌ای زیبا با گل‌های صورتی و یاسی

 پامچال کیسونا گیاهی با گل‌هایی صورتی و یاسی رنگ است که در بهار شکوفا می‌شود. این گیاه در گذشته اصالتا بومی ژاپن بوده، اما متاسفانه امروزه دیگر به‌صورت وحشی در طبیعت ژاپن پیدا نمی‌شود.

6. پامچال ژاپنی ،(Primula japonica) معروف به ملکه پامچال‌ها با گل‌هایی رنگارنگ و چشمگیر

پامچال ژاپنی که با نام ملکه پامچال‌ها هم از آن یاد می‌شود، می‌تواند خاک به‌شدت خیس را به‌راحتی تحمل کند. ازاین‌رو بیشتر در حاشیه آبگیر‌ها رشد می‌کند. این گیاه تا حدود 60 سانتی‌متر رشد می‌کند و گل‌هایی سفید، صورتی، بنفش یا قرمز دارد که معمولا در اواخر بهار و اوایل تابستان شکوفا می‌شوند. 

شیوه نگهداری گل پامچال زینتی

پامچال زینتی نیاز به محیطی نورگیر و کمی سایه دارد. اگر می‌خواهید گیاه شما گل‌دهی خوب و حال سلامتی داشته باشد بهتر است وقتی آن را بخرید که در حال گل‌دهی است؛ اگر گیاه شما سالم و خوب باشد باید برای چند هفته بعد از انتقال به محل شما کماکان گل‌های خود را حفظ کرده باشد. در مجموع نگهداری از گل پامچال زینتی کار تقریبا ساده‌ای است. یک آبیاری معمولی و تامین نور کافی تمام چیزی است که این گیاه را خوشحال می‌کند. خوبی گل پامچال زینتی در این است که این گیاه حتی به مراقبت و محافظت در زمستان هم نیازی ندارد.

نور مناسب

در مورد نور مورد نیاز برای نگهداری از گل پامچال زینتی باید بگوییم که گونه‌های هیبریدی پامچال به محیطی نیاز دارند که آفتاب صبحگاهی را به‌صورت کامل دریافت کنند، اما در هنگام آفتاب ظهر که شدید‌تر و قوی‌تر است در سایه استراحت کنند. پامچال در صورتی که مجبور باشد می‌تواند آفتاب کامل را هم تحمل کند، اما در اینصورت نیاز به آبیاری بیشتر دارد تا بتواند گرمای زیاد را تحمل کند. از سوی دیگر، سایه زیاد دشمن این گیاه است، به‌طوری‌که سایه بیش‌ازحد می‌تواند باعث توقف رشد گیاه یا عدم گل‌دهی در آن شود. پس آن را در محلی بکارید که در طول روز نورگیر و موقع ظهر سایه باشد.

بهترین خاک برای پامچال

مثل هر گیاه چوبی دیگری پامچال نیز به خاکی مرطوب نیاز دارد که کمی اسیدی باشد. این گیاه همچنین از وجود مواد ارگانیک در خاکش استقبال می‌کند. اکثر گونه‌های این گیاه از خیس ماندن همیشگی خاک خوششان نمی‌آید؛ بنابراین به خاکی نیاز دارند که متخلخل و سبک باشد. علاوه‌براین زهکشی مناسب خاک نیز چیزی است که این گیاه را راضی و خوشحال نگه می‌دارد. به‌این‌منظور ترکیب خاک گیاه با موادی مثل کمپوست می‌تواند زهکشی خاک را افزایش دهد و اجازه دهد خاک با سرعت بهتری خشک شود.

روش صحیح آبیاری

پامچال تقریبا گیاه همیشه تشنه‌ای است و یک آبیاری منظم را دوست دارد. البته این به آن معنی نیست که خاک گیاه را غرق آب کنید. درواقع خاک گیاه باید همیشه تا حدی مرطوب باشد.
بهترین زمان برای آب دادن به این گیاه وقتی است که چند سانتی‌متر بالایی خاک آن خشک شده باشد. در این حالت باید به حدی به آن آب بدهید که تمام خاک مرطوب شود و اجازه دهید اضافه آن خارج شود. اگر گل پامچال خود را در باغچه کاشته‌اید پیشنهاد ما این است که آبیاری را در صبح انجام دهید که آفتاب بتواند حجم اضافه آب را خشک کند.

دما و رطوبت مناسب محیط نگهداری

گل پامچال بهترین عملکرد خود را زمانی دارد که در محیطی خنک قرار بگیرد. دمایی بین 10 الی 18 درجه سانتی‌گراد باعث می‌شود تا گیاه بتواند رشد سالم‌تر و گل‌دهی بهتری داشته باشد. درواقع دمای زیاد و گرمای بیش‌ازحد باعث می‌شود گیاه ضعیف و بیمار شود.
درباره رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گل پامچال نیز باید بگوییم که این به محیط مرطوب علاقه دارد. پامچال ترجیح می‌دهد در محیطی با رطوبت متوسط باشد، چراکه هوایی خشک و بدون رطوبت باعث آزار گیاه می‌شود. به‌همین‌خاطر اگر گیاه خود را درون خانه نگهداری می‌کنیئ مراقب باشید که در زمستان آن را نزدیک وسائل گرمایشی قرار ندهید.

روش کود دادن به گل پامچال

گونه‌های هیبریدی این گیاه از یک کوددهی معمول با کودی مایع لذت می‌برند. این کود باید دوبرابر بیشتر از دستورالعملش رقیق شده باشد، یعنی اگر روی بسته‌بندی نوشته شده یک قاشق از کود را در یک لیتر آب حل کنید، شما باید یک قاشق را در 2 لیتر آب حل کنید. همچنین بهتر است این کوددهی را فقط در بهار انجام دهید و در فصل‌های دیگر به پامچال خود کود ندهید؛ کوددهی بیش‌ازحد نه‌تنها به گیاه کمکی نمی‌کند، بلکه باعث آسیب دیدن ریشه‌های آن و در نتیجه خود گیاه می‌شود.

چگونه گل پامچال را تکثیر کنیم؟

یکی از بهترین و آسان‌ترین راه‌ها برای تکثیر گل پامچال، تکثیر از طریق روش تقسیم است. برای این کار کافی است بعد از پایان گل‌دهی گیاه را از خاک خارج کنید و آن را از طریق ریشه تقسیم کنید تا دو گیاه مجزا داشته باشید. فقط باید دقت کنید که هر قسمت از ریشه، برگ‌ و ساقه کافی داشته باشد تا بتواند به‌صورت مستقل رشد کند.
گل پامچال را علاوه‌بر روش تقسیم، از طریق بذر هم می‌توانید تکثیر کنید اما باید بدانید که این روش تکثیر این گل کاری سخت و حرفه‌ای است؛ چراکه این گیاه برای جوانه زدن از طریق بذر نیاز به دمایی بین 4 الی 10 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. ازاین‌رو چون تامین این دما در داخل خانه کار سختی است، تکثیر گل پامچال از روش کاشت بذر سخت شده و معمولا توسط گلخانه‌ها و در شرایط خاص انجام می‌شود.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گل

پامچال گیاهی است که معمولا به آفت خاصی مبتلا نمی‌شود، تنها آفتی که ممکن است به این گیاه علاقه پیدا کند کنه تارعنکبوتی است، به‌خصوص اگر گیاه شما در محیطی باشد که مجبور به تحمل گرمای بیش‌ازحد باشد. در این‌صورت احتمالا جذب کنه تارعنکبوتی بسیار بیشتر خواهد بود. البته ناگفته نماند که در شرایط خیلی نادر شپشک آردی، شته و مگس سفید نیز به این گیاه جذب می‌شوند. در هر صورت در طول نگهداری از گل پامچال اگر آفتی جذب آن شد، بهترین راه برای درمان آفت‌ها استفاده از روش‌های غیرشیمیایی مثل روغن‌های باغبانی است.
از آفات گذشته نوبت به بیماری‌هایی می‌رسد که در طول نگهداری از گل پامچال ممکن است، گل شما را تهدید کنند.  در این باره باید بگوییم که لکه‌های برگی بیماری است که این گیاه مستعد ابتلا به آن است. این بیماری خودش را با لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌های زرد رنگ نشان می‌دهد. در صورت مشاهده چنین برگ‌هایی بهتر است این برگ‌ها را از روی گیاه هرس کنید و دور بریزید تا بیشتر نشوند. همچنین همیشه برای گیاه خود محیطی با گردش هوای خوب فراهم کنید تا کمتر دچار بیماری شود، چون گردش هوای کم باعث می‌شود محیط مناسبی برای رشد بیماری‌های قارچی فراهم شود.

پاسخ به برخی از سوالات شما درباره گل پامچال

1. روش وادار کردن پامچال به گلدهی چگونه است؟

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در گل‌دهی این گیاه، نور مناسب خورشید و محیط خنک  است. این گیاه به نوری زیاد ولی ترجیحا غیرمستقیم نیاز دارد. محیطی خنک نیز باعث می‌شود تا توان گیاه شما برای گل‌دهی بیشتر باشد.

2. آیا هرس کردن کاری ضروری برای پامچال محسوب می‌شود؟

بله، بعد از پایان گل‌دهی باید گل‌های ضعیف شده را از روی گیاه هرس کنید. با انجام این کار انرژی گیاه صرف تولید بذر نمی‌شود؛ همچنین این هرس کردن باعث می‌شود رشد جدیدی از قسمت بریده شده انجام شود. یادتان باشد هر زمان که قصد هرس کردن گل پامچال خود را داشتید، این کار را با ابزاری استریل شده و تیز انجام دهید تا فرایند هرس کردن سبب انتقال بیماری به گل شما نشود.

3. دلیل زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌های گل چیست؟

مهم‌ترین دلیل تغییر رنگ برگ‌های این گیاه، آبیاری نامناسب است. این گیاه خاکی مرطوب را دوست دارد، اما خشک شدن و خیس ماندن بیش‌ازحد خاک هر دو باعث آسیب به ریشه‌های گیاه می‌شود که خودش را با تغییر رنگ در برگ‌ها نمایان می‌کند.

4. آیا گل پامچال برای انسان‌ها و حیوانات سمی است؟

بله، این گیاه برای انسان‌ها، سگ‌ها و گربه‌ها سمی محسوب می‌شود. برگ‌های این گیاه پرز‌هایی دارد که لمس آن‌ها ممکن است باعث ایجاد التهاب و حساسیت شود. ضمن اینکه خورده شدن این گیاه توسط حیوانات خانگی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی یا استفراغ برای آن‌ها شود.

معرفی گل ارکیده زیگوپتالوم و یادگیری شرایط نگهداری آن

یکی از گل‌های گلدانی پر‌طرفدار در سراسر دنیا، گل ارکیده است که دارای گونه‌های متنوعی می‌باشد. یکی از گونه‌های خاص این گل نیز ارکیده زیگوپتالوم است که ظاهری بسیار چشمگیر و زیبا دارد. شما می‌توانید این گل جذاب را به راحتی در خانه خود پرورش دهید، البته به شرط اینکه در ابتدا روش نگهداری گل ارکیده زیگوپتالوم را به خوبی بیاموزید. به این منظور نیز مقاله زیر را که توسط بهترین سایت خرید اینترنتی گل و گیاه تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

آشنایی با گل ارکیده زیگوپتالوم

ارکیده زیگوپتالوم یکی از انواع ارکیده است که به‌خاطر رنگ‌های درخشان چشم‌گیر و همچنین طرح خارق‌العاده‌ای که دارد شناخته می‌شود. همه این‌ها را در کنار عطر زیاد و خوب گیاه بگذارید تا متوجه شوید که با چه گیاه دوست داشتنی‌ای روبرو هستید. برگ‌های بزرگ این گیاه از غده‌هایی به نام شبه‌پیاز رشد می‌کنند که به رنگ سبز روشن هستند و اندازه‌ای حدودا 60 سانتی‌متر دارند. این برگ‌ها هر سال مجددا رشد می‌کنند و تازه می‌شوند. از ارکیده زیگوپتالوم گونه‌های پیوندی و هیبریدی زیادی نیز وجود دارد که اغلب آن‌ها اسم‌های عجیب و غیر قابل تلفظی دارند. باتوجه به ویژگی‌های ارکیده زیگوپتالوم، اگر قصد خرید گیاه گلدار را دارید، ما خرید و نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای یادگیری روش نگهداری آن نیز با این مطلب همراه باشید. در این مطلب همه آنچه در مورد نگهداری ارکیده زیگوپتالوم لازم است بدانید را به شما خواهیم گفت.

شناسنامه گل

• نام علمی : Zygopetalum
• بومی: پرو، بولیوی، برزیل
• خانواده: ثعلبیان
• نوع گیاه: هوازی

شرایط نگهداری ارکیده زیگوپتالوم

ارکیده زیگوپتالوم مثل بیشتر ارکیده‌های دیگر به خاکی سبک، نوری غیر مستقیم و خاکی تقریبا مرطوب نیاز دارد. همچنین برای گل‌دهی به محیطی تاریک و خنک در شب نیاز دارد تا بتواند استراحت کند.

نور مناسب

ارکیده زیگوپتالوم مثل بیشتر ارکیده‌های دیگر به محیطی نورگیر ولی با نور غیر مستقیم نیاز دارد. نور مستقیم صبحگاه یا پیش از غروب که ضعیف است و گرمای زیادی ندارد به گیاه آسیبی نمی‌زند، اما نور ظهر می‌تواند باعث سوختن برگ‌ها و آسیب به گیاه شود، چراکه این گیاه برگ‌های نرمی دارد و از نور مستقیم خورشید و گرمای زیاد آسیب می‌بیند.
در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم اگر زمستان‌های سردی دارید می‌توانید گیاه خود را در برابر نور مستقیم خورشید قرار دهید. این کار نه‌تنها مضر نیست، بلکه به گیاه کمک هم می‌کند. اگر می‌خواهید گیاه شما حتما گل بدهد باید بدانید که این گیاه نیاز دارد تا شب‌هایی تاریک داشته باشد.

روش صحیح آب‌دهی

در زمان آب دادن به ارکیده زیگوپتالوم باید دقت کنید که هیچ‌گاه برگ‌ها یا شبه‌پیاز‌های آن را خیس نکنید. این گیاه نیاز دارد تا در طول فصل رویش، خاکی تقریبا مرطوب داشته و در طول زمستان خاکش کمی بیشتر خشک باشد. ارکیده زیگوپتالوم شبه پیازهایی دارد که می‌تواند آب را درون خود ذخیره کند؛ ازاین‌رو آبیاری کم را بیشتر از آبیاری زیاد دوست دارد.
در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم ، موقع آبیاری همیشه از آبی استفاده کنید که دمایی متوسط و معمول داشته باشد. دراین‌باره درنظر داشته باشید آب خیلی سرد می‌تواند باعث ایجاد شوک در گیاه شود.

دمای محیط نگهداری

ارکیده زیگوپتالوم به محیطی با دمای معتدل و مدیریت شده نیاز دارد. اگر می‌خواهید گیاه شما به‌خوبی گل بدهد، باید در روز دمایی بین 21 الی 24 درجه سانتی‌گراد و در شب دمایی بین 16 الی 18 درجه سانتی‌گراد را برای آن فراهم کنید. 

رطوبت مورد نیاز

ارکیده زیگوپتالوم به محیطی با رطوبت تقریبا بالا و مدیریت شده نیاز دارد. این گیاه در محیط‌های خشک آسیب می‌بیند و ترجیح می‌دهد در جایی زندگی کند که رطوبت 50 درصدی داشته باشد.
در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم برای تامین رطوبت آن از یک دستگاه بخور استفاده کنید، قرار دادن گیاه در محیطی مرطوب یا کنار هم گذاشتن گیاهان مختلف نیز، می‌توانید محیط دلخواه آن را فراهم کنید، اما هیچ‌وقت از اسپری آب استفاده نکنید، زیرا قطرات آب روی برگ‌ها و شبه پیازها می‌نشیند و به آن‌ها آسیب می‌زند.

روش کود دادن به ارکیده زیگوپتالوم

ارکیده زیگوپتالوم درباره نوع کودی که دریافت می‌کند خیلی سخت‌گیر نیست. هر نوع کودی که به‌آرامی تجزیه شود یا کود مایع استاندارد می‌تواند برای ارکیده زیگوپتالوم مفید باشد. کودی محلول در آب که نسبت 20-20-20 داشته باشد و نصف دستدرالعملش رقیق شده باشد برای گیاه عالی است.
برای کوددهی به ارکیده زیگوپتالوم هیچ‌گاه از کودی که سطح نیتروژن بالایی دارد استفاده نکنید، چراکه این نوع کود باعث می‌شود تا گیاه نتواند به‌خوبی گل بدهد و به جای گل‌دهی تمرکز خود را روی رشد برگ‌هایش بگذارد. در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم اگر کودی با نیتروژن بالا به او بدهید، ارکیده‌ای پر از برگ، اما بدون گل خواهید داشت. در طول فصل رشد گیاه می‌توانید هر دو هفته یک‌بار به آن کود بدهید. بهترین نوع کود برای ارکیده، کودهای مخصوص ارکیده است.

بهترین خاک برای گل

ارکیده زیگوپتالوم را باید در خاکی سبک و با زهکشی عالی بکارید. بهترین و ساده‌ترین انتخاب، خاک مخصوص ارکیده است. این خاک‌ها سبک، متخلخل و دارای زهکشی عالی هستند و انتخابی عالی برای ارکیده شماست. در مقابل خاک سنگین و خاکی که نتواند آب را به خوبی تخلیه کند باعث می‌شود تا ریشه‌های گیاه دچار آسیب شده و بمیرد.

زمان گل دادن ارکیده زیگوپتالوم

ارکیده زیگوپتالوم معمولا در اواخر زمستان و اوایل بهار به گلدهی می‌پردازد. گل‌های معطر و خوشبوی این گیاه روی ساقه‌ای بلند و ایستاده و به‌صورت خوشه‌ای رشد می‌کنند. رنگ گل‌برگ‌ها و کاسبرگ‌های این گیاه معمولا ترکیبی از رنگ‌های شرابی، سبز یا بنفش است که با لبه‌ای صورتی یا خط‌ها و نقطه‌ایی بنفش تزئین شده‌اند. همین ترکیب رنگی فوق‌العاده باعث محبوبیت این نوع ارکیده شده است.

آفات آلوده کننده ارکیده

شته یکی از معمول‌ترین آفاتی است که به ارکیده زیگوپتالوم حمله می‌کند. شته‌های معمولا روی شاخه‌ها و شکوفه‌های جوان و تازه پیدا می‌شوند. سپس شروع به مکیدن شیره گیاه کرده و باعث ضعیف و بیمار شدن آن می‌شوند. این حشرات با چشم غیرمسلح قابل دیدن هستند. همچنین از خود چیزی شبیه به عسل به جا می‌گذارند که چسبناک است. در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم ، اگر ارکیده شما مورد حمله شته‌ها قرار گرفت، در صورتی که به سرعت با آن‌ها مقابله نکنید تعداد آن‌ها به‌سرعت زیاد شده و باعث مرگ گیاه شما خواهند شد. حتی ممکن است شته‌ها به سایر گیاهان شما نیز سرایت کنند.  
افزون بر شته، شپشک آردی نیز آفت دیگری است که به ارکیده زیگوپتالوم حمله می‌کند. این آفت نیز از خود چیزی شبیه به آرد به جا می‌گذارد و معمولا در زیر برگ‌ها لانه می‌کند. شپشک‌های آردی نیز از شیره گیاه تغذیه می‌کنند و مثل شته‌ها شیره‌ای به جا می‌گذارند که باعث ایجاد کپک می‌شود.  برای خلاصی از دست این آفات باید هر از چندگاهی برگ‌های گیاه را با کمک یک دستمال پاکیزه و آب تمیز کنید. توصیه ما به شما این است که همیشه گیاه خود را بررسی کنید تا چنانچه اثری از آفات روی برگ‌های آن مشاهده کردید، بتوانید سریعا اثر آن‌ها را پاک کنید.

روش تکثیر کردن گل

ارکیده زیگوپتالوم را می‌توانید از طریق روش تقسیم، تکثیر کنید. برای این کار کافی است توپ ریشه گیاه را به کمک یک چاقوی تیز و تمیز به دو نیم تقسیم کنید؛ هر نیمه باید حداقل 2 الی 4 شبه‌پیاز که متصل به ریشه است را داشته باشد. سپس هر قسمت را در خاک گلدان کاشته و درنهایت یک ارکیده دیگر به جمع ارکیده‌های خود اضافه کنید. گفتنی است بهترین زمان برای تکثیرگل ارکیده زیگوپتالوم در طول فصل رویش آن، یعنی بهار است. بنابراین اگر قصد تکثیر ارکیده زیگوپتالوم خود را دارید، در فصل بهار اینکار را انجام دهید.

پاسخ به سوالات رایج درباره گل ارکیده زیگوپتالوم

1. دلیل گل ندادن ارکیده زیگوپتالوم چیست؟

اگر گیاه سالمی دارید، اما نمی‌تواند گل بدهد احتمالا به‌خاطر مشکلات نور یا دماست. ارکیده نمی‌تواند بدون وجود نور زیاد ولی غیرمستقیم گل بدهد. هنچنین این گیاه برای گل دادن نیاز به محیطی دارد که اختلاف دمای شب و روز محسوس باشد؛ به‌عنوان مثال شب‌هایی خنک و روزهایی معتدل به این گیاه برای گل‌دهی کمک می‌کند. علاوه‌براین مورد دلایل دیگری مثل سن کم گیاه یا کوددهی اشتباه نیز باعث عدم گل‌دهی ارکیده زیگوپتالوم خواهد شد.

2. دلیل ظاهر شدن لکه بر روی برگ‌های گل چیست؟

این مساله معمولا به‌خاطر روش آبیاری اشتباه رخ می‌دهد. ازاین‌رو برای جلوگیری از بروز این مشکل، در زمان آبیاری این گیاه سعی کنید تا جای ممکن آب روی برگ‌ها نریزد. ریخته شدن آب روی برگ‌ها و باقی ماندن آن در طولانی مدت باعث ایجاد لکه می‌شود؛ حتی این مساله ممکن است باعث ایجاد بیماری‌های قارچی نیز شود. گفتنی است در طول نگهداری از ارکیده زیگوپتالوم اگر برگ لکه‌‌داری مشاهده کردید، سریعا آن را از روی گیاه هرس کنید تا به سایر برگ‌ها سرایت نکند.

3. برگ‌های ارکیده زیگوپتالوم به چه علت زرد یا قرمز می‌شود؟

دلیل اصلی این اتفاق سوختن برگ‌های ارکیده زیگوپتالوم است. اگر گیاه شما در معرض نور شدید و مستقیم خورشید باشد، پس از مدتی برگ‌های آن دچار سوختگی خواهد شد. در چنین شرایطی باید برگ‌های سوخته را از روی گیاه هرس و گیاه را به محل مناسب‌تری متتقل کنید.

4. در هنگام آبیاری ارکیده باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

ارکیده زیگوپتالوم گیاهی رطوبت دوست است، بنابراین بسیار مهم است که خاک آن هیچ وقت کاملا خشک نشود. البته این موضوع کاملا به دمای محیط و نوع خاک شما بستگی دارد. در نتیجه بهتر است هر زمان نیمه بالایی خاک کاملا خشک شد دوباره به آن آب بدهید.

5. برگ‌های این گل به چه علت زرد می‌شود؟

اگر برگ‌های ارکیده زیگوپتالوم شما از پایین شروع به زرد شدن کردند نشانه‌ای از آبیاری زیاد است. این اتفاق معمولاً با ریزش برگ‌ها و پوسیدن قسمت‌های پایینی ساقه همراه می‌شود. ضمن اینکه اگر خاک گیاه شما به اندازه کافی سبک نباشد و بیش‌از‌حد مرطوب بماند نیز، این اتفاق رخ می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، خاک ارکیده شما باید زهکشی مناسبی داشته و به‌خوبی تخلیه شود تا بیش‌ازحد مرطوب نماند.

6. عمر گل‌های ارکیده زیگوپتالوم چقدر است؟

گل‌های ارکیده زیگوپتالوم معمولا یک ماه عمر می‌کنند. گفتنی است ارکیده زیگوپتالوم معمولا سالی دو بار گل می‌دهد، اما برخی گونه‌های آن می‌تواند حتی تا 4 بار در سال نیز گل بدهند.

معرفی گیاه زیبای شکوه برف و همه اطلاعات مربوط به نگهداری آن

شکوه برف نام یکی از گیاهان گلدار بسیار جذاب است که با گل‌های بنفش و زیبایش، در اواخر فصل زمستان حسابی خود‌نمایی می‌کند. این گیاه برای کاشتن در باغچه یا نگهداری در گلدان گزینه مناسبی می‌باشد. زیرا روش نگهداری از گیاه شکوه برف اصلا سخت نیست و به راحتی می‌توان از آن مراقبت کرد. اما اگر قصد خرید گیاه گلدار شکوه برف را دارید، پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید مقاله زیر را مطالعه کرده تا درباره این گیاه اطلاعات کاملی کسب کنید.

معرفی گیاه زیبای شکوه برف

شکوه برف گیاهی پیاز دار و چند ساله از خانواده مارچوبگان است و با آگاوه و سانسوریا هم‌خانوادگی دارد. این گیاه گاهی با اسم کیِنودوکسا هم شناخته می‌شود و بومی مناطق شرقی مدیترانه به‌خصوص ترکیه، قبرس و کِرِت است. شکوه برف در اوایل بهار و زمانی که هنوز برف‌ها آب نشده‌اند شکوفا می‌شود. همین موضوع باعث شده تا این گیاه شکوه برف نام‌گذاری شود. باتوجه به ویژگی‌های این گیاه اگر دنبال گیاهی گلدار هستید، ما نگهداری از گل شکوه برف را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. این گیاه زیبا تا چندین سال درکنار شما بوده و خانه‌تان را زیبا می‌کند.

ویژگی‌های اصلی گیاه

• نام علمی : Chionodoxa
• خانواده: مارچوبگان
• بومی: شرق مدیترانه، ترکیه
• نام‌های مرسوم: شکوه برف، کینودوکسا

شرایط نگهداری گیاه شکوه برف

این گیاه از طریق پیاز رشد می‌کند و معمولا در اوایل بهار شکوفا می‌شود. شکوه برف به‌راحتی توسط پاگیاه و بذر تکثیر می‌‌شود و قدش به 7 الی 20 سانتی‌متر می‌رسد، اما پیاز آن کوچک است و بیش از 5 سانتی‌متر رشد نمی‌کند. بعد از پایان گل‌دهی برگ‌های گیاه پژمرده می‌شوند و می‌ریزند و این زمانی است که گیاه به استراحت می‌رود تا برای بهار بعدی انرژی ذخیره کند.

نور مناسب

شکوه برف گیاهی آفتاب دوست است، اما نه یک آفتاب دائمی و شدید؛ این گیاه ترجیح می‌دهد در محیطی نورگیر زندگی کند و ساعاتی از روز را نیز در سایه استراحت کند. باتوجه به نیاز نور شکوه برف می‌توانید آن را زیر درختان قد بلندتر کاشته و نگران نور دریافتی آن نباشید. در نظر داشته باشید که نور مستقیم و شدید خورشید مخصوصا آفتاب ظهر می‌تواند باعث سوختن برگ‌های گیاه شود. از سوی دیگر نور کم و سایه بیش‌ازحد هم می‌تواند باعث ضعیف شدن گیاه و عدم توانایی آن در گل‌دهی شود.

آب‌دهی صحیح

در طول نگهداری از گیاه شکوف برف برای آبیاری آن باید دو زمان مختلف را در نظر بگیرید. یکی وقتی که گیاه در حال رشد و گل‌دهی است؛ دیگری زمانی که گیاه در حال استراحت کردن است. در طول فصل رویش گیاه یعنی بهار و تابستان بهتر است خاک گیاه را همیشه مرطوب نگه دارید. در این زمان شکوه برف به آب بیشتری نیاز دارد، اما در طول فصل استراحت یعنی پاییز و زمستان بهتر است اجازه دهید خاک گیاه کمی بیشتر خشک شود. در این مدت فقط زمانی به گل برف آب بدهید که خاک گیاه تقریبا خشک شده باشد.
نکته مهمی که در طول نگهداری از گل برف باید درنظر داشته باشید این است که در هیچ حالتی اجازه ندهید که خاک گیاه بیش‌ازحد خشک یا خیس بماند، چراکه هر دوی این حالت‌ها به ریشه‌های گیاه صدمه می‌زند.

زمان گل دادن شکوه برف

گیاه شکوه برف معمولا 2 الی 3 برگ شمشیری شکل دارد که در کنار یک ساقه گل‌دار قرار می‌گیرند. ساقه‌ای که ایستاده است و می‌تواند تا 15 سانتی‌متر قد بکشد. هر پیاز می‌تواند 3 الی 5 گل ستاره‌ای شکل داشته باشد که هر گل آن شش گلبرگ دارد. این گل‌ها به رنگ‌های بنفش، آبی، یاسی یا صورتی هستند و در مرکز به رنگ سفید در می‌آیند. زمان گل‌دهی این گیاه از اوایل بهار تا اواسط بهار است، اما برگ‌های سبز این گیاه تا اوایل پاییز باقی می‌مانند؛ تا در نهایت ضعیف شده و بریزند.

زمان و روش کود دادن به گیاه

در طول نگهداری از گیاه شکوه برف اگر قصد کوددهی به آن را دارید، بهتر است در اوایل بهار اقدام کنید. این کار را با کودی متوازن و استاندارد (مثلا 20-20-20) انجام دهید. میزان کود هم می‌تواند مطابق دستورالعمل روی بسته‌بندی انجام شود. نکته‌ای که در این باره باید درنظر داشته باشید این است که کوددهی را از اواسط تابستان متوقف کنید و هیچ‌گاه در پاییز و زمستان به گیاه کود ندهید.
در این مدت گیاه در حال استراحت است و نه‌تنها نیاز به کوددهی ندارد، بلکه از این اقدام آسیب هم می‌بیند؛ درواقع کود زیاد باعث اشباع و تجمیع نمک در خاک گیاه می‌شود. چیزی که در نهایت منجربه سوختن ریشه‌های گیاه خواهد شد. اگر در طول مدت نگهداری از گیاه گل برف ، گیاه شما دچار چنین مشکلی شد باید خاک آن را بشویید؛ به‌این‌شکل که گلدان را داخل سینک ظرف‌شویی گذاشته چند دقیقه‌ای آب را مستقیما روی خاک آن بریزید تا نمک‌های موجود در خاکش شسته شود.

بهترین خاک برای شکوه برف

گیاه شکوه برف به خاکی متخلخل، غنی و با زهکشی خوب نیاز دارد. سطح pH خاک آن نیز بهتر است نزدیک به 6 باشد. خاک سنگین و بدون زهکشی باعث می‌شود که آب اضافی از درون خاک تخلیه نشود و در نتیجه ریشه‌های گیاه دچار آسیب و پوسیدگی شوند. همچنین یک خاک سنگین و بیش‌ازحد متراکم جریان هوا را به خوبی عبور نمی‌دهد؛ مساله‌ای که باعث جذب بیماری‌های قارچی به گیاه شده و آن را ورطه نابودی می‌کشد.
اگر فکر می‌کنید خاک گلدان شما مناسب نگهداری از گیاه شکوف برف نیست، با افزودن کمی کمپوست یا ماسه به خاک گلدان، زهکشی خاک را افزایش داده و گردش هوای بهتری در خاک ایجاد کنید.

روش تکثیر کردن گیاه

شکوف برف را می‌توانید از طریق جدا گردن پاگیاه (پاجوش) یا بذر تکثیر کنید، اما بین این دو تکثیر از طریق پاجوش روش آسان‌تر و موفق‌تری است. پاجوش یا پاگیاه درواقع گیاه کوچک‌تری است که در کنار ساقه اصلی و در خاک می‌روید. این گیاه کوچک‌تر تمام مشخصات و خصوصیات گیاه مادر را در خود دارد و می‌تواند پس از مدتی به صورت مستقل زندگی کند. برای تکثیر شکوه برف از طریق پاجوش کافیست پاجوش را از گیاه اصلی جدا کرده و به‌صورت مستقل بکارید. بهتر است این کار را در اوایل پاییز انجام دهید. در این زمان شاید این‌طور به‌نظر بیاید که گیاه شما هیچ رشدی ندارد، اما درواقع پاییز فصلی است که گیاه در حال ذخیره انرژی و تقویت ریشه‌های خود است.

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گیاه

گیاه شکوه برف معمولا دچار آفت یا بیماری خاصی نمی‌شود، تنها مشکلاتی که ممکن است برای آن پیش بیاید پوسیدگی ریشه در اثر خیس ماندن خاک یا پوسیدن ساقه‌های گل‌دار بر اثر کوددهی با نیتروژن زیاد است. نیتروژن زیاد باعث قوی‌تر شدن برگ‌های گیاه می‌شود که در نتیجه آن، ساقه‌های گل‌دار و گل‌دهی گیاه ضعیف‌تر شده و در نهایت ساقه‌ها می‌پوسند.

پاسخ به سوالات متداول درباره گیاه شکوه برف

1. آیا شکوه برف نوعی گیاه مهاجم محسوب می‌شود؟

این گیاه در حالت عادی مهاجم نیست، اما در صورتی که به حال خود رها شده و کنترل نشود می‌تواند به‌سرعت خود را تکثیر کند و پس از مدتی تمام فضای باغچه را اشغال کند.

2. آیا این گیاه سمی است؟

بله، برخی قسمت‌های شکوه برف، مخصوصا پیاز آن سمی است و خورده شدن آن می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و مشکلاتی برای حیوانات خانگی و حتی انسان‌ها شود.

3. دلیل زرد شدن برگ‌های شکوه برف چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل زرد شدن برگ‌های این گیاه خیس ماندن بیش‌ازحد خاک آن است. در صورتی که خاک گیاه شما زهکشی خوبی نداشته باشد و نتواند آب را به‌خوبی تخلیه کند، ریشه گیاه آسیب می‌بیند و در نتیجه نمی‌تواند مواد غذایی لازم برای سلامت برگ‌ها را تامین کند و در نتیجه برگ‌ها زرد می‌شوند.

4. آیا شکوه برف به هرس کردن نیاز دارد؟

بعد از پایان گل‌دهی برگ‌های این گیاه به‌آرامی شروع به پژمردن و ریختن می‌کنند، اما این برگ‌ها را نباید تا زمان ریختن کامل از روی گیاه هرس کنید، چراکه این برگ‌ها تا آخرین لحظه مشغول جذب نور و انرژی برای پیاز گیاه هستند و هرس کردن آن‌ها باعث ضعف شدن گیاه خواهد شد.

5. دلیل گل ندادن گیاه چیست؟

عدم تامین نور کافی یکی از مهم‌ترین دلایل گل ندادن گیاه است. از سوی دیگر عدم جذب انرژی لازم در پاییز و زمستان گذشته هم می‌تواند باعث شود تا گیاه در بهار گل ندهد. بنابراین اگر گل شکوه برف شما گل نمی‌دهد، بررسی کنید ببیند مشکل بخاطر کدام از موارد یاد شده است.

یادگیری شیوه مراقبت از گل سوسن و شناخت گونه‌های مختلف آن

گل سوسن یا لیلیوم یکی از گل‌های معروف و دوست داشتنی است که معمولا جزء اولین گل‌های انتخابی در هنگام خرید باکس گل یا دسته گل نیز می‌باشد. این گل دارای گونه‌های متنوع و رنگارنگی است که همه آن‌ها بسیار زیبا هستند و نظر بینندگان را به خوبی به خود جلب می‌کنند. اما جالب است بدانید که گل سوسن را می‌توانید در خانه به عنوان گل گلدانی نیز نگهداری کنید. البته برای این کار، در ابتدا باید با روش نگهداری گل سوسن به خوبی آشنا شوید.

مقدمه‌ای بر گل سوسن

همه عاشق سوسن هستند. اصلا مگر می‌شود عاشق گلی بزرگ و چشم‌گیر که عطر خوبی دارد نشد؟ این گل زیبا از طریق پیاز رشد می‌کند و گیاهی چند ساله است که می‌تواند هر سال مجددا باز گشته و فضای خانه شما را زیبا و عطرآگین کند. نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و نیاز به مراقبت چندانی ندارد. بنابراین اگر در پرورش گل و گیاه تازه‌کار هستید و دنبال خرید گل معطر برای خانه‌تان هستید، نگهداری از سوسن برایتان سخت نخواهد بود. سوسن گل‌هایی با شش گلبرگ دارد که معمولا شیپوری شکل هستند و روی ساقه‌ای بلند به‌همراه برگ‌هایی نیزه شکل می‌نشینند. سوسن در رنگ‌های زیبایی مثل صورتی، طلایی، قرمز، نارنجی و سفید پیدا می‌شود و می‌توانید از بین رنگ‌های مختلف آن یکی را به انتخاب برای خانه‌تان انتخاب کنید؛ برای یادگیری روش نگهداری آن نیز کافیست با این مطلب از گُل‌سِتان همراه شده و از صفر تا صد آن را یاد بگیرید. در این مطلب قبل از پرداخت به روش نگهداری گل سوسن درباره گونه‌های مختلف آن نیز برای شما خواهیم گفت.

شناسنامه گل سوسن

• نام علمی : Lilium
• بومی: مناطق معتدل نمیکره شمالی
• خانواده: سوسنیان
• نام‌های مرسوم: سوسن، لیلیوم، لی لی

شیوه مراقبت از گل

همان‌طور که گفتیم نگهداری از گل سوسن چندان سخت نیست و می‌توانید از آن به‌خوبی از پس آن برآیید، فقط نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که این گیاه بومی نیمکره شمالی است و به شرایطی نیاز دارد که مانند شرایط طبیعی‌اش باشد.

نور مناسب

سوسن گیاهی نور دوست است و دوست دارد در نور کامل خورشید باشد، به‌طوری‌که حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند. درواقع این گیاه ترجیح می‌دهد سرش در آسمان باشد و پاهایش در سایه؛ برای اینکه این شرایط نگهداری را برای گل سوسن فراهم کنید می‌توانید گیاهانی کوتاه‌تر مثل چمن در نزدیکی آن بکارید. در طول نگهداری از گل سوسن یادتان باشد نور کم باعث می‌شود که شاخه‌های گیاه به سمت نور خمیده شده یا حتی سقوط کنند.

بهترین خاک برای سوسن

بیشتر گونه‌های سوسن دوست دارند که خاکی غنی داشته باشند، اما این غنی بودن نباید بیش‌ازحد و زیاد باشد. بعد از خاک غنی زهکشی مهم‌ترین مساله‌ای است که در مورد این گیاه باید به آن توجه داشته باشید؛ سوسن از خیس بودن زیاد اطراف پیاز خود اصلا خوشش نمی‌آید و از آن آسیب می‌بیند. در نهایت نوبت به PH خاک می‌رسد. برای نگهداری از گل سوسن سطح PH بین 5.5 تا 6.5 باشد.

روش صحیح آب‌دهی

در طول فصل رشد گیاه می‌توانید با خیال راحت به آن آب بدهید. فقط باید توجه داشته باشید که گل سوسن از خیس ماندن بیش‌ازحد خوشش نمی‌آید و فقط ترجیح می‌دهد خاکی مرطوب داشته باشد. ازاین‌رو هر زمان سطح بالایی خاک خشک شد دوباره به آن آب بدهید تا پیاز گیاه آسیب نبیند. برای اطلاع از خشکی خاک گیاه می‌توانید انگشت خود را داخل خاک گلدان فرو کرده یا از یک سیخ چوبی برای اینکار استفاده کنید. به‌این‌شکل که بعد از فرو کردن انگشت یا سیخ چوبی داخل خاک اگر حس کردید خاک خشک شده به آن آب بدهید.

زمان و روش کود دادن به گل

از زمانی که گیاه را می‌کارید تا شش هفته بعد از پایان گل‌دهی، هر دو هفته یک بار به سوسن کودی با سطح پتاسیم بالا بدهید. این کار کمک می‌کند تا گیاهی سالم‌تر و قوی‌تر داشته باشید. ضمن اینکه می‌توانید در هر بهار نیز یک لایه نازک از کمپوست به خاک گیاه اضافه کنید.

روش هرس کردن گل

گل سوسن در هر فصل بیش از یک بار گل نمی‌دهد و نیازی به هرس کردن گل‌های مرده از روی آن ندارد، اما می‌توانید گل‌های ضعیف شده و مرده را جدا کنید تا دیگر انرژی خاصی برای آن مصرف نشود و این انرژی به سمت تقویت پیاز گیاه برود. حتی می‌توانید کل ساقه گل را از روی گیاه هرس کنید.
در طول نگهداری از گل سوسن هیچگاه برگ‌های آن را تا زمانی که سبز هستند هرس نکنید؛ چراکه این برگ‌ها تا زمانی که سبز و زنده هستند به تامین انرژی و تقویت پیاز سوسن مشغول‌اند؛ بنابراین هرس کردن آن‌ها باعث ضعف گیاه شده و این کار می‌تواند توانایی گیاه را در گل‌دهی برای فصل بعد از بین ببرد.

زمان گل دادن سوسن

گل‌های سوسن واقعا زیبا هستند و به‌عنوان یک گل شاخه بریده یا گل زینتی استفاده زیادی دارند. سوسن‌ها معمولا دوست دارند که از ابتدای تابستان تا اوایل پاییز گل بدهند، البته این بستگی به نوع گیاه شما دارد. همین مساله باعث می‌شود تا اگر انواع مختلف سوسن را با هم ترکیب کنید بتوانید از بهار تا اولین سرمای زمستان باغچه‌ای پر گل داشته باشید.

چگونه از این گل در فصل زمستان نگهداری کنیم؟

اگر می‌خواهید گیاه خود را به‌صورت چند ساله نگهداری کنید باید در زمستان هم مراقب آن باشید تا در سال بعد نیز مجددا گل بدهد. قبل از آغاز زمستان می‌توانید یک لایه 10 الی 12 سانتی‌متری مالچ روی خاک سوسن بپاشید تا خاک اطراف آن کمتر و دیرتر دچار سرمازدگی شود. همچنین این کار باعث می‌شود ریشه‌ها رشد خود را ادامه دهند. فقط یادتان باشد این مالچ‌ها را تا آخرین یخبندان و سرما نگه دارید سپس از روی خاک جمع کنید.

چگونه از گل شاخه بریده سوسن نگهداری کنیم؟

همان‌طور که قبلا گفتیم این گل زیبا به‌عنوان یک گل شاخه بریده واقعا زیباست. بنابراین می‌ارزد که آن را داخل گلدان آب نگه دارید. فقط برای نگهداری از این گل زیبا به‌عنوان گل شاخه بریده باید به نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم توجه داشته باشید:

• اگر می‌خواهید گل‌های سوسن را از روی ساقه بچینید هیچگاه بیش از یک سوم ساقه را نبرید، چراکه بیشتر از این باعث می‌شود ساقه ضعیف شود؛ ساقه‌ای که گیاه برای رشد برگ و تقویت خود به آن نیاز دارد.
• برای نگهداری از گل سوسن به‌عنوان گل شاخه بریده گلی را از روی ساقه بچینید که غنچه آن در حال باز شدن باشد و رنگ آن کمی معلوم باشد. این کار باعث می‌شود که این گل مدت بیشتری را در کنار شما بماند. گلی که کاملا باز شده باشد عمر زیادی نخواهد داشت.
• قبل از قرار دادن گل بریده شده در گلدان، حدود دو سانتی‌متر از انتهای ساقه را به صورت اریب و کج ببرید.
• برگ‌های قسمت پایینی ساقه را هرس کنید تا هیچ برگی درون آب گلدان فرو نرود.
• اگر فکر می‌کنید گرده‌های این گل ممکن است باعث ایجاد حساسیت در شما یا دیگران شود، به‌راحتی پرچم‌های گیاه را با دست از روی آن جدا کنید.
• یک سوسن خوب و سرزنده می‌تواند 2 یا 3 هفته درون گلدان آب زندگی کند.
• بهتر است هرچند روز آب گلدان را عوض کنید تا خزه یا جلبک نبندد.

روش کاشتن گل

در بیشتر مناطق پیازهای سوسن باید در پاییز و چند هفته قبل از اینکه سرمای زمستان آغاز شود کاشته شوند. پیازی که در پاییز کاشته شود در بهار ریشه قوی‌تری خواهد داشت؛ چراکه این پیاز تواسنته در زمستان انرژی لازم را ذخیره کند تا در بهار با قدرت بازگردد.

نکات مورد توجه درباره کاشتن گل سوسن:

• اگر در منطقه شما زمستان بسیار سختی وجود دارد بهتر است به جای پاییز، گیاه را در بهار بکارید، به‌این‌شکل که به محض پایان سرمای سخت زمستان، گیاه را بکارید.
• همیشه زمانی پیاز سوسن را بخرید که آماده کاشتن آن هستید. این گیاه برخلاف بیشتر گیاهان دیگر فصل خواب و استراحت ندارد؛ بنابراین نمی‌توانید مثلا پیاز گیاه را در پاییز خریده و نگهداری کنید تا در بهار بکارید.
• برای پیدا کردن محل مناسب کاشت سوسن یک راه حل ساده وجود دارد؛ کافی است پس از بارش باران سراغ باغچه بروید و اولین نقطه‌ای که خشک شد را انتخاب کنید. خشک شدن سریع این نقطه نشان می‌دهد که زهکشی خوبی در اینجا وجود دارد که سوسن عاشق آن است.
• محل کاشت و نگهداری از گل سوسن را حدود 30 الی 35 سانتی‌متر گود کنید و سپس پیاز گیاه را داخل آن قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا ساقه‌های گیاه تکیه‌گاه خوبی برای رشد داشته باشند و شما مجبور نشوید برای کمک به آن از چوب یا چیز دیگری استفاده کنید. ضمن اینکه عمق مناسب کمک می‌کند تا ریشه گیاه خنک بماند.
• بین هر پیاز گل حدود 3 برابر قطر آن فاصله بگذارید و برای نمای بهتر آن‌ها را در گرو‌ه‌های 3 یا 5 تایی بکارید. 

آفات آلوده کننده و بیماری‌های احتمالی گل سوسن

کپک خاکستری یکی از بیماری‌هایی است که گل سوسن درگیر آن می‌شود؛ مخصوصا اگر بهار یا تابستانی خنک و خیس داشته باشید؛ در این شرایط این مشکل بیشتر خودش را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید گیاه شما دچار این مشکل نشود بهتر است مطمئن شوید که جریان هوای خوب و کافی در اطراف گیاه برقرار است. برخی از گونه‌های گل سوسن می‌توانند توسط ویروس‌هایی که شته‌ها منتقل می‌کنند آسیب ببیند، اما برخی دیگر از گونه‌های آن مقاوم هستند.
افزون بر کپک خاکستری سوسک قرمز نیز یکی از آفاتی است که به این گیاه جذب می‌شود و تنها راه خلاصی از دست آن‌ها از بین بردن دانه به دانه هر کدام است.

گونه‌های مختلف گل

گونه‌های مختلفی از گل سوسن وجود دارد و بی‌نهایت گونه هیبریدی از آن ساخته شده است.

1. گونه قد کوتاه سوسن کوهی

سوسن کوهی در اوایل تابستان گل می‌دهد و تا زمانی که درخاکی با زهکشی خوب زندگی کند مشکل خاصی نخواهد داشت. این نوع از سوسن کوتاه‌ترین قد را در بین بقیه سوسن‌ها داشته و در رنگ‌های مختلف وجود دارد. سوسن کوهی عطر زیادی نداشته، اما رنگ‌های زیبا و درخشانی برای نمایش دارد.

2. گونه لانگیفلوروم، مناسب برای نگهداری در خانه

سوسن لانگیفلوروم معمولا داخل خانه نگهداری می‌شود و نزدیکی‌های اسفند و فروردین شروع به گل دادن می‌کند. اگر می‌خواهید سوسن لانگیفلوروم را در بیرون از منزل بکارید بهتر است در مناطقی که کمی گرمسیرتر است کاشته شود تا بتواند زمستان و فصل‌های سرد را به‌راحتی پشت سر بگذارد.

3. گونه خوش‌عطر اورینتال یا استارگازر

سوسن اورینتال به عطر خوبی که دارد در بین گونه‌های دیگر مشهور است. این گیاه قد بلندی دارد، اما سرعت رشد آن کم است. استارگازر معمولا بعد از سوسن کوهی یعنی از اواسط تابستان تا اواخر آن گل می‌دهد.

4. گونه کمیاب و زیبای چلچراغ

یکی از گونه‌های محبوب و معروف سوسن در ایران که معمولا به‌صورت طبیعی در اطراف اردبیل و گیلان رشد می‌کند، سوسن چلچراغ است. جالب است بدانید این گل تنها گونه ایرانی سوسن است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سوسن چلچراغ معمولا بین 4 تا 10 گل دارد، اما اگر خوش شانس باشید می‌توانید انواعی از آن را ببینید که 10 الی 15 گل دارند. متاسفانه سوسن چلچراغ در حال انقراض است و به‌عنوان یکی از گیاهان حفاظت شده شناخته می‌شود.

5. گونه شیپوری، با گل‌هایی زیاد و کوچک

سوسن شیپوری مثل استارگازر گل‌های معطر و زیاد شکوفا می‌کند که همگی کوچک و شیپوری شکل هستند.
علاوه‌براین 5 مورد حدود 95 مورد دیگر از گل سوسن وجود دارد که در آینده در مطلبی جداگانه به گونه‌های بیشتری خواهیم پرداخت.

پاسخ به سوالات رایج درباره گل سوسن

1. معطر‌ترین گونه این گل کدام است؟

بیشترین عطر از این گیاه برای گونه‌های اورینتال و شیپوری است. سوسن کوهی عطر کمتری دارد. گونه اورینتال عطر تندی دارد و گونه شیپوری عطری شیرین‌تر دارد.

2. آیا سوسن گلی سمی محسوب می‌شود؟

بسیاری از گونه‌های این گیاه برای گربه‌ها بسیار سمی هستند و در صورت خورده شدن باعث نارسایی کلیه می‌شوند. تمام قسمت‌های این گیاه برای گربه‌ها سمی هستند و بهتر است اگر گربه دارید این گیاه را به خانه نبرید.

3. دلیل زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌های این گل چیست؟

دلیل اصلی این مشکل، مشکلات آبیاری است. این مشکل در اثر آبیاری بسیار کم یا بسیار زیاد رخ می‌دهد. این گیاه از خاکی کاملا خیس و یا خشک شده خوشش نمی‌آید و ریشه‌هایش دچار مشکل می‌شود. بهتر است همیشه خاکی مرطوب داشته باشد تا بتواند سر زنده بماند.

4. دلیل گل ندادن سوسن چیست؟

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود این گیاه گل ندهد. کوچک بودن پیاز گیاه، کاشته شدن در عمق کم، عدم دریافت نور کافی و کوددهی زیاد می‌توانند همگی باعث شوند تا این گیاه گل ندهد. همچنین اگر بعد از پایان گل‌دهی، برگ‌های سبز گیاه را هرس کنید باعث می‌شوسد تا نتواند در سال بعدی مجددا گل بدهد زیرا نتوانسته انرژی لازم را جذب کند.