کاج مطبق یکی از مناسبترین درختهای زینتی برای نگهداری در
خانه است که میتواند زیبایی زیادی به محیط اطراف خود ببخشد. این گیاه جذاب اگر به
درستی نگهداری شود، میتواند سالهای زیادی به رشد خوب خود ادامه دهد و شما را از
زیباییاش بهرهمند سازد. پس اگر قصد خرید گیاه آپارتمانی کاج مطبق را دارید،
پیشنهاد میکنیم در ابتدا با مطالعه مقاله زیر، روش نگهداری کاج مطبق را به طور
کامل بیاموزید و سپس نسبت به خرید آن اقدام فرمایید.
آشنایی با گیاه زیبای کاج مطبق
کاج
مطبق که با نام کپیناژ هم شناخته میشود گیاهی است که در طبیعت میتواند تا 60 متر
رشد کند اما در داخل خانه این گیاه نهایتا به حدود 2 متر میرسد.
این گیاه واقعا یک کاج نیست بلکه تنها شبیه آنها است.
کاج مطبق گیاهی همیشه سبز است. این گیاه قدی بلند دارد و
شاخههای افقی آن با برگهای سوزنی شکل به شکلی متراکم پوشانده شده است. با بالا
رفتن سن این گیاه، برگهای سوزنی شکل آن تیرهتر میشوند.
زادگاه اصلی این گیاه جزیره نورفولک استرالیا است.
نگهداری کاج مطبق کار خیلی آسانی نیست. این گیاه نیاز به
خاکی مناسب، کوددهی و آبدهی منظم دارد.
این گیاه به آب و هوایی معتدل و بدون یخزدگی نیاز دارد
مانند همانچه در زادگاهش بوده است. در زمستان این گیاه میتواند دمایی بین 5 الی
10 درجه را تحمل کند. کاج مطبق دوست ندارد بیش از حد آب دریافت کند همچنین آفتاب
صبح و عصر را دوست دارد ولی بیشتر دوست دارد در سایه باشد. این گیاه همچنین به
رطوبتی حدود 80% نیاز دارد.
اگر بتوانید یک مراقبت منظم را برای این گیاه فراهم کنید آنوقت
شاهد زیبایی این گیاه خواهید بود.
اگر قصد خرید گل و گیاه آپارتمانی دارید قبل از خرید، روش مراقبت از گیاه را
مطالعه نمایید. حال با ما همراه باشید تا نکات کلیدی نگهداری کاج مطبق را بدانید.
نام علمی Araucaria heterophylla :
خانواده: مطبق کاجیان
راسته: هتروفیلیا
نامهای مرسوم: کاج مطبق، کپیناژ
بومی: جزیره نورفولک استرالیا
نوع رشد: مخروطی
حدود دو متر رشد در داخل خانه
سایز مخروطهای ماده: حدود 18 سانت / مخروطهای نر: حدود 4 سانت
برگهایی سوزن شکل به طول 4 الی 5 میلیمتر
شیوه نگهداری از گیاه
نگهداری
از کاج در خانه کمی عجیب است اما ما درباره گیاهی سوزنی صحبت میکنیم که نگهداری
از آن تقریبا آسان است و اگر در اتاقی بزرگ و نورگیر قرار بگیرد جلوه خاصی را
ایجاد میکند.
کاج مطبق نور مستقیم خورشید را نمیپسندد اما با نور صبح یا عصر مشکلی ندارد. بقیه
اوقات این گیاه دوست دارد در سایه باشد اما کماکان به نور نیاز دارد و تنها مشکلش
نور مستقیم است برای همین باید نوری غیر مستقیم برای آن فراهم کنید.
در تابستان دمایی بین 18 الی 23 درجه و در زمستان دمایی بین 5 الی 10 درجه برای
این گیاه مناسب است.
همانطور که گفتیم این کاج نیاز به رطوبتی 80% دارد یعنی همان چیزی که در محل زندگیاش
بوده، البته که دستیابی به آن در اتاقهای خانه تقریبا غیر ممکن است. برای این کار
میتوان با اسپری کردن آب به برگها این رطوبت را ایجاد کرد.
هوای خشک ممکن است باعث ریزش برگهای این گیاه شود پس کاج
مطبق را در کنار وسایل گرمایشی یا کولرهای گازی قرار ندهید.
اگر دمای بیرون حداقل 5 یا 10 درجه است میتوانید گیاه را
به بیرون منتقل کنید به شرطی که نور مستقیم خورشید به آن نرسد مخصوصا آفتاب ظهر.
بهتر است گیاه را به صورت منظم و در طی سال حدود 20 درجه
بچرخانید تا الگوی رشد گیاه منظم شود.
کاج مطبق چیز زیادی از خاک نمیخواهد فقط اینکه خیلی اسیدی نباشد.
این کاج به خاکی نیاز دارد که:
● خاکی سبک و کم اسید باشد
● مرطوب باشد
●ماسهای-رسی باشد تا به خوبی تخلیه شود و سبک باشد
خاک مناسب کاج مطبق ترکیبی از خاک گلدان، ماسه و سنگ است. این خاک هم به
خوبی آب را تخلیه میکند و هم گردش هوا به خوبی در آن انجام میشود.
برای تهیه خاک گلدان این گیاه میتوانید کمپوستهای موجود در بازار را با
پوده یا خلاش(خاک باتلاقی) ترکیب کنید.
همچنین بهتر است مقداری پرلایت، شن یا سنگپا در خاک ترکیب کنید تا زهکشی
بهتری داشته باشید و خاک به سرعت از آب اشباع نشود.
ترکیب مناسب دیگر برای خاک کاج مطبق مخلوطی از کمپوست، خاک گلدان، سنگ و
مالچی از پوسته درخت است.
از آنجایی که کاج مطبق سرمازدگی را دوست ندارد و گرمای بیش از حد تابستان
بیزار است، بهتر است این گیاه را در بیرون از خانه و در زمین نکارید.
این گیاه را میتوان در طول فصل بهار تا پاییز و در میانههای روز، برای
گردش به بالکن یا ایوان برد اما به شرطی که در سایه باشد زیرا آفتاب شدید به این
گیاه آسیب میزند.
در ادامه روش نگهداری کاج مطبق به نحوه ی کاشت آن میپردازیم:
خاک گلدان را مانند آنچه بالاتر گفته شد برای گیاه آماده کنید.
قبل از اینکه کاج مطبق را به گلدان تازه خود منتقل کنید ریشههای آن را در
سطل آب قرار دهید و صبر کنید تا دیگر هیچ حبابی به سطح آب نیاید.
گیاه را در همان عمقی بکارید که در گلدان قبلی بوده است زیرا اگر عمق
بیشتری ایجاد شود باعث پوسیدگی ریشههای آن میشوید.
پس از قرار دادن گیاه در گلدان جدید خاک را دست خود کمی سفت کنید تا از افتادن
گیاه جلوگیری شود.
بهتر است خاک را حدود پنج سانت از لبه گلدان پایینتر نگه دارید تا زمانی
که به گیاه آب میدهید سر ریز نشود و از کناره گلدان روی زمین نریزد.
کاج مطبق الگوی رشد آهستهای دارد، مخصوصا در خانه. برای همین باید گیاه را
هر سه سال یک بار یا هر زمانی که ریشههای گیاه از روی خاک مشخص شد به گلدانی یک
سایز بزرگتر منتقل کنید.
روش آبدهی
کاج مطبق از منطقهای نیمهگرمسیری و معتدل میآید که فقط دو فصل در آن
وجود دارد. فصلی بارانی که از فروردین تا شهریور طول میکشد و فصلی سرد که از مهر
تا اسفند است.
اگر قرار است این گیاه در کنار ما باشد باید همین شرایط را برایش بازسازی
کنیم.
در طول بهار تا تابستان این گیاه به آب زیادی نیاز دارد. ریشههای این گیاه
در این مدت نباید هیچگاه خشک شوند و البته نباید هم در آب غرق باشند. هر زمان که
سطح خاک خشک شد زمان آبدهی مجدد به این گیاه است.
بهتر است برای آب دادن به این گیاه از آب باران یا از آب بدون املاح
استفاده کرد.
اگر در سینی گلدان کاج مطبق سنگریزه وجود ندارد بعد از بیست دقیقه آب سینی
را خالی کنید تا گیاه در آب نماند.
در طول فصل رشد گیاه (بهار تا تابستان) باید هر دو هفته یک بار به گیاه کود
محلول در آب بدهید. باغبانان معمولا از کود گیاه آزالیا برای کاج مطبق استفاده میکنند
زیرا نسبت به سایر کودها نیازهای این گیاه را بهتر تامین میکند.
دادن نیتروژن زیاد به گیاه باعث میشود که شاخههای گیاه با سرعت بسیار
زیادی رشد کنند و این موضوع خوبی نیست زیرا شاخههای بسیار بلند باعث سنگین شدن
گیاه و به طبع آن کج شدن آن میشود.
از اواسط شهریور دیگر کود دادن را متوقف کنید تا گیاه بتواند خود را برای
استراحت زمستانیاش آماده کند.
روش هرس کردن کاج مطبق
متاسفانه هرس کردن راه خوبی برای کنترل رشد کاج مطبق به شمار نمیآید. حذف کردن بخش بالایی گیاه، مانع از رشد بیرویه
آن نخواهد شد. بلکه در نهایت سبب میشود تا کاجی بدون نوک داشته باشید؛ اتفاقی که
تمام طبیعت آن را به هم خواهد زد.
میتوانید شاخههای آن را به قصد مرتب سازی گیاه کوتاه کنید، اما بعید است
که مانند سایر گیاهان، آن بخشهای جدا شده جایگزین شوند. البته کوتاه کردن چند
سانتی متری شاخهها برای حفظ اندازه آن، آسیبی به گیاه وارد نمیکند.
اگر قصد داشتید چنین کاری بکنید، از یک چاقو یا قیچی بسیار تیز استفاده
کنید. سعی کنید قسمتی را ببرید که نمود بیرونی نداشته باشد؛ یعنی طوری ببرید که
اصلا معلوم نشود.
یک کاج یک و نیم متری، یک گیاه آپارتمانی بلند دانسته میشود.
همانطور که گفتیم، برخلاف گیاهان آپارتمانی برگ دار، کاج مطبق را نمیتوان با هرس
کردن کنترل کرد. اگر نمیخواهید آن را از دست بدهید و در عین حال برای فضای شما
بیش از حد بزرگ شده است، بهترین کار این است که شاخههای کناری را از گیاه جدا
کنید. سپس هر هفته گلدان را کمی بچرخانید تا نور به طور مساوی به آن بتابد. این
کار کمک میکند تا شکل کلی گیاه حفظ شود.
آیا این گیاه سمی است؟
کاج مطبق برای گربهها و سگها سمی است، ولی به نظر میرسد برای انسانها
بیخطر باشد.
تمامی بخشهای این درخت برای حیوانات خانگی (به ویژه گربه) خطرناک به شمار
میرود. اگرچه طبق اظهارات دانشمندان هنوز سمیترین بخش این گیاه مشخص نشده است،
اما اگر خورده و جویده شود واکنشهای آلرژیکی را در بدن حیوانات خانگی ایجاد خواهد
کرد.
مشکلات گوارشی، تهوع، تلاش مکرر برای بالا آوردن، بیحالی، خواب آلودگی و
افسردگی از شایعترین عوارض خورده شدن این گیاه هستند.
اگر حیوان خانگی شما هر بخشی از کاج را جوید، مقدار زیادی آب به او بدهید. اگر
مشکل جدیتری ایجاد شد، حتما به دامپزشک مراجعه کنید.
گفتیم که کاج برای انسانها سمی نیست، اما اگر پوست حساسی دارید توصیه میکنیم
هنگام کار با این گیاه از دستکش استفاده کنید.
زمستان برای کاج مطبق از اواخر شهریور و اواسط مهر شروع میشود. در این
زمان گیاه باید به اتاقی منتقل شود که بیش از حد گرم نباشد، حتی گرمای معمول اتاق
نیز برای آن زیاد است و بهتر است به محلی سردتر در خانه برده شود.
دمای مناسب در این فصل برای گیاه حدود 5 الی 10 درجه است و میزان آبدهی در
این دوره باید کمتر شود، میزان آبدهی باید به حدی باشد که فقط ریشه خشک نشود نه
بیشتر، و به صورت منظم بایدغبارپاشی شود همچنین در این دوره گیاه به کود نیاز
ندارد.
هرچقدر اتاق سردتر باشد، آب و رطوبت کمتری نیاز دارد.
در روزهایی که هوا خیلی سرد نیست اجازه دهید تا جریان هوای تازه به داخل
اتاق وارد شود.
روش تکثیر کردن و عوض کردن گلدان گیاه
تکثیر کاج مطبق به هیچ عنوان کار ساده ای نیست.
برای تکثیر این گیاه شما نیاز به مقداری تجربه، تحمل ناامیدی و صبر زیاد
نیاز دارید.
کاج مطبق را میتوان از روش کاشت بذر یا قلمه زدن تکثیر کرد.
کاشت بذر روشی زمانبر است و ممکن است سالها طول بکشد تا شکل اصلی کاج
مطبق را ببینید اما نکته مثبت آن این است که یک گیاه موزون و یک دست را خواهید
داشت.
تکثیر این گیاه از طریق قلمه زدن روشی سریعتر است ولی گیاه در نهایت
نامتقارن خواهد بود.
یک گلدان پلاستیکی ده سانتی انتخاب کنید و خاکی که زهکشی خوبی داشته باشد
در آن بریزید.
خاک را سیراب کنید و اجازه دهید برای ده الی پانزده دقیقه استراحت کند تا
آب اضافی از زیر گلدان خارج شود.
حدود 15 الی 20 سانت
بالایی کاج مادر را ببرید. قسمتی از گیاه را ببرید که موزون و مرتب باشد زیرا یک
قلمه ناموزون باعث رشد گیاهی نامتقارن خواهد شد.
برگهای قسمت پایینی ساقه را جدا کنید و ساقه را در یک هورمون ریشه زا قرار دهید و
بعد از خارج کردن از هورمون با ضربه زدن به آن سعی کنید تا ساقه را تمیز کنید.
یک سوراخ متوسط در خاک گلدان ایجاد کنید تا قسمت بی برگ گیاه در آن قرار
گیرد و تا عمقی در خاک قرار دهید که سقوط نکند. بهتر است تا زمانی که گیاه ریشه
دهد برای آن تکیه گاهی درست کنید.
سعی کنید خاک را همیشه مرطوب نگه دارید و گلدان را در محیطی نورگیر قرار
دهید.
میتوانید با کشیدن پلاستیک در اطراف گلدان رطوبت خاک را بیشتر حفظ کنید
اما مواظب باشید تا رطوبت بیش از حد نشود یا پلاستیک با گیاه تماس پیدا نکند تا
باعث پوسیدگی گیاه نشوید.
بعد از حدود هشت الی ده هفته مطمئن شوید که گیاه ریشه داده باشد. حالا میتوانید
پلاستیک را جدا کنید و گیاه را به گلدانی بزرگتر انتقال دهید و مانند یک کاج مطبق
معمولی از آن نگهداری کنید.
یک گلدان 10 سانتی پلاستیکی انتخاب کنید و آن را با ترکیبی مساوی از شن
درشت، پوده و خاک استرلیزه پر کنید.
چند سانت بالایی گلدان را خالی بگذارید و با دست خاک را فشار دهید تا هوای
آن خارج شود.
سه بذر را با فاصله تقریبا دو سانت از همدیگر به آرامی روی خاک قرار دهید
اما آنها را داخل خاک فرو نکنید و آب را به آرامی روی دانهها بریزید تا همگی خیس
شوند.
حالا یک پلاستیک به دور گلدان بکشید تا رطوبت در اطراف دانهها حفظ شود.
گلدان را به محلی روشن ببرید که نور غیر مستقیم خیلی کمی دریافت کند مانند
یک پنجره غربی یا شرقی.
هرچند وقت یک بار با یک اسپری به گلدان آب بپاشید تا رطوبت خاک حفظ شود.
بعد از حدود چهار الی هشت هفته باید اولین نشانههای جوانه زدن بذرها
مشاهده شود. در این زمان میتوانید برای چهار روز پلاستیک را به مدت یک ساعت از
گلدان جدا کنید و تا گیاه کم کم آماده جدا شدن کامل از فضای داخل پلاستیک شود.
پس از اینکه اولین نشانه برگها بر روی نهال ظاهر شد باید هر گیاه را در
گلدان جدا بکارید.
مشکلات احتمالی کاج مطبق
ریزش و افتادگی شاخهها، برگها یا حتی نوک آنها اتفاقی رایج در نگهداری از
کاج مطبق به شمار میرود؛ حتی اگر شرایط محیطی کاملا برای رشد آنها ایدهآل باشد.
با رشد کاج، ممکن است تعدادی از برگها و یا حتی تمامی شاخههای بخش پایینی
آن ریخته و از گیاه جدا شوند. این نوع از ریزش طبیعی است و نباید بابت آن نگران
شوید. اما اگر برگهای خشک و قهوهای در نقاط مختلف کاج ظاهر شد، حتما باید موضوع
را بررسی کنید.
ریزش گسترده برگهای کاج مطبق، عموما به علت نامناسب بودن شرایط محیطی رخ
میدهد.
پایین بودن میزان رطوبت، کوددهی و آبیاری نامناسب ازمهمترین فاکتورها
هستند. این گیاه، گیاهی گرمسیری است؛ در مناطق
پرباران رشد کرده و به بالا بودن میزان رطوبت عادت دارد. خوشبختانه میتوانید تا
حد زیادی این شرایط در محیط داخلی خانه نیز فراهم کنید، اگرچه به کمی زحمت نیاز
دارد. در کل به خاطر داشته باشید که کاج مطبق، نیاز به رسیدگی و توجه مداوم دارد.
درمان ریزش برگها:
این مشکل، تنها با اصلاح شرایط نگهداری مانند آبیاری، کوددهی و رطوبت برطرف
میشود.
هنگام بررسی کردن این سه فاکتور اساسی، ابتدا باید به سراغ آب بروید. الگوی
آبیاری خود را مرور کنید:
آیا گیاه را به صورت مداوم آبیاری میکنید، اما هر بار آب کمی به آن میدهید؟
آیا زیر گلدانی کاج شما همیشه خیس است؟
هردوی این موارد میتواند به مشکلات جدی منجر شود.
قبل از آبیاری کاج مطبق، میزان رطوبت خاک را به وسیله انگشت خود بسنجید. آن
را حدود 3 سانتی متر در خاک فرو کنید اگر خشک بود، باید گیاه را آبیاری کنید. آب دهی به گیاه باید به خوبی انجام بگیرد، یعنی
آنقدر به آن آب بدهید که میزان اضافی از حفرات زه کشی موجود در زیر گلدان خارج
شوند.
هرگز اجازه ندهید خاک دائما خیس بماند، زیرا سبب پوسیدگی و فاسد شدن ریشه
خواهد شد. همیشه آب زیر گلدانی را بلافاصله
پس از آبیاری خالی کنید و یا گیاه را در سینک آبیاری کنید.
آبیاری در دفعات زیاد اما مقدار کم، نمیتواند پاسخگوی نیازهای گیاه باشد.
آب باید تمام خاک را در بر بگیرد تا ریشه بتواند به آن دسترسی پیدا کند. اگر آب
تنها به لایههای رویی خاک برسد، گیاه تشنه باقی خواهد ماند. بهترین روش این است
که دفعات آبیاری را کم، اما مقدار آن را افزایش دهید.
حتی اگر آبیاری به شکل صحیح صورت بگیرد، ممکن است ریزش برگهای کاج به علت
مناسب نبودن میزان رطوبت محیط رخ دهد.
کاج مطبق باید در محیطی با رطوبت 50 درصد زندگی کند، عددی که به راحتی در
منازل مسکونی به دست نخواهد آمد. اگر با دستگاههای مخصوص میزان رطوبت خانه خود را
بسنجید، احتمالا با عددی حدود 20 درصد روبرو خواهید شد؛ بخصوص در فصول سرما.
اگر کاج را در اتاقی نورانی قرار دادهاید، میتوانید با کمک دستگاههای
مرطوب کننده هوا نیاز آن را برطرف کنید. روش دیگر، قرار دادن یک سینی پر از آب و
سنگریزه در زیر گلدان است. اضافه کردن سنگهای درشت به این سینی، از تماس مستقیم
گلدان با آب جلوگیری کرده و مانع از فاسد شدن ریشه خواهد شد. اگر این روش جواب
نداد، باید مکان گلدان را تغییر دهید.
یکی از مشکلاتی که کمتر در مورد کاج مطبق شایع است، کمبود کوددهی است. گیاهان مسنتر باید هر 4-3 ماه یکبار کود دریافت کنند؛ اما گیاهان جوان و یا تازه کاشته شده میتوانند حدود 6-4 ماه برای دریافت کود منتظر بمانند. بهتر است هر 4-3 سال یکبار گلدان و خاک کاج مطبق را تعویض کنید، این کار به رشد آن بسیار کمک خواهد کرد.
علت زرد شدن برگ های کاج مطبق میتواند کمبود مواد مغذی خاک باشد مخصوصا
کمبود آهن، که میتوان مشکل را با کود کامل مخصوص گیاهان آپارتمانی رفع کرد.
و همچنین زرد شدن برگها میتواند نشانهای از خشکی یا خیسی بیش از حد خاک
باشد که باید الگوی آبیاری را تغییر داد.
هنگامی که شاهد زرد شدن یا ظهور لکههای قهوهای رنگ در سطح برگهای این کاج
بودید، در اولین قدم باید نحوه نگهداری خود را بررسی کنید. این نوع درختها میتوانند
برای مدت طولانی هم در خانه و هم در محیط خارجی زندگی کنند، اما برای این امر به
شرایط محیطی بسیار ویژهای نیاز دارند.
هر درختی دارای یک بازه مشخصی برای تحمل گرما و سرماست، بازهای که همواره
ترجیح میدهد که در همان زندگی کند. حال اگر در دمایی خارج از حد تحمل خود قرار
بگیرد، رشد خوبی نخواهد داشت. اگر متوجه شدید برگهای کاج مطبق در حال زرد شدن
هستند، اولین مشکل احتمالی نامناسب بودن دما خواهد بود.
تمام انواع کاج مطبق نسبت به سرما و یخبندان حساس هستند. اگر دما به کمتر
از دمای یخ زدگی برسد، شاخههای آن زرد شده و حتی دچار مرگ خواهند شد.
هوای بسیار گرم نیز باعث زرد شدن و یا ظهور لکههای قهوهای در سطح برگهای
این گیاه خواهد شد. اگر کاج گلدانی را در خارج از خانه قرار دادهاید، در دماهای
بسیار بالای تابستان باید شاهد لکههای قهوهای رنگ باشید.
دما، تنها عامل مهم زرد / قهوهای شدن برگهای این گیاه نیست. میزان، شدت و
نوع نور خورشید نیز بسیار مهم و تاثیرگذار است.
کاج مطبق به مقدار زیادی از نور نیاز دارد، اما از نور مستقیم فراری است.
یک کاج با برگهای زرد، به احتمال قوی یا از نور بسیار زیاد خورشید رنج میبرد و
یا از تابش بسیار کم آن!
در این شرایط گلدان را به محلی منتقل کنید که ضمن دریافت میزان بالای نور
خورشید، از اشعههای مستقیم آن در امان بماند. در تابستان، بهتر است کاج مطبق را
به خارج از خانه برده و در زیر یک درخت بلند قرار دهید.
آبیاری برای کاج مطبق بسیار مهم است؛ بخصوص هنگام گرم بودن هوا.
در فصل زمستان، باید میزان آبیاری را کاهش دهید؛ اما اگر در این ایام شاهد
قهوهای شدن برگها بودید باید کمی بیشتر به گیاه آب بدهید. رطوبت نیز برای کاج
مطبق اهمیت دارد.
مهمترین بیماریای کاج مطبق در گلدان با آن مواجه میشود، گندیدن ساقه است.
در این حالت گیاه از پایین شروع به تغییر رنگ به سمت قهوه ای می کند و به سمت بالا
حرکت میکند در صورت گسترش این مشکل گیاه خواهد مرد.
مهمترین دلیل برای این مشکل، خیس بودن بیش از حد خاک است و باید الگوی آب
دادن را عوض کرد.
آفتهایی زیادی وجود ندارند که به این گیاه حمله کنند و تقریبا نباید نگرانی خاصی برای آن داشته باشیم.
یک کاج مطبق با برگهای زرد رنگ، احتمالا دچار یک بیماری قارچی پیشرفته به
نام زغالک شده است. اگر ابتدا لکههایی را بر سطح برگهای مختلف دیدید و پس از
مدتی تمام بخشهای شاخهها نیز زرد/ قهوهای شدند؛ زغالک مشکل گیاه شماست.
در اغلب اوقات، اصلیترین مشکل این است که برگهای گیاه را بیش از حد مرطوب
نگه میدارید. این رطوبت اضافی زمینه ساز تکثیر قارچها شده و در نهایت برگها
بیمار و قهوهای خواهند شد. برای درمان، باید آبیاری از بالا را متوقف کرده و برگها
را خیس نکنید. اجازه دهید برگها کاملا خشک شوند. میتوانید اسپری ضدقارچ نیز به
تمام بخشهای گیاه اسپری کنید.
اگر برگهای گیاه زرد شده و به هیره (مایت) مبتلا بود، باید رطوبت را
افزایش دهید. هیره، حشرهای است که در داخل برگها پنهان میشود. برای تشخیص حضور
آنها، میتوانید یک کاغذ در زیر درخت قرار داده و سپس درخت را به خوبی تکان دهید.
آنها بر روی کاغذ خواهند ریخت. اگر با افزایش رطوبت نتوانستید از شر این آفت خلاص
شوید، از اسپری کردن آب و صابون یا اسپری حشره کش کمک بگیرید.
این موجودات کوچک حدود یک میلیمتر اندازه دارند که اگر دقت کنید بر روی
گیاه خواهید دید.
این موجودات کوچک قدرت پرواز کمی دارند اما میتوانند فاصلههای طولانی را
با پریدن طی کنند و در طول زمستان از شیره گیاه شما بنوشند.
چیزی که شما از این آفت میبینید گردی سفید است که در پایین کاج مطبق یا بر
روی برگهای آن وجود دارد.
برای از بین بردن این آفت باید از آفتکشی مناسب که به گیاه شما آسیب نمیزند
استفاده کنید.
کوچک بودن بیش از اندازه گلدان، سبب بروز این مشکل میشود. بزرگتر بودن
اندازه گیاه در مقایسه با گلدان، باعث میشود تا وزن گیاه به طور مساوی تقسیم نشده
و گیاه دچار خمیدگی شود. در این شرایط، یک گلدان بزرگتر (و در نتیجه یک سیستم
ریشهای مستحکمتر و وسیعتر)، میتواند این نابرابری را جبران کند.
اگر میخواهید گلدان کاج مطبق را تعویض کنید، دقت کنید که گلدانی تنها در یک سایز
بزرگتر انتخاب کنید. (20 سانتی به 25 سانتی، 25 سانتی به 30 سانتی و …) حتی ممکن است
گلدان یک سایز بزرگتر، هنوز برای گیاه کافی نباشد.
اما اگر برای مثال گیاه را از گلدان 20 سانتی مستقیما به 30 سانتی منتقل
کنید، یک خندقی از خاک در اطراف ریشه ایجاد خواهید کرد. زیرا ریشه هنوز به اندازه
کافی گسترش نیافته و در خاک پخش نشده است. در این صورت آب در خاک باقی میماند و
گیاه نمیتواند آن را جذب کند. در واقع گیاه باید ریشههای جدید خود را در نقاط
مختلف خاک بگستراند تا قادر باشد از آب و منابع معدنی آن استفاده کند. اگر بیش از
حد اندازه گلدان را بزرگ کنید، خندق خیسی خواهید داشت که در نهایت سبب پوسیدن ریشه
خواهد شد. پس اگر گلدان کاج شما بسیار کوچک است، آرام آرام عمل کرده و طبق دستور
بالا عمل کنید.
کریسمس تنها بازهای از سال نیست که باید به سراغ کاج مطبق بروید. در واقع این درخت چهارفصل است و در هر زمان، میتواند بستر مناسبی برای هنرنمایی شما و سایر اعضای خانواده باشد:
برای گرامی داشت بهار و ایام نوروز، میتوانید از وسایل تزئینی سبک وزن و
مناسب این فصل استفاده کنید. مانند پرندههای کوچک پلاستیکی.
گلدان را با یک رومیزی یا پارچه لینن سفید بپوشانید و تخم مرغهای رنگی،
آشیانه پرنده، خرگوش پلاستیکی و … روی آن قرار دهید.
حتی میتوانید هفت سین خود را نیز روی همین پارچه بچینید! یک کارت زیبا
درست کنید و روی آن پیامهای زیبایی در وصف بهار، سال نو و خوش آمدگویی بنویسید. سپس این کارت را بر روی شاخههای کاج قرار دهید
تا احساس مثبتی به میهمانان شما هدیه کند.
پایان سال تحصیلی را با کمک یک کاج زیبا جشن بگیرید! تابستان فصل رنگهای شاد و انرژی بخش است. میتوانید گلدان کاج را در یک سطل قرمز براق قرار داده و حال و هوای درخشانی را به خانه ببخشید. راه دیگر، درست کردن پرچمهای کاغذی کوچک است. آنها را در رنگهای گوناگون بسازید و در بین شاخههای کاج تعبیه کنید.
در پاییز، جلوهای گرم و چوبی با کاج بسازید. میتوانید گلدان آن را با رنگهای گرم مانند نارنجی و قرمز رنگ کنید. تعدادی میوه درخت کاج نیز در داخل گلدان قرار دهید. اگر تعدادی کدو تنبل کوچک دارید، آنها را نیز برای همراهی با کاج تزئین کنید؛ زیرا که هالووین انتظار شما را میکشد!
این کریسمس، به جای گذاشتن هدیههای خود در زیر درخت؛ چرا کاج مطبق را با آنها تزئین نکنید؟ برای مثال میتوانید گوشوارههای مختلفی را به کاج آویزان کنید تا میهمانان به سلیقه خود، هدیهشان را انتخاب کنند. جواهرات سبک، بهترین گزینه برای این نوع دکوراسیون هستند. ریسههای اکلیلی نقرهای و طلایی را نیز در بین شاخهها آویزان کنید. فراموش نکنید که کاج نباید در نزدیکی شومینه و منبع گرما قرار بگیرد. آویزان کردن چراغهای تزئینی به این درخت، به شرط گرم نشدن، پیشنهاد خوبی است.
برای انتخاب مکانی مناسب برای کاج مطبق، باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
1. گیاه را از دستگاههای گرمایشی / سرمایشی دور
نگه دارید.
تمام انواع دستگاههای حرارتی و سرمایشی، میتوانند سبب ریزش برگهای این
گیاه شوند. پس مکانی را برای او انتخاب کنید که ضمن دوری از این منابع، در مسیر
باد نیز نباشد. بنابراین قرار گیری در کنار در و پنجرهای که مدام باز و بسته میشود
برای کاج مناسب نیست.
2. از تغییر مداوم مکان کاج خودداری کنید.
سیستم ریشهای کاج مطبق، بسیار حساس و ظریف است و میتواند در اثر جابهجایی،
به راحتی دچار آسیب و مشکل شود. تا زمانی که واقعا مجبور به تغییر مکان کاج نشدید،
این کار را انجام ندهید. به محض اینکه مکان مناسبی برای او یافتید، تا زمان ممکن
او را در همان مکان قرار دهید.
•اگر راهی جز تغییر مکان کاج نداشتید، این کار
را با دقت انجام دهید. هر بار، مسافت کمی را لحاظ کنید• مکانی را برای او انتخاب کنید که تصادفا تکان نخورد، در حین
رفت و آمد ضربهای نبیند و هیچگونه تماسی با او صورت نگیرد.
4. آیا کاج مطبق را میتوان در زمستان در بیرون از خانه نگهداری کرد؟
در
طول تابستان، میتوانید کاج مطبق را به یک سفر تفریحی در خارج از خانه بفرستید!
انتقال این گیاه به بالکن، حیاط، پاسیو و … در این
فصل کاملا امن و بیخطر است.
آن را در محلی محافظت شده و دارای کمی سایه قرار دهید. به
گونهای که در اثر تابش نور خورشید نسوزد و در وزش باد، تکان نخورد. اگر در حیاط
خود درخت بلندی دارید، بهترین مکان برای کاج مطبق زیر همان درخت است. حداقل هفتهای یکبار آن را
آبیاری کنید. اگر کاج شما خیلی بیشتر از اندازه گلدان خود رشد کرده است، تابستان
فصل خوبی برای منتقل کردن آن به گلدانی بزرگتر است. از خاک گلدان مرغوب استفاده
کرده و از وجود حفرات زه کشی کافی در زیر گلدان جدید، اطمینان حاصل کنید.
آفتابگردان یکی از گلهای بسیار زیبای
موجود در جهان است که ظاهر جذابش نظر همگان را به خود جلب میکند. آنچنان که در در
هنگام خرید دسته گل یا باکس گل، آفتابگردان میتواند یکی از گزینههای عالی برای
انتخاب و خرید باشد. همچنین شما میتوانید این گل زیبا را در باغچه خانهتان نیز
پرورش دهید و هر بار، با نگاه کردن به گلهای زیبا و خوشرنگ آن به وجد بیایید. اما
برای این کار، بهتر است در ابتدا با گل آفتابگردان و روش کاشت و نگهداری آن به خوبی آشنا شده تا
بتوانید به راحتی از آن نگهداری کنید.
شناخت گل آفتابگردان
آفتابگردان
با 70 گونه مختلف خود، متعلق به شمال و جنوب آمریکاست. بعضی از گونههای
آفتابگردان بهدلیل داشتن تخمههای خوراکی و لذیذ در جهان بسیار محبوب بوده و به
وفور تکثیر شده است. آفتابگردان علاوه بر اینکه گل زیبایی است، از نظر اقتصادی هم
بسیار اهمیت دارد و یک گل ارزان قیمت
است.
جالب است بدانید این گل برخلاف باور بیشتر مردم وقتی بالغ شد جهت آن با خورشید تغییر
نمیکند، بلکه این تغییر جهت تنها زمانیست که گل هنوز بالغ نشده است. گل
آفتابگردان، چندساله است و با یک بار کاشت، چند سال برمیگردد و مجددا به باغچه
شما گلهای زیبای خود را هدیه میدهد! اگر میخواهید گلهای بلند و مقاومی داشته
باشید، قطعا کاشتن آفتابگردان در باغچه فکر بسیار خوبی است.
بررسی تاریخچه گل
اما
بعد از معرفی گل آفتابگردان برویم سراغ تاریخچه این گل زیبا؛
آفتابگردان برای نخستین بار در آمریکا رشد کرده وتا سالها
به عنوان یک منبع غذایی مهم در جهان شناخته میشد. اما با رخ دادن انقلاب صنعتی
اروپا، اهمیت تجاری این گل کمتر شد. امروزه آفتابگردان بیشتر از منظر زیبایی مورد توجه
قرار میگیرد.
آفتابگردان نماد چیست؟
آفتابگردان نماد وفاداری، ستایش و پایدار ماندن یک رابطه طولانی است.
تنوع گل آفتابگردان زیاد است و نمیتوان همه آنها را در یک بند خلاصه کرد و گفت، باوجوداین ما به معرفی دونوع گل آفتابگردان میپردازیم؛ نوعی از آفتابگردان، آفتابگردان آمریکایی است. این گل ارتفاع زیاد و گل بزرگی دارد. نوعی دیگر آفتابگردان، آفتابگردان کوتوله است، این نوع آفتابگردان قد بلندی دارد، اما چون کمی از سایرانواع آفتابگردان کوتاهتر است به آن کوتوله میگویند.
آفتابگردان در مناطق گرم رشد بسیار خوبی داشته و نسبت به گرما و خشکی مقاوم
است. بهترین شرایط نوری برای آن، قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید است.
به طوری که روزانه 8-6 ساعت نور خورشید را دریافت کند. هر چه دمای هوا
بالاتر بوده و گرمتر باشد، احتمال شکوفه دهی آفتابگردان نیز بالاتر است. پس حتما
آفتابگردان خود را در مکانی بکارید که بتواند میزان زیادی از نور طبیعی را داشته
باشد.
درست است که آفتابگردان در برابر گرما و خشکی مقاوم است، اما این به معنی
عدم نیاز آن به آب نیست. آفتابگردان نیز مانند هر گیاه دیگری برای رشد خود به آب
نیازمند است. زمانی که گیاه رشد خود را آغاز میکند، باید مناطق اطراف ریشه را
آبیاری کنید؛ یعنی حدودا 8-6 سانتی متر دور تر از ساقه.
دانه کاشته شده آفتابگردان باید مرتبا آبیاری شود، طوری که خاک آن همواره
مرطوب بماند. دقت کنید آن را غرقاب نکنید.
اما پس از اینکه گیاه به خوبی رشد کرد و در خاک مستقر شد، هفتهای یکبار آبیاری
کافی است. آبیاری آفتابگردان نامنظم است، اما باید بسیار زیاد و عمقی صورت بگیرد؛
پس چند لیتر آب برای آفتابگردان فراهم کنید.
گل آفتابگردان در خاکی با زه کشی مناسب رشدی چشمگیر خواهد داشت.
خاک آن باید به گونهای باشد که آب در آن تجمع نکرده و به خوبی عبور کند.
از دیگر ویژگیهای خاک مناسب برای آفتابگردان، متخلخل بودن آن است. ریشه این گیاه
به فضای کافی برای رشد و عمیقتر شدن در خاک نیاز دارد. خاک متخلخل به دلیل داشتن
فضای خالی در بین ذرات خود، این اجازه را به ریشه میدهد که بدون مشکل رشد کند.
اگر ریشههای سطحی نتوانند به خوبی در عمق خاک نفوذ کنند، گیاه پایه
مستحکمی نخواهد داشت و در اثر وزش بادهای شدید سقوط خواهد کرد. اگر در منطقهای
باد خیز زندگی میکنید، حتما آفتابگردان را در کنار دیواری جنوبی بکارید تا در
برابر باد از آن محافظت کند.
آفتابگردان به کوددهی نیازی ندارد، مگر اینکه خاک انتخابی شما از نظر دارا
بودن مواد مغذی غنی نباشد. در این صورت، از کودهای هوشمند و یا کمپوست استفاده
کرده و روی خاک بریزید. کود را خیلی نزدیک به ساقه نریخته و آن را به گیاه تماس
ندهید. اضافه کردن کود به خاکی حاصلخیز و غنی، با افزایش میزان نیتروژن همراه بوده
و در نهایت سبب شکستن ساقه یا تاخیر در گلدهی گیاه میشود.
راه دیگر استفاده از کودهای مایع است. میتوانید این کودها را در آب حل
کرده و ضمن آبیاری به گیاه اضافه کنید. این نوع کود نیز نباید در نزدیکی ساقه
ریخته شود، چون سبب ایجاد خندقی بزرگ در اطراف گیاه خواهد شد.
آفتابگردان را باید در خاک با زه کشی مناسب کاشته، آب کافی به آن بدهید و منتظر
بمانید تا شاهد معجزه زیبایی آن باشید! البته برای بهتر شدن آفتابگردان خود،
کوددهی را نیز فراموش نکنید!
علاوهبراین به یاد داشته باشید که 20 روز قبل و 20 روز بعد از گلدهی نباید
این گل را بیش از حد آبیاری کرد. همچنین میتوانید برگها و گلهای مرده را جدا کنید
تا گیاه برای رشد بهتر تحریک شود.
آفتابگردان سمی نیست. اما فراموش نکنید، هر گیاهی که به مقدار زیاد توسط حیوانات خانگی خورده شود قطعا اثرات جانبی منفی خواهد داشت.
آفتابگردانهای امروزی عطر و بویی ندارند. اگر به عطر گیاهان حساسیت دارید، آفتابگردان بدون رایحه انتخاب خوبی برای شماست.
پرندهها و سنجابها به دانه آفتابگردان علاقه مند هستند. اگر آفتابگردان
را به منظور برداشت دانههای آن کاشته اید، باید با کمک وسایل حفاظی و بازدارنده
جانواران از آنها دور کنید. هر زمان که دانههای آفتابگردان ظاهری کامل پیدا
کردند، میتوانید آنها را با پارچههای مخصوص باغبانی بپوشانید. این پارچهها نازک
بوده و از پشم گوسفند ساخته میشوند.
گاهی اوقات پروانههای خاکستری تخم خود را در شکوفههای آفتابگردان قرار میدهند،
بهتر است این کرمها را از گیاه بردارید.
شپشک آردی، سفیدک کرکی، سفیدک سطحی و زنگ زدگی از سایر آفاتی هستند که ممکن
است برای آفتابگردان پیش بیاید. اگر توانستید حضور این آفات و یا ابتلای گیاه به
بیماریهای قارچی را تشخیص بدهید، سریعا گیاه را با محلول ضد قارچ باغبانی اسپری
کنید.
اگر برگهای آفتابگردان شما رو به زرد و پژمرده شدن رفت، به احتمال زیاد
خاک بیش از حد برای آن مرطوب است. خاک رسی یا خاک غرقاب شده زمینه ساز ابتلای گیاه
به انواع بیماریهای قارچی است. گیاهانی که در چنین شرایطی رشد میکنند، گل
نخواهند داد. اگر این اتفاق رخ داد، برگهای آسیب دیده را از گیاه جدا کرده و میزان
آبیاری را کاهش دهید.
همانطور که میدانید روغن استخراج شده از دانههای آفتابگردان در صنایع غذایی
و خوراکی کاربرد داشته در کشورهایی مانند کشورمان ایران، بیشترین روغن مصرفی مردم
روغن آفتابگردان است.
در چین نیز چینیها از فیبر موجود در ساقه آفتابگردان برای ساختن کاغذ
استفاده میکنند.
علاوهبراین موارد برگهای این گل زیبا بهعنوان علوفه به دام داده شده، از
گلبرگهایش رنگ زرد بینظیری بدست میآید و مهمتر از همه دانههای آن یک خوراکی خوشمزه،
بهخصوص هنگام تماشای فیلم هستند.
اگر
عاشق خرید کاکتوس هستید و به نگهداری از این گیاهان خشن اما زیبا علاقه دارید،
پیشنهاد میکنیم کاکتوس ریپسالیس را نیز به مجموعه کاکتوسهای خود اضافه
کنید. این کاکتوس بسیار ظریف است و ظاهری بینهایت زیبا و چشمگیر دارد. روش
نگهداری کاکتوس ریپسالیس نیز نسبتا آسان است و به راحتی میتوان آن را آموخت.
معرفی کاکتوس ریپسالیس
کاکتوس ریپسالیس با بسیاری از کاکتوسهای دیگر فرق میکند. کاکتوسهای این خانواده تقریبا بدون تیغ هستند و میتوانند دور از تابش مستقیم خورشید بهخوبی رشد کنند. رشد کاکتوس ریپسالیس آرام است؛ بهگونهای که بعضی از انواع خوش شانس آن پس از چندین سال نهایتا به 6 متر خواهند رسید. مثل سایر گیاهان گرمسیری دیگر، شبیهسازی محیط مهمترین کاری است که باید برای این کاکتوس انجام دهید. اگر قصد خرید کاکتوس داشته، اما خانه شما نور زیادی ندارد، کاکتوس ریپسالیس را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری آن نیز با این مطلب همراه باشید. در این مطلب راهنمای جامع نگهداری از کاکتوس ریپسالیس را برای شما آماده کردهایم.
ویژگیهای اصلی کاکتوس
شیوه مراقبت از کاکتوس ریپسالیس
در این قسمت با توضیح شیوه مراقبت از کاکتوس ریپسالیس همراه شما خواهیم بود.
روش صحیح آبدهی
در مقایسه با سایر کاکتوسها، ریپسالیس کمی تشنهتر است و به آبیاری بیشتری نیاز دارد؛ بنابراین خاک مورد علاقه او، خاکی همواره مرطوب است. بااینوجود اگر زمانی فراموش کردید به آن آب بدهید، نگران نشوید. ریپسالیس باگذشت است و میتواند دورههای کوتاه خشکی را تحمل کند! برای آبیاری هر چه بهتر ریپسالیس در ادامه روش آبیاری آن در فصول مختلف سال را توضیح دادهایم:
در
طول نگهداری کاکتوس ریپسالیس گاهی اوقات تشخیص زمان صحیح برای آبیاری آن به امری
پیچیده تبدیل میشود، بهخصوص طی فصول رشد. ازاینرو برای تشخیص زمان آبیاری سطح
خاک را با انگشت خود لمس کنید. اگر در حال خشک شدن بود، میتوانید کاکتوس خود را
آبیاری کنید.
در مورد آبیاری در طول نگهداری از کاکتوس ریپسالیس درنظر داشته باشید که همواره
باید از غرقاب کردن خاک پرهیز کنید. درغیراینصورت پوسیدگی ریشه و در نهایت مرگ
گیاه در انتظار ریپسالیس خواهد بود. اگر متوجه پژمردگی، افتادن یا سیاه شدن ساقهها
شدید، سریعا میزان رطوبت خاک را چک کنید، از زهکشی صحیح خاک و گلدان اطمینان حاصل
کرده و از آبیاری مداوم نیز خودداری کنید.
درنظر داشته باشید که ریپسالیس نمیتواند دورههای طولانی خشکی را تحمل کند، بهویژه
در طول فصول رشد. اگر در طول نگهداری ساقهها حالتی چروکیده پیدا کردند، یعنی
کاکتوس ریپسالیس تشنه است و به آبیاری مناسب نیاز دارد.
علاوهبر میزان آبیاری دمای آب نیز مهم است، دمای آب باید همیشه برابر با دمای
محیط باشد. در مورد نوع آب نیز، بهتر است یکی از موارد زیر را برای آبیاری
ریپسالیس انتخاب کنید:
نگهداری از کاکتوس ریپسالیس کمی متفاوتتر از سایر کاکتوسهاست؛ زیرا این
کاکتوس تمایلی به قرار گرفتن در نور کامل خورشید ندارد و نور بیشازحد میتواند
سبب سوختن ساقههای رشته مانند گیاه شده و آنها را قرمز رنگ کند؛ درست مجموعه
اتفاقاتی که در نهایت سبب پژمردگی ریپسالیس خواهند شد.
برای تامین نور مورد نیاز ریپسالیس، آن را در مکانی قرار دهید که نور نسبتا زیاد
خورشید را بهصورت “فیلتر شده” دریافت کند. بهاینمنظور قرار گرفتن در کنار یا
نزدیکی یک پنجره نورگیر شرقی میتواند نیازهای نوری این کاکتوس را بهخوبی پاسخ
دهد. البته که پنجرههای غربی نیز انتخاب خوبی هستند، منتها در صورتی که نور از
فیلتر پرده عبور کرده و مستقیم به ریپسالیس نتابد.
در مورد پنجرههای خانه باید درنظر داشته باشید که پنجرههای شمالی نمیتوانند
نیاز نوری ریپسالیس را کاملا برآورده کرده و در مقابل، پنجرههای جنوبی نیز بیشازحد
نورگیر هستند. بنابراین به جز پنجرههای شرقی و غربی سایر پنجرهها گزینههای
مناسبی برای نگهداری از کاکتوس ریپسالیس نیستند.
اگر قصد دارید ریپسالیس خود را برای تفریح به خارج از خانه ببرید، این کار را در
گرمای بهاری انجام داده و آن را در سایه قرار دهید تا از سوختگی پیشگیری شود.
بهترین ترکیب خاک برای کاکتوس ریپسالیس
نگهداری
صحیح از کاکتوس ریپسالیس با انتخاب خاک مناسب آغاز میشود. برخلاف اکثر انواع کاکتوس، کاکتوس ریپسالیس
بهترین رشد خود را نه در خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت، بلکه در خاکی با زهکشی عالی،
غنی و کمی اسیدی تجربه میکند! چراکه خاک کاکتوس سبکتر است و میزان عناصر مغذی آن
کمتر از نیاز ریپسالیس است.
مهمترین نکته در انتخاب خاک مناسب، نحوه زهکشی آن است. اگر خاک بیشازحد سنگین
باشد، قادر به زهکشی مناسب نخواهد بود. تشخیص سنگینی خاک آسان است اگر پس از
آبیاری، مدت زمان زیادی طول میکشد تا آب از سطح خاک جذب شده و از زیر گلدان خارج
شود، یعنی خاک بیشازحد سنگین است و باید با ترکیب کردن مواد دیگر (مثل پرلیت و
پیت ماس) سبک شود.
بسیاری از انواع خاکهای گلدانی تجاری برای این کاکتوس مناسب هستند؛ زیرا عموما عملیات
زهکشی را به خوبی انجام داده و مقادیر قابل قبولی از عناصر مغذی را در خود جای
دادهاند. بااینوجود خودتان نیز میتوانید بهراحتی ترکیب خاک ویژه خود را در
منزل خلق کنید، بهاینمنظور یکی از سه ترکیب زیر را باهم ترکیب کرده و بهعنوان
خاک کاکتوس ریپسالیس استفاده کنید.
زمان و روش کود دادن به ریپسالیس
برای
تقویت زیبایی ظاهری و رشد درونی ریپسالیس، بهتر است در طول بهار و تابستان بهصورت
دورهای به آن کود بدهید. بهاینمنظور در بهار و تابستان ماهی یکبار با کود حلال
در آب مخصوص گیاهان آپارتمانی، ریپسالیس خود را تقویت کنید. همچنین یادتان باشد که
کوددهی باید در زمستان متوقف شود.
بهطورکلی وقتی نوبت به کوددهی کاکتوسها میرسد، استفاده بیشازحد کود هرگز
مفیدتر از مقدار کافی یا کم آن نیست؛ چراکه نمکهای موجود در کود ممکن است سبب قهوهای
و سوختن ساقهها شود. بههمیندلیل پیشنهاد ما این است که کود انتخابی خود را تا
نصف (و حتی بیشتر) از توان خود رقیق کنید تا بهاینشکل ریسک بروز مشکلات احتمالی
کاهش پیدا کند. باوجوداین ما برای جلوگیری از تجمع نمک در خاک شستوشوی دورهای
خاک را به شما پیشنهاد میکنیم. حدودا هر 6 ماه یکبار، میتوانید خاک را شستوشو
دهید؛ روند انجام این کار آسان و به شرح زیر است:
اگر گیاه شما بزرگتر از این است که شستوشوی آن را در سینک آشپزخانه یا وان انجام دهید، میتوانید آن را به حیاط منتقل کرده و با خیال راحت خاک آن را شستوشو دهید.
بهخاطر داشته باشید که کاکتوسهای خانواده ریپسالیس، مناطق همواره گرم و مرطوب
نیمه گرمسیری و گرمسیری را بهعنوان خانه خود میشناسند. بنابراین، اگر ریپسالیس
را به منزل خود آوردهاید، هرگز آن را در مکانهای سرد یا در کنار کولر قرار
ندهید. هوای بسیار خنک اثرات منفی بر این گیاه گذاشته و حتی ممکن است سبب مرگ
ریپسالیس شود.
همچنین، نباید این گیاه را در نزدیکی دستگاههای گرمایشی نیز قرار دهید؛ زیرا هوا
در چنین مکانهایی بیشازحد خشک است و برای ریپسالیس عاشق رطوبت یک تهدید به شمار
میرود. برای نگهداری مناسب از کاکتوس
ریپسالیس آن را در بخشی از خانه قرار دهید که دمای هوا در آنجا همواره بین 15 الی
25 درجه سانتیگراد است.
خبر خوب اینجاست که اگر ریپسالیس در داخل خانه و در محیطی با دمای ثابت قرار
بگیرد، بهطور پیوسته شکوفه خواهد داد! فقط یادتان باشد که پس از شکوفه دهی، هرگز
مکان کاکتوس را عوض نکنید، زیرا هر گونه تغییر مکان در این دوره به ریزش تمامی
شکوفهها ختم خواهد شد.
در بهار و تابستان، هوای خارج از خانه گرم میشود. بههمینعلت میتوانید ریپسالیس
را از خانه خارج کرده و آن را در سایه قرار دهید. مواظب باشید که قبل از آغاز
سرما، حتما آن را به داخل خانه برگردانید.
میزان رطوبت محیط نگهداری
تا
این بخش از مطلب، متوجه شدهاید که ریپسالیس با سایر کاکتوسها فرق میکند. این
تفاوت حتی شامل رطوبت مورد نیاز آن نیز میشود! چراکه ریپسالیس، بومی مناطق
گرمسیری و نیمه گرمسیری است که همواره مرطوب هستند. پس کمبود رطوبت میتواند
مشکلات متعددی برای رشد و ظاهری این کاکتوس ایجاد کند.
ابدا تصور نکنید که فراهم کردن رطوبت مورد نیاز در اطراف این کاکتوس امری دشوار
است یا به تدارکات فراوانی نیاز دارد. ما در اینجا راه حلهای متعددی را برای شما
شرح میدهیم که هر کدام قادر هستند تا رطوبت کافی را در اطراف ریپسالیس ایجاد
کنند، این راهحلها به شرح زیر است:
روش هرس کردن کاکتوس ریپسالیس
نیاز ریپسالیس به هرس کردن بسیار کم است. شاید تنها زمانی که لازم است به سراغ هرس کردن ریپسالیس بروید، هنگامی است که ساقهای شکسته شده یا گیاه بیشازحد بزرگ شده است وگرنه در حالت کلی نیازی به هرس کردن این کاکتوس نیست.
زمان و روش عوض کردن گلدان کاکتوس
در طول نگهداری از کاکتوس ریپسالیس باید درنظر داشته باشید که ریپسالیس برای مدت تقریبا طولانی میتواند بدون مشکل در گلدان فعلی خود زندگی کند و هر چند سال یکبار به تعویض گلدان نیاز دارد. اگر احساس کردید زمان تعویض گلدان فرا رسیده است، مراحل زیر را دنبال کنید:
این مراحل و نکات، برای تکثیر ریپسالیس نیز به کار میروند.
چگونه میتوان کاکتوس ریپسالیس را تکثیر کرد؟
بدون
شک از دیگر خصوصیات مثبت ریپسالیس روش تکثیر آسان آن است. برای اینکار کافی است با
یک چاقوی تیز و تمیز، بخشی از ساقه آن را جدا کرده و در گلدانی دیگر بکارید. برای
حصول بهترین نتیجه، بهتر است تکثیر گیاهان جدید را در فصول رشد (بهار و تابستان)
انجام دهید.
نکاتی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم میتوانند شانس موفقیت تکثیر ریپسالیس
را افزایش دهند:
قلمه
ریپسالیس حدودا پس از گذشت 4 هفته شروع به رویاندن ریشه میکند و پس از چند ماه،
سیستم ریشهای آن کاملا شکل خواهد گرفت. از این قلمهها نیز باید مشابه گیاه مادر
نگهداری کنید.
همچنین میتوانید ریپسالیس را از طریق کاشت دانه نیز تکثیر کنید. اگر کاکتوس شما
شکوفه و سپس میوه تولید کرده است، تا رسیدن کامل میوهها صبر کرده و سپس آنها را
بچینید. بهاینمنظور میوهها را باز کرده و دانههای ریز موجود در آنها را خارج
کنید.
حال دانهها را در عمق نیم سانتیمتری در ترکیب شروعکننده دانه یا خاک گلدان
مناسب بکارید. از زهکشی عالی خاک و گلدان اطمینان حاصل کرده و خاک را همواره مرطوب
نگه دارید. پس از گذشت 2 الی 6 هفته، دانهها شروع به جوانه زدن خواهند کرد.
هنگامی که دانهها جوانه زدند، اجازه دهید گیاهان جوان تا چندین ماه در همان گلدان
اولیه باقی بمانند. پس از آنکه بهقدر کافی رشد کردند، میتوانید آنها را به
گلدانهای بزرگتر منتقل کنید.
بیماریهای کاکتوس
ریپسالیس معمولا به بیماری خاصی مبتلا نمیشود. در واقع، بزرگترین مشکل آن هنگامی رخ میدهد که در اثر آبیاری بیشازحد ریشهها دچار پوسیدگی شدهاند. نشانههای پوسیدگی و فاسد شدن ریشه شامل موارد زیر میشود:
اگر
مشکل تنها به تغییر ظاهر گیاه محدود بود، میتوانید آبیاری را متوقف کرده و
ریپسالیس را مجددا در خاکی غنی و دارای زهکشی مناسب بکارید. اگر خاک فعلی بیشازحد
آب را در خود نگه میدارد، تعویض آن با خاکی تازه یک ضرورت است. در این حین، بخشهای
آسیب دیده را با کمک یک قیچی تمیز از گیاه جدا کنید.
اما اگر پوسیدگی پیشرفته است، تنها راه حل تعویض گلدان خواهد بود. تمامی بخشهای
آسیب دیده را از گیاه جدا کنید تا هنگامی که فقط بخشهای کاملا سالم بر روی گیاه
باقی بمانند. سپس باید گیاه را در خاکی بارور و دارای زهکشی عالی بکارید. در نهایت
روند غلط آبیاری خود را اصلاح کرده و طبق نکات ذکر شده در بخش آبیاری، به درستی
نیازهای آبی ریپسالیس را برآورده کنید.
آفات آلوده کننده
در
طول نگهداری از کاکتوس ریپسالیس تنها آفتی که ممکن است برای ریپسالیس شما مشکلی
ایجاد کند، “شپشک آردی” است. تشخیص این آفت دشوار نیست؛ تودههای سفید پنبهای
موجود در سطح کاکتوس، همان شپشک آردی است!
این آفت با سوراخ کردن کاکتوس توسط دهان خود، شیره درون ساقهها را مکیده و بهاینشکل
به گیاه آسیب میزنند. با کمک محصولاتی مثل روغن چریش یا صابون حشرهکش، شپشک آردی
را نابود کنید. برای استفاده از این محصولات بهترین راه، دنبال کردن دستورات نوشته
شده بر روی بسته بندی محصول است.
در طول نگهداری از کاکتوس ریپسالیس به محض اینکه این آفات را در ریپسالیس مشاهده
کردید، سعی کنید آنها را از بین ببرید. این کار نهتنها به حفظ سلامت خود کاکتوس،
بلکه به سالم نگه داشتن سایر گیاهان شما نیز کمک میکند.
آیا کاکتوس ریپسالیس سمی است؟
ریپسالیس برای سگها، گربهها، اسبها و انسانها سمی نیست. در واقع میوه این کاکتوس خوراکی و شیرین است! پس خطری آنها را تهدید نمیکند.
گل
یاس یکی از گلهایی است که حتی شنیدن نامش نیز عطر بسیار دلنشین آن را به یاد شما
آورده و باعث ایجاد حس خوبی در شما خواهد شد. اما شما میتوانید با خرید گل گلدانی
یاس، آن را در باغچه یا گلدان کاشته و علاوهبر عطر بینظیرش، از تماشای زیبایی گلهای
آن نیز بهرهمند شوید و همیشه این گل جذاب را در کنار خود داشته باشید. البته بهتر
است در ابتدا روش کاشت و نگهداری گل یاس را به خوبی بیاموزید تا بتوانید به خوبی
از آن نگهداری کنید.
آشنایی با گل خوشبوی یاس
یاس، گیاهی سرسبز با گلهای کوچک و فراوان است که معمولا گلهای آن به رنگ سفید و زرد هستند. یاس نیز مثل گل یاسمن جزء گلهای معطر است و گلهای آن بهشدت خوشبو هستند و میتوانند هر کسی را مدهوش خود کنند. نگهداری از یاس واقعا کار سادهای است، چون گیاه سختگیری نیست و حتی اگر تازه کار هم باشید میتوانید این گیاه زیبا را به خانه بیاورید و از عطر شامه نوازش لذت ببرید. فقط باید مراقب باشید موج سرما به آن نرسد. برای سایر موارد نیز کافیست مواردی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم را برای نگهداری از آن رعایت کنید تا یاس شما همیشه سرحال و عطر خوشش شما را سرمست کند. پس اگر قصد خرید و نگهداری از گل یاس را دارید، با این مطلب همراه شده و ادامه مطلب را از دست ندهید.
ویژگیهای اصلی گل یاس
شرایط نگهداری
این گیاه بهعنوان گیاهی رونده شناخته میشود. یعنی میتواند خود را از چیزهایی که در اطراف آن است بالا بکشد و روی آن رشد کند. درواقع چیزهایی مثل فنس یا دیوار به این گیاه کمک میکند تا بتواند بهعنوان تکیهگاه روی آن رشد کند. با نگهداری از یاس به روش درست و قرار دادن آن در مکانی باب میلش میتوانید سالها آن را در کنار خود داشته باشید. همانطور که گفتیم این گیاه به مراقب زیادی نیاز نداشته و در نتیجه نگهداری از آن بسیار آسان است.
گل یاس به محیطی نورگیر و خنک نیاز دارد تا بتواند بهخوبی رشد کند و گل بدهد. معمولا این گیاه را در بالکن یا ایوانی مسقف میگذارند تا علاوه بر دریافت نور کافی، از آفتاب مستقیم ظهر نیز در امان باشد؛ چراکه نور مستقیم و شدید خورشید، مخصوصا نور ظهر میتواند به برگهای گیاه آسیب بزند. نکته دیگری که باید به ان توجه داشته باشید و در مقدمه نیز به آن اشاره کردیم دور نگه داشتن گل یاس از سرماست. در نتیجه دقت کنید محلی که برای نگهداری از آن انتخاب میکنید علاوهبر دریافت نور کافی و در امان ماندن از آفتاب مستقیم ظهر حالت پناهگاهی داشته باشد تا گل یاس شما در برابر بادهای سرد نیز در امان باشد.
گل یاس در مورد خاک خیلی سختگیر نیست و میتواند تقریبا در هر خاکی رشد کند، فقط باید هر خاکی که برای آن انتخاب میکنید سبک و دارای زهکشی مناسب باشد. مثلا یک خاک سبک اسیدی برای این گیاه عالی است. علاوهبراین خاکهای معمولی گلدان نیز یکی از بهترین انتخابها برای یاس هستند. این خاکها غنی و سبک هستند و همچنین زهکشی خوبی نیز دارند.
در طول فصل رویش و گلدهی گیاه یعنی از بهار تا تابستان این گیاه به آبیاری روزانه نیاز دارد، اما از اواسط پاییز تا آخر زمستان باید میزان آبیاری کم شود. برای آبیاری یاس از آبی با دمای معمولی استفاده کنید؛ چراکه آب سرد یا داغ میتواند ریشههای گیاه را آزار دهد. زمان آبیاری را نیز موقعی انتخاب کنید که هوا خنک باشد، مثلا در تابستانها که هوا گرم است، صبح زود تا بعدازظهر برای آبیاری یاس عالی است. گل یاس خاک مرطوب را بیشتر از خاک خشک میپسندد بنابراین بهتر است همیشه خاک گیاه را کمی مرطوب نگه دارید. ناگفته نماند که مرطوب نگه داشتن خاک را با غرقاب کردن آن اشتباه نگیرید، چراکه آبیاری بیشازحد نیز میتواند باعث آسیب به گیاه شود. برای اینکه به این مشکل برخورد نکنید، بهتر است با انگشت خود خاک گیاه را چک کنید و هر زمان که سطح خاک خشک شد، دوباره به آن آب بدهید.
زمان گلدهی گل یاس از اواسط خرداد تا اواخر شهریور است. زمانی که گلهای سفید و رزد یاس شکوفا میشوند عطر بسیار خوب و شیرینی دارند و حسابی از آنها لذت خواهید برد. وقتی فصل خزان گل یاس فرا میرسد برگهای آن زرد میشوند و گیاه نیز میوههایی سیاه رنگ میدهد که حاوی بذر گیاه است.
اگر میخواهید گیاه یاس شما سرزنده باشد و گلدهی خوبی داشته باشد باید برای آن مواد مغذی خوبی را تامین کنید. برای اینکار تقریبا از میانههای فروردین تا اواسط شهریور هفتهای یک بار گیاه خود را با کودی محلول و استاندارد تغذیه کنید. بعد از این مدت نیز یعنی در پاییز و زمستان کوددهی را متوقف کنید، چراکه در این زمانها گیاه شما در حال استراحت است و نیازی به دریافت منابع غذایی اضافهتر ندارد.
در طول نگهداری از گل یاس میتوانید آن را در فصل رویش هرس کنید. هرس کردن بهصورت سالانه میتواند به رشد و کنترل گیاه کمک کند. در واقع هرس کردن یاس یکی از اقدامات ضروری است که باعث گل دادن گیاه میشود. شاخهها یاس در طول زمان چوبی و سخت میشوند که همین مساله باعث میشود گیاه دیگر نتواند گل بدهد. هرس کردن ساقههای گیاه از بالای گره ساقه میتواند باعث رشد جدید و در نتیجه گلدهی بیشتر شود. معمولا یک الی دو سال بعد از هرس کردن یک ساقه، آن ساقه ممکن است گل ندهد، اما بعد از آن شروع به گلدهی میکند.
گل را میتوانید از طریق بذر و یا قلمه زدن تکثیر کنید. بذرهای یاس از طریق میوهای که روی گیاه رشد میکند به دست میآید. این میوهها بذرهای کمی دارند، بههمینخاطر پیدا کردن بذر گیاه کار سختی است. در ادامه در مورد هر کدام از روشهای تکثیر گل یاس برای شما خواهیم گفت:
تکثیر این گیاه از طریق بذر کار سختی است، بااینحال اگر میخواهید این کار را انجام دهید گامهای زیر را دنبال کنید:
وقتی که برگهای گیاه رشد کردند باید آن را به گلدانی جدید انتقال دهید. برای این کار نهال جوان را بهآرامی از خاک خارج کرده و در خاک گلدان معمولی قرار دهید و جای آن را محکم کنید. در ماههای اول سعی کنید آبیاری گیاه را از پایین و با آبی ولرم انجام دهید، بعد زمانی که گیاه شما به حدود 30 سانتیمتر رسید میتوانید مثل روال عالی بع گیاه آب داده و کوددهی را نیز در فصل مخصوص کوددهی به گیاه آغاز کنید.
تکثیر یاس از طریق قلمه زدن کار راحتتری است. این روش نیاز به مراقبت کمتری
دارد و دردسر زیادی را نیز ایجاد نمیکند. برای قلمه زدن گل یاس بهتر است به سراغ
شاخههای مرکزی گیاه بروید که بیشتر چوبی شدهاند و گل ندارند.
اگر قصد تکثیر گل یاس از طریق قلمه زدن را دارید مراحل زیر را دنبال کنید:
اگر مراقبت خوبی از گل یاس خود نکنید، ابتلای آن به بیماری یا آفت چیز عجیبی
نخواهد بود. بهعنوانمثال آبیاری گیاه با آبی که سطح کلسیم زیادی دارد باعث تاثیر
روی برگهای گیاه میشود و یاس نمیتواند آهن مورد نیازش را جذب کند. از سوی دیگر
آبیاری زیاد نیز باعث میشود تا گیاه دچار پوسیدگی ریشه شود. همچنین آبیاری کم نیز
باعث ضعیف شدن گیاه و گل ندادن آن خواهد شد. در نتیجه در طول نگهداری از گل یاس هم
آبی فاقد مواد معدنی سنگین و ترجیحا آب جوشانده شده تا اسراحت کرده به آن داده و
از آبیاری افراطی یا نقطه مقابل آن یعنی آبیاری کم نیز پرهیز کنید.
از این موارد گذشته نوبت به آفات که ممکن است که گل یاس شما حمله کنند میرسد؛
آفاتی مثل شپشک آردی یا شته ممکن است به این گیاه حمله کنند. مخصوصا
اگر گیاه در محیطی بهشدت گرم قرار داشته باشد، این حشرات بیشتر پیدا میشوند. در
نتیجه گیاه را در محیطی با دمای مناسب گذاشته و سعی کنید مرتبا آن را بررسی کنید.
بااینحال اگر گیاه شما مورد حمله آفات قرار گرفته برای خلاصی از دست آن میتوانید
از دستمالی تمیز استفاده کنید. اگر هم میزان ابتدا شدید است به سراغ آفتکشهای
صنعتی بروید.
در فصل زمستان چگونه از گل یاس مراقبت کنیم؟
اگر
یاس شما بیرون خانه زندگی میکند باید بدانید که این گیاه تحمل سرمای سخت زمستان
را برای طولانی مدت ندارد، بهطوریکه اگر دمای محیط بیرون به زیر 15 درجه برسد،
گیاه شما نمیتواند برای طولانی مدت آن را تحمل کند. بههمینخاطر اگر از آن در
گلدان و بیرون از خانه نگهداری میکنید باید گلدان آن را به داخل خانه آورده و اگر
آن را در باغچه کاشتهاید نیز باید پوششی برای آن درست کنید، اما به محض گرمتر
شدن هوا و از بین رفتن خطر سرمازدگی باید پوشش روی گیاه را برداشته و میتوانید
دوباره گیاه خود را به بیرون از خانه منتقل کنید. علاوهبراین مورد درنظر داشته
باشید که حتی اگر گیاه شما در داخل خانه هم زندگی کند در طول زمستان نیاز به مراقبتهایی
دارد تا بتواند در تابستان گل بدهد.
در ادامه
برخی نکات برای نگهداری از گل یاس در زمستان را مرور میکنیم:
در مجموع در مورد زمستان و نگهداری از گل یاس باید بگوییم که این فصل، فصل مهمی برای گل یاس است. نگهداری خوب از گیاه در این فصل میتواند گلدهی گیاه را در تابستان تضمین کند. در این فصل اگر گیاه شما برگهای خود را از دست داد نگران نباشید، زیرا این پروسه طبیعی عمر گیاه است و گیاه میتواند در بهار بعدی دوباره جوانه بزند و زنده شود.
گل یاس را نباید قبل از تمام شدن زمستان در زمین کاشته یا اگر در گلدان از
آن نگهداری میکنید گلدان آن را تعویض کنید. این بازه زمانی از مهر تا اسفند را
شامل میشود، زیرا گیاه در این زمانها در حال استراحت و ذخیره انرژی برای فصل گلدهی
بعدی خود است.
در مورد کاشت و نگهداری از یاس در باغچه یا در گلدان در ادامه بیشتر برای شما
خواهیم گفت.
اگر در منطقهای زندگی میکنید که زمستان سخت و طاقتفرسایی ندارید میتوانید یاس را در بیرون از خانه بکارید. محل کاشت این گیاه باید زهکشی خوبی داشته باشد. این خاک باید بتواند آب را بهخوبی تخلیه کند. پیشنهاد ما در گُلسِتان این است که اگر قرار است گیاه خود را در باغچه بکارید، بهتر است آن را در کنار نرده، فنس یا جایی بکارید که ساقههای بالا رونده آن بتوانند بهخوبی رشد کنند.
اگر در خانه خود باغچه ندارید، میتوانید یاس را بهعنوان یک گیاه خانگی در گلدان کاشته و داخل خانه از آن نگهداری کنید. بعد از مدتی هر زمان که احساس کردید گلدان گیاه برای آن کوچک است میتوانید آن را تعویض کنید و به همین شکل نگهداری از گل یاس در خانه را ادامه دهید. گلهای یاس جوانتر معمولا سرعت رشد بیشتری دارند و سالی یکبار نیاز به تعویض پیدا میکنند، اما گیاهان پیرتر معمولا هر 2 الی 3 سال یک بار به گلدان بزرگتر نیاز دارند. بنابراین اگر یک یاس جوان داخل گلدان کاشته و از آن نگهداری میکنید، باید سالهای ابتدایی هر ساله گلدان آن را عوض کنید. برای تعویض گلدان توصیه ما این است که سراغ گلدانی با یک سایز بزرگتر نه بیشتر بروید، چراکه گلدان بیشازحد بزرگ دیرتر خشک شده و به گل شما آسیب میزند.
1. این گل به طور دقیق به چه میزان نور نیاز دارد؟
این گیاه به محیطی نورگیر نیاز دارد. نور مستقیم ظهرگاهی میتواند باعث سوختن برگهای گیاه شود. از سوی دیگر نور کم نیز باعث ضعف گیاه و کم پشت شدن آن خواهد شد.
2. دلیل گل ندادن یاس چیست؟
یکی از مهمترین دلایل گل ندادن این گیاه، نور نامناسب و ناکافی است. اگر گیاه نور کافی نداشته باشد نمیتواند انرژی لازم برای گل دادن را ذخیره کند. عوامل دیگری مثل سرمازدگی در زمستان یا هرس نکردن گیاه نیز میتواند باعث کم شدن گلهای گیاه یا در بدترین حالت عدم گلدهی آن شود.
3. برگهای این گل به چه دلیل زرد یا قهوهای میشود؟
یکی از مهمترین دلایل زرد شدن برگهای این گیاه کمبود مواد غذایی است. یکی از مهمترین کمبودها، آهن است. در این حالت برگهای گیاه شما از لبه شروع به زرد شدن میکند و در ادامه به تمام برگ سرایت میکند. در نهایت برگهای گیاه قهوهای شده و میمیرند. در چنین شرایطی جابهجا کردن گیاه به مکانی پر نورتر و اصلاح عادتهای آبیاری میتواند کمک زیادی به آن بکند.
4. مناسبترین کود برای گل یاس کدام است؟
اگر بخواهیم دقیق بگوییم بهترین کود برای این گیاه کودی با نسبت NPK هفت-نه-پنج است. این نوع کود باعث میشود که گیاه برگهای سرسبز و سالم، گلهای بزرگ و زیاد و ریشهای قوی و محکم داشته باشد.
پرورش دادن یک درخت لیمو در خانه و تماشای شکوفهها و سپس
میوههای زیبایش، رویای جذابی است که میتوانید آن را برای خود به واقعیت تبدیل
کنید. شما با خرید یک درخت لیموی گلدانی و نگهداری آن در خانه، میتوانید از منظره
زیبایی که به وجود میآورد و نیز لیموهای خوشمزهاش بهره ببرید. اما برای نگهداری
آن، باید در ابتدا با روش نگهداری درخت لیمو به طور کامل آشنا شوید. به این منظور
نیز میتوانید مقاله زیر را که توسط بهترین گل فروشی تهران تهیه شده است، مطالعه
فرمایید.
مقدمه
برای افراد ساکن در مناطق گرمسیر، داشتن لیموهای خانگی و تازه چیده شده اتفاق عجیبی نیست، اما اگر در منطقهای سردسیر زندگی میکنید یا به علت کم بودن فضای کافی برای کاشت درخت، نمیتوانید از یک درخت لیموی زیبا نگهداری کنید؛ ناامید نباشید! کاشت درختچههای لیمو در گلدان، یکی از بهترین روشها برای داشتن لیموهای خوشطعم است. البته که علاوه بر لیمو، میتوانید انواع دیگری از مرکبات را نیز در گلدان کاشته و پروش بدهید. خلاصه بهلطف گلدانهای زیبا، دیگر کمبود فضا و نداشتن باغچه مانعی برایتان نخواهد بود! اگر قصد نگهداری از درخت لیمو درخانه را داشته، اما روش نگهداری درخت لیمو را نمیدانید، در ادامه با این مطلب همراه شده و ادامه مطلب را از دست ندهید.
ویژگیهای اصلی درخت لیمو
مختصری درباره نگهداری درخت لیموی گلدانی
در نظر داشته باشید که لیموی گلدانی بهاندازه درخت لیمو رشد نخواهد کرد. ازاینرو نباید انتظار رشد زیاد و دادن میوههای فراوان را از آن داشته باشید. بینگونههای مختلف لیمو گونه کوتوله درخت لیمو، بهترین انتخاب برای کاشت در گلدان خواهد بود. البته انواع دیگر هم برای کاشت در گلدان مناسباند که شامل موارد زیر میشود:
درخت لیمو با شکوفهها و عطر شیرینش، هر رهگذری را مست میکند. البته که
برگهای درخشان و براق لیمو را نیز نمیتوان نادیده گرفت. برای داشتن این همه
زیبایی و طراوت کافی است یک گلدان لیمو تهیه کنید تا در تمام طول سال، از ظاهر و
میوههای آن شگفتزده شوید.
لیمو، بومی آسیاست! البته ریشه اصلی آن نامشخص است؛ شاید این نعمت خوش طعم برخاسته
از منطقه پنجاب پاکستان و هند است یا شاید هم به مناطق شرقی هیمالیا در جنوب چین و
شمال میانمار تعلق دارد. مردم چین، حدود 500 سال قبل از میلاد این میوه را میشناختند
و طبق شواهد، حدود 1000 الی 1200 سال پس از میلاد مسیح آن را به اروپا معرفی
کردند. در داستانها میخوانیم که کاپیتان کوک در سال 1788، لیمو را به استرالیا
برده است! به هر حال ما عاشق آن هستیم و امروز میخواهیم آن را به داخل خانههایمان
نیز ببریم.
فارغ از اینکه چقدر به لیموی گلدانی خود توجه میکنید، عموما کاشتن گیاه در گلدان به حساسیت بیشتری نیاز دارد. بنابراین، باید به خوبی از گیاه نگهداری کرده و تغییرات آن را زیر نظر داشته باشید.
در طول نگهداری از درخت لیمو درنظر داشته باشید که لیموی گلدانی در مقایسه
با لیموی کاشته شده در خاک، خیلی سریعتر خشک میشود و در فصل تابستان، آبیاری
مداوم برای آن بسیار حیاتی است. البته آبیاری مداوم بهمعنای غرقاب کردن خاک نیست
و منظور از آن آبیاری بهموقع است. ضمن اینکه میتوانید با فرا رسیدن فصل زمستان،
میزان آبیاری را نیز کاهش دهید.
برای آبیاری درخت لیمو هر زمان که خاک خشک بود، به لیمو آب بدهید. بهتر است رطوبت
5 سانتیمتر رویی خاک را با کمک انگشت خود چک کنید و سپس گیاه را آبیاری کنید.
هرگز اجازه ندهید که گلدان کاملا خشک شود. مواظب باشید که گیاه را غرقاب نکنید؛ آب
نباید از بالای گلدان بیرون بریزد. لیمو را دور از هرگونه دستگاه سرمایشی/ گرمایشی
قرار دهید؛ زیرا این دستگاهها خاک گیاه را سریعتر خشک میکنند. در طول فصول رشد،
میتوانید هر چند وقت یکبار به گیاه کود مخصوص مرکبات اضافه کنید، این کار میوهدهی
گیاه را تقویت میکند. فراموش نکنید
که کود هرگز نباید روی خاکی خشک ریخته شود. چراکه باعث سوختگی ریشه خواهد شد. پس
برای جلوگیری از سوختن ریشه، ابتدا گیاه را بهخوبی آبیاری کرده و سپس به سراغ
کودها بروید. میتوانید کود را در آب حل کرده و آن را ضمن آبیاری نیز به گیاه
اضافه کنید.
جهت افزایش حداکثری میزان رشد و تبدیل شکوفههای لیمو به میوه، گیاه
آپارتمانی شما باید نور
خورشید را روزانه حداقل به مقدار 8 ساعت دریافت کند. هر چه میزان نور دریافتی
بیشتر باشد، نتیجه نیز بهتر خواهد بود. میتوانید از لامپهای کمکی هم استفاده
کرده و نیازهای نوری لیمو را بهخوبی برآورده کنید.
برای تامین مورد نیاز درخت لیمو بهتر است گلدان لیمو را در نزدیکی یک پنجره نورگیر
جنوبی یا جنوب شرقی قرار دهید. فراموش نکنید که نور طبیعی در تمام طول سال با توجه
به فصل تغییر کرده و باطبیعت گیاهان هماهنگ است. پس بدون نگرانی به خورشید اعتماد
کنید.
خاک مناسب برای نگهداری از درخت لیمو خاک گلدان مخصوص نخلها یا مرکبات مناسب است. این نوع خاک قادر است تا ضمن حفظ رطوبت کافی، از غرقاب شدن ریشه گیاه جلوگیری کند. بنابراین ریشه بیشازحد خیس یا خشک نخواهد شد.
کوددهی به درخت لیمو در طول نگهداری از آن رمز داشتن لیمویی سالم است. یک کود 5-5-10 مخصوص مرکبات میتواند انتخابی
مناسب جهت کوددهی به درخت لیمو شما باشد. ضمن اینکه هرچه درختچه لیمو بیشتر رشد
کند، نیاز آن به کود نیز افزایش خواهد یافت. درنتیجه بهتر است طبق دستورالعمل ذکر
شده روی بستهبندی کود عمل کرده و مقدار صحیح را با توجه به اندازه گیاه و گلدان
آن برآورد کنید.
در مورد سیکل کوددهی به درخت لیمو درنظر داشته باشید که هر 4-3 ماه یکبار کوددهی
کافی خواهد بود. در فصل پاییز و زمستان نیز، این مقدار را کاهش دهید. فراموش نکنید
که کود باید هنگام مرطوب بودن خاک به آن افزوده شود تا به ریشه آسیبی وارد نشده و
دچار سوختگی نشود.
بهترین دما برای درخت لیموی گلدانی، حوالی 18 درجه سانتیگراد است. خوشبختانه چنین دمایی در اغلب منازل برقرار است
و نیازی به برقرار شرایط دمایی ویژه برای نگهداری از درخت لیمو نیست. نکتهای که
در نگهداری از درخت لیمو باید درنظر داشته باشید این است که لیمو نمیتواند دستگاههای
سرمایشی/ گرمایشی را تحمل کند، بنابراین آن را دور از کولر و شومینه و … قرار دهید.
در طول ماههای گرم سال، میتوانید لیمو را به خارج از خانه منتقل کنید. در فصل
بهار، پس از سپری شدن آخرین سرمای زمستانی، لیمو را بهتدریج با محیط خارج از خانه
آشنا کنید. در این حالت درخت شما نور بیشتری دریافت کرده و با تولید میوههای
درخشان، از شما تشکر میکند! قبل از پاییزی شدن هوا نیز گیاه را به داخل خانه
بیاورید. بهطور کلی دراینباره دقت کنید که چنین تغییراتی باید بهصورت تدریجی
برای لیمو اتفاق بیافتد؛ یعنی باید آن را کم کم با نور و هوای بیرون خانه آشنا
کنید، چراکه تغییر ناگهانی نور و دما منجر به شوک و ریزش لیموها خواهد شد.
از دما گذشته در مورد رطوبت باید بگوییم که لیمو، عاشق رطوبت است، بخصوص در روزهای
گرم تابستانی! بنابراین حتما برای آن رطوبت کافی تامین کنید. اینکار
را میتوانید با کمک یک اسپری آب انجام داده و هر روز آن را مرطوب کنید یا اینکه
گلدان را روی یک سینی حاوی آب و سنگریزه نیز قرار دهید تا رطوبت مورد نیاز آن
تامین شود. فقط اگر از روش دوم استفاده میکنید باید دراینباره درنظر داشته باشید
که سطح آب نباید از ارتفاع سنگریزهها بالاتر باشد که آب با کف گلدان در تماس
باشد، چراکه باعث نفوذ آب به خاک و پوسیدگی ریشه درخت لیمو خواهد شد.بهعنوان نکته
آخر در مورد رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از درخت لیمو نیز درنظر داشته باشید که
در پاییز و زمستان، هوا خشک میشود. پس بهتر است رطوبت هوای اطراف لیمو را کمی
افزایش دهید.
برای لیمو هرس کردن یک الزام نیست، اما پیشنهاد ما این است که هرس را در
برنامه خود داشته باشید؛ چون لیموی گلدانی سریع رشد کرده و بیشازحد بزرگ میشود.
اغلب گونههای لیموی گلدانی فاقد تیغ هستند، اما بعید نیست که چند تیغ تیز برای
زخمی کردن دست شما کمین کرده باشند! در نتیجه بهتر است هنگام هرس کردن لیمو، از یک
دستکش ضخیم استفاده کنید.
برای هرس کردن درخت لیمو از یک قیچی تیز و تمیز کمک گرفته و تمامی جوانهها را تا
بیشتر یا کمتر از نصف طول خود کوتاه کنید. سطح خاک را نیز تمیز و خلوت نگه دارید.
ساقههای پیر و مرده را از گیاه جدا کرده و داخل شاخهها را نیز سبک کنید. این کار
کمک میکند تا فشار کمتری به مرکز گیاه وارد شود. معمولا لازم است این کار را چندین
بار در سال انجام دهید تا در نهایت، گیاهی زیبا و مرتب داشته باشید.
لیموی گلدانی نمیتواند مثل درخت لیموی کاشته شده در باغچه، عناصر مورد
نیاز خود را پیوسته از خاک دریافت کند. پس خاک و گلدان، تنها منابع آن برای تامین
عناصر ضروری هستند. با این تفاسیر، تعویض خاک و گلدان در طول نگهداری از درخت لیمو
اقدامی حیاتی برای آن بهشمار میرود.
بهاینمنظور هر 2 الی 3 سال یکبار، خاک لیمو را عوض کنید. خاک مخصوص مرکبات برای
این گیاه عالی است، اما اگر نتوانستید این خاک را تهیه کنید، میتوانید از همان
خاک گلدان معمولی نیز استفاده کنید. وجود حفرات زهکشی متعدد در زیر گلدان بسیار
مهم است، پس این موضوع را بررسی کنید و در صورت لزوم، با کمک دریل چند حفره جدید
در آن ایجاد کنید. برای ایجاد زهکشی عالی نیز، ابتدا یک لایه کوچک از سنگریزه در
زیر گلدان بریزید و خاک را روی آن اضافه کنید. همچنین همیشه چندسانتی متر رویی
گلدان را برای آبیاری خالی بگذارید.
نکته بعدی، انتخاب صحیح گلدان است. اگر گیاه شما اندازه متوسطی دارد، سراغ گلدانهای
بسیار بزرگ نروید. این گلدانها با جای دادن حجم اضافی خاک در خود، سبب میشوند تا
گیاه نتواند آب را به درستی دریافت کرده و به سبب آن نتواند نیازهای خود را نیز بهدرستی
ابراز کند. برای اغلب لیموهای جوان، گلدان 25 سانتیمتری مناسب خواهد بود. در
ادامه نگهداری نیز هرچه لیموی شما در طول سالها رشد بیشتری کرد، از گلدانهای
بزرگتری استفاده کنید.
موقع انتخاب گلدان باید درنظر داشته باشید درخت لیمو نسبت به جنس گلدان حساس نیست
و میتواند در همه گلدانها رشد خوبی داشته باشد. مثل سایر مرکبات، لیمو نیز به
خنک بودن ریشههایش علاقمند است. پس از انتخاب گلدانی به رنگ سیاه و سایر رنگهای
تیره خودداری کنید. چنین رنگهایی نور خورشید را جذب کرده و گیاه و ریشههایش را
بیشازحد گرم میکنند.
در طول نگهداری از درخت لیمو استفاده از زیر گلدانی را فراموش نکنید. همچنین اگر میتوانید درخت خود را در گلدانهای
متحرک بکارید، زیرا لیمو پس از گذشت مدتی بسیار سنگین شده و جابهجایی آن کمی
دشوار خواهد بود.
موسم برداشت لیمو معمولا از آبان تا فروردین است. در این ایام، سرمای زمستانی رخ خواهد داد. ازاینرو بهترین راه برای اطمینان از داشتن لیموهایی سالم و خوش طعم، این است که درختچه خود را از یخ زدگی حفظ کرده و خاک آن را همواره مرطوب نگهدارید. در بعضی مناطق شکلگیری میوه لیمو از بهار آغاز شده و در طول زمستان بالغ میشود.
معمولا آفات به لیموی آپارتمانی حمله نمیکنند، اما بههرحال گرمای تابستان
و رطوبت برگها، همیشه مکان جذابی برای آفات خواهند بود! پس بعید نیست که گاهی
شاهد حشرات ریزی در سطح گیاه خود باشید. شپشک، یکی از این آفات است. این حشره،
کلنیهای سفیدرنگی در سطح برگ ایجاد میکند. حشره دیگر شته است که سبب لولهای شدن
و ریزش برگها خواهد شد. بعد از شپشک و شته ریشک بال، از دیگر حشرات ناخوانده لیمو
است. این حشره، لکههای سفید- نقرهای را در
سطح برگ پدیدار میکند، اما در هر حالت، میوه لیمو هنوز قابل خوردن خواهد بود، حتی
اگر ظاهر آن کمی تغییر کرده باشد.
اگر این آفات به درخت لیمو شما حمله کرد برای از بین بردن آنها،
میتوانید از حشره کشها یا ترکیب آب و صابون استفاده کرده و برگها را کاملا به
این محلولها آغشته کنید.